Gece yarısı, loş bir barda bilardo oynadığımızda fiziksel gerçekliğin oyunda bir rolü olduğunu biliriz. Hareket eden toplar, sürtünmeye maruz kalır ve sonunda durur. Masa yamuk ve toplar çukurlu olabilir. Ortamın havası da topu istediğimiz yere atma becerimizi etkileyebilir.

Matematiksel bilardo, tüm bu fiziksel zorlukları yok sayar. Toplar, sürtünme kuvvetine maruz kalmayan noktalardır ve bu sebeple sonsuza kadar hareket etmeye devam eder. Masanın bir kenarına çarptığında gerçek toplar gibi geldiği tarafa aynı açıyla sekerek geri döner. Matematiksel bir bilardo masasında topların düşebileceği cepler yoktur. Matematikçiler, masada uzun vadede neler olacağıyla ve sonsuza dek devam eden yörüngelerle ilgilendikleri için sürtünmede olduğu gibi topun bir köşeye gitme durumunu da göz ardı eder.

Kızılötesi ışınlar, elektromanyetik spektrumda görünür bölgenin hemen dışında, görünür bölge ile mikrodalga arasında yer alır ve bu nedenle gözümüz tarafından görülmezler. Fakat tıpkı görünür bölgede gözle gördüğümüz renkleri oluşturan fotonlar gibi, onlar da bir elektromanyetik radyasyondur ve birer fotondur. Dolayısıyla kızılötesi ışınlar da ışık hızıyla yayılır. Tıpkı elektromanyetik spektrumun diğer bölgeleri olan gama ışınları, X-ışınları, moröte (UV), görünür bölge, mikrodalga ve radyo dalgaları gibi.

Çıplak gözle kızılötesini (infraredi) göremeyiz; ancak kızılötesi (infrared) ışınlar gündelik hayatımızda birçok yerde karşımıza çıkar. Televizyonda kanal değiştirmek için kullandığımız kumandadan çıkan ışık kızılötesi dalga boyuna sahiptir. Keza insanların sıcaklığına göre ölçüm yapan termal kameralar ve termometreler de kızılötesi dalga boyunu kullanır.

Birçok insan bitkilerin yeşilini tercih eder ve yeşilliği doğallık, güzellik, sağlık olarak algılar. Bu çoğu zaman doğrudur. Fakat patateslerde olduğu gibi bu bilginin doğru olmadığı durumlara da rastlamaktayız, bu sebepte genellemeler üzerinden hareket etmemekte fayda var. Türkiye'de de aralıklarla sağlık ve beslenme haberleri yeşillenmiş patateslerin sağlığa etkisiyle ilgili haberleri gündeme getirmektedir.

Patates bitkisi (Solanum tuberosum) evrimsel süreç içerisinde gelişirken kendini otçul hayvanların bazılarından, böceklerden ve mantarlardan koruyabilmek adına çeşitli adaptasyonlar kazanmıştır. Bunlardan biri, hepimizin bildiği gibi, besin deposunu yer altında saklamaktır (ki yediğimiz kısmı da budur). Bu çekinik savunma sistemi haricinde patates çiçeğinin (yediğimiz kısmının ve toprağın üzerinde bulunan genelde mor renkli çiçekler) içerisinde çok yüksek oranda "solanin" isimli bir kimyasal bulunmaktadır. Bu kimyasal bir alkalidir ve kuvvetli bir zehirdir. Bu zehrin üretilebilmesi için kloroplastların ve güneşin varlığı gereklidir. Dolayısıyla çiçeği insan gibi hayvanlar tarafından tüketilemez, ancak kimi zaman toprak üstüne çıkan kökleri (patatesin kendisi) hayvanlar tarafından yenebilir, özellikle de insan bu yumruları toplayarak yüksek ekonomik öneme sahip patatesi satar.

Evrimsel süreçler genomu nasıl etkiler? Popülasyon genomiği alanı, evrim ve genomla ilgili çıkarım yapmak için genomun popülasyon içi ve popülasyonlar arası yapısını inceler.

Popülasyonların birbirinden bağımsız olarak evrimleşmesi genetik ıraksamaya neden olur. Genomun çeşitli bölgelerinin birbirlerinden oldukça farklı düzeylerde genetik ıraksama göstermesi beklenir (Nosil ve ark. tarafından incelenmiştir, 2009). Bazı bölgelerde popülasyonlar arasında neredeyse hiç farklılaşma görülmezken, bazı bölgelerde genetik ıraksama son derece belirgindir (Şekil 1). Genomun bölgeleri boyunca gözlemlenen bu popülasyonlar arası ıraksama çeşitliliğine heterojen genomik ıraksama denir (Nosil ve ark. 2009). Popülasyonların farklılaşması ve tür oluşumu sırasında genomik ıraksamanın son derece heterojen olması beklenir, çünkü bu sırada bazı bölgelerde ıraksak doğal seçilim ile bağlantılı genetik farklılıklar birikirken, diğer bölgelerde gen akışının homojenize edici etkileri ve genetik sürüklenme tarafından rastgele farklılıkların ortaya çıkarılması için yeterli zaman olmaması ıraksamanın önüne geçer. Ekolojik sebeplerden veya genetik çatışmadan kaynaklanan seçilim, genetik sürüklenmenin stokastik etkileri, farklılık gösteren mutasyon sıklıkları, seçilim altındaki özelliklerin genetik temeli ve kromozomlardaki genler arasındaki genetik bağlantı dahil birçok unsur, heterojen genomik ıraksamaya katkıda bulunur. Popülasyonlardaki genomik farklılaşma şekilleri, bu çeşitli tarihi evrimsel ve genetik süreçler sonucunda oluşur ve birleşir. Böylece, biyologlara evrimsel ıraksamayı şekillendiren kuvvetleri yeniden oluşturma imkanı sunar.

Darwin, Lamarck ve Huxley başta olmak üzere evrimsel biyolojinin öncülleri, evrimin geniş zaman ölçeğinde, aşamalı olarak gerçekleştiği fikrini ortaya koymuşlardır. Başlangıçta yaygın olarak türlerin zaman içinde adaptasyonlar yoluyla değişebileceği ve evrimin uzun süreçler boyunca milyonlarca yıl içinde sürekli olarak gerçekleşerek, organizmaların çevreleriyle etkileşim içinde olduklarını ve bu etkileşimlerin zamanla türlerin evrimine yol açtığı fikirleri kabul görmüştür.

Zamanla evrim üzerinde yapılan araştırmalar artıkça bazı organizmaların çevresel değişikliklere hızla uyum sağlayarak adaptasyonlar geliştirebileceği ve bu adaptasyonların kısa süre içinde genetik varyasyonlar yoluyla yayılabileceği keşfedilmiştir. Bu noktada da evrimin uzun stabil dönemlerini bölen hızlı değişim sıçramaların olduğu hipotezi ortaya atılmıştır. Örneğin söz konusu tür uzun bir süre "değişmeden" seçilim göstermeye devam ediyordur; lakin kısa bir dönemde gerçekleşen jeolojik veya biyolojik olaylar ardından jenerasyonda hızlı bir değişim (sıçrama) yaşanabileceği savunulmaktadır. Tam olarak desteklenemeyen ve üzerinde tartışmalar olan bu hipoteze sıçramalı evrim veya kesintili denge (İng: "punctuated equilibrium") adı verilmiştir.