DİNOZORLARI DÜNYA'DAN SİLEN ŞEY YILDIZ OLABİLİR Mİ?

Eğitim hayatınız boyunca mutlaka yok oluş kavramını duymuşsunuzdur hatta belgesellerde ya da haber kanallarında da kitlesel yok oluş kavramından her sene mutlaka bahsedilir. Aslında bu iki kavram aynı anlama gelmektedir ve "Olağan dışı çok sayıda türün aynı anda ya da sınırlı bir zaman dilimi içinde ortadan kalktığı Dünya tarihi dönemlerine verilen bir isimdir". Ve günümüzde de 6. Kitlesel Yok Oluşa girdiğimizi söyleyebilirim. Peki altıncı yok oluşa gelene kadar gerçekleşen beş yok oluş nedir? Öncelikle bunlara bir bakalım.

^[1]1- Ordovisyen-Silüriyen Yok Oluşu: 445-444 Ma. Tüm türlerin %85'i yok oldu.

2- Geç Devoniyen Yok Oluşu: 372-359 Ma.

3- Permiyen-Triyas Yok Oluşu: 252-251 Ma. Tüm türlerin yaklaşık %96'sı yok oldu.

4- Triyas-Jurasik Yok Ouşu: 201.3 Ma.

5- Kretase-Paleojen Yok Oluşu: 66 Ma. Tüm canlıların %75'i yok oldu.

Lumen

Burada da gördüğünüz gibi Dünya kendini yenilemeyi ve bir şekilde çeşitlenmeyi başarmıştır. Bu beşi arasında ise sonuncu olan yani Kretase-Paleojen yok oluşu en meşhurudur desem yeridir. Çünkü hepimizin illa çocukken merak ettiğimiz ve dünyamıza milyonlarca yıl egemen olmuş dinozorları ortadan kaldıran bir şeyi kim merak etmez ki?

Bu yok oluşa sebep olan bir sürü komple teorileri vardır. Bunlardan bazılarını saymak gerekirse;

1- Meteor

2- Volkanlar

3- Pandemi (Çok tuhaf gözükse de sivrisineklerin o dönemde bugün olduğu gibi sıtmayla dinozorları hasta edebileceği düşünülüyor)

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

4- Süpernova

İşte bu komplo teorilerinden ilki olan meteor aslında rastlantısal bir şekilde dünyaya çarpmış olabilir mi? Yoksa bir güç onu buraya mı itti? İşte bu soruları düşünen bazı bilim adamları cevabı "Yıldız" olarak düşünüyor hatta Güneş'in Kız Kardeşi olduğunu!

YOK OLUŞ ANALİZLERİ

Dünya'nın geçmişinde sadece bir değil, birden fazla yok oluş yaşadığı biliniyordu. Bulunan ve yaşları belirlenen büyük kraterlerin sayısına göre bu yok oluşlar kabaca her 26 ila 30 milyon yılda bir gerçekleşmiş gibi görünüyor. Bunların nedenlerine ilişkin olarak, düzenli volkanik faaliyetlerden Güneş Sistemi'ndeki gizli bir dev gezegene kadar bir dizi teori öne sürüldü. Nemesis fikri, araştırılabilir gibi görünen yeni bir teori ortaya attı.

NEMESIS NEDİR?

^[2]1984 yılında bir grup astronom oldukça tartışmalı bir makaleyle (M. Davis, P. Hunt ve R. Muller) her 26 ila 30 milyon yılda bir, Güneşimize eşlik eden bir yıldızın Güneş Sistemi'nin yanından geçerek Güneş Sistemi'nin sınırlarındaki asteroitleri ve kuyrukluyıldızları (Kuiper Kuşağı ve Oort Bulutu'ndakiler) dağıtabileceğini ve bazılarını bize doğru gönderebileceğini öne sürdüler. Bu yıldıza Yunan intikam tanrıçasından esinlenerek Nemesis ya da Ölüm Yıldızı adını koydular.

Space.com

NEMESİS'İN MUHTEMEL ÖZELLİKLERİ

Üç astronom bunun büyük olasılıkla galaksimizdeki en yaygın yıldız olan bir kırmızı cüce olduğunu söylüyorlar. Bu yıldız Güneş'in üçte birinden daha küçük ve binde biri kadar parlak olduğu için görünmesi zor olacaktır. Uzun yolculuğunu en uzak noktası olan, yaklaşık üç ışıkyılı mesafeden yarım ışıkyılı mesafeye, yani Güneş'ten yaklaşık bir ışıkyılı mesafeye kadar uzanan Oort Bulutu'nun içine götürür. Ekip tarafından yapılan hesaplamalar, böyle bir yıldızın bu yörüngeyi yaklaşık bir milyar yıl boyunca sürdürmesinin mümkün olabileceğini gösterdi. Şu an da en uzak noktada olduğunu ve 15 milyon yıldan daha uzun bir süre içinde bize doğru geri döneceğini ve muhtemelen başka bir kitlesel yok oluşa neden olacağını öne sürdüler.

SKY Lights

NEMESİS'İN İZİNDEN

^[3]1984'ten beri bilim insanları gökyüzünü böyle bir cisim için tarıyorlar. Giderek daha güçlü teleskoplar ve araştırmalar geliştirildikçe, Nemesis olarak tanımlanabilecek nesneler için çevremizi araştırdılar.

Kozmik mahallemizin en kapsamlı araştırması NASA'nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Kaşifi (WISE) tarafından gerçekleştirildi. Bu uzay teleskobu, 2013'de belki de en önemli keşiflerinden birini gerçekleştirdi. 6,5 ışıkyılı uzakta bir kahverengi cüce keşfetti. Ancak bu sistemin Nemesis olma ihtimali çok düşüktü çünkü Güneş'in yörüngesinde olmayacak derecede hızlı hareket ediyordu.

GÜNEŞ'İN İKİZ KARDEŞİ OLABİLİR Mİ?

Haziran 2017'de yayınlanan bir makalede, Güneşimiz gibi tüm yıldızları çiftler hâlinde oluştuğunu öne sürdü. Bu, Güneşimizin geçmişte bir yoldaşı olduğu keşfine dayanıyordu. Anlaşılır bir şekilde, bu Nemesis fikrini tekrar ön plana çıkardı. Kütle olarak Güneşimize benzeyen bir yoldaş, 4.6 milyar yıl önce Güneş doğduğunda yörüngesinde düzinelerce kez dönüyor olmalıydı. Yaklaşık bir milyon yıl sonra da bir daha geri dönmemek üzere uzaklara savrulmuş olmalıydı. Eğer Güneşimizin gerçekten bir yoldaşı varsa, ki bu Nemesis'in varlığından çok daha olası görünüyor, muhtemelen şu anda binlerce ışıkyılı uzakta ve onu bulmamız pek olası değil.

Agora Bilim Pazarı

Senin Seçimin Boyama Kitabı

İstediğin her yere gidebilecek olsan nereyi seçerdin?

Deniz kenarı, orman, yanardağ, şehir, çöl ya da uzay?

Neyle seyahat ederdin?

Roket, kano, zıpzıp, helikopter ya da yarış arabası?

Peki eğlenmek için hangisini tercih ederdin?

Kayak yapmak, iple yüksekten atlamak, sörf yapmak, keşif yapmak ya da güneşlenmek?

Haydi… SEÇİM SENİN!

Çıkar boya kalemlerini!

Dünya çapında bir milyondan fazla satan SENİN SEÇİMİN serisinin boyama kitabı.

“Sharratt’ın harika illüstrasyonları ile muazzam bir hikâye oluşturma seti.”

—Geraldine Brennan, Times Eğitim Eki

Devamını Göster

₺205.00

Satın Al Tüm Ürünler

DİNOZORLARIN YOK OLUŞU VE NEMESIS

Bilim camiasında genel kabul gören Kretase-Paleojen yok oluşunun sebebi meteordur. Peki bu meteor özelinde ne biliyoruz?

Chicxulub Krateri, Meksika'nın Yucatán Yarımadası'nın altında gömülü olan bir tarihöncesi gök taşı krateridir. Kraterin merkezi, adını aldığı Chicxulub kasabası yakınlarından bulunmasından kaynaklanmaktadır. Çapı 180 kilometreden fazla olan krater, Dünya üzerinde çarpma sonucu meydana geldiği doğrulanan en büyük yapılardan biridir. Kraterin oluşmasına neden olan gök taşının çapı en az 10 kilometreydi. Mart 2010'da, paleontoloji, jeokimya, iklim modellemesi, jeofizik ve sedimantoloji alanlarında 20 yıldır toplanan verileri kapsayan mevcut kanıtlar, 33 kurumdan 41 uluslararası uzman tarafından yapılan kapsamlı analizinden sonra, "Chicxulub'a çarpan gök taşının Kretase-Paleojen sınırında dinozorlar dâhil olmak üzere Dünya üzerindeki canlı türlerinin yaklaşık %70'inin kitlesel yok oluşunu tetiklediği" sonucuna varmışlardır. Bu konu üzerine komplo iddialarının ve bazı verilerin eşiğinde Nemesis'in zamanında yörüngesinde bulunan Oort Bulutu'na yaklaşmasıyle beraber Kuiper Kuşağı veyahut Oort Bulut'undaki asteroitleri yörüngesinden saptırarak bir tanesinin Dünya'ya çarpmasını ve böylelikle milyonlarca yıl hüküm sürmüş dinozorların çağını yeryüzünden sildiği düşünülmektedir.