Şafak Hırsızı (Eoraptor lunensis)
Eoraptor ; Bilinen en eski dinozorlardan biri ve sauropod ailesinin en eski üyelerinden biridir. Günümüzden 231 ila 228 milyon yıl önce (Triyas Dönemi) yaşamış otobur bir canlıdır. Boyu 1 metre olmakta beraber, kilosu ise 3 ile 10 kg arasında değişmektedir.
EORAPTOR TÜRÜ VE KEŞFİ
Eoraptor, bilinen en eski dinozorlardan biri olduğunu daha önce belirtmiştik. Zaten kendisi bir dinozor olduğu için Arkozorlardan geldiği aşikardır. Aynı zamanda tüm dinozorlarda olduğu gibi çift kemerli (diapsida) bir canlıdır. Eoraptor'un ilk fosil kanıtı ise 1991 yılında kuzeybatı Arjantin'deki Ischigualasto Formasyonu'nda paleontolog Ricardo Martinez (kendisinin müzesinde Herrerasaurus, Eoraptor, Eodromaeus gibi dinozorlar vardır.) tarafından ortaya çıkarıldı (tanımlayan Paul Sereno'dur). Tarih öncesi volkanik kül yatakları (Ischigualasto formasyonundaki kül yatakları) , paleontolog Paul Sereno ve ekibinin, Eoraptor'un fosil kalıntılarını yaklaşık 231-228 milyon yıl önce başlayan sözde Dinozorlar Çağı'nın başlangıcına kadar tarihlendirmesine -bu dönem Triyas oluyor- yardımcı oldu.
EORAPTOR NEREDE YAŞARDI?
Dinozorlar, Triyas'ın ilk dönemlerinde Pangea'nın kuzeyine çıkamadıklarından dolayı Güney Pangea'da ormanlarının ve göl kenarlarında kaldığı düşünülmektedir. Ama bazı Dinozorlar (Panphagia ve Saturnalia vs.) kuzeye çıkabildiklerini fosil kayıtları ile bilebilmekteyiz (daha sonra bütün dinozorlar çıkacaktır).
EORAPTOR HAKKINDA YANILGI
Eoraptor'un hepçil bir canlı olduğu düşünülüyordu. Ancak diş yapısı etobur olarak kabul edilen dinozorlara oldukça benziyordu (arka çenesi çok sivri dişlerden oluşmaktaydı). Hızlı bir koşucuydu ve bu durum onun avını yakaladığında keskin pençeleri ve dişlerini kullanarak avını parçalara ayıran bir canlı olduğu yanılgısı yaratmıştı. Daha sonraki etobur dinozorların aksine, alt çene ekleminde büyük avları tutacak kayan bir eklem olmadığı anlaşıldı. Dahası, sonraki theropodların ağızlarındakilerden farklı olarak dişlerinin yalnızca bir kısmı kavisli ve testere kenarlıydı (arka dişleri). Dolayısıyla kendisinin besin listesinde hayvan olmadığı, bitki olduğu öğrenildi.
EORAPTOR NE YERDİ?
Bir zamanlar etobur veya et yiyen theropod olarak sınıflandırılan Eoraptor, artık Saurischia takımına ait bir grup otçul veya bitki yiyen dinozor olan Sauropodomorpha'nın bir üyesi olarak kabul ediliyor. Dolayısıyla bitkiler ile beslenen bir canlıdır.
EORAPTOR İSMİ NEREDEN GELDİ?
Halk arasında bilinen adı "şafak hırsızı" olmasıyla beraber Latince ismi Eoraptor olarak bilinir. Eoraptor türünün fosilinin 1993 yılında tanımlayan paleontolog Paul Sereno liderliğindeki grup yeni keşfedilen dinozora , bazen "erken yağmacı" olarak tercüme edilmesine rağmen, Latince "şafak hırsızı" anlamına gelen Eoraptor adı verildi. Daha sonra bölgenin adı olan Valle de la Luna (Ay Vadisi) ithafen canlıya "lunensis" (Ay'ın sakinleri) ismin de verilmiş oldu. Böylece türümüz Eoraptor lunensis olarak taksonomi de yerini aldı.
- 8
- 7
- 6
- 4
- 2
- 2
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/01/2025 17:06:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15524
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.