Felsefenin bazı tartışma alanları diğer disiplinlerle doğal bir kesişim alanında bulunmaktadır. Öyle ki bu tartışma alanlarındaki problemleri daha iyi kavramak adına bir alanda uzmanlaşma yeterli olmamaktadır. Bu nedenle felsefeciler olabildiğince interdisipliner bir pozisyon sahibi olmakta artık daha dikkatli davranmaktadır. Bahsettiğimiz kesişim alanlarında bulunan konulardan biri kürtaj hakkındadır. Kürtaj tartışmalarında tıp etiği, hukuk, psikoloji gibi diğer disiplinler de en az felsefeciler kadar çalışma yapmaktadır. 

Felsefeciler kürtaj üzerine yaptıkları çalışmaları ahlak felsefesinin alt dallarından biri olan Pratik Etik disiplini içerisinde gerçekleştirir. Bu yazımızda kürtaj tartışmalarına dair önemli gördüğümüz birkaç notu hatırlatmayı amaçlıyoruz; ayrıca her ne kadar yazarın kürtaj yanlısı bir eğilimi olsa da kürtaj tartışmalarına dair fikirlerini düzenli olarak değiştirmekte olduğu ve belirli bir pozisyonu ısrarlı olarak savunmakta zorlandığını da belirtmek isteriz. Bu nedenle yazımızı bir kürtaj savunusu veya reddi olarak okumaya başlamanızı tavsiye etmiyoruz.

(...)

Bizim başarı algımız bize öğretildiği üzere hep “en”ler üzerine kuruludur. Bir sınavda en yüksek puanı kimin aldığı, kimin en zengin olduğu, kimin yarışmada birinci geldiği gibi bir çok şeyi görerek kendimizi başarılı olarak adlandırabilmek için “en”ler arasında girmemiz gerektiğini düşünürüz. Aslında bu yanlış bir düşüncedir çünkü kimse eşit şartlarda yarışmaz dolayısıyla adaletli bir yarış söz konusu değildir. Genetik özelliklerimiz, çevre şartlarımız, yaşadığımız coğrafya gibi bir çok özellik bizlerin her bir konudaki gelişimini doğrudan ve farklı açılardan etkiler. Başarı hikayelerini hepimiz bir yerlerden dinlemiş veya okumuşuzdur. Bu başarı hikayelerinde dikkat çeken nokta hikayedir ve hikaye hep ne zorluklar sonucunda kişinin o noktaya geldiği üzerine kurulmuştur. Mesela kendisine miras kalan bir şirketin başına geçen ve hem rütbe itibariyle hem de para açısından bir çok insandan yüksek bir konumda olan bir insanın başarı hikayesi diye bir şey görmeyiz çünkü kendisinin çabalamadan doğrudan kendisine verilen bir şey söz konusudur. Ancak köyde doğan ve büyüyen, okuma yazması ve parası olmadan kendi imkanlarıyla kendi çiftliğini kuran, büyüten, satışlarını artıran ve diğer insanlara ilham olan bir çok kişinin hikayesini hepimiz duyarız. İlk örnekteki insan ikinci örnekteki insandan daha “üst” bir rütbede ve daha fazla parası olmasına rağmen başarılı olarak nitelendirdiğimiz ve hikayesini duyduğumuz kişi ikinci kişidir çünkü aslında başarı nerede olduğunla ilgili değil o noktaya gelirken ne kadar zorlukla yüzleştiğimizle ilgili bir meseledir. Masallarda prens, prensesi kurtarmak için ejderhayla savaşırken kılıcını kullanır ve ejderhayı öldürüp kahraman olur. Eğer bu prens tankla ejderhayı öldürseydi ne kahraman olurdu ne de kimse adını duyardı. Bu yüzden kendi başarımızı değerlendirirken diğer insanlarla kıyaslamak ya da hangi konumda olduğumuza bakmak yerine hangi zorlukları aştığımızı kendi içimizde değerlendirip sadece kendimize hesap vermeliyiz. Çünkü hangi şartlarda olduğumuzu, neler yaşadığımızı bizden daha iyi kimse bilemez. Başarının ölçütü başkası değil, dünkü biziz.

(...)

Ispanak bitkisi yüksek miktarda demir içerir ve hatta kırmızı etle (sığır bonfilesi) karşılaştırıldığında ıspanağın 100 gramında yaklaşık olarak 2,6 mg demir, kırmızı etin 100 gramında ise yaklaşık olarak 2,5 mg demir bulunur. Sorun, ıspanaktaki demirin vücudumuz tarafından emiliminin %1,7 iken etteki demirin emiliminin %20 olmasıdır. Yani, 100’er gram ıspanak ve et yediğimizde ıspanaktan alacağımız demir miktarı 0,044 mg iken etten alacağımız demir miktarı 0,5 mg'dır. Ispanak, yine de pek çok besin türüne göre iyi bir demir kaynağı olsa da sanıldığı kadar değildir.

Ispanağın çok iyi bir demir kaynağı olduğunu sanmamızın en büyük nedenlerinden biri Temel Reis'tir.

(...)

Yeryüzündeki tüm insanlar, birbiriyle akrabadır. Yani bugüne kadar yaşamış insanlar arasında tek bir kişi yoktur ki, diğer insanlarla akraba olmasın. Avustralya'da yaşayan bir yerli, Norveç'teki bir kadın, Türkiye'deki bir erkek, Meksika'da 100 yıl önce yaşamış bir köylü, Arktik Çember'de yaşayan bir Eskimo, Afrika'da yaşayan San Kabilesi üyeleri, Albert Einstein, Marie Curie, Aziz Sancar, Frances Arnold, bu yazıyı yazan ben, bu yazıyı okuyan siz ve diğer tüm insanlar, birbiriyle uzaktan veya yakından akrabadır. Çünkü var olan, var olmuş ve öngörülebilir bir süre boyunca var olacak tüm insanlar, ortak atalardan gelirler. Bunun ne demek olduğuna birazdan geleceğiz.

Aynı şey, farklı canlı türleri için de geçerlidir. Dünya'da, sonradan yok olsa bile bir dönem var olmuş veya şu anda var olan canlıların hepsi, mutlaka birbirleriyle akrabadır. Yani yeryüzünde 1 tane canlı türü var olmamıştır ki, diğer türlerle akraba olmasın. Bir bakteri, bir çam ağacı, bir yılan, bir insan, bir mantar ve aklınıza gelebilecek diğer tüm canlılar, birbirleriyle akrabadır.

(...)

Tantal, "Ta" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 73 olan kimyasal bir elementtir. Tantal elementinin adı, Yunan mitolojisinden bir kötü adam olan Tantalus'tan gelmektedir. ^[1]

Tantal, aşınmaya karşı oldukça dirençli, sert, mavi-gri, parlak bir geçiş metalidir. Alaşımlarda küçük bileşenler şeklinde yaygın olarak kullanılan "refrakter metalleri" grubunun bir üyesidir. Tantalın kimyasal hareketsizliği, onu laboratuvar ekipmanı için oldukça uygun bir element yapar.

(...)

Giriş

Hepimiz normalin kültüre, dini inanışlara, topluma, çevreye, duruma ve canlıya göre göreceli olarak değiştiğini biliriz. İyi olan şeyin de yine aynı şekilde normali belirleyen şartlardaki gibi göreceli olduğunu bu yüzden de bu iki kavram hakkında nesnel bir tanım yapılamadığını duymuşsunuzdur. Terapinin ise ekole göre, kişinin ihtiyaçlarına göre amaçlarının değişebildiğini dolayısıyla terapi kavramıyla ilgili de nesnel bir tanım yapılamadığını, amaçlarının değişkenlik gösterdiği görülmektedir. Bu yazıda bu üç kavramın özgürlükle ilişkisini ele alıp, yine bu kavramların temelde aynı amaca yani özgürlüğü artırmaya hizmet ettiğinde anlamını yerine getirdiğini ve yeniden tanımlamış olacağım bu kavramların formülasyonu ile bir kişi için, bir durum için, bir kültürün içinde ve daha bir çok durumda nasıl uygulanabileceğini göstermeye çalışacağım. Eğer bu formülasyon doğruysa yapay zekanın gelişmesiyle beraber ortaya çıkan “kararları yapay zekaya bırakırsak neyin normal veya iyi olduğu göreceli olduğu için yapay zekanın bizim adımıza karar vermesi tehlikelidir” endişesini bir miktar da olsa çözümüne katkı sağlamış olacağım.

(...)

IBM, sıradan bir bilgisayardaki dijital bitlere eş değer olan 1.000'den fazla kuantum bite sahip ilk kuantum bilgisayarını tanıttı. Ancak şirket, alınan son kararlar ile strateji değiştireceğini ve bilgisayarlarını daha büyük yapmak yerine hatalara karşı daha dayanıklı hale getirmeye çalışacağını söylüyor.

IBM, her yıl kuantum bit sayısını iki katına çıkaran bir kuantum bilişim planı izliyor. Condor adı verilen, 4 Aralık 2023 tarihinde tanıtılan ve bal peteği şeklinde düzenlenmiş çip, 1.121 süperiletken kuantum bit bulunduruyor. Son üretilen çip; IBM'in 2021 yılında piyasaya sürdüğü Eagle adlı 127 kuantum bitlik çipi ve geçen yıl duyurulan Osprey ismine sahip 433 kuantum bitlik çipi de dahil olmak üzere, ismini kuşlardan alan bu rekor kıran çiplerini takip ediyor.

(...)

Bu yazıda matematikçileri 358 yıl boyunca uğraştıran bir problemden bahsedeceğiz. Riemann hipotezi, Poincaré sanısı gibi problemleri çözmek bir yana, problemin tanımını anlayabilmek bile çok fazla matematik bilgisi gerektirir. Öte yandan Fermat'ın (aslında "Ferma" diye okunur; dolayısıyla "Fermat'nın" şeklinde yazılması gerekir) son teoremini bir ilkokul çocuğu bile ilk görüşte anlayabilir. Bu kadar basit görünen bir problemin en büyük matematikçileri bile bu kadar zorlayacağı kimin aklına gelirdi?

Fermat'ın son teoremi arkasında çok derin bir matematik barındırmaktadır. Biz burada çok fazla detaya girmeden çözüme nasıl ulaşıldığını açıklamaya çalışacağız. a²+b²=c² denklemini sağlayan a, b, c üçlülerini bulmanızı isteseydik cevaben ne derdiniz? 3, 4, 5 veya 5, 12, 13 gibi değişik çözümleri saniyesinde söylerdiniz. Peki kuvvetler 2'den büyük tam sayılar olduğunda bu denklemi sağlayan üçlüleri bulun deseydik ne olurdu? Çok basit, bulamazdınız... Şöyle ki:

(...)

Daha önceden bulutların ne olduğundan, nasıl oluştuklarından ve onlara renklerini veren fiziksel ve kimyasal süreçlerin neler olduğundan buradaki yazımızda bahsetmiştik. Bu yazımızda ise yaygın olarak karşımıza çıkan bulutlardan, bunların özelliklerinden ve kategorizasyonundan söz etmek istiyoruz.

Bulutların türlerine göre sınıflandırılmaları ilk olarak 1802'de Luke Howard tarafından önerilmiştir ve bugün büyük ölçüde aynı sistem kullanılmaktadır. Bu sistemde bulutlar üç ana türe ayrılır:

(...)

Beyin, vücudumuzdaki oksijenin ve enerjinin %10-20 arasını tek başına tükettiği iddiası doğrudur. Bunun bir kalori karşılığı olduğu da doğrudur.

"Düşünme" işi için harcanan kalori, kilo verme amacıyla kullanılamayacak kadar düşüktür (eğer ki aşırı ileri düzeyde satranç oynamak gibi yüksek zihinsel güç gerektiren işler yapmıyorsanız). Bu süreçte yakılan kalori miktarı öylesine azdır ki, dikkate almaya bile gerek yoktur.

(...)

Sara Goldfarb kocasını kaybettikten sonra tv programları izlemekten başka bir şey yapmayan yaşlı bir kadındır, çocuğu Harry uyuşturucu bağımlısı bir gençtir sürekli uyuşturucu almak için evdeki televizyonu rehinciye satmaktadır sara ise gidip televizyonu rehinciden geri alır. Harry, dostu olan Tyrone ve kız arkadaşı Marion’la beraber aldıkları

Eroinleri satıp "yırtmaya" düşünmektedirler. Bu esnada Sara’nın sürekli izlediği televizyon şovunda katılım için teklif gelir. Sara kocasının çok sevdiği kırmızı elbiseyi giyerek programa katılmak ister ama elbise içine giremeyeceği kadar dardır ve doktora giderek doktordan diyet hapları alır. İlaçları aldıkça halisünasyon görür ve yiyeceklere saldırır. Tyrone, Harry ve Marion eroinleri satarak güzel para kazanmışlardır. Harry bu kazançtan sonra ziyarete gitmiştir, büyük bir televizyon hediye ettiğini söylemiştir bu sırada , ilaçlardan dolayı annesindeki değişikliği farkeder ve bu hapları kullanmaması gerektiğini anlatarak uyarır fakat sara onu dinlemez ve ilaçları kullanmaya devam eder. Tyrone'ın kodesi girmesi sebebiyle. Kazanmış oldukları paraları neredeyse hepsi kefaret için gitmiştir ve hem paraları bitmiştir hem de uyuşturucuları bitmiştir. Bundan dolayı uyuşturucu parasını bulmak için Marion başka insanlarla birlikte olmaya başlar. Harry’nin eroini kullandığı kolu ise gittikçe kötüye gitmektedir. Tyrone ve Harry eroin alabilmek için Florida'ya giderler. Bu esnada kolunda ki acıya dayanamayarak bayılır ve Tyrone hastaneye götürür orada tutuklanırlar. Sara ise gittikçe diyet haplarına bağımlı hale gelmiştir halüsinasyon görmeye başlayarak buzdolabının ona saldırdığını düşünüp dışarıya kaçar ve metroda, tv programının ofisindeki yaptığı garip hareketlerinden kaynaklı hastaneye götürülür. Film bittiğinde bu dörtlünün rüyalarına ulaşabilmek için girdikleri yolların yanlış olduğunu anlarız ve bu yanlış yolda çabalarken edinmiş oldukları bağımlılıkların kurbanı olurlar.

(...)