Soru & Cevap

Evrimağacı'nda 2011 yılında yazılan makalede bu soruya ilişkin doğrudan bir yanıt var. İnsanların genomu kendi içinde %99,99 benzerlik göstermekte ve yine insanların genomu şempanzelerle (Pan troglodytes) %98,77 oranında ve şempanzelerin en yakın akrabası olan bonobolarla [Pan paniscus (bayağı şempanze) ] %88-96 oranında benzerlik göstermektedir. [1]

Şempanzeler ve insanlar taksonomik sınıflandırmada Hominidae (insansılar) Familyasının Homini (İnsansılar) oymağının üyesidir. Günümüzden 6-7 milyon yıl önce ise şempanzelerin ve bonoboların üyesi olduğu Pan cinsi ile bizim içinde bulunduğumuz Homo cinsi birbirinden anlamlı ölçüden ayrıldılar. Bonobolar ve şempanzeler Pan cinsinin içinde birer türdür. Ve birbirlerinden bundan 2 milyon yıl önce ayrılmışlardır. [2] Şempanze ve bonoboların kendi arasındaki genetik benzerliği ise %99,6 oranındadır. Bonobolar ve insanların genomu ise %98.7 aynıdır. [3]

Kısacası insan genomu şempanzeler ile %98,77 ve bonobolar ile %98,7 aynıdır. Akrabalığı genetik olarak düşünmezsek ve sosyal davranışlara bakarsak ayrı bir sonuca ulaşabiliriz.

Eski dönemlerde kadınlar da avlara ve diğer tüm etkinliklere katılıyorlardı. Bugünkü gibi "ev hanımı" olan kadınlar kabile yaşamında zaten yoktu. Kadınlar yüksek kas gücü gerektiren etkinliklere erkekler kadar katılmıyordu çünkü bakmaları gereken çocukları korumaları gereken karınları vardı. Bu durumda isteseler de istemeseler de toplumsal düzen kendi kendine işliyordu ve kadınlar çocuklara zaman ayırmak zorunda kalıyordu. Çünkü erkekler sürüdeki birden fazla kadınla sürekli olarak üreyebilirken kadınlar tek bir erkekle üreyebiliyor ve sonrasında çocuklarını koruması gerekiyordu. Erkekler için çocuklarını korumak kadınlar kadar gerekli değildi çünkü bir yerde çocuğu büyürken bir kaç çocuğun üremesini sağlayabilirdi. Kadınlar için bu olanaksız. Durum böyleyken kadınların harcadığı gücün hacmi erkeklerinkinin altında kalıyor.

Sorunun asıl sorduğu noktaya gelirsek - ki soru iki farklı cinsiyetteki canlıların evrimleşirken günlük yaşamlarındaki fizyolojik etkinliklerin etkisini soruyor, erkeklerin kas gücünün neden daha fazla olduğunu bilmemiz gerekir. Bunun nedeni erkeklerde bulunan ama kadınlarda bulunmayan hormonlardır. Benim yanıtımdan hareketle biyoloji uzmanları bu hormonlardan bahsedebilirler. Bu hormonların yapısını etkilemeyen fizyolojik etkinlikler elbette yalnızca kadınların daha kaslı olmasını sağlayacaktı ancak gelecek kuşaklara yine aynı hormonsal yapıyı aktaracağı için evrimsel süreçte bir etki yaratmayacaktı.

Tüm bunlarla birlikte eğer kadınların erkekler tarafından cinsel seçiliminde kadınların güçlü olması, yüksek kas gücü gerektiren etkinlikleri yapabilme becerisi gibi etmenler etkili olsaydı ve daha güçlü kadınlar daha çok seçilseydi veya diğerleri ölse de onlar daha yüksek yaşam şansına sahip olsaydı o zaman kadınlar da erkekler kadar yüksek kas gücüne doğrudan erişebilirlerdi. Ancak bugün görülen o ki erkekler arasındaki kas gücünün doğal veya cinsel seçilime yaptığı baskı kadınlarınkinden daha fazla olacak ki günümüzde kadınlar bir erkekle aynı fiziksel güce ulaşmak için genellikle daha fazla çaba harcamak zorunda kalmıştır.

Kısacası, seçilime ve gen aktarımına etki etmeyen değişikliklerin gelecek kuşaklarda değişim oluşturması beklenmez.

Aslında bilim insanlarının "insan/dünya merkezci" baktığını düşünmüyorum. Bize benzemeyen, farklı bir şekilde canlılığın olabileceğinin farkındalar. Bu yüzden de olabildiğince genel şekilde arama yapmaya çalışıyorlar. Ama dünyadaki canlılık dışında "kesin" bir şey yok elimizde. Yani "sadece" dünya benzeri gezegenlerde aramıyorlar ama dünyaya benzeyen gezegenlere daha çok odaklanılmasının sebebi olaya dünya merkezci baktıklarından kaynaklanmıyor. En azından dünyada canlılığın en az 1 kere de olsa "kesin" bir şekilde oluştuğunu biliyoruz. Bu canlılığın nasıl bir şekilde oluştuğunu tam olarak bilemesek de hangi şartlarda evrimleştiğini ve hangi şartlarda devam ettiğini biliyoruz. Bu yüzden de eldekilere bakınca en iyi bildiğimiz şey dünyadaki şartlar. O yüzden bilim insanları öncelikle elimizdekinin en iyisini kullanarak aramaya çalışıyorlar. Ama bu demek değil ki dünyaya benzemeyen bir canlılığın olmadığını düşünüyorlar. Tabii ki düşünüyorlar ama dünyaya benzemeyen canlılık için yönelik elimizde sağlam veriler yok ki hangi özelliklere, koşullara bakacaklarını kestirebilsinler. O yüzden elimizdekilere bakınca daha çok bilgi sahibi olduğumuz, canlılığın evrende en azından bir kere bile olsa "bu şekilde" oluştuğunu bildiğimiz için ona odaklanmak son derece normal.