Neredeyse Tam Ay Tutulması

19 Kasım’da şafaktan önceki saatlerde, Meksika’nın Cancun kentinde parçalı bulutlu bir gökyüzünde Ay parlamaktaydı. Uzun süren parçalı tutulma esnasında bu görüntü kaydedildiğinde, Ay diski Dünya‘nın karanlık gölgesine tam olarak dalmış değil. Parçalı tutulma, Dünya‘nın gölgesindeki soluk ama kırmızılaşmış ışığı gösterecek kadar ilerlemişti. Bu, tam Ay tutulması hayranları tarafından genellikle beklenen bir manzaradır. Boğa takımyıldızında gezinen Ay’ın tutulma sırasındaki sönük ışığı, Ülker yıldız kümesini tespit etmeyi de kolaylaştırdı. Sağ üstteki Yedi Kızkardeşler’in yıldızları, bu kareyi neredeyse tam tutulmuş Ay ile paylaşıyor.

20 Kasım 2021 Günün Astronomi Fotoğrafı (NASA APOD)

📸 Kaynaklar ve Katkıda Bulunanlar:
Görsel Kaynağı & Telif Hakkı: Robert Fedez
Çeviren: Seda Baştürk

🔗 Tüm APOD içeriklerini görmek için:
https://evrimagaci.org/apod

NGC 7023: Iris Bulutsusu

Bu kozmik bulutlar, Cepheus takımyıldızının verimli yıldız alanlarında, 1.300 ışık yılı uzaklıkta filizlenmiştir. Iris Bulutsusu olarak da adlandırılan NGC 7023, çiçekleri andıran tek bulutsu da değildir. Bu derin teleskopik fotoğraf, Iris Bulutsusu'nun çevredeki yıldızlararası toz alanlarına işlenmiş renk yelpazesini ve simetrilerini gözler önüne seriyor. Iris'in içinde, tozlu bulutsu materyali sıcak, genç bir yıldızı çevreliyor. Daha parlak olan yansı bulutsusunun baskın rengi mavidir. Bu renk, yıldız ışığını yansıtan toz taneciklerinin karakteristik bir özelliğidir. Yansı bulutsusunun merkezi filamentleri, bazı toz taneciklerinin yıldızdaki görünmez morötesi radyasyonu görünür aralıktaki kırmızı ışığa dönüştürdüğü için zayıf bir kırmızımsı ışık yayarak parlar. Kızılötesi gözlemler, bu bulutsunun PAH olarak bilinen karmaşık karbon molekülleri içerdiğini göstermektedir. Iris Bulutsusu'nun tozlu mavi taç yaprakları yaklaşık altı ışık yılı genişliğindedir.


25 Temmuz 2024 Günün Astronomi Fotoğrafı (NASA APOD)

📸 Kaynaklar ve Katkıda Bulunanlar:
Görsel Kaynağı & Copyright: Robert Shepherd
Çeviren: Utku Derin
Çeviri Editörü: Ufuk Derin

🔗 Tüm APOD içeriklerini görmek için:
https://evrimagaci.org/apod

Tüyler sadece uçma fonksiyonu ile ön plana çıkmaz, aynı zamanda deriyi örtme konusunda da oldukça faydalıdır. Aynı zamanda tavus kuşu gibi hayvanların eşlerini çekmelerine de yardımcı olabilirler.

Penguenler su altına daldıklarında tüyler sürtünmeyi azaltır.

Balıkçıllar, tüylerini “şemsiye”ye dönüştürerek onları avlanma amaçlı gölge oluşturmak için de kullanır.

Tüylü dinozorların çoğu, tüyleri muhtemelen yalıtım ve sıcak kalmak için kullanan Teropodlar ve Sauropodlardı.

Paleontologlar dinozor tüylerinin evriminde kayıp bir halkayı daha buldular:

Bazı tüylü dinozorlar, kendilerine özgü keskin dişleri ve devasa vücutlarının yanı sıra, günümüz sürüngenleri gibi pullu bir deriye de sahipti.

Tüyler muhtemelen vücudun belirli bölgelerinde gelişirken diğer bölgelerde sürüngen pulları vardı.

Araştırmacılar, bu yeni çalışma kapsamında nadir bulunan bir deri fosilini incelediler.

Sonuç, ekip için şaşırtıcıydı; fosil, camla aynı bileşik olan silikadan oluşuyordu.

Araştırmacılara göre bu bölgesel gelişim; aşınmaya, su kaybına ve parazitlere karşı koruma gibi temel deri işlevlerini sürdürmüş olabilir.

Leonard Kuyrukluyıldızı Tanıtımı

İşte kuyrukluyıldız Leonard. C/2021 A1 (Leonard) kuyrukluyıldızı, Ocak 2021’de Mars‘ın yakınından geçerken soluk bir leke olarak keşfedildi. Dev buz topunun yörüngesi, bu devi iç Güneş sistemine götürecek. Ocak 2022’nin başlarında Güneş’in etrafında dönmeden önce, Aralık ayında hem Dünya‘nın hem de Venüs‘ün yakınından geçecek. Kuyrukluyıldızları tahmin etmek çok zor olsa da, bazı tahminler Leonard’ın Aralık ayında çıplak gözle görülebilecek kadar parlak olacağını söylüyor. Leonard kuyrukluyıldızı, bir haftadan biraz daha uzun bir süre önce yeşil tonlarındaki koması ve uzun kuyruğu ile yakalandı. Paylaşılan görsel, orta büyüklükte bir teleskoptan alınan 62 görüntünün birleşimidir. Bir dizi poz kuyrukluyıldızı takip ederken diğer dizi arka plandaki yıldızları takip etmiştir. Pozlamalar, ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki June gölü yakınlarından Doğu Sierra dağları üzerindeki karanlık gökyüzünden kaydedildi. Kuyrukluyıldız aralık ayının ortasında Dünya‘nın yakınından geçtikten kısa bir süre sonra, kuzeyden güneye doğru kayacak.

21 Kasım 2021 Günün Astronomi Fotoğrafı (NASA APOD)

📸 Kaynaklar ve Katkıda Bulunanlar:
Görsel Kaynağı ve Telif Hakkı: Dan Bartlett
Çeviren: Seda Baştürk

🔗 Tüm APOD içeriklerini görmek için:
https://evrimagaci.org/apod

Washington Üniversitesinden bir ekip, kulaklık takan bir kullanıcının konuşan bir kişiye sadece üç ila beş saniye boyunca bakarak bu kişinin sesini işleme almasını sağlayan bir yapay zekâ sistemi geliştirdi.

“Hedef Konuşmayı İşitme” adı verilen sistem, hedef kişiyi kaydettikten sonra ortamdaki diğer tüm sesleri iptal ediyor ve dinleyici gürültülü bir ortamda bulunsa ve artık konuşmacıyla yüz yüze olmasa dahi kayıtlı konuşmacının sesini gerçek zamanlı olarak kulaklık aracılığıyla aktarmaya devam ediyor. 🎧

Sistemi kullanmak için mikrofonlarla donatılmış hazır kulaklıklar takan kişi, kafasını konuşan birine doğrultarak bir düğmeye basıyor.

Ses dalgaları mikrofonlara eş zamanlı olarak ulaştıktan ve algılandıktan sonra, kulaklıklar bu sinyali yerleşik bir bilgisayara gönderiyor ve burada ekibin makine öğrenimi yazılımı, hedef konuşmacının ses kalıplarını öğreniyor.

Sistem, konuşmacının sesini yakalıyor ve ikili, farklı ortamlarda hareket etmeye devam ederken bile bu sesi dinleyiciye vermeye devam ediyor. Sistemin ilgili sese odaklanma yeteneği, konuşmacı konuşmaya devam ettikçe gelişerek sisteme daha fazla eğitim verisi sağlıyor ve deneyimi iyileştirmeye de devam ediyor. 💪🏻

Şu anda “Hedef Konuşmayı İşitme” sistemi aynı anda yalnızca bir konuşmacıya odaklanabiliyor ve yalnızca hedef konuşmacının sesiyle aynı yönden gelen başka bir yüksek ses olmadığında çalışıyor.

Kullanıcı ses kalitesinden memnun değilse netliği artırmak için hoparlörde başka bir seçim deneyebiliyor. Ekip, gelecekte sistemi kulaklıklara ve işitme cihazlarına da entegre edebilmek için çalışıyor. 🤓

Pleiades: Yedi Kız Kardeş Yıldız Kümesi

Daha önce Pleiades yıldız kümesini görmüş müydünüz? Gördüyseniz bile muhtemelen bu kadar büyük ve şaşalı bir şekilde görmemişsinizdir. Işık kirliliği altında kalan bir şehirde bile, bu meşhur yıldız kümesi Pleiades‘in parlak yıldızlarını, bir dürbüne bile ihtiyaç duymadan görebilirsiniz. Elbette çok daha karanlık bir yerden, uzun pozlamayla elde edilen bir görselde, yıldız kümesinin etrafını saran toz bulutu belirgin hale geliyor. Florida, ABD’den çekilen bu görsel dolunaydan birkaç kat daha büyük bir alanı kaplıyor. M45, Ülker ya da Yedi Kız Kardeş olarak bilinen Pleiades yıldız kümesi Boğa (Taurus) takımyıldızında, bizden yaklaşık 400 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Modern bir dokunuşla değişmiş yaygın efsanelerden birine göre yıldız kümesi isimlendirildiğinden bu yana parlak yıldızlardan birinin sönükleşmesi nedeniyle yalnızca altı yıldız çıplak gözle görülebilir hale gelmiş. Pleiades yıldız kümesindeki çıplak gözle görülebilen yıldızların gerçek sayısı, ortamın ne kadar karanlık olduğundan gözlerinizin ne kadar keskin olduğuna göre yediden az veya fazla olabilir.

24 Kasım 2021 Günün Astronomi Fotoğrafı (NASA APOD)

📸 Kaynaklar ve Katkıda Bulunanlar:
Görsel Kaynağı ve Telif Hakkı: Damien Cannane
Çeviren: Ögetay Kayalı

🔗 Tüm APOD içeriklerini görmek için:
https://evrimagaci.org/apod

Gölgenin Sınırında

Tıpkı bir koni gibi uzayda kendine yer bulan bu görselde, Dünya’nın karanlık merkezcil gölgesinin ya da umbrasının, çembersel kesiti görülüyor. Bu gölge, Ay’ın yörüngesi dolaylarında aslında Ay’ın kendisinden daha büyük. Fakat 18/19 Kasım’da gerçekleşen Ay tutulması sırasında, Ay’ın ufak bir kısmı bu gölgenin dışında kaldı. 5 ayrı fotoğraftan oluşan ve 1.5 saatlik bir periyotta elde edilen bu kompozit görsel, neredeyse tam Ay tutulmasını bizlere gösteriyor. Seri halinde çekilen bu görseller, gölgenin dairesel kesitlerini çakıştıracak biçimde hizalanmış. Merkezdeki görselde yalnızca incecik kalmış, Ay’ın parlak bölgesi, dairesel gölgenin kenarından kendini belli ediyor. Elbette gölgenin kendisi de aslında onu tamamen karanlık yapmıyor. Dünya’nın atmosferinden saçılarak geçen ışık, Ay’daki gölgenin üzerine kırmızı tonları aktarıyor.

25 Kasım 2021 Günün Astronomi Fotoğrafı (NASA APOD)

📸 Kaynaklar ve Katkıda Bulunanlar:
Görsel Kaynağı & Telif Hakkı: Jean-Francois Gout
Çeviren: Ögetay Kayalı

🔗 Tüm APOD içeriklerini görmek için:
https://evrimagaci.org/apod