Yaklaşık 10 milyon yıl önce, primat atalarımızdan biri ormanın derinliklerinde yiyecek bir şeyler bakınıyordu. Bu primat; insanların, gorillerin ve şempanzelerin son ortak atalarından biriydi ve yavaş yavaş zamanının yarısını ağaç ve yer arasında bölerek yeni bir hayat tarzına alışıyordu. Bu yeni hayat tarzı, bu son ortak atamız için ağaçtan düşmüş meyveleri aramak gibi yeni yiyecek fırsatları doğurdu.

Bu yeni yiyecek tarzları bazı sürprizler barındırıyordu. Mesela, meyveler ağaçtan düştüklerinde, fermentasyon adı verilen bir kimyasal süreç sonucunda yeni bir duruma geçiyorlardı. Bu süreç içerisinde bakteri ya da maya, meyvenin içine girip ziyafet çekmeye ve meyvenin karbonhidratlarını etanol gibi yeni kimyasallara çevirmeye başlıyordu. Meyveler bir nevi çürüyor olsalar da fermente olmuş meyveler yüzünden hastalanmak yerine, yeni edinilmiş bir adaptasyon sayesinde bu primatlar, fermente olmuş meyveleri güvenli bir şekilde sindirdi ve aynı zamanda daha çok kalori elde edebildi. Bu yeni süper güç, önümüze yepyeni bir beslenme alanı açmış oldu: fermente olmuş yiyecekler.

(...)

Fotoğrafta gördüğünüz, Kızıl Gezegen Mars üzerindeki bir günbatımıdır. NASA'nın Curiosity uzay aracı tarafından çekilmiştir. Bilimkurgu yazarı Larry Niven'in de belirttiği gibi, 21. yüzyılda "uzay programları" olarak özetlenebilecek uzay araştırması çalışmaları, insanlığın yapması gereken en önemli teknolojik atılımların başında gelmektedir. 

Günümüzde, aralarında ABD, Rusya, Japonya, Fransa, Almanya, İtalya, Çin, Kanada, İngiltere, Güney Kore, İsveç, İspanya, Hollanda ve İsviçre gibi gelişmiş ülkelerin, bu gelişmiş ülkeler haricinde ise Hindistan, Cezayir, Ukrayna, Arjantin, İran, Brezilya, Pakistan, Güney Afrika Cumhuriyeti ve Meksika gibi gelişmekte olan ülkelerin bulunduğu 23 ülkenin uzay programı bulunmaktadır. Bunlar haricinde bir de, Avrupa Birliği'nin ortak programı olan Avrupa Uzay Ajansı ile birlikte, toplamda insanlığa ait 24 uzay programı bulunmaktadır.

(...)

Geçtiğimiz salı günü akşam yemeğinde ne yediğinizi hatırlıyor musunuz? Veya geçtiğimiz yılın bugününde? Mürekkep balığı hatırlıyor. Anlaşılan o ki mürekkep balıkları, yaşlanıncaya kadarki zaman içerisinde hafıza işlevinde bozulma belirtisi göstermediği tespit edilen ilk hayvan.

İnsanlarda bu, geçmişte öğrendiklerimizi öğrenimin keskin ayrıntıları olmadan hatırladığımız semantik belleğin tam tersi olarak, geçmiş olayların ne-nerede-ne zaman olduğunu barındıran epizodik bellek olarak bilinmektedir. Araştırmacılar buradaki durumu ise "epizodik-benzeri bellek" olarak tanımlıyor ve bu durumun, mürekkep balığının çiftleşme davranışlarıyla bağlantılı olabileceğini düşünüyor.

(...)

Sarımtırak/beyaz renkte olup, özellikle alt ön dişlerin dil tarafında veya üst arka dişlerin yanak tarafında biyofilm tabakasına penetre olan kalsiyum fosfat kristalleri etkisiyle sertleşen yapılar diş taşları (calculus)’dır. 

Diş hekimlerinin diş fırçalamanın yanında diş ipi kullanımını da ısrarla önermesinin sebeplerinden biri olan diş taşları, toplumun büyük kesiminde diş eti kenarlarının üzerinde ve altında birikerek çeşitli diş eti hastalıklarına sebep olmaktadır. 6-12 aylık periyotlar halinde temizlenmesi önerilen diş taşları, türümüzün ve en yakın akrabamız olan türlerin geçmişteki beslenme alışkanlıklarını gün yüzüne çıkarıyor!

(...)

21 Mart Dünya Down Sendromu Günü olarak belirlenmiştir. Bunun özel bir anlamı bulunur: 21 Mart, yani 21.3 gösterimi, Down sendromunun ana nedeni olan 21. kromozomun üçlenmesi (üç katına çıkması) olayına işaret eder. Biz de, Evrim Ağacı ailesi olarak, bu inceleme yazımızı tüm Down sendromlu okurlarımıza ve Dünya'daki tüm Down sendromlu türdaşlarımıza ithaf ediyoruz! 

Down Sendromu, az önce de belirttiğimiz üzere, bir bireyde 21. kromozomun 2 yerine 3 kopyası olmasından kaynaklanan bir kromozomal bozukluktur. Bu sebeple trizomi 21 olarak da bilinmektedir ("trizomi", "üçlenme" anlamına gelir). Aşağıda Down sendromlu bir erkeğe ait bir hücrenin içerisindeki koromozomların dağılımı gözükmektedir.

(...)