Hayatımızın bir parçası haline gelen medya, gündelik hayatımızın merkezine yerleşmiştir. Dünyada ve çevremizde yaşanan gelişmeleri takip etmek için medyadan yararlanırız. Günün her anında etkileşim içerisinde olduğumuz medyanın en sık başvurduğumuz içeriği haber metinleridir. Medyanın en çok yararlandığımız, gelişen teknoloji, görsel ve tasarımsal tekniklerle süslenen haber metinlerini anlamak için haber kavramını iyice irdelememiz gerekmektedir.

Literatürde haber tanımlarına ilişkin çok sayıda değerlendirmeler mevcuttur. Bu değerlendirmelerde ortak bir görüş ve tanım bulunamamıştır. Araştırmacıların haber tanımı konusunda görüş birliği sağlayamamış olsa da birçok tanım literatüre girmiştir. İlk yapılan haber tanımlarında “olan her şey haberdir”, “dün bilmediğiniz haberdir”, ”insanların üzerinde konuştuğu haberdir”, “haber okuyucuların öğrenmek istedikleridir” şeklinde tanımlar dikkat çekmektedir (Tokgöz, 2013: 52-53).

Müzik, dünya genelinde her toplumda evrensel bir sanat formu olarak yaygın bir şekilde bulunmaktadır. Bu sanat formu genellikle kültürel amaçlar için kullanılır, özellikle eğlence ve dini ritüellerde kendine yer bulur. Ancak müziğin tıptaki tarihsel temeli oldukça eski olup en azından 6. yüzyıla kadar uzanmaktadır.

Antik Yunan filozofu Pisagor, müziği sadece estetik bir deneyim olarak görmemiş; aynı zamanda bedensel ve psikolojik hastalıkları tedavi etmek amacıyla da kullanmıştır. Ona göre müzik frekansları ve notaları, insan vücudu ve zihni üzerinde etkiler yapabilirdi. Bu bakış açısı, müziğin tıbbi bir araç olarak kullanılmasının erken örneklerinden biridir.

Kararlı izotoplar göçmen rotalarının, trofik (beslenmeye ait) düzeylerin ve göçmen hayvanların coğrafik kökeninin ortaya çıkmasında yardımcı olmuştur. Okyanusta kullanıldığı gibi karada da kullanılabilir bir yöntem olması sebebiyle hayvanların hareketini inceleyen araştırmalarda kullanılan metotları köklü bir değişime uğratmıştır.

Çoğu element, izotop olarak bilinen iki ya da daha fazla formda bulunur. İzotoplar aynı sayıda protona fakat farklı sayıda nötrona sahiptir; bu da onların farklı kütlelere sahip olmasına yol açar. Daha hafif olanlar en genel formlardır (Hobson & Wassenaar 2008). Kararlı izotopların göreceli zenginliğindeki bu çeşitlilik, kimyasal reaksiyonlardaki ve fiziksel süreçlerdeki izotopların farklı hareketlerine neden olan ufak kütle farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Daha hafif izotoplar, genellikle ağır olanlardan daha zayıf bağlar oluşturur ve daha hızlı reaksiyona girerler. Bu izotop zenginliğindeki değişim damıtma olarak adlandırılır (Karasov & Martínez del Rio 2007). Öngörülen izotopların izleri, farklı çevresel etmenlerin kendi kimliklerine bürünmesine sebep olur (West ve ark. 2006).

Gut and Liver dergisnde yayınlanan bir araştırma, günde altı saatten fazla hareketsiz kalan çocukların genç yetişkinlik döneminde ciddi yağlı karaciğer hastalığı ve karaciğer sirozu riski önemli ölçüde arttığını gösteriyor.^[1] Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden başyazar Dr. Andrew Agbaje, hareketsizlik ile karaciğer hasarı arasındaki bu ilişkinin muhtemelen nedensel olduğunu söylüyor. Agbaje şöyle devam ediyor:

Yağlı karaciğer hastalığı, karaciğerde zararlı yağ birikimidir. Bu durum alkol tüketiminden kaynaklanmıyorsa ancak metabolik sendromun beş bileşeninden en az biriyle ilişkilendiriliyorsa, metabolik ilişkilendirilmiş steatoz (yağlı) karaciğer hastalığı (MASLD) olarak adlandırılır.

İzleyenlerin bileceği üzere, yapacağınız her türlü işin ve eylemin, ayıplama, cezalandırma gibi dışsal etkilerden azade olduğu, meşhur televizyon dizisi Westworld’ün kurgusal dünyasında, isterseniz öldürebilir, isterseniz cinsel tecavüzde bulunabilirsiniz. Böyle bir dünya ise filozofların tanımladığı doğa durumuna oldukça benzemektedir. Zira sizi suçlayacak, cezalandıracak bir otorite yoktur.

Böyle bir dünyada insan, iyi mi davranır, yoksa hepimiz sınırsızca çevremize zarar mı veririz? Ya da belki de farklı bir şekilde sormak gerekirse: Zarar vermek, aslında bize zevk verir de, otorite mi bizi sınırlıyor? Böyle bir dünyaya bilet alsak, orada neler yaparız? İçimizden bir ses bizi daha fazla şiddete mi yoksa, merhametli hareketlere mi yönlendirir?

Türkiye’nin kuzeybatısında, Balıkesir il sınırları içinde yer alan Manyas Gölü veya diğer adı ile Kuşcenneti gölü; yalnızca bir su kütlesi değil, aynı zamanda yaşayan bir ekosistem, göçmen kuşların durağı, yerel kültürün bir parçasıdır. Ayrıca göl suyunun tarımsal sulamada kullanılması, bölge ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Bu yönüyle Manyas gölü, hem ekolojik hem de sosyoekonomik bir kaynak olarak öne çıkar.

Peki bu göl nasıl oluşmuştur? Bugün barındırdığı biyoçeşitliliğin özellikleri nelerdir? Ve en önemlisi bu gölü ve sunduğu doğal hizmetleri kaybedersek neleri yitiririz? Gelin hep birlikte bu sorulara yanıt arayalım.

Kedi Pepper yine iş başında. Avcılık becerileri sayesinde virologların Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk jeilongvirüsü tanımlamasına yardımcı olan virüs avcısı kedi, yeni bir orthoreovirüs türü tespit etti.

Pepper'ın sahibinin Florida Üniversitesi Halk Sağlığı Fakültesi'nde virolog olan John Lednicky olması da buna yardımcı oluyor. Pepper, Everglades kısa kuyruklu kır faresi (Blarina carolinensis) yakaladı ve Lednicky bu küçük memeliyi laboratuvara test için götürdü. Lednicky'nin araştırmaları arasında, geyik çiçeği virüsü virüsünün incelenmesi de olduğu için, su faresindeki bulguların bu virüsün memeliler arasında nasıl yayıldığına dair ipuçları verebileceğini düşündü.

Bilim insanları arasında türlerin standart bir şekilde isimlendirilmesi iletişimin kolaylaşması bakımından büyük öneme sahiptir. İşte bu nedenle, sınıflandırma bilimi olarak da bilinen "taksonomi", bir dizi kurallar bütününe sahiptir.

Sınıflandırma ve isimlendirme çok önemlidir. Çünkü bilim, belirli kavramlar üzerinden binlerce bilim insanının birbiriyle anlaşabilmesi ve farklı dillerde konuşuyor olsalar bile, aynı şeyi birbirlerine anlatabilmelerini gerektirir. Bu sebeple, canlılar bilimi olan biyoloji dahilinde, her canlının belirli bir sistem dahilinde sınıflandırılması ve isimlendirilmesi gerekmektedir. Sınıflandırmanın bir diğer gereksinimi de, evrim bir doğa gerçeği olduğu için, gerçekten de bu fenomene bağlı olarak birbirlerine benzeyen ve benzemeyen pek çok canlı bulunmasıdır. Bu benzerliklerin de kendi içerisinde gruplandırılması, taksonomi, yani sınıflandırma bilimini doğurur.