Bir grup bilim insanı, rubisko enziminin antik bir çeşidini buldu. Rubisko canlılarda çok yaygın olarak bulunan, yaşam için çok kritik bir enzim.

Yeni keşfedilen bazı mikroplarda bulunan yeni rubisco çeşidi dünyanın besin zincirinin temelini oluşturan fotosentetik organizmaların evrimine ışık tutuyor. UC Davis’te çalışan Dr. Patrick Shih’in laboratuvarında doktora sonrası araştırmalarına devam eden Doug Banda, şöyle anlatıyor:

(...)

Geliştirilme sürecini tamamlayan farmakolojik maddelerin ilaç olarak sınıflandırılabilmeleri için bilimsel yöntemlerle test edilmeleri gerekir. İlaç olmaya aday materyal içeriğindeki bileşenlerin, insan türü üzerindeki olası yan etkilerinin belirlenebilmesi için hayvanlar ve insanlar üzerinde bir dizi deney yapılması tıbbi açıdan zorunludur. Deney süreci titizlikle takip edilmediği ve olası yan etkiler yeterince kontrol edilmediği takdirde hesapta olmayan kitlesel problemler ortaya çıkabilir.

Chemie Grünenthal isimli Alman ilaç firması, tıpkı bu şekilde gerçekleşen bir ihmal sonucu, neredeyse tüm Dünya'ya yayılan bir faciaya sebep oldu. 1950’lerin sonunda thalidomide bileşiğini keşfeden firma, bileşik üzerinde çeşitli ancak yeterli olmayan testler yaparak talidomid (İng: Thalidomide) kimyasal yapısını ve farmakolojik özelliklerini ortaya çıkardı. Farmakolojik anlamda thalidomide bileşiğinin, immünomödülatör ilaçlar kategorisine girebileceği görüldü. Yani bağışıklık sistemini aktive ederek ya da baskılayarak hastalığı tedavi etme özelliği barındırıyordu. Thalidomide, özellikle antiemetik (kusmayı önleyici) ve sakinleştirici etkilerinin keşfedilmesi sayesinde, 1957 yılında Contergan ticari ismiyle Batı Almanya’da piyasaya sürüldü. Reçetesiz kullanım için ruhsat alabildiği ülkelerde, özellikle hamilelikte yaşanan bulantılara iyi geldiği gerekçesiyle gebe kadınlar arasında kısa sürede oldukça popüler oldu. Ancak bu süre zarfında, hamilelik sürecinde ilaçların kullanımı yeterince kontrol edilmedi ve bebeğin alabileceği olası hasarlar tam olarak test edilmedi.

(...)

Haziran ayının 16’sı, yıl 1583. İsveç’in şirin Enköping isimli kasabasında, daha sonraları İsveç yüksek şansölyelerinden biri olacak, Axel Gustafsson Oxenstierna dünyaya geldi. İsveç’in en soylu ailelerinden birine mensup olan Axel, Alman üniversitelerinde eğitim aldı. 1609 yılında İsveç Kraliyet Danışma Meclisi üyelerinden biri oldu. 6 Kasım 1632 yılında İsveç Kralı Gustav II. Adolf’un 30 Yıl Savaşları (1618-1648) sırasında ölmesiyle birlikte Axel Oxenstierna’nın yükselişi de başlamış oldu. Kralın ölümünden sonra bütün yetkinin 6 yaşındaki kızı Christina’ya geçmesi idarede büyük boşluklar yaratıyordu. İşte böyle bir ortamda Axel, Yüksek Şansölye unvanını aldı. Bu dönem özetle; “Kralın Ölümü, Bir Şansölyenin Yükselişi“ şeklinde ifade ediliyordu. Artık güç şansölyedeydi.

Axel Kraliyet Danışma Meclisi üyeliğine geldiği ilk günden itibaren, farklı şehirlerde şubeleri olan, mevduat toplayan ve banknot basma yetkisi olan bir banka fikrini savundu. Bu sayede nakit sıkıntısı çekmekte olan İsveç Krallığı harcamalarını rahatlıkla fonlayabilecek, diğer taraftan para sirkülasyonu arttırılmış olacaktı.  Ne var ki, daha sonraları dünyanın ilk merkez bankası olarak kabul edilecek bankanın kurulması ancak Axel’in ölümünden iki sene kadar sonra, 1656 yılında gerçekleşecekti. Axel, her ne kadar İsveç’in ilk bankasının kurulmasını göremese de ortaya çıkmasında önemli bir rol oynamıştı.

(...)

Doğada türlerin tanımı son derece esnektir. Çünkü aslında doğada, kesintili türler bulunmaz. Her tür, birbiriyle akrabadır, ortak ataları paylaşır ve bir renk tonundan diğerine yavaşça ve hissettirmeden geçebilecek olmamız gibi, atasal bir türden torun bir türe geçebiliriz.

Ancak bilim, kategorizasyon temelli çalışan bir sistemdir. Bu sebeple, bazı sınırlar belirleyerek "tür" tanımı yaparız. Taksonomlar ile filogenetikçilerin (evrim bilimcilerin) sürekli kavga etme sebeplerinden birisi budur.

(...)

Fokların buzların üstünde vakit geçirirken çıkardıkları sesleri az çok aşinayız. Kükreme benzeri seslerle tanınsalar da bugüne kadar birçok farklı ses çıkarttıkları da keşfedilmişti. Foklara ait, insan kulağının duyabildiği 34 farklı ses tanımlanmıştı. Ancak bu seferki sesler, buzun altından kaydedildi.

Oregon Üniversitesi'nden araştırmacılar Antartika'daki Weddell fokları (Leptonychotes weddellii) üzerinde çalışırken, suyun altında fokların çıkarabildiğini daha önce bilmediğimiz seslerini kaydetmeyi başardılar. Biyolog Paul Cziko liderliğindeki bir ekip 2017'de McMurdo Oşinografi Gözlemevi'ni kurduktan sonra, Antartika'nın deniz buzu altında dolaşan Weddell foklarının seslerini kaydetmeye başladı. O zamandan beri sürdürülen iki yıllık kayıtlar, şaşırtıcı bir keşfe yol açtı.

(...)

Her şeyin, yani Evren'in tamamının nereden geldiği, insanlığın karşılaştığı en büyük felsefi gizemlerden biriydi. Bu soruyla bin yıllık mücadeleden sonra, bilimsel incelemelerimiz sayesinde cevabın "Büyük Patlama" olduğunu bulduk. Fikir, tek kelimeyle muhteşemdi.

1920'lerde Edwin Hubble; gökyüzündeki soluk, bulanık sarmalları inceliyor, içlerindeki yıldızların ne kadar parlak olduğunu tek tek ölçüyordu. Bu ölçümleri, görünen parlaklıklarıyla karşılaştırarak, yıldızların ne kadar uzakta olması gerektiğini tahmin ediyordu. Yıldızlardan yayılan ışınların kızıla kaymasını ve bizden uzaklaşıyor gibi görünmelerini gözlemleyerek evrenin genişlediği sonucuna ulaştı; hatta bu genişlemenin hızını ölçtü.

(...)

Çoğu durumda bilim insanları, ortaya çıkacak netice ve risklerin toplamı arasındaki ilişkiyi incelemeye merak duyarlar. Diğer bir deyişle, bir risk faktörünün veya ona karşı bir müdahalenin varlığının, yokluğuna ("kontrol" durumuna) kıyasla, gelişen bir neticedeki riski değiştirip değiştirmediğini öğrenmekle ilgilenirler. Ancak bu sırada dikkatli olunmazsa kolayca düşülecek bir hata vardır.

"Risk", bir olayın veya neticenin meydana gelme olasılığını ifade eder. Bu risk, genellikle olumsuz veya istenmeyen bir olay veya neticeyle ilgilidir. Bu nedenle çoğu zaman negatif bir anlamı vardır; ancak Türkçede kullandığımızın aksine pozitif olayların meydana gelme ihtimali için de "risk" sözcüğü kullanılabilir. Biz, Türkçede, pozitif olayların yaşanma ihtimaline "risk" yerine "şans" deriz; ancak en nihayetinde hepsi birer olasılıktır. Buna göre istatistiksel olarak:

(...)