Her 13 ya da 17 yılda bir ağustos böceklerinin büyük kuluçkaları ortaya çıktığında, kuşlara taze yiyeceklerden oluşan bir ziyafet sunulur ve bu ani bolluğun ekosistemdeki diğer hayvanlar ve bitkiler üzerinde zincirleme etkileri olur.

George Washington Üniversitesinden John Lill ve meslektaşları, ağustos böceklerinin büyük ekolojik etkilerini ilk kez 2004 yılında fark ettiler. Ekip; bir devasa ağustos böceği soyu olan "Kuluçka X"in (İng: "Brood X") ABD'nin doğusunda tekrar ortaya çıkacağı, nesilde bir kez görülen bu olayların, bir sonraki gerçekleşecek olanını incelemek üzere plan oluşturmaya başladı. Lill, bunu planlamak için 17 yılları olduğunu vurguluyor.

(...)

Yeryüzündeki tüm insanlar, birbiriyle akrabadır. Yani bugüne kadar yaşamış insanlar arasında tek bir kişi yoktur ki, diğer insanlarla akraba olmasın. Avustralya'da yaşayan bir yerli, Norveç'teki bir kadın, Türkiye'deki bir erkek, Meksika'da 100 yıl önce yaşamış bir köylü, Arktik Çember'de yaşayan bir Eskimo, Afrika'da yaşayan San Kabilesi üyeleri, Albert Einstein, Marie Curie, Aziz Sancar, Frances Arnold, bu yazıyı yazan ben, bu yazıyı okuyan siz ve diğer tüm insanlar, birbiriyle uzaktan veya yakından akrabadır. Çünkü var olan, var olmuş ve öngörülebilir bir süre boyunca var olacak tüm insanlar, ortak atalardan gelirler. Bunun ne demek olduğuna birazdan geleceğiz.

Aynı şey, farklı canlı türleri için de geçerlidir. Dünya'da, sonradan yok olsa bile bir dönem var olmuş veya şu anda var olan canlıların hepsi, mutlaka birbirleriyle akrabadır. Yani yeryüzünde 1 tane canlı türü var olmamıştır ki, diğer türlerle akraba olmasın. Bir bakteri, bir çam ağacı, bir yılan, bir insan, bir mantar ve aklınıza gelebilecek diğer tüm canlılar, birbirleriyle akrabadır.

(...)

Hücrenin normal fonksiyonlarını gerçekleştirebilmesi için gereken hareket, membran transportu ve makromoleküllerin sentezi gibi birçok olay enerji gerektirmektedir. Dolayısıyla, metabolik enerjinin üretimi ve kullanımı hücre biyolojisinin temelini oluşturur. Tüm hücreler, metabolik aktivitelerin gerçekleşmesi sırasında kullanılacak enerji kaynağı olarak Adenozin Trifosfat (ATP) kullanır.

Hücreler üç temel görev türü için kimyasal enerjiye ihtiyaç duyarlar: kimyasal iş, taşıma işi ve mekanik iş. Bu işleri kabaca açıklamak gerekirse kimyasal iş, monomerlerden polimerlerin sentezinde olduğu gibi kendiliğinden gerçekleşemeyecek endergonik tepkimelerin yürütülmesi, taşıma işi bileşiklerin zarlardan kendiliğinden geçiş yönünün ters yönünde pompalanması, mekanik iş ise sil hareketi, kas hücrelerinin kasılması ve hücre bölünmesi sırasında kromozomların hareketi gibi işlerdir.

(...)

Kütleçekim dalgaları, büyük kütlelerin ivmelenmesi sebebiyle uzay-zaman dokusunda meydana gelen bozulmalar ve bükülmelerdir. Kütleçekim dalgaları, tıpkı suya atılan bir taşın yarattığı dalgalar gibi, kaynaktan dışarı doğru dalgalar hâlinde yayılır. Ancak arada belirgin bir fark vardır: Kütleçekim dalgaları ışık hızında hareket eder; su dalgaları ise bunu yapamaz. Kütleçekim dalgaları, kütleçekimsel radyasyon yoluyla enerji taşır. Kütleçekimsel radyasyon, elektromanyetik radyasyon benzeri, kaynaktan dışa doğru yayılan bir radyasyon türüdür.

Einstein fiziği öncesi dönemde, yani ilk olarak Isaac Newton tarafından geliştirilen klasik fizik çerçevesinde, kütleçekim dalgalarının varlığına dair herhangi bir ipucu bulunmamaktaydı; çünkü bu dönemde kütleçekiminin bir noktadan diğerine anlık olarak etki eden bir kuvvet olduğu düşünülmekteydi. Dolayısıyla kütleçekimine yönelik teorilerin tarihi asırlar öncesine gitmesine rağmen, kütleçekim dalgalarının varlığı ilk olarak 1905 yılında Henri Poincaré tarafından ileri sürülmüştür; sonrasındaysa 1916 yılında Albert Einstein'ın geliştirdiği Genel Görelilik Teorisi çerçevesinde öngörülmüştür.

(...)

Doğal dil işleme (İng: "Natural Language Processing"), bir bilgisayar programının insan dilini konuşulduğu ve yazıldığı şekliyle anlayabilme becerisi anlamına gelir. Elli yılı aşkın geçmişi olan ve temelleri dilbilim alanına dayanan NLP; tıp alanındaki araştırmalar, arama motorları ve iş zekâsı gibi birçok alanda uygulanabilir.

Şirketler yapılandırılmamış, ağırlığı metinlerden oluşan, çevrimiçi ortamlarda yaratılmış ve geneli doğal insan dili formunda olan son derece büyük veri tabanlarına sahiptir ve bu verileri verimli bir şekilde işlemeleri ve analiz etmeleri gerekmektedir. Doğal dil işleme de bu noktada devreye girer. Örneğin şu iki tümceyi inceleyelim:

(...)

SARS-CoV-2 salgını yayılmaya devam ettikçe, hastanelerde hastaları ve sağlık çalışanlarını virüse karşı korumak için alınan önlemler de arttırılmaya çalışılıyor. Artan sayıda aktif tedarikçi maske kullanımının da bu önlemler arasında olup olmayacağını merak ediyor. Maske kullanımı Hong Kong, Singapur ve Asya’nın diğer bölgelerinde standart bir uygulama haline gelmiş ve son zamanlarda birkaç ABD hastanesi tarafından da benimsenmiştir.

Sağlık kuruluşları dışında maske takmanın çok az koruma sağladığını biliyoruz. Halk sağlığı yetkilileri, COVID-19’a maruz kalmanın semptom gösteren enfekte olmuş bir kişi ile en az birkaç dakika süren (bazı sağlık yetkililerine göre 10 dakikadan fazla, hatta 30 dakika) ve 6 fit gibi bir mesafe (yaklaşık 1.8 metre) içinde yüz yüze temas ile gerçekleştiğini belirtiyorlar. Bundan dolayı, halka açık bir alanda gerçekleşen etkileşimden ötürü COVID-19’a maruz kalma şansı düşük. Birçok durumda, maske kullanımı arzusu salgın ile gelen anksiyeteye karşı bir tepki sonucu oluşuyor.

(...)

2015 yılında yayınladığımız bir açık mektupta, Dünya'nın dört bir yanından akademisyenlerin, yapay zeka ile ilgili en büyük tehlikelerden birinin otonom silahların insan müdahalesi olmaksızın hedef tespiti yapıp, bunları vurabileceği ve dolayısıyla bunun engellenmesi gerektiğine yönelik çağrılarını Evrim Ağacı okurlarıyla paylaşmıştık. Çok ilginç ve öngöremediğimiz bir şekilde, bu endişe 2020 yılında Türkiye tarafından üretilen bir drone ile, gerçek bir savaş sahasında hayata geçirilmiş ve önü alınamayacak bir otonom silahlanma yarışını tetiklemiş olabilir. Mektupta uzmanlar, şöyle yazıyorlardı:^[1]

Otonom silahların lehine ve aleyhine pek çok argüman geliştirilmiştir. Örneğin insan askerlerin yerine makine kullanma, makineye sahip olan ülkeler için insan zayiatını azaltması bakımından iyi, fakat bu sebeple savaşa girme ihtimalini yükseltmesi bakımından ise kötü bir fikirdir. Bugün insanlık için en kilit soru, küresel bir "Yapay Zekaya Sahip Silahlanma yarışını" başlatmak ya da bunu önlemektir. Şayet herhangi büyük askeri bir güç Yapay Zekaya Sahip silahları geliştirmede öne geçerse, küresel bir silahlanma yarışı fiilen kaçınılmaz olur. Bu teknolojik gidişatın nereye varacağı ise şimdiden görülebilir: Otonom silahlar, geleceğin Kalaşnikofları olacaktır. Nükleer silahların aksine, bu silahların üretimi için pahalı ve elde etmesi zor ham maddeye gerek yoktur, bu yüzden de bütün önemli askeri güçler için seri üretim bakımından kolay bulunur ve ucuz olacaklardır. Karaborsada görülmeleri, teröristlerin, halkını daha iyi kontrol etmek isteyen diktatörlerin ya da soykırım başlatmak isteyen savaş baronlarının ve benzerlerinin ellerinde görülmeleri sadece zaman meselesi olacaktır. Otonom silahlar; suikast düzenleme, devletleri istikrarsızlaştırma, halkları boyunduruk altına alma ve belli bir etnik grubun hedef alınarak öldürülmesi gibi eylemler için kusursuzdur. Bu sebeple, inanıyoruz ki, (askeri türden) Yapay Zekaya Sahip silahlanma yarışı, insanlık için faydalı olmayacaktır.

(...)