Eskiden Çoklu Kişilik Bozukluğu olarak da bilinen Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu, en az iki farklı ve nispeten kalıcı kişilik durumunun sürdürülmesi ile karakterize edilen zihinsel bir bozukluktur. Bozukluğa, sıradan bellek sorunlarıyla açıklanamayan bellek boşlukları eşlik eder. Kişilik durumları dönüşümlü olarak kişinin davranışında kendini gösterir; ancak bozukluğun sunumları değişir.

Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu olan kişilerde sıklıkla görülen diğer durumlar arasında travma sonrası stres bozukluğu, kişilik bozuklukları (özellikle borderline ve kaçınma), depresyon, madde bağımlılığı, konversiyon bozukluğu, somatik semptom bozukluğu, yeme bozuklukları, obsesif-kompulsif bozukluk ve uyku bozuklukları yer alır.

Herbig-Haro (HH) nesneleri; yıldız oluşum bölgelerinde bulunan, yıldız doğumunun görünür bir işareti olarak hizmet eden küçük ve geçici bulutsular sınıfını temsil eder. Bu nesneler, bir protostar tarafından fırlatılan iyonize gazın kollime edilmiş jetlerinin çevredeki yıldızlararası maddeyle süpersonik hızlarda çarpışmasıyla oluşur. Dışa doğru akan jetler ile ortam madde arasındaki etkileşim, gazı ısıtan ve parlamasına neden olan şok dalgaları üretir, bu da Herbig-Haro nesnelerini tanımlayan karakteristik emisyon çizgilerini oluşturur. 1950'lerde astronomlar George Herbig ve Guillermo Haro tarafından bağımsız olarak keşfedilen Herbig-Haro nesneleri, o zamandan beri yıldız oluşumu ve erken yıldız evrimi çalışmalarında kilit bir gözlemsel fenomen haline gelmiştir.

Herbig-Haro nesnelerinin astrofizikteki önemi, yıldız oluşumunun erken aşamalarında yer alan dinamik süreçlere doğrudan içgörüler sunmalarıdır. Protostellar diskler veya moleküler bulutlar gibi diğer yıldız oluşum işaretlerinden farklı olarak Herbig-Haro nesneleri optik dalga boylarında doğrudan gözlemlenebilir, bu da onları yer tabanlı teleskoplar için nispeten erişilebilir hedefler haline getirir. Genç yıldızların açısal momentumlarını nasıl kaybettikleri ve kütle biriktirdikleri hakkında kritik bilgiler sağlarlar. Ayrıca Herbig-Haro nesnelerinin incelenmesi, yüksek hızlı jetlerin yalnızca protostarın yakın çevresini şekillendirmekle kalmayıp aynı zamanda yıldızın oluştuğu daha geniş moleküler bulutu da etkilediği için, yıldız geri beslemesinin çevre üzerindeki etkilerinin araştırılmasına olanak tanır.

Canlı organizmalar arasındaki böylesi farklı davranışların nedenleri nelerdir? Davranışı nasıl inceleriz? Hayvan davranışına yönelik araştırmalar, çevrebilim ve evrim hakkında bilgi vermekte ve doğal çevrenin korunması ile ilgili sorunlara çözümler sunmaktadır.

Davranış, canlı organizmaların temel özelliklerindendir. Bakteriler kimyasal gradyanlara tepki olarak aktif bir şekilde hareket ederler, amipler besinin etrafını sarmak için şekil değiştirirler ve nergisler mutedil rüzgârlarda çiçeklerini rüzgâr yönünde çevirirler (Berg 2000, Etnier & Vogel 2000). Süngerler gibi basit yapılı çok hücrelilerden eklembacaklılar, derisidikenliler ve kordalılar gibi organ sistemi olan hayvanlara kadar tüm hayvanlar iç ve dış çevreden gelen uyaranlara tepki gösterirler.

Kırmızıya kayma, uzaydaki yıldızlar veya galaksiler gibi nesnelerden saçılan ışığın, bize ulaşana dek daha uzun, dolayısıyla daha kırmızı renklere karşılık gelen dalga boylarına kaymasına verilen isimdir. Maviye kayma ise, bir kaynaktan çıkan ışığın, kat ettiği mesafe boyunca yolun daralmasına bağlı olarak daha kısa, yani daha mavi dalga boylarına kaymasıdır. Kızıla kayma kavramı, evrenin genişlemesini gösteren önemli bir ipucudur.

Görünür ışık, gökkuşağına bakan herkesin fark edebileceği bir renk tayfından ("spektrum") oluşur. Bir nesne bizden uzaklaştığında, ondan saçılan ışığın dalga boyu uzar ve ışık, spektrumun kırmızı ucuna kayar. Bir nesne bize yaklaşırsa, ışığın dalga boyu kısalır ve ışık, spektrumun mavi ucuna kayar.

Türdiriltimi çalışmaları ile tanınan biyoteknoloji şirketi Colossal Biosciences, yeni bir kar amacı gütmeyen kuruluş olan Colossal Vakfı'nı başlattığını duyurdu. 50 milyon dolarlık bir fonla desteklenen bu vakfın amacı, nesli tükenme kriziyle mücadele etmek ve biyolojik çeşitliliği korumak. Colossal Vakfı'nın odaklandığı üç ana alanın ilki, bugün nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan türleri kurtarmak. Bu kapsamda vaquita (körfez muturu), kuzey beyaz gergedanı, Sumatra gergedanı, fildişi gagalı ağaçkakan ve pembe güvercin (Nesoenas mayeri) gibi nadir türlerin korunması hedefleniyor.

Bu türleri kurtarmanın yollarından biri biyoarşivleme yöntemiyle genetik çeşitliliğin korunması. Biyoarşivler ve biyobankalar, nesli tükenme tehlikesi altındaki veya nadir türlerin genetik materyallerini (DNA, sperm, yumurta hücreleri ve embriyolar gibi) dondurarak uzun süreli muhafaza eden birer genetik depo işlevi görüyor.

📌1961 de taştan yapılan heykel, Nevşehirde yapılmış olan ilk arkaik yontudur.

📌4.5 metre uzunluğundaki yontusunda sanatçı, sert ve geometrik biçimleme ve ayrıntıdan uzak temel işlevlere yer vermiştir.

Bilim insanları arasında türlerin standart bir şekilde isimlendirilmesi iletişimin kolaylaşması bakımından büyük öneme sahiptir. İşte bu nedenle, sınıflandırma bilimi olarak da bilinen "taksonomi", bir dizi kurallar bütününe sahiptir.

Sınıflandırma ve isimlendirme çok önemlidir. Çünkü bilim, belirli kavramlar üzerinden binlerce bilim insanının birbiriyle anlaşabilmesi ve farklı dillerde konuşuyor olsalar bile, aynı şeyi birbirlerine anlatabilmelerini gerektirir. Bu sebeple, canlılar bilimi olan biyoloji dahilinde, her canlının belirli bir sistem dahilinde sınıflandırılması ve isimlendirilmesi gerekmektedir. Sınıflandırmanın bir diğer gereksinimi de, evrim bir doğa gerçeği olduğu için, gerçekten de bu fenomene bağlı olarak birbirlerine benzeyen ve benzemeyen pek çok canlı bulunmasıdır. Bu benzerliklerin de kendi içerisinde gruplandırılması, taksonomi, yani sınıflandırma bilimini doğurur.

Finlandiya ve Norveç'ten bir grup araştırma ekibi, Kuzey Kutbu Denizi'nden toplanan deniz aktinobakterilerinden elde edilen iki potansiyel antivirülans bileşiği keşfetti. Antivirülans bileşiği, bir patojenin hastalık yapma yeteneğini (virülansını) engelleyen ancak patojenin büyümesini veya hayatta kalmasını doğrudan etkilemeyen maddelerdir.

Keşfedilen bu bileşiklerin enteropatojenik Escherichia coli (EPEC) enfeksiyonlarına karşı etkili olduğu ortaya çıktı. Araştırmayı yürüten Helsinki Üniversitesinden Profesör Päivi Tammela, bu keşifle ilgili şunları söyledi:

İnsanların evriminin devam edip etmediği, evrimin mekanizmalarının insanlar üzerinde halen işleyip işlemediği, işliyorsa insanın ne çeşit bir evrimsel süreçten geçtiği, bu sürecin diğer hayvanlarla benzer mi yoksa farklı mı olduğu gibi sorular, evrimsel biyolojiye ilgi duyan insanların en sık sordukları sorular arasındadır. Bu makalemizde, konuya etraflıca bir bakış atacak ve insan evriminin günümüzdeki süreçlerine dair bilimin elindeki verileri sizlere aktarmaya çalışacağız.

İlk olarak, böyle bir sorunun neden akıllarımıza geldiğine dair temel bir gerçeği irdeleyerek başlayalım: Evrim tarihinde şimdiye kadar, bildiğimiz kadarıyla, evrimin kurallarını ve vahşi doğadaki normal işleyişini bozan veya en azından aksatan, ona çeşitli şekillerde bilinçli veya bilinçsiz olarak müdahale etmeyi başaran ve bunu yaparken kendi evrim hızına etki edebilen tek bir canlı evrimleşmiştir: İnsan (Homo sapiens). İnsanın bu sıradışı becerisinin temel kaynağında ise, yine evrimsel sürecin son derece kıymetli ve ilgi çekici ürünlerinden birisi olan beyin ve bir organ olarak beynin evrimleşmesi süreci sırasında birer yan ürün olarak ortaya çıkan algı, zeka, düşünce, bilinç, farkındalık gibi olgular yatmaktadır. Beynin evriminin detaylarını diğer makalelerimizde detaylıca işlemiştik; dolayısıyla burada tekrar değinmeyeceğiz. Lakin bilinmelidir ki, beynin yapısal özellikleri karmaşıklaşıp özelleştikçe, bizim genel olarak "zeka" diye tabir ettiğimiz üst düzey bilişsel fonksiyonların doğası da karmaşıklaşmakta ve özelleşmektedir. Bu bakımdan insanın (ve insan beyninin) evrimi son derece ilgi çekici olsa da, pek de "inanılmaz", "olağanüstü" ya da "akıl almaz" değildir.

Spalax cinsi kör köstebek fareleri oldukça ilginçtir. İsimlerinden de anlaşılacağı üzere, kördürler. Bu fareler, Avrasya'da yaşayan toprak kazıcı memelilerdir.

Yakın zamanda meydana gelen evrimsel değişimlerin en ilginç örneklerinden biri olarak bu farelerin gözleri tam olarak oluşmaktadır; ancak gözlerinin üstü kalın bir deri katmanı ile kaplıdır. Bu da görüşlerinin pratik olarak sıfır olmasına neden olur. Yani bu köstebeklerde tam olarak gelişen bir göz, hiçbir işe yaramadan vücutta varlığını korumaktadır.