Evrim Ağacı 2019 Yılı İstatistikleri ve Etkinlik Raporu

Evrim Ağacı olarak 2019 yılı boyunca Türkiye'de modern bilimi anlatma çalışmalarımıza müthiş bir hız kattık ve bunun ülkenin bilime bakış açısında yaşattığı genel olumlu bakışı bizzat gözleme imkanımız oldu. Geçen sene de yaptığımız gibi, bu sene de yıl sonu istatistik raporumuzu yayınlayarak, hep birlikte attığımız başarıları bir listeye dönüştürmek istedik.

Umuyoruz ne kadar büyük, güçlü ve çok yönlü bir ailenin bir parçası olduğunuzu ve içeriklerimizi tüketip, etrafınızla paylaşıp daha geniş kitlelere ulaşmamızı sağlayarak Türkiye'deki bilimsel aydınlanma mücadelesine ne kadar büyük katkılar sağladığınızı nicel olarak da görmenizi sağlayacak bir çalışma olacaktır.

Başlamadan önce hatırlatmak isteriz ki, burada okuyacağınız istatistiklere ulaşmamızı ve projeleri hayata geçirmemizi mümkün kılan en önemli güç, Kreosus, Patreon, YouTube Katıl ve Twitch üzerinden bize maddi destekte bulunmayı tercih eden okurlarımız ve izleyenlerimizdir. Onlar olmasa, bunların hiçbiri mümkün olmazdı. Siz de onların arasına katılarak 2020 yılında daha da büyük işler başarmamızın bir parçası olabilirsiniz.

Hazırsanız, başlayalım:

Sitemizden Temel İstatistikler

İçerik İstatistikleri

Evrim Ağacı, kullanıcı istatistiklerini kendi veritabanımız, Google Analytics ve Yandex Metrica aracılığıyla toplamaktadır. Bu iki araçtan, 2019 yılına yönelik şu verileri elde edebiliyoruz:

• 2019 yılı itibariyle 9 yaşımızı doldurduk.
• Bu yıl sitemize 660 yeni bilimsel içerik ekledik. Yani bu, ortalamada her gün 1.9 yeni içerik demek!
• Ancak 2019 yılı, Evrim Ağacı için niteliği niceliğin önüne geçiren bir yıl da oldu: Yıl boyunca yeterli bilgi vermeyen, çok eski yıllara ait ve kalite standartlarımıza uymayan 650 adet içeriğimizi yayından kaldırdık. Bu tarz kapsamlı bir temizliğe rağmen, Evrim Ağacı'nda toplamda 7257 içerik yayında bulunuyor.
• Bu sene eklenen içeriklerin 335'i özgün, 115'i türev, 90'ı çeviri (3.72 : 1.28 : 1). Özgün içeriklerimizin 215'i makale, 13'ü sözlük terimi, 56'sı taksonomik girdi, 28'i gerçeklik analizi, 7'si İngilizce içerikler, 7'si hastalık kataloğu, 2'si eş baskı, 1'i sponsorlu, 2'si yazar görüşü ve 4'ü duyuru.
• Evrim Ağacı'nın internet sitesine üye olan toplamda 109.830 üyemiz bulunuyor; bu üyelerin 83.058'i bu sene aramıza katılmış! Bu, geçen seneye göre %310'luk bir site üyeliği artışı demek. Ayrıca bu, 9 yıllık Evrim Ağacı tarihindeki üyeliklerin %76'sının 2019 yılında aramıza katılması demek! Yani rahatlıkla söyleyebiliriz: Daha yeni başlıyoruz!
• Evrim Ağacı'nda içeriği bulunan toplamda 366 yazarımız bulunuyor. Bu içerikleri denetleyen 18 içerik editörümüz ve 9 genel editörümüz bulunuyor. Ayrıca içeriklere fotoğraflarıyla, altyazılarıyla, videolarıyla, vb. şekillerde katkı sağlayan 141 üyemiz bulunuyor. Evrim Ağacı'nın tüm projelerini planlayan, denetleyen ve hayata geçiren 3 yöneticimiz bulunuyor.

YouTube

Kullanıcı İstatistikleri

• Evrim Ağacı, Alexa verilerine göre bu yıl Türkiye'nin en çok ziyaret edilen 615 sitesinden biri olmayı başardı. Bu, devlet destekli bilimsel girişimler haricinde, bilim platformları için (bildiğimiz kadarıyla) bir ilk! Tabii ki hedefimiz çok daha büyük; ancak sadece Türkiye'de bulunan 19.5 milyon site arasından böyle bir başarıya erişebilmek bizler için müthiş bir onur!
• İnternet sitemiz, sadece bu yıl 11.9 milyon kullanıcı tarafından, 29.8 milyondan fazla defa, toplamda 23.3 milyon oturumda ziyaret edildi. Kurulduğumuzdan bu yana sitemizdeki sayfalar 75.1 milyondan fazla defa ziyaret edildi. Üstelik bu veriler eksik; çünkü içeriklerimizi mobil uygulamamızdan okuyan okurlarımızı bu verilere dahil etmiyoruz (gelecekteki raporlarımızda onları da dahil etmek için çalışmalarımız devam ediyor)!

Google Analytics

Yandex Metrica

• Bu sene sitemizin en çok ziyaret edildiği gün, 26 Eylül 2019 Perşembe günü oldu; 184.200 eşsiz ziyaretçi sitemize uğrayarak 248.428 sayfa görüntülediler. En sakin günümüz ise 18 Şubat 2019 Cuma günü 23.831 eşsiz ziyaretçinin sitemize uğramasıyla yaşandı ve o gün 33.928 sayfa görüntülendi.
• Bu sene sitemize gelen ziyaretçilerin büyük bir çoğunluğu (%82.74) mobil kullanıcısı, %15.78'ü masaüstü veya dizüstü bilgisayar kullanıcısı, %1.47'si ise tablet kullanıcısı.
• Ziyaretçilerimizin %57.1'i Evrim Ağacı'nı organik bir şekilde, kendi internet aramaları sırasında (örneğin Google'da arama yaparken) buldu. Geri kalanları sosyal medya aracılığıyla (%21.4), doğrudan sitemizi arama çubuklarına yazarak (%9.1) veya bir başka internet sitesinden yönlendirilerek ve e-posta üzerinden (%12.4) bize ulaşmışlar.
• Ziyaretçilerimizin %91.17'si Türkçe, %6.88'i İngilizce, %0.8'i Almanca konuşuyor (tarayıcı dillerine göre).
• Evrim Ağacı sitesini en çok ziyaret eden 5 ülke şöyle: Türkiye (%93.23), Almanya (%1.15), ABD (%0.13), Azerbaycan (%0.57) ve Kıbrıs (%0.51).
• Sitemizi ziyaret eden kullanıcılarımızın çoğunluğu 25-34 yaş arasında (%37.85). Bu gruptan sonra en çok hitap ettiğimiz yaş aralıkları: 18-24 (%17.82), 35-44 (%21.47), 45-54 (%9.85), 55-64 (%7.23) ve 65+ (%5.78).
• Ziyaretçilerimizin %57.6'sı erkek, %42.4'ü kadın.

2019'da En Çok Okunan 20 İçeriğimiz

Bu sene en çok okunan 20 içeriğimiz şöyle:

• Beklenen Büyük İstanbul Depremi Nedir? Neden, Nasıl, Nerede ve Ne Zaman Yaşanması Beklenmektedir?
• Dünya'da Kaç Kıta Var? Kıta Tanımları ve Sayıları Üzerine...
• İsrail, Ay'a Binlerce Tardigrad Gönderdi ve Aracın Kontrolünü Yitirerek Ay'a Çakılmasına Neden Oldu!
• Penis Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey!
• Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
• İnsanlarda Ortalama Seks Süresi ve Erken Boşalma Süresi Ne Kadar?
• Türev ve İntegrali Gerçekten Anlamak: Türev Nedir? İntegral Nedir?
• Vajina Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey!
• Sivrisinekler Neden Var, Ne İşe Yarar? Yok Etsek Olmaz Mı?
• Yellenme (Osurma, Gaz Çıkarma, Pırt Yapma) ile İlgili Bilmeniz Gereken Her Şey!
• Seks Sırasında Fantezinin Bilimi: En Yaygın Cinsel Fanteziler Hangileri?
• Serçeler Ağladıktan Sonra Ölürler Mi?
• Memeler ve Göğüsler: Erkekler, Dişilerin Memelerini Neden Sever?
• Gezegenlerin İsimleri: Dünya'nın Adı Neden Dünya'dır?
• İnsanlar Arasında Kendi Canına Kıyma: İntiharın En Yaygın 10 Nedeni ve Yapabilecekleriniz
• Domuz Etinin Bilimsel Olarak İncelenmesi ve Sağlık Açısından Değerlendirilmesi
• İlk İnsan Asla Var Olmadı!
• Binlerce Yıldır Dişlerimizi Fırçalamadan Yaşıyoruz, Şimdi Neden Fırçalayalım Ki?
• Prekordiyal Yakalanma Sendromu: Nefes Alırken Kalp Üzerinde Hissedilen Bıçak Saplanma Hissi...
• Vücutta Yakılan Yağ Nereye Gider?

Sosyal Medyada Evrim Ağacı

YouTube

2019 bizim için YouTube'daki büyümemizin devam ettiği bir yıl oldu. Bu yıl yayınladığımız 64 yeni video ile 151.700'den fazla yeni takipçi kazanarak toplamda 339 binden fazla takipçiye ulaştık. Videolarımız sadece bu yıl 8.9 milyondan fazla defa görüntülendi ve 56.8 milyon dakikadan fazla izlendi!

İzlenme sayısı bakımından en çok izlenen 20 videomuz şu şekilde:

1. Ölüm Nedir? Neden Ölüyoruz? Evrimde Ölüm Neden Elenmedi?
2. Evrimi Neden Çürütemiyorlar? Çünkü Yalan Söylüyorlar!
3. Nefes Alırken Kalbinize Bıçak Saplanıyor Gibi Bir Acı Hissettiğiniz Oldu mu?
4. Aynada Kendimizi Beğenirken, Fotoğraflarda Neden Beğenmiyoruz?
5. Simülasyon Teorisi: Bir Simülasyonda mı Yaşıyorsunuz?
6. Evrimcilerin Cevap Veremediği Sorular: Darwin Yok, Evrim Yalan!
7. Bird Box ve Evrim: İnsan Gelecekte Neye Evrimleşecek?
8. Joker Neden Gülüyor? - Psödobulbar Etki Nedir?
9. Ay'a Yolculuk (4K Çözünürlükte Ay Seyahati, NASA)
10. Medeniyetimiz Gelecekte Neye Benzeyecek? - Kardashev Ölçeği
11. Kaz Dağları'nda Neler Oluyor? Altın Neden Değerli, Nasıl Çıkarılıyor? Neden Siyanür Kullanılıyor?
12. Uzaylılar Nerede? - Fermi Paradoksu ve Büyük Filtre Hipotezi
13. Kedinizin Taşıdığı Parazit, Beyninizi ve Cinsel Dürtülerinizi Nasıl Kontrol Ediyor?
14. Beklenen Büyük İstanbul Depremi: İstanbul'da Neden Deprem Bekliyoruz?
15. İnsanlar Tek Eşli midir, Çok Eşli mi?
16. Maymun Meselesi: İnsan ile Maymunların Bağlantısı Nedir?
17. Nefesinizi Ne Kadar Tutabilirsiniz? - Bajau Kabilesi ile Tanışın!
18. Bir Odaya Girip, O Odaya Neden Girdiğinizi Unuttuğunuz Oldu mu?
19. Evrimi Neden Çürütemiyorlar? Çünkü Bilimin Metodolojisini Bilmiyorlar!
20. Kediler Neden Bu Kadar Tuhaf? Neden Kakalarını Gömüyorlar?

YouTube kanalımıza gitmek için buraya tıklayınız.

YouTube

Instagram

2019 yılında Instagram üzerindeki etkinliğimize daha da hız kattık. 2019'a girdiğimiz gün bizi takip eden 130.432 kadar kişi vardı; bu içeriği hazırladığımız an itibariyle 423.636 takipçimiz bulunuyor; yani bu yıl Instagram'da %225 büyüdük!

Instagram'daki Evrim Ağacı ailesi 2019 yılında epey bir büyüdü. Yıl boyunca toplamda 1500'den fazla yeni içerik paylaştık ve bunlar 45 milyon civarında beğeni (paylaşım başına ortalama 30 bin beğeni) aldı.

Instagram'da bu yıl en çok beğenilen ve yorum yapılan 7 paylaşımımız şu şekilde:

1. Boynu Eğik Zürafa
2. Vitiligolu Goril Eli
3. İlk Karadelik Fotoğrafı
4. Balığı Öpen Dalgıç
5. Kafasında Kuyruk Olan Köpek Yavrusu
6. Newtonyen Olmayan Akışkan
7. Kara Kedi

Instagram sayfamıza gitmek için buraya tıklayınız.

Instagram

Twitter

2019 yılı, Twitter hesabımızın Facebook hesabımızı geçerek en büyük sosyal medya hesabımız haline geldiği yıl oldu. Bu, 9 yıllık tarihimizde bir ilk!

2019 yılı boyunca 11686 tweet gönderdik; bu gönderilerimiz 444.1 milyon kez görüntülendi, yaklaşık 2.5 milyon kişi Twitter profilimizi ziyaret etti, 104 binden fazla kişi bizi etiketledi ve aramıza 190 binden fazla yeni kişi katıldı.

Twitter'da bizi takip eden kitlenin ortak ilgi alanlarının başında bilim haberleri, köpekler ve teknoloji haberleri geliyor. Twitter takipçilerimizin %68'ini erkekler, %32'sini kadınlar oluşturuyor.

Twitter

Facebook

Bu yıl, Evrim Ağacı'nın Facebook faaliyetlerini iyice kıstığı bir yıl oldu. Bunda, Facebook'un para kazanma odaklı sayfa erişim politikalarının büyük rolü bulunuyor. Buna rağmen, büyümeyi sürdürdük.

Yeni yıla 510.543 takipçiyle girmiştik, yıl sonu itibariyle 529.783 Facebook takipçimiz bulunuyor (%3.76 büyüdük). Öte yandan Okur Paylaşım Grubu'muzda bulunan 41.605'i aktif 116.220 okur tarafından 7985 paylaşım, 142.567 yorum, 463.348 duygu bildirimi yapıldı. Grubumuzun %67.3'ünü erkekler, %32.6'sını kadınlar oluşturuyor. Bu grubun sürdürülebilmesi için 41 yönetici ve moderatör gece-gündüz demeden görev alıyor.

Facebook sayfamıza gitmek için buraya tıklayınız. Facebook grubumuza gitmek için buraya tıklayınız.

Yeni Projeler

Mobil Uygulamalar

Bu seneye Android ve Apple için ürettiğimiz mobil uygulamalarımızı baştan tasarlayarak girdik. Her iki uygulamamız da elden geçirildi, güncellendi ve yeni bir arayüzle okurlarımızın beğenisine sunuldu. Elbette gidilecek daha çok yol var; ancak okurlarımıza içeriklerimize farklı bir şekilde erişme aracı olabilmesi açısından bu adımı çok önemli buluyoruz. Uygulamalarımız hakkında bilgi almak ve uygulamamızı mobil cihazlarınıza indirmek için buradaki yazımıza uğrayabilirsiniz.

Evrim Ağacı Akademi

Bu sene, Evrim Ağacı'nın en önemli parçalarından biri olan Makale Arşivi'nin yepyeni bir arayüze kavuştuğu yıl oldu. Toplamda yüzlerce okuma saatine eşdeğer bilimsel içeriği bulabileceğiniz makale arşivimiz, Evrim Ağacı Akademi ismiyle, 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan bir çevirim içi eğitim girişimine dönüştü.

Evrim Ağacı olarak bu akademiyi başlatmaktaki hedefimiz, klasik eğitim sistemine alternatif ve tamamlayıcı olmanın yanı sıra; her yaş, eğitim düzeyi ve ilgi alanından insanın kendisini özgürce ve tamamen ücretsiz bir şekilde eğitebileceği, geliştirebileceği ve ufkunu genişletebileceği bir araç sunabilmektir.

EA Akademi'nin en büyük avantajlarından birisi, eğer üye girişi yaparak okumalar yapacak olursanız, her bir içeriği ne kadarını okuduğunuzu otomatik olarak takip edip, kaldığınız yeri hatırlayabilecek ve size hatırlatabilecek olmasıdır. Ayrıca akademi içindeki ilerleme miktarınızı da bu şekilde takip edebilirsiniz. EA Akademi hakkında daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz.

Evrim Ağacı Akademi

Soru & Cevap Platformu

Evrim Ağacı olarak en büyük amaçlarımızdan birisi, ülkemizdeki bilimseverler ile akademisyenleri bir çatı altında toplayan bir platform inşa edebilmekti. Bu sene, Soru & Cevap Platformu'muzu hayata geçirerek bu yönde çok güçlü bir adım attık.

Agora Bilim Pazarı

Durdurulamayan İnsanlık 2

HER ŞEY NEDEN BU KADAR ADALETSİZ?
Tarih kitapları krallar, kraliçeler ve komutanların hikâyeleriyle dolu. Peki tüm bu insanlar nereden çıktı? Bazı insanlar saraylarda yaşayıp herkese emirler yağdırırken bazılarının niçin o sarayları temizlemek ve emirlere itaat etmek zorunda olduğunu merak ettiniz mi hiç? Sapiens kitabıyla tüm dünyada satış rekorları kıran tarihçi yazar Yuval Noah Harari genç okurlara yönelik serisinin ikinci kitabında on bin yıl önce gerçekleşen devrimin bugün bile hayatımızı nasıl etkilediğini anlatıyor. Her şeyin hangi noktada yanlış gitmeye başladığını ama hatalarımızı düzeltmek için hâlâ şansımız olduğunu gösteriyor.
Buğday yetiştirmeye dair masum bir çabanın kıtlıklara, açlığa ve savaşlara nasıl yol açtığını keşfediyoruz. Eski çağların dâhilerinin yazıyı nasıl bulduğunu ve neden vergi ödemek zorunda olduğumuzu öğreniyoruz. İki geveze iskeletle, altın küpeli timsahla ve milyonlarca mutsuz tavukla tanışıyoruz. Ayrıca insanların bitki ve hayvanları kontrol etmeyi öğrenmesinin, bizi nasıl birbirimizi kontrol etmeye yönelttiğini anlıyoruz. Durdurulamayan İnsanlık: Dünya Neden Adil Değil büyük bir şeffaflık ve mizahla harmanlanan gerçek bir hikâye. Dünyamızın nasıl şekillendiğini, neden bazı insanların her şeyi varken diğerlerinin hiçbir şeyi olmadığını merak edenler için destansı bir macera.

Devamını Göster

₺280.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Evrim Ağacı'nın site üzerinde bağımsız okur etkileşimini gerçekleştirmeyi mümkün kılan ilk dijital projesidir. Birçok diğer projenin öncülüdür. Bu kılavuz, kullanıcılara yol göstermesi ve sık sorulan bazı soruları yanıtlaması için hazırlanmıştır. Fikrin arka planıyla ilgili olarak Patreon açıklamamızı okuyabilirsiniz.

Platformun elbette çok fazla detayı var ve hepsini buraya sığdırmamız imkansız. Ancak platformu kullandıkça, ne kadar sıra dışı ve alışılagelinmemiş bir sistem olduğunu anlayabileceğinizi düşünüyoruz. Her adımı dikkatlice düşünülmüş gerekçelerle atılan, son derece özgün bir sistem olmasına özen gösteriyoruz.

Soru & Cevap Platformu

Uyum Puanı (UP) Sistemi

Evrim Ağacı hızla büyüyor ve sitemize uğrayıp, burada zaman geçiren kişilerin daha da hoşça vakit geçirmesini istiyoruz. Daha da önemlisi, kimi ziyaretçimiz daha ziyade okur olmayı seçerken, bazı ziyaretçimiz sonradan Evrim Ağacı yazarları ve hatta editörleri oluyorlar, size harika içerikler sunmaya devam edebilmemizi mümkün kılıyorlar.

Evrim Ağacı herkese açık bir bilim platformu olduğu için, bu platformda geçirdiğiniz zamanı ve Türkiye'nin ilk etkileşimli bilim platformuna yaptığınız katkıları objektif olarak sayısallaştıran, bunu yaparken de Evrim Ağacı'nda geçirilen zamanın kalitesini arttıran bir araç geliştirmeye karar verdik. Bu ihtiyaç, Uyum Puanı (UP) adını verdiğimiz bir puan sistemini doğurdu.

Bu sistem hakkında çok daha fazla bilgi almak için buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.

Podcast Platformu

Evrim Ağacı olarak 2013 yılında görme engelli vatandaşlarımız için Evrim Ağacı Sesiniz Olsun isimli bir sosyal sorumluluk projesi başlatarak, içeriklerimizi seslendirmeye başlamıştık. Ancak projenin yüksek iş gücü gerektiriyor olması ve çektiğimiz altyapı sıkıntıları dolayısıyla pek ileri götürememiştik. Nihayet bu sene bu projeyi daha da kapsamlı bir şekilde yeniden ele alarak Evrim Ağacı Podcast Platformu olarak hayata geçirdik. Bu platform, kendi internet sitemize ek olarak Spotify, iTunes ve Google üzerinden de yayın yapıyor!

Elbette günümüzde podcastler vazgeçilmez bir yere sahip; ancak bizim için podcastler, sadece içeriklerimizin seslendirilmiş bir versiyonu değil; aynı zamanda o içerikleri okumakta zorluk çeken vatandaşlarımızın rahatlıkla erişebilmesini sağlayan müthiş bir sosyal sorumluluk projesi. Yani, 6 yıl önce başlattığımız sosyal sorumluluk projesini çok daha kapsamlı ve çok platformlu bir şekilde işlevsel hale getirebilmenin gururunu yaşıyoruz.

Daha da güzeli var: Podcast Platformu'muzdaki seslendirmeler, okurlarımızın ve yazarlarımızın ta kendisine ait! Yani tam bir kolektif proje; katkı sağlamak isteyen herkes katkı sağlayabiliyor!

Podcast Platformu

Twitch Kanalı

2019 yılında aynı zamanda Twitch kanalımızı da faal hale getirdik ve Twitch Partneri olarak yayın hayatımıza başladık. Twitch üzerinden ekip içi muhabbetler, soru cevaplar ve oynadığımız oyunları bilimsel olarak yorumlama gibi yayınlar yapıyoruz. Aramıza katılmak için buraya tıklayın.

Twitch

Evrim Ağacı 2 YouTube Kanalı

2019 sadece YouTube kanalımızın büyüdüğü bir yıl olmadı; aynı zamanda yavru bir kanalın da doğduğu bir yıl oldu. Evrim Ağacı 2 kanalımız, çok daha deneysel içeriklerimizin yer aldığı, podcastlerimizin YouTube'a yüklenmesini sağlayan, deneyler ve deney gösterimleri yaptığımız içeriklerimizin yer aldığı, oldukça keyifli bir kanal olarak yoluna devam ediyor. Aramıza katılmak için buraya tıklayın.

Evrim Ağacı 2

Etkinlik & İlan Platformu

Evrim Ağacı'nın Türkiye'deki bilimseverleri bir araya getirme planlarının en önemli uzantılarından birisi, onları bir araya getiren etkinlikleri çok daha geniş kitlelere duyurabilmek, bilimseverlerin akademisyenlerle buluşabilmesinin önünü açmak ve bilim etkinliği düzenleyicilerinin sesini daha gür bir şekilde duyurmasını sağlayabilmek. Bu amaçlarla hayata geçirdiğimiz Etkinlik & İlan Platformu'muz, henüz beta aşamasında olsa da, şimdiden çok sayıda kaliteli etkinlik ve ilan duyurusuna ev sahipliği yaptı. Siz de düzenlediğiniz etkinlikleri veya bilimle ilgili ilanlarınızı panomuza iliştirebilirsiniz.

Etkinlik & İlan Platformu

Hastalık Kataloğu Projesi

Evrim Ağacı'nda uzun bir süredir hastalıklarla ilgili insanlara temel, güvenilir ve tıbbi bilgileri aktarmaya çalışıyorduk. Bu sene bizimle irtibata geçen Nadir Hastalık'tan dostlarımız, bu hastalık veritabanımızı çok daha işlevsel ve erişilebilir bir hale dönüştürmemiz için bize ek bir ilham ve itiş sundular. Böylece yepyeni bir Hastalık Kataloğu Projesi doğmuş oldu. Bu proje kapsamında çeşitli hastalıklarla ilgili detayları, belirli bir şablonda, derli toplu bir şekilde sunmaktayız.

Türkiye'de yürüttüğümüz tıp eğitimi çalışmalarımıza paralel olarak, bilimsel güvenilirlik ve şeffaflık çerçevesinde bir Tıbbi Feragatname de yayınladık ve tıbbi içeriklerimizin tepesine ekledik.

Hastalık Kataloğu

Sözler Projesi

Hepimiz iyi söylenmiş bir sözü/aforizmayı severiz. Ancak bunları güvenilir, kaynakçalandırılmış bir şekilde barındıran bir veri tabanı bulunmuyordu. Biz de, kolları sıvayarak, özellikle de ünlü bilim insanlarına atfedilen hatalı sözleri ayıklamak adına bir Sözler Projesi başlattık. Proje kapsamında bilim insanları veya bazı önemli kişiliklerin sarf ettiği sözleri, kaynaklarıyla birlikte sunuyoruz. Daha da önemlisi, eğer söz konusu sözle/alıntıyla ilgili yazılarımız varsa, okurlarımızın ek bilgiler edinebilmesi için bu yazılarımızı o sözlere ekliyoruz. Böylece sözler ile içeriklerimiz de ilişkilendirilmiş oluyor.

Sözler

Evrim Ağacı İngilizce İçerik Platformu

Evrim Ağacı olarak yurt dışında ülkemizi temsil etmek en büyük hedeflerimizden birisi! 2010 yılından beri ürettiğimiz içeriklerin bazıları İngilizceye çevrilmişti; ancak bunu sistematik bir forma dönüştürememiştik. Nihayet, bu yıl Evrim Ağacı İngilizce İçerik Platformu yayın hayatına başladı!

Henüz yolun çok başındayız; ancak en uzun yolculukların da ufacık adımlarla başladığını biliyoruz. Projemiz büyüdükçe, Evrim Ağacı, Türkiye'deki popüler bilim çalışmalarını yurt dışında da temsil eden bir forma kavuşacak diye ümit ediyoruz.

Evrim Ağacı English

Discord Sunucusu

Okurlarımız ve izleyenlerimiz bir Discord sunucusu başlatmamızı neredeyse 2 senedir talep ediyorlardı; ancak bir türlü fırsat bulamamıştık. Bu sene nihayet kolları sıvadık ve temel düzeyde bir sunucu inşa ettik. Discord sunucumuzu kullanarak diğer Evrim Ağacı okurları ve izleyenleri ile sohbet edebilir, ortak projeler üretebilir, daha yakın bir ortam sağlanmasına katkı sağlayabilirsiniz! Discord sunucumuza gitmek için buraya tıklayabilirsiniz.

2019 yılı sonu itibariyle, yeni başlamış olmamıza rağmen 1319 kullanıcı ve 11 bot tarafından gönderilmiş 12238 mesaj bulunmaktadır. Ayrıca Discord kullanıcılarımız toplamda 71 saat boyunca birbirleriyle sesli konuşma imkanına erişmiştir.

Discord

Telegram Kanalı

Telegram, tüm Dünya'da giderek yükselen bir uçtan uca korumalı mesajlaşma sistemi. Biz de buradaki kullanıcılara erişebilmek adına Evrim Ağacı'na özel bir Telegram kanalı başlattık. Eğer içeriklerimizi Telegram üzerinden okumak isterseniz, buradan dahil olabilirsiniz.

Telegram

Duygu Paneli

Aslen 2018 yılında yayına aldığımız ve içeriklerimizin sonunda, okurlarımızın içeriklerle ilgili duygularını yansıtmalarına olanak sağlayan Duygu Paneli'miz, tasarım değişiklikleri sonrası yayından kaldırılmıştı. Bu panelimiz, 2019 yılında geliştirilmiş bir şekilde geri döndü. Duygu Paneli'miz hakkında daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz.

Evren Gözlemleri

Yaşam Ağacı ve Doğa Gözlemleri projelerimize ek olarak, Türk astrofotoğrafçılarla çalıştığımız Evren Gözlemleri projemizi hayata geçirdik. Astrofotoğrafçılarımızın birbirinden harika kareleri için buraya tıklayınız.

Evren Gözlemleri

2020 Evrim Ağacı Takvimleri

Yaklaşık 1.5 senelik bir projeleme ve planlama süreci sonucunda, 2020 yılına ait Evrim Ağacı takvimlerimizi tamamen ücretsiz olarak okurlarımızın beğenisine sunduk. 2020'ye özel olarak 3 ayrı takvim teması belirledik: "Bilimin Altın Kadınları", "Yaban Hayat Fotoğrafları" ve "Astronomi ve Uzay Fotoğrafları". Bu takvimleri hem Türkçe, hem İngilizce olarak yayınladık. Hemen indirmek için buraya tıklayınız.

Önceki Senelerin Projelerindeki Güncellemeler

Tabii ki sistemlerimiz karmaşıklaşıp büyüdükçe, yeni sistemler ve projeler eklemenin yanı sıra, eski sistemlerimizi de durmaksızın geliştirip güncellememiz gerekiyor. Hatta günlük çalışmalarımızın büyük bir kısmının buna adanmak zorunda olduğunu söyleyebiliriz. Bu nedenle, yıl içinde eski sistemlerimizde yaptığımız güncellemeleri ve geliştirmeleri de sizlerle paylaşmak isteriz.

Bilim Ağacı

Bilim Ağacı'nda 2019 sonu itibariyle 2770 kategori altında 5906 içeriğimiz sınıflandırılmış bulunuyor. Bir yazının birden fazla kategorisi olabildiği için, yazılarımızda Bilim Ağacı'ndaki kategorilere giden toplamda 39.848 bağlantı bulunuyor. 1352 içeriğimiz henüz Bilim Ağacı'ndaki yerine kavuşmamış halde kategorize edilmeyi bekliyor. Projeye gitmek için buraya tıklayınız.

Evrim Ağacı

Yaşam Ağacı

2019 sonu itibariyle Yaşam Ağacı bünyesinde 198 taksonomik birim yer alıyor. Projeye gitmek için buraya tıklayınız.

Dar.vin

Evrim Ağacı, devasa bir bilgi arşivi ve bu arşivin parçalarını birbirine bağlayan en önemli unsur "bağlantılar" (İng: "hyperlink" ya da kısaca "link"). Bu bağlantıların uzun olması kimi zaman paylaşım zorluğu yaratıyordu; biz de, açık kaynak kodlu bir sistem kullanarak kendi kısa URL sistemimizi hayata geçirdik: dar.vin!

Darvin'i kullanarak her türlü bağlantıyı kısaltmanız ve o bağlantıyla ilgili detaylı istatistikleri Darvin hesabınız ile görmeniz mümkün!

Evrim Ağacı

Ayrıca Darvin için bir Google Chrome eklentimiz de bulunuyor! Bu eklentiyi kurarak, bulunduğunuz herhangi bir internet sitesinin bağlantısını tek bir tuşla kısaltabilir, kopyalayabilir ve dilediğiniz bir yerde paylaşabilirsiniz.

2019 sonu itibariyle Darvin bünyesinde toplamda 128 kullanıcı tarafından yapılan, 5729 kısaltılmış bağlantı yer alıyor.

Projeye gitmek için buraya tıklayınız. Google Chrome eklentisi için buraya tıklayınız.

Kreosus

2019 yılı Kreosus için çok büyük bir yıl oldu, çünkü müthiş bir büyüme grafiği çizdi. Buna bağlı olarak Kreosus kullanıcılarına birçok yeni araç sunduk. Örneğin Ödeme Hesaplayıcı'mız sayesinde üreticilerin farklı destek senaryolarını değerlendirip kendileri için en iyi olanı seçmelerini mümkün kıldık. Üreticilerimize yepyeni profil araçları sunarak, kendilerini daha iyi ifade edebilmelerini sağladık. Ayrıca çok sayıda yeni istatistik sunarak gelişimlerini takip edebilmelerini mümkün kıldık. Çok sayıda tasarım değişikliğine giderek, Kreosus'u çok daha erişilebilir ve kolay kıldık. Dahası, kapsamlı bir e-posta iletişim ağı inşa ederek üreticilerimize ve destekçilere çok daha net bilgiler sunabilmeye başladık.

Kreosus'ta Türk Lirası'na ek olarak Dolar ve Yen para birimlerinde de işlem yapabilmeye başladık. Ayrıca Türkçeye ek olarak İngilizce olarak da yayın hayatımıza başladık. Böylece ülkemizi yurt dışında temsil edebilecek bir kitle fonlama platformu inşa etmeyi sürdürüyoruz.

Kreosus'ta 779 farklı üretici için, on binlerce Türk Lirasına denk gelen işlem yapmayı ve desteklerini kendilerine aktarmayı başardık.

Projeye gitmek için buraya tıklayınız. Evrim Ağacı'na maddi destekte bulunmak için buraya tıklayınız.

Evrim Ağacı

Agora

2019 yılı Agora için de çok büyük bir yıl oldu; çünkü Ginko Bilim, Palme Yayıncılık, Panama Yayınevi, Kolektif Yayınevi gibi alanın en önde gelen kitabevleriyle işbirliği yaptığımız, kendi tişört tasarımlarımızı ve kupalarımızı satışa sunabildiğimiz, Evrim Ağacı çalışmaları için çok az da olsa bir ek kaynak yaratabildiğimiz bir projeyi hayata geçirdik. Yıl boyunca kendimize ait kargo denetim sistemleri geliştirdik ve müşterilerimize sunduk. Projeye gitmek için buraya tıklayınız.

Evrim Ağacı

Gerçeklik Analizi

2019 sonu itibariyle sistemimizde geçirilmiş 159 gerçeklik analizimiz bulunuyor.

Projeye gitmek için buraya tıklayınız.

Bilim Sözlüğü

Bu içeriğin hazırlandığı tarih itibariyle Bilim Sözlüğü'müz dahilinde 1393 bilimsel terim bulunuyor.

Projeye gitmek için buraya tıklayınız.

Evrim Ağacı

Teknik Gelişmeler

2019 yılı, tıpkı 2018 yılı gibi Evrim Ağacı için teknik altyapı çalışması ve teknik geliştirme yılı oldu! Birçok önemli ve Evrim Ağacı'nın gidişatını etkileyen adım attık; yıllardır bekleyen yeni teknik donanımlarımızı hayata geçirdik. Bunları başlıklar halinde özetleyecek olursak:

İçerik Düzeltme Sistemi ve İçerik Özgünlüğünde Ek Şeffaflık

Evrim Ağacı'nda şeffaflık ve dürüstlük en önemli önceliklerimizden birisi. Bu nedenle resmi bir Düzeltme Politikası'nı da bu yıl yayına soktuk. Artık içeriklerimizin sonunda, eğer Düzeltme Politika'mızda belirlenen düzeyde hatalar olacak olursa bir düzeltme metni göreceksiniz. Bir örneği aşağıda görebilirsiniz:

Buna ek olarak, içeriklerimizin özgünlüğü konusunda da bazı geliştirmelere imza attık. Artık türev içeriklerimizde de, tıpkı çeviri içeriklerimizde olduğu gibi, orijinal yazarın ismini girmek bir zorunluluk olacak. Ayrıca türev içeriklerde "yazar" ibaresi yerine, "uyarlayan" ibaresi kullanılacak. Özetle, özgün içeriklerde "yazar", türev içeriklerde "uyarlayan", çeviri içeriklerde "çevirmen" ibareleri bir zorunluluk haline getirildi.

Sosyal Ağ Paylaşım Otomasyonu

Var olan binlerce içeriğimizi insanlar olarak paylaşmanın bazı avantajları elbette var; ancak insan meşgul olur, yorulur, unutur. Bilgisayarlar ise bunlardan muaflar. Biz de, aşırı kısıtlı iş gücümüzü de göz önüne alarak, sosyal medyadaki paylaşımlarımızı otomasyona bağlama kararı aldık ve özel bir sistem geliştirdik. Böylece hem yeni, hem eski içeriklerimizden otomatik olarak belirlenen bir karışım, tüm sosyal medya hesaplarımızdan okurlarımızla buluşturulabiliyor. Bunun en büyük faydası, bazı içeriklerin aralıklarla kendini tekrar ederek hafızalarımızda daha iyi yer etmesi; çünkü bilim, tekrar edilerek öğrenilebilir. İkinci faydası ise, yeni okurlarımızın henüz görmediği birçok içeriğimizi onlarla buluşturabiliyor olmamız.

Aylık E-Posta Bülteni

E-posta, halen insanlara erişmenin en önemli yöntemlerinden birisi ve biz, bu sene ilk defa devreye soktuğumuz e-posta bültenimizle, editörlerimizin kendi elleriyle seçtikleri seçki içerikleri üyelerimizle buluşturmaya başladık. Eğer tamamen ücretsiz olan bültenlerimizi almak istiyorsanız, aktif bir Evrim Ağacı üyeliğiniz olduğundan emin olmanızı tavsiye ederiz.

Zotero Entegrasyonu

Evrim Ağacı, popüler bilim içerikleri üretiyor olsa da, güçlü bir akademik geçmişe sahip bir bilim platformu. Dolayısıyla akademide sık kullanılan araç ve yöntemleri, popüler bilime uyarlamak konusunda oldukça özgün girişimlere sahibiz. Bunlardan birisi de, akademik geçmişi olan yazarlarımıza kapsamlı bir kaynakça takip sistemi olan Zotero'ya Yönetim Paneli üzerinden entegrasyon sağlamak oldu. Böylece yazarlarımız, yazılarında kullandıkları onlarca kaynağı tek bir tıklamayla Zotero'dan Evrim Ağacı Kaynaklar ve İleri Okuma Sistemine aktarabiliyorlar.

Web Sitesi Hızlandırması & AMP: Hızlandırılmış Mobil Sayfalar

Evrim Ağacı'ndaki en önemli önceliklerimizden birisi, okurlarımızın içeriklerimize hızlı ve yalın bir şekilde ulaşabilmesini sağlamak. Bu nedenle, bu sene internet sitemizin açılma hızını katlayarak arttırdık. Bağımsız kurumlar tarafından yapılan ölçümlerde, internet sitemizin açılma hızının bazı testlerde 0.8 saniyeye kadar düştüğünü gördük.

Alexa verilerine göreyse an itibariyle site açılma hızımız 0.93 saniye civarında. WebPageTest sitesine göreyse ilk görsel içeriğin dolma süresi 1 saniye civarında. Amacımız, genel ortalamamızı 0.5-1 saniye civarında tutabilmek. Bu, internette görebileceğiniz sitelerin neredeyse hepsinden daha hızlı.

Ayrıca bu yıl AMP Projesi'ne yönelik bol miktarda geliştirme yaptık. Eğer Facebook, Twitter veya Google üzerinden, mobil cihazlarınızla içeriklerimize eriştiyseniz, birçok içeriğimizin göz açıp kapayıncaya kadar ekranınıza geldiğini görmüş olabilirsiniz. Yandex Metrica verilerine göre, AMP sayfalarımız da dahil site açılma hızı ortalamamız 0.35 saniye civarındadır. Bu yöndeki çalışmalarımız devam edecek.

Adrestia: Evrim Ağacı Muhasebe Sistemi

Evrim Ağacı ve Kreosus olarak vergilerimizi ilgili devletlere eksiksiz olarak ödemek konusunda çok büyük bir hassasiyete sahibiz. Ayrıca projelerimize düzgün bir şekilde kaynaklar ayırabildiğimizden, büyümemizin kontrollü ve makul olduğundan emin olmak istiyoruz. Bu nedenle, belki de kolektif olarak aylarımızı harcayarak, A'dan Z'ye bize ait olan bir muhasebe ve vergi denetimi sistemi geliştirdik. Bu öylesine kapsamlı bir sistem oldu ki, rahatlıkla ayrı bir paket olarak firmalara satabileceğimiz bir sistem. Ancak bunu Evrim Ağacı'ndaki işlerimiz için kullanmayı düşünüyoruz; şimdilik herhangi bir kâr amacı gütmeyen bir proje olarak Evrim Ağacı içinde yaşamayı sürdürecek.

Pixabay

Yeni Okur Profilleri ve Ana Sayfa Geliştirmeleri

Bu sene çok sayıda (özellikle de sitemizde ve mobil uygulamamızda) tasarımsal değişimlere gittiğimiz bir yıl oldu; bu bakımdan, 2018 yılındaki gelişmeleri sürdürdük diyebiliriz. Ancak bu yılın en önemli tasarımsal değişimi, Evrim Ağacı üye profillerinin baştan tasarlanması oldu.

Ayrıca yeni profillerle birlikte hem Evrim Ağacı üzerinden takipçi sistemi, onaylı kullanıcı (kırmızı tik) sistemi ve İngilizce yazar profilleri de devreye girdi. Her ikisini de kendi profilinizden görebilirsiniz. Eğer Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik almanın avantajlarını merak ediyorsanız buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.

Ayrıca ana sayfamızda da birçok tasarımsal geliştirme yaptık. Bunun bir uzantısı olarak artık sitemizde son 30, 90 ve 365 günde en çok okunan içeriklerin listelerini bulabilmektesiniz.

Versiyon Sistemi

Bizler için içeriklerimizin sadece son halleri değil, o son hale ulaşana kadar geçtiği bütün ara basamaklar da önemli! Birçok içerik denetleme sisteminde bu ara basamaklar ("versiyonlar") kaybolsa da, Evrim Ağacı'nda hiçbir düzenleme kaybolmuyor. 2019 yılı itibariyle 7257 yazıda toplamda 28.357 versiyon bulunuyor.

Basında Evrim Ağacı

Evrim Ağacı olarak 2019 yılında da yeni girişimlerimiz ve çalışmalarımızla basında yer aldık. Bunlardan birkaçı şu şekilde:

1. Biraz Araştırmanı Öneririm, BirGün (Dr. M. Kaan Öztürk), 29 Aralık 2019
2. Türkiye’de podcast sektörünün geleceği, DigitalAge (Aykut İbrişim), 10 Haziran 2019
3. Evrim Ağacı 9 Yaşında, BirGün, 5 Kasım 2019
4. 13. Aykut Kence Evrim Konferansı sona erdi, Evrensel
5. Bilim Ağacı’nın kökünü kurutmaya gelmiş, BirGün, 2 Şubat 2019
6. Daha fazlası için buraya tıklayınız.

Katıldığımız Etkinlikler ve Ödüller

Bu sene yoğunluk dolayısıyla çok fazla sayıda etkinlikte yer alamadık ve onlarca etkinlik davetini geri üzülerek çevirmek durumunda kaldık; ancak Boğaziçi Üniversitesi Bilişim Toplululuğu tarafından "Yılın En İyi İçerik Üreticisi" ödülüne aday gösterildik. Kazanamamış olsak da, alanın en önde gelen isimleri arasında aday gösterilmek bizler için bir onur oldu.

Kitaplarımız

2019 yılında yepyeni bir kitabı yine Ginko Bilim etiketiyle okurlarımızla buluşturduk: Şüphecinin El Kitabı. Bilim kitaplarına alışığız; evrim, kuantum fiziği, tıp, botanik, kozmoloji, jeoloji, kimya, sinirbilim ve daha nicesi… Ancak bilimin kalbinde yatan en temel felsefi duruşa, yani bilimsel şüpheciliğe dair donanımımız ne düzeyde? Gerçek olan ile olmayanı ayırt etmek konusunda ne kadar iyiyiz? Bilimle ilgili konularda doğru ile sahteyi, gerçek ile zırvayı birbirinden ayırmayı biliyor muyuz? Yoksa sadece “içgüdülerimize”, yani önyargılarımıza mı güveniyoruz?

İşte bu kitabın en temel amacı, sizi bilimsel şüphecilik kültürüyle donatmak ve böylece bilimin baş döndürücü dünyasına yapacağınız yolculukta, alet çantanızın çok daha zengin ve çeşitli olmasını sağlamak… Eğer henüz edinmediyseniz, mutlaka edinmenizi tavsiye ederiz.

2019 yılı, 2018 yılını da geçerek, Evrim Ağacı olarak yayımladığımız ilk iki kitabımızın da en yüksek satış grafiklerine ulaştığı yıl oldu. Her ikisi de Ginko Bilim etiketiyle satılan Evrim Kuramı ve Mekanizmaları toplamda 10 baskıyı, Evrenin Karanlığında Evrimin Işığı ise bir yıl içinde 5 baskıyı geçerek yok sattı.

Sonuç ve 2020...

Ne sene ama... Ne çok iş yapmışız, sıralarken biz yorulduk, biz şaşırdık. Tabii ki burada listelediğimiz işler, gerçekte başardığımız işlerin belki de yarısı kadar; çünkü birçok teknik detayı es geçmek zorunda kaldık.

Şunu tekrar vurgulamamıza izin verin: Evrim Ağacı %100 okurlarından gördüğü maddi destekle varlığını sürdüren bir bilim platformu. Yani bu rapordaki istatistiklere ulaşmamızı ve projeleri hayata geçirmemizi mümkün kılan en önemli güç, Kreosus, Patreon ve YouTube üzerinden bize maddi destekte bulunmayı tercih eden okurlarımızdır. Onlar olmasa, bunların hiçbiri mümkün olmazdı. Siz de onların arasına katılarak 2020 yılında daha da büyük işler başarmamızın bir parçası olabilirsiniz.

Ancak bu kadar çok çalışmış, bu kadar çok üretmiş olmak bize çok önemli bir sorumluluk yüklüyor: 2020 yılında daha da çalışkan, daha da üretken olmak zorundayız! Ve biz buna çoktan hazırız!

Gelsin bakalım 2020!

Evrim Ağacı ailesinin parçası olan herkese mutlu yıllar, iyi seneler.

Türkiye'de bilim anlatıcılığı ve bilimsel aydınlanma mücadelesi sizlerle güzel!