Evrim Ağacı "Uyum Puanı" (UP) Sistemi: Bir Siteyi Oyunlaştırmak!

Evrim Ağacı hızla büyüyor ve sitemize uğrayıp, burada zaman geçiren kişilerin daha da hoşça vakit geçirmesini istiyoruz. Daha da önemlisi, kimi ziyaretçimiz daha ziyade okur olmayı seçerken, bazı ziyaretçimiz sonradan Evrim Ağacı yazarları ve hatta editörleri oluyorlar, size harika içerikler sunmaya devam edebilmemizi mümkün kılıyorlar. Evrim Ağacı herkese açık bir bilim platformu olduğu için, bu platformda geçirdiğiniz zamanı ve Türkiye'nin ilk etkileşimli bilim platformuna yaptığınız katkıları objektif olarak sayısallaştıran, bunu yaparken de Evrim Ağacı'nda geçirilen zamanın kalitesini arttıran bir araç geliştirmeye karar verdik. Bu ihtiyaç, Uyum Puanı (UP) adını verdiğimiz bir puan sistemini doğurdu.

İlk etapta kulağa tuhaf gelen bu isim, tabii ki son derece bilimsel bir kavramdan temel alıyor: evrimsel uyum başarısı. Doğadaki canlıların evrimsel başarısını "uyum başarısı" isimli bir parametre ile ölçüyoruz. Bu parametre, birçok canlı için hayatta kalma süresi veya verilen yavru sayısı gibi objektif değerler oluyor. Biz de bu konsepti Evrim Ağacı'nın puan sisteminin merkezine yerleştirdik ve ortaya kısaca UP çıktı.

Bu tarz bir sistemi geliştiren ne ilk siteyiz ne de son olacağız. StackOverflow gibi bilimsel platformlar bu sistemi yıllardır rafine ederek geliştirmekteler. Benzer şekilde, Duolingo ve Khan Academy gibi eğitim platformları da sistemlerine puan mekanizmaları yerleştirmiş haldeler. Bu tarz sistemlere dijital teknolojilerde ve psikolojide oyunlaştırma adı veriliyor. Kişilerin bir site ile etkileşim miktarının sayısal bir karşılığının oluşmasını sağlıyor; böylece kullanıcı ile site arasındaki bağlantıyı güçlendiriyor. Unutmayın: Biz, sımsıkı bir aileyiz!

Evrim Ağacı'nın teknik altyapı geliştirmeleri bizim için tamamen bilimsel bir süreç. Psikoloji, etoloji, dijital teknolojiler, insan faktörleri, kullanıcı deneyimi, ergonomi gibi sahalardaki araştırmaların sonuçlarına üst düzeyde önem vererek geliştirmelerimizi sürdürüyoruz. Puan sistemini de bu şekilde geliştirmekteyiz: Popülizm üzerine değil, kaliteli eğitim sistemleri inşa eden sistemlerin puan sistemleri model alıyoruz; üzerine kendi sosumuzu ekliyoruz. Çünkü bilim eğlencelidir! Öğrenmesi de öyle olmalı!

Bu proje kapsamında üretilen istatistikleri ve UP sıralama tablosunu görmek için buraya tıklayınız.

Evrim Ağacı'nda UP Değişimi Yaratan Davranışlar

Şu anda sitemizde UP kazanmanızı sağlayacak davranışları, kategorisine göre şu şekilde sınıflandırabiliriz:

Evrim Ağacı Sosyal

Gönderi Puanları

Gönderi Yayınlama ve Silme

• Yeni gönderi girmek: +5 UP
• Gönderinizi silmek: -5 UP

Yayınlanmış Gönderilerle Etkileşim

• Gönderinizin pozitif oylanması: +5 UP (Verene +1 UP)
• Gönderinizin negatif oylanması: -3 UP (Verene -5 UP)
• Gönderinize gelen pozitif oyun geri alınması: -5 UP (Geri alana -1 UP)
• Gönderinize gelen negatif oyun geri alınması: +3 UP (Geri alana +5 UP)

Türler & Tür Gözlemi

• Yeni tür ekleme: +25 UP
• Eklediğiniz türün silinmesi: -40 UP
• Tür gözlemi yayınlama: +500 UP
• Tür gözleminizin silinmesi: -600 UP

Soru & Cevap Platformu

Bilime dair sorularınızı sorup, cevaplar alabileceğiniz platformumuzda şu şekillerde UP kazanabilirsiniz:

Soru Puanları

Soru Yayınlama ve Silme

• Yeni açık soru girmek: +25 UP
• Yeni anonim soru girmek: +10 UP
• Yönetici onayına düşen sorunuzun reddedilmesi: -50 UP
• Açık sorunuzu silmek: -35 UP
• Anonim sorunuzu silmek: -20 UP
• Açık veya anonim sorunuzun yöneticilerce silinmesi: -50 UP

Yayınlanmış Sorularla Etkileşim

• Sorunuzun pozitif oylanması: +30 UP (Verene +2 UP)
• Sorunuzun negatif oylanması: -20 UP (Verene -10 UP)
• Sorunuza gelen pozitif oyun geri alınması: -30 UP (Geri alana -3 UP)
• Sorunuza gelen negatif oyun geri alınması: +20 UP (Geri alana +10 UP)

Cevap Puanları

Cevap Yayınlama ve Silme

• Yeni cevap girmek: +100 UP
• Cevabınızın "Kabul Edilen Cevap" Seçilmesi: +150 UP (Seçene +20 UP)
• Cevabınızın "Öne Çıkarılan Cevap" Seçilmesi: +200 UP
• Yönetici onayına düşen cevabınızın reddedilmesi: -125 UP
• Cevabınızı silmek: -150 UP
• Cevabınızın yöneticilerce silinmesi: -200 UP

Yayınlanmış Cevaplarla Etkileşim

• Cevabınızın pozitif oylanması: +100 UP (Verene +5 UP)
• Cevabınızın negatif oylanması: -20 UP (Verene -10 UP)
• Cevabınıza gelen pozitif oyun geri alınması: -100 UP (Geri alana -7 UP)
• Cevabınıza gelen negatif oyun geri alınması: +20 UP (Geri alana +10 UP)

Ödüllü Soru Sistemi

• Bir soruya ödül ekleme: Değişken Miktarda UP
• Ödüllü soruda cevabınızın kabul edilmesi: Değişken Miktarda UP

Rapor ve Mantık Hatası Puanları

Raporlar

• Raporunuzun onaylanması: +100 UP
• Raporunuzun reddedilmesi: -75 UP

Flagler

• Mantık hatası işaretlemenizin onaylanması: +100 UP
• Mantık hatası işaretlemenizin reddedilmesi: -75 UP

Tavsiye & Eser Sistemi

Tavsiye & Eser Yayınlama ve Silme

• Yeni eser ekleme: +300 UP
• Girdiğiniz eserin yöneticilerce silinmesi: -300 UP
• Eser tavsiye etme: +20 UP
• Eser tavsiyenizi silme: -20 UP

Yayınlanmış Tavsiye & Eserler ile Etkileşim

• Girdiğiniz eserin pozitif oylanması: +1 UP (Verene +5 UP)
• Girdiğiniz eserin negatif oylanması: -0 UP (Verene -5 UP)
• Girdiğiniz esere verilen pozitif oyun geri alınması: -1 UP (Geri alana -5 UP)
• Girdiğiniz esere verilen negatif oyun geri alınması: +0 UP (Geri alana +5 UP)
• Tavsiye ettiğiniz eserin pozitif oylanması: +50 UP (Verene +3 UP)
• Tavsiye ettiğiniz eserin negatif oylanması: -2 UP (Verene -10 UP)
• Tavsiye ettiğiniz esere gelen pozitif oyun geri alınması: -50 UP (Geri alana -3 UP)
• Tavsiye ettiğiniz esere gelen negatif oyun geri alınması: +2 UP (Geri alana +10 UP)

Etkinlik & İlan Sistemi

Etkinlik & İlan Yayınlama ve Silme

• Etkinliğinizin yayınlanması: +100 UP
• Yönetici onayına düşen etkinliğinizin reddedilmesi: -200 UP

Yayınlanmış Etkinlik & İlan ile Etkileşim

• Etkinliğinizin pozitif oylanması: +5 UP (Verene +2 UP)
• Etkinliğinizin negatif oylanması: -0 UP (Verene -10 UP)
• Etkinliğinize verilen pozitif oyun geri alınması: -5 UP (Geri alana -2 UP)
• Etkinliğinize verilen negatif oyun geri alınması: +0 UP (Geri alana +10 UP)

Alıntı & Aforizma Sistemi

Alıntı & Aforizma Yayınlama ve Silme

• Alıntı/Aforizma yayınlama: +5 UP
• Yayınladığınız bir alıntının/aforizmanın silinmesi: -5 UP

Yayınlanmış Alıntı & Aforizma ile Etkileşim

• Bir alıntınıza/aforizmanıza pozitif oy verildi: +5 UP (Verene +1 UP)
• Bir alıntınıza/aforizmanıza negatif oy verildi: -3 UP (Verene -5 UP)
• Alıntınıza/aformizmanıza verilen pozitif oy geri alındı: -5 UP (Geri alana -1 UP)
• Alıntınıza/aformizmanıza verilen negatif oy geri alındı: +3 UP (Geri alana +5 UP)

Yazarlık & Editöryal Düzenleme

Yazarlık

• Yazar olarak yayın yapmak: +2000 UP
• 2. yazar olarak yayın yapmak: +1750 UP
• 3. yazar olarak yayın yapmak: +1500 UP
• 4. yazar olarak yayın yapmak: +1250 UP
• 5. yazar olarak yayın yapmak: +1000 UP

Editörlük

• Yazının ana editörü olarak yayın yapmak: +2500 UP
• Yazının 2. editörü olarak yayın yapmak: +1500 UP
• Yazının 3. editörü olarak yayın yapmak: +1000 UP
• Yazının 4. editörü olarak yayın yapmak: +500 UP
• Yazının 5. editörü olarak yayın yapmak: +250 UP

Danışmanlık

• Akademik danışman olarak yayın yapmak: +5000 UP
• Uzman danışman olarak yayın yapmak: +2500 UP

Katkı Sağlayanlar

• Bir yazıya ek çevirmen olarak yayın yapmak: +250 UP
• Bir yazıya 2. çevirmen olarak yayın yapmak: +200 UP
• Bir yazıya 3. çevirmen olarak yayın yapmak: +150 UP
• Bir yazıya 4. çevirmen olarak yayın yapmak: +100 UP
• Bir yazıya 5. çevirmen olarak yayın yapmak: +50 UP
• Bir yazıda kullanılan videoya altyazı çevirmeni olarak katkı sağlamak: +500 UP
• Bir yazıda kullanılan görsele görsel çevirmeni olarak katkı sağlamak: +250 UP
• Bir yazıya fotoğrafçı olarak katkı sağlamak: +500 UP
• Bir yazıya videograf olarak katkı sağlamak: +1000 UP
• Bir yazıya çizer olarak katkı sağlamak: +500 UP
• Bir yazıya ressam olarak katkı sağlamak: +500 UP
• Bir yazıya animatör olarak katkı sağlamak: +1000 UP
• Bir yazıya görsel tasarımcı olarak katkı sağlamak: +500 UP
• Bir yazıya görsel düzenlemeci olarak katkı sağlamak: +100 UP

Podcast Sistemi

Podcast/Seslendirme Yayınlama ve Silme

• Bir yazıya seslendiren (podcast/video) olarak katkı sağlamak: +750 UP

Yayınlanmış Podcast/Seslendirme ile Etkileşim

• Podcast kaydınızın pozitif oylanması: +200 UP (Verene +20 UP)
• Podcast kaydınızın negatif oylanması: -10 UP (Verene -50 UP)
• Podcast kaydınıza verilen pozitif oyun geri alınması: -200 UP (Geri alana -20 UP)
• Podcast kaydınıza verilen negatif oyun geri alınması: +10 UP (Geri alana -50 UP)

Buna ek olarak, Evrim Ağacı'nda bulunan farklı içerik tipleri, yazıda hangi görevi alırsanız alın size ek olarak şu puanları getirecektir:

• Temel İçerik Tipleri:
• Özgün içerikte görev almak: +1.000 UP
• Türev içerikte görev almak: +500 UP
• Çeviri içerikte görev almak: +0 UP
• Özgün-Benzeri İçerik Tipleri:
• Gerçeklik Analizi'nde görev almak: +1.000 UP
• Makaleni Anlat yayını yapmak: +18.000 UP
• Taksonomi (Yaşam Ağacı) girdisinde görev almak: +1.000 UP
• Hastalık Kataloğu girdilerinde görev almak: +1.000 UP
• Türev-Benzeri İçerik Tipleri
• Basın Bildirisi (Bilim Haberciliği) yayınlamak: +250 UP
• Eş Baskı içerik yayınlamak: +100 UP
• (Davetli) Yazar Görüşü yayınlamak: +500 UP
• Editör Görüşü yayınlamak: +0 UP
• Duyuru yayınlamak: +500 UP
• Çeviri-Benzeri İçerik Tipleri
• Sözlük girdisinde görev almak: -1.500 UP*
• Özel İçerik Tipleri
• Periyodik Cetvel içeriklerimizde görev almak: +0 UP
• Sponsorlu İçerik yayınlamak: -2000 UP

Buna ek olarak, Evrim Ağacı'nda yayınladığınız veya katkı sağladığınız içerikleriniz olumlu veya olumsuz oy aldığında, yukarıdakilere ek olarak aşağıdaki puanları alırsınız:

• İçeriğinizin pozitif oylanması: +5 UP (Verene +2 UP)
• İçeriğinizin negatif oylanması: -0 UP (Verene -20 UP)
• İçeriğinize gelen pozitif oyun geri alınması: -5 UP (Geri alana -3 UP)
• Cevabınıza gelen negatif oyun geri alınması: +0 UP (Geri alana +10 UP)

* Sözlük girdisi girmek, makale girmeye göre çok daha kolay bir iş olduğu için (ama yazarlarımızın her biri, her bir girdiden, içerik türünden bağımsız olarak UP aldığı için), Sözlük girmenin avantajını kısmak adına negatif puan ile dengelemekteyiz. Bu, sizin puan kaybetmenize neden olmayacaktır; çünkü sözlük girdisinin yazarı olarak +2000 UP alıyorsanız, -1500 bunu sadece azaltmakta kullanılmaktadır; asla negatife düşürmeyecektir. Net olarak yine artış olacaktır.

Ayrıca içeriğinizin kalitesine bağlı olarak Tavsiye Makale veya Editör Seçkisi olarak işaretlenmesi mümkün olabilir. Bu durumda, bütün katkı sağlayanlar için ek olarak şu puanlar verilecektir:

• Tavsiye Makale seçilmesi: +500 UP
• Editör Seçkisi seçilmesi: +1000 UP

Eğer bir içerikteki rolünüz değişirse, o içerikten aldığınız puan da düzenlenecek ve yeni rolünüzü yansıtacak şekilde değiştirilecektir. Eğer bir içerikteki rolünüzden çıkarılırsanız, o içerikten aldığınız puan silinecektir (ek ceza puanı uygulanmayacaktır). Son olarak, eğer görev aldığınız içerik yayından kaldırılır veya silinirse, içeriğiniz tekrardan yayına alınana kadar (veya alınmazsa süresiz olarak) o yazıdan aldığınız puanlar ve ek puanlar silinecektir.

Blog Platformu

Blog Yayınlama ve Silme

• Bir blog yazısı yayınlamak: +500 UP
• Bir blog yazısı silmek: -550 UP
• Bir blog yazınızın yöneticiler tarafından yayından kaldırılması: -750 UP

Yayınlanmış Blog ile Etkileşim

• Bir blog yazınızın öne çıkarılması: +1500 UP
• Bir blog yazınızın öne çıkarılmasının geri alınması: -1500 UP
• Bir blog yazınıza olumlu oy verilmesi: +25 UP (Verene: +2 UP)
• Bir blog yazınıza olumsuz oy verilmesi: -10 UP (Verene: -5 UP)
• Bir blog yazınıza verilen olumlu oyun geri alınması: -25 UP (Geri alana: -3 UP)
• Bir blog yazınıza verilen olumsuz oyun geri alınması: +10 UP (Geri alana: +5 UP)

Diğer Katkılar ve Ekstra UP Kazanma Yöntemleri

• İçeriklerimize sosyal medya platformlarına özgü görsel/PDF üretme: +500 UP
• Onaylı profil başvurunuzun kabul edilmesi: +50000 UP
• Profil onayınızın kaldırılması: -50000 UP
• Pop-up reklam izleme (kullanıcı onayına tabidir): +20 UP
• Yöneticiler istedikleri kullanıcıya istedikleri miktarda UP verebilirler; istedikleri kullanıcıdan istedikleri miktarda UP kesebilirler. Ancak bu yöntem nadiren kullanılmaktadır ve site içi UP sirkülasyonu doğal akışına bırakılmaktadır.

***

Bu puanları sadece bir oyunun parçası olarak kullanmak yerine, aynı zamanda dijital dünyada bilimseverlere ve bilimin temsilcilerine yakışır davranışları pekiştirmek adına çeşitli şekillerde de kullanacağız. Bununla ilgili detayları, sistemlerimiz hazır oldukça sizlerle paylaşacağız.