Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Ortada Henüz Aşı Yokken Sürü Bağışıklığına Ulaşmaya Çalışırsak, Milyonlarca İnsan Ölebilir!

Sosyal Mesafelendirme Yerine Sürü Bağışıklığını Savunanlar, Bunun Maliyetini Halka Açıklamakla Yükümlüdür!

Ortada Henüz Aşı Yokken Sürü Bağışıklığına Ulaşmaya Çalışırsak, Milyonlarca İnsan Ölebilir!
9 dakika
11,795
Tüm Reklamları Kapat

COVID-19 salgınının Dünya genelinde çok hızlı bir şekilde yayılabilmesinin nedenlerinden birisi, bu koronavirüse karşı hiç kimsenin daha önceden bağışıklığı olmamasıydı. Virüsün yayılımı kontrol altında tutulmazsa, katastrofik düzeyde can alması da kaçınılmaz olacaktır. Buna rağmen bazı politikacılar, epidemiyologlar ve yorumcular, en pratik olan yöntemin, sürü bağışıklığı denen olgu ortaya çıkana dek enfeksiyonlara kontrollü bir şekilde izin vermek olduğunu ileri sürmektedir.

Sürü bağışıklığı olgusu, genellikle bir aşının varlığı bağlamında tanımlanır. Yeterince insan aşılandığında, patojen, popülasyon içinde yeterince kolay yayılamaz. Eğer size kızamık bulaştıysa ama etkileşime geçtiğiniz herkes aşılanmışsa, kızamık daha fazla kişiye bulaşamadan durdurulmuş olacaktır.

Tüm Reklamları Kapat

Bunun mümkün olabilmesi için, aşılama oranlarının belli bir limitin üzerinde olması gerekir. Bu limit, patojenin bulaşabilirliği tarafından belirlenir. Koronavirüsün ne düzeyde bulaşabilir olduğunu henüz kesin olarak bilmiyoruz; ancak diyelim ki her insan, 3 diğer insana virüsü bulaştırsın. Bu durumda, sürü bağışıklığından söz edebilmek için, popülasyonun 3'te 2'sinin koronavirüs direnci geliştirmiş olması gerekmektedir.

Aşının olmadığı bir durumda, COVID-19 gibi bir hastalığa karşı direnç kazanmak için yapabileceğiniz tek şey, koronavirüsün size bulaşmasına izin vermektir. Ancak bunun da çalışabilmesi için, koronavirüsü atlattığınızda, sonraki enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazandığınızın kesin olması gerekmektedir. Her ne kadar bu yönde bir umudumuz olsa da, bilim insanları koronavirüs direnci konusunda veya bu direncin ne kadar sürdüğü konusunda emin değiller. Nihayetinde bu virüs, sadece birkaç ay önce keşfedildi.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak bağışıklığın uzun dönem sürebildiğini varsaysak bile, söz konusu sürü bağışıklığına erişebilmemiz için çok büyük miktarda insanın enfekte olması gerekmektedir. Şu anki tahminlere göre, enfeksiyon bulaşan kişilerin %0.5 ila %1 arasının öldüğü göz önüne alınacak olursa, bu tarz bir sürü bağışıklığına ulaşma yolunda çok fazla sayıda insan ölecektir. Sayılarla konuşacak olursak:

  • Dünya nüfusunun 7.5 milyar olduğunu varsayarsak, sürü bağışıklığına ulaşmak için 4.95 milyar insanın hastalığa yakalanması gerekmektedir. 4.95 milyar kişi enfekte olursa, %0.5'lik bir ölüm oranı varsayarsak 24 milyondan fazla insan ölecektir.
  • Daha önceden izah ettiğimiz gibi, sürü bağışıklığından söz edebilmek için yetişkin popülasyonun %40-70 arasının enfekte olması gerektiğini varsayarsak, Dünya'daki 5.5 milyar yetişkinin 2.2 milyar ila 3.9 milyar arasının enfekte olması gerekmektedir. %0.5'lik bir ölüm oranı varsayılırsa, 11 milyon ila 19 milyon kişi ölecektir.
  • Grip gibi düşünelim. Öldürücülük oranı %0.1 olsun. Aşırı iyimser yaklaşalım ve sürü bağışıklığı için bugüne kadar hesaplanan en düşük değeri alalım: %40 enfeksiyon oranı. Bu durumda, sürü bağışıklığından söz edebilmemiz için 7.5 milyar insanın 3 milyarı hastalığa yakalanmalıdır. Bu aşırı gevşek senaryoda bile 3 milyon insan ölecektir.

Üstelik bunların "sürü bağışıklığı" ile ilişkilendirilebilmesi için, toplam nüfusun değil, geriye kalan nüfusun %60 civarının hastalığa yakalanmış ve atlatmış olması gerekmektedir. Yani örneğin son senaryoda "3 milyar" dediğimiz kişi sayısı, hastalığı atlatanlar olmalıdır ("iyileşenler"). Bunun üzerine ölenleri de eklediğimizde, gerçekte hastalığa yakalanan kişi sayısı daha da fazla olacaktır. Bir diğer deyişle, doğal olarak, enfekte olup atlatan ve enfekte olup ölen kişi sayısı, burada verdiğimiz sayılardan bile büyük olacaktır.

Elbette bu sayılar, gerçekte olanı matematiksel modellerle ifade etme çabamızın bir ürünüdür. Ve modeller, neredeyse hiçbir zaman %100 gerçek olanı gösteremezler. Örneğin insan popülasyonları, homojen olarak dağılmadığı ve her bir birey, diğer tüm bireylerle eşit ihtimalle temas etmediği için, bu tarz "düz hesaplar" bazen yanıltıcı olabilirler. Ancak bu sayılar, insan popülasyonlarının tüm dinamizmine yönelik yapılan nicel çalışmalarla da doğrulanmaktadır. Dolayısıyla böylesine büyük bir risk faktörünü, "Bu sadece bir model!" deyip geçiştirmek bilimsel veya anlamlı değildir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Zaten çok da fark etmez: Bu sayıların ve buradaki anlatımın amacı, 5 milyon kişi mi ölecek, yoksa 12.4 milyon kişi mi ölecek, bunu ortaya koymak değildir. Bu sayıların ve buradaki anlatımın amacı, elimizde olan katı verilerden yola çıkarak, eğer hastalığı doğal seyrine bırakarak sürü bağışıklığına erişmeye çalışacak olursak nasıl bir tablo çıkacağını göstermektir. Ve ortaya çıkan tablonun hiçbir versiyonu, kabul edilebilir ve kolayca görmezden gelinebilir sayılar vermemektedir. Bu model %50 oranında hata payına sahip olsaydı bile (ki böyle bir hata payına sahip değildir), yine de milyonlarca insanın hayatını kaybetmesinden söz ediyor olurduk.

Sürü Bağışıklığına Erişmek, Salgının Bitmesi Demek Değildir!

Ancak tüm bunlar bir yana, belki de anlaşılması gereken en önemli şey, sürü bağışıklığına erişildiğinde virüsün sihirli bir şekilde ortadan kayboluvermediği gerçeğidir. İşler, sürü bağışıklığına eriştiğinizde sona ermez. Sürü bağışıklığına eriştiğinizde olan tek şey, gidişatın yavaşlamasıdır.

Popülasyon içinde yeterince bağışıklığa erişince, her bir insan artık 1'den daha az sayıda insana hastalığı bulaştırabilecektir ve böylece yeni bir epidemi (veya pandemi) başlayamayacaktır. Ancak eğer bir epidemi (veya pandemi) halihazırda başlamışsa, bu salgın yoluna devam edecektir. Eğer tepe noktasında 100.000 kişi halen enfekte haldeyse ve her biri 0.9 kişiye hastalığı bulaştıracak olursa, bu halen 90.000 yeni enfeksiyon demek olacaktır ve bu kişiler de yine daha fazla kişiye bulaştırmayı sürdürecektir. Kontrolden çıkmış bir tren, rayları yokuş yukarı gitmeye başladığı anda durmaz; benzer şekilde, hızla yayılmakta olan bir virüs, sürü bağışıklığına erişildiği anda durmaz!

Eğer ABD (ve Dünya'nın geri kalanında) pandemi kontrol altında tutulmazsa, sürü bağışıklığına eriştikten sonra da aylar boyunca salgın devam edecektir ve bu süreçte milyonlarca insan hastalığa yakalanacaktır.

Epidemi sona erdiğinde, popülasyonun çok büyük bir kısmı hastalığa yakalanmış olacaktır; sadece sürü bağışıklığına erişmeyi umduğumuz, nüfusun 3'te 2'si değil. Bu ek enfeksiyonlar, epidemiyologlar arasında aşırılar (İng: "overshoot") olarak bilinir.

Tüm Reklamları Kapat

Sürü bağışıklığından sonrası... Daha fazla enfeksiyon!
Sürü bağışıklığından sonrası... Daha fazla enfeksiyon!
The New York Times

Bazı ülkeler, nüfus içindeki bağışıklığı aşı olmaksızın, "güvenli" bir şekilde inşa etmeyi hedefleyen stratejiler denemektedirler. Örneğin İsveç, daha yaşlı insanların ve altta yatan hastalıkları olanların kendi kendine karantina uygulamasını istemektedir; ancak birçok okulu, restoranı ve barı açık tutmaktadır. Birçok yorumcu, bunun Hindistan gibi daha fakir ülkeler için de iyi bir politika olacağını önermektedir. Ancak öldürücülük oranı düşünülecek olursa, böyle bir stratejiyi inanılmaz yüksek miktarda ölüm olmaksızın sürdürmek mümkün değildir. Ve gerçekten de İsveç, daha şimdiden komşularından çok daha fazla sayıda ölümle yüzleşmiştir.

Kontrollü Olarak Eskiye Dönme Neden Tehlikeli?

Kontrollü olarak eski dönme planlarının dayandığı ana mekanizma, olabildiğince fazla kişiyi antikor testlerine tabi tutarak, hasta kişileri erkenden tespit edip izole edebilmek, geri kalanlarınsa ekonomik faaliyetlere geri dönebilmesini sağlamaktır. Hatta bazı firmalar, her bir çalışanı her gün mesai başında teste tabi tutarak sıkı bir denetim uygulamaktadır.

Ancak test uygulamak bir şeydir; o testin sonuçlarını yorumlamak ise bambaşka bir şeydir!

Bunun basit bir nedeni var: Her testin belli bir hata payı vardır. Öyle ki, antikor testleri gibi testlerin hata payları şaşırtıcı derecede yüksektir. Test kalite kontrolü zaten problemli bir mesele; ancak kalite kontrolü harika bir şekilde yapılıyor olsaydı da, sırf olasılık matematiği dolayısıyla bile testlere güvenerek bir pandemi sırasında ülkeleri normal işleyişe döndürmek büyük bir hata olurdu. Bunu, aşağıdaki videomuzda anlatmıştık:

Tüm Reklamları Kapat

İdeal bir dünyada bir tanı testi, hem enfekte olmuş kişileri hem de hastalığa hiç yakalanmamış kişileri tespit edebilirdi. Yani eğer ki tüm enfeksiyonları ve hiç enfekte olmamış kişileri %100 isabetle tespit edebilen bir testimiz olsaydı, buna kusursuz test derdik. Ne var ki, böyle kusursuz bir test mevcut değil.

Gerçek dünyadaki test üreticileri, belirli parametreler arasında takas etmek zorundadır. Örneğin moleküler test üreticileri, koronavirüse ait genetik materyali boğaz veya burundan alınan örneklerden toplamaktadırlar; ancak bu test kitleri, boğaz ve burunda bulunan diğer virüslere ait genetik materyali ayırt edebilmek zorundadır. Öte yandan antikor testleri için, yeni koronavirüse yönelik üretilen antikorları tespit edebilirken, bir yandan da benzer diğer virüslere karşı olan antikorları eleyebilmeniz gerekmektedir. Bunların hepsini %100 başarıyla yapabilen hiçbir test yoktur. Bu nedenle, bu testler genel popülasyona uygulandıklarında, kaçınılmaz olarak hatalı pozitif ve hatalı negatif sonuçlar üretirler.

Genel bir kural olarak, bir testin "iyi" kabul edilebilmesi için, bilinen pozitif ve bilinen negatif vakaları en az %95 isabetlilikle tespit edebilmesi gerekir. Ancak pandemi sırasında yaşanan panik dolayısıyla, normal güvenlik önlemlerinden geçmeyen tanı kitleri onaylanıp piyasaya sürülmektedir. Buna bağlı olarak, hata payları dikkate değer miktarda artmaktadır. Örneğin Abbott tarafından üretilen ve 5 dakikada sonuç verebildiği söylenen test kiti, uygulanan testlerin %15'inde virüsü tespit edememektedir!

Bu, büyük bir sorundur ve bunun olasılık matematiği çerçevesinde ne kadar kritik hatalara sebep olabileceğini yukarıdaki videomuzdan izleyebilirsiniz. Ancak aşağıdaki görsel, test kitlerine güvenerek ülkeleri normale döndürmenin ne kadar büyük bir risk olduğunu ve bizleri ne kadar hatalı bir şekilde yönlendirebileceğini göstermektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Durdurulamayan İnsanlık: Dünyanın Hâkimiyetini Nasıl Ele Geçirdik

BİR SÜPER GÜCÜNÜZ OLDUĞUNU BİLİYOR MUSUNUZ?
Biz kimiz?
Bu günlere nasıl geldik?
Ve karşımıza çıkan tüm engelleri aşmamızı sağlayan şey nedir?
Afrika savanlarından Grönland buzullarına kadar tüm dünyaya biz insanlar hükmediyoruz. Peki bu büyük ve gizemli gücü nasıl elde ettik? Durdurulamayan İnsanlık hayaletlerden ruhlara, hükümetlerden şirketlere, tuhaf ve gizemli şeyler hakkında hikâyeler yazmak için bu gücü nasıl kullandığımızı anlatıyor. Afrika’dan yola çıkan insanların izini sürerek ateş sayesinde midemizin nasıl küçüldüğünü, futbol denilen oyunun bize insanlıkla ilgili neler anlattığını ve paranın neden gelmiş geçmiş en başarılı peri masalı olduğunu keşfedeceksiniz. Cücelerle, dev yılanlarla, bulutların üstündeki Yüce Aslan Ruhuyla bezeli, insanlığın kökenlerinin daha önce hiç duymadığınız bu masalsı ama gerçek hikâyesi 9’dan 99’a herkese hitap ediyor. Tüm dünyada satış rekorları kıran Sapiens kitabının yazarı Yuval Noah Harari, genç okurlar için kaleme aldığı bu sürükleyici ve renkli kitapta, kendine özgü tarzını yepyeni bir kitleyle buluşturuyor.

Devamını Göster
₺230.00
Durdurulamayan İnsanlık: Dünyanın Hâkimiyetini Nasıl Ele Geçirdik
  • Dış Sitelerde Paylaş

San Diego Union Tribune

Örneğin, Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, ABD'nin Santa Clara bölgesindeki 3.300 kişiyi test ettikten sonra, popülasyonda gerçek enfeksiyon oranlarının %2.5-4.2 arası olduğunu, dolayısıyla tahmin edilenden (~%0.04) 50-85 kat daha fazla olduğu, dolayısıyla ülkeleri normale döndürmekte pek de bir sakınca olmayabileceği ileri sürülmüştü. Eğer bu gerçek olsaydı, COVID-19'un öldürücülük oranı %3 civarında değil, çok ama çok daha düşük olurdu.

Ancak sonuçları doğru varsaysak bile, %2.5-4.2 oranı, erişilmesi gereken %66 (3'te 2) oranından çok ama çok küçüktür. Kaldı ki, araştırmacıların pozitif sonuçlarının 3'te 1 civarı muhtemelen test hatasından kaynaklı sahte pozitiftir; dolayısıyla ölçülen enfeksiyon oranı, %2.5-4.2 aralığından bile çok ama çok daha düşük olacaktır.

Sonuç

Şu anda gördüğümüz kadarıyla, öylece havlu atıp da, aşı gelene kadar Dünya popülasyonunun büyük bir kısmının nasılsa enfekte olacağını kabullenemeyiz.

Dahası, söz konusu, insan üstü önlemlere rağmen sadece birkaç hafta içinde tüm Dünya'yı kasıp kavuran bir pandemi olduğunda, "kontrollü yangın" yöntemine hükmedebileceğimiz konusunda da kendimize çok güvenmemeliyiz.

Pandeminin erken günlerinden beri, sosyal mesafelendirme uygulamaları sayesinde eğriyi bastırmaya çalışmaktayız. Bu uygulamalar, sağlık sistemimiz üzerindeki baskıyı azaltmaktadır. Bu uygulamalar, bilim cemiyetine bir tedavi ve aşı üretebilmek için ihtiyaç duyduğu süreyi kazandırmaktadır. Bu uygulamalar, test ve takip uygulamaları için yeterli kapasiteye erişebilmemiz için bize zaman kazandırmaktadır. Her ne kadar bu, denetim altında tutmak açısından çok zorlu bir virüs olsa da, Yeni Zelanda ve Tayvan gibi bazı ülkeler erkenden başarıya ulaştılar. Bu ülkelerin hepsi, kontrolün imkansız olduğuna yönelik söylemlere meydan okudular. Onların başarılarından dersler almalıyız.

Ortada bir aşı olmaksızın sürü bağışıklığına erişmenin çabuk veya sancısız bir yolu bulunmamaktadır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
26
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 22
  • Bilim Budur! 12
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Umut Verici! 4
  • Korkutucu! 4
  • Muhteşem! 2
  • İnanılmaz 2
  • Üzücü! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: The New York Times | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 17:27:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8645

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. T. Bergstrom, et al. Ortada Henüz Aşı Yokken Sürü Bağışıklığına Ulaşmaya Çalışırsak, Milyonlarca İnsan Ölebilir!. (4 Mayıs 2020). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8645
Bergstrom, C. T., Bakırcı, Ç. M. (2020, May 04). Ortada Henüz Aşı Yokken Sürü Bağışıklığına Ulaşmaya Çalışırsak, Milyonlarca İnsan Ölebilir!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8645
C. T. Bergstrom, et al. “Ortada Henüz Aşı Yokken Sürü Bağışıklığına Ulaşmaya Çalışırsak, Milyonlarca İnsan Ölebilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 04 May. 2020, https://evrimagaci.org/s/8645.
Bergstrom, Carl T.. Bakırcı, Çağrı Mert. “Ortada Henüz Aşı Yokken Sürü Bağışıklığına Ulaşmaya Çalışırsak, Milyonlarca İnsan Ölebilir!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, May 04, 2020. https://evrimagaci.org/s/8645.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close