Bir Simülasyonda Mı Yaşıyoruz?

Son zamanlarda tartışılan-tartıştırılan en popüler konulardan biri bir simülasyonda yaşayıp yaşamadığımız olgusu. Başını “simülasyon teorisinin” sahibi , Oxford üniversitesinden bir felsefe profesörü ve aynı üniversitenin “insanlığın geleceği enstitüsü” nün kurucusu olan Nick Bostrom çekiyor. Aynı paralelde “simülasyon kuramı” nı ortaya koyan ve yeni dünya düzenine “devrimler sona ermiştir” şeklinde methiyeler düzen bir felsefe ve sosyoloji profesörü olan Jean Baudrillard ve en popüler destekçileri Amerikalı multi milyarder Elon Musk; simülasyon teorisi ile ilgili bayrağı taşıyan üç isim.

Hikayenin özeti: Bizlerin sanal bir dünyada, bizden daha gelişmiş akılların ürünü olan dijital platformlarda, sanal olarak önceden kurgulanmış çevre, zaman, roller ve yaşantılar çerçevesinde ( matriks) kontrol edilen bir örgü içinde yaşadığımızın olası olduğu iddiasına dayanıyor.

Ötesine gidiyor ve bizlerin şu anda bilimsel temelde bazı şeyleri simüle edişimizi dayanak kılarak, ileride bizlerin de alt simülasyonlarımızı yaratacağı ve bunun iç içe sonsuz simülasyonlar şeklinde devam edegeleceği olasılığını güçlü bir şekilde savunuyor.

Hatta bizim üstümüzde de bizleri simüle edenlerin üstel olarak da sonsuz derecede bir üstleri tarafından simüle edilmiş olabileceğine vurgu yapılıyor.

Yeni zaman, yeni mekan, yeni kavram ve fakat eski hikaye… Tıkanan her şeyin başvuracağı, tutunacak dal arayışı… Ta ilk ( bilinir ve adına hükmedilir) tanrının bizden ve biz eli ile bizi aşkın mertebeye konduğu ve fakat sonuç itibarı ile hizmetimize amade kıldığımız, onunla uyutup onunla korkuttuğumuz, onunla teselli edip onunla ve onun adına tanrısal bir vasıf ile yeryüzünde tahakküm kurduğumuz, ( Dikatinizi çekerim: Bir bilinmez yaratıcının, gücün değil) dinlerin; tanrıya yeniden şekil verip, özel mülkiyetin ve buna dayalı sınıflı toplumların açığa çıktığı o ilk andan itibaren.

Biraz akıl yürütelim:

1.Bir simülasyonun sınırı onu simüle edenin sınırı ile sınırlı olmak zorundadır. Dolayısı ile bir simülasyon varsa simüle eden de olmak zorundadır.

2.Simülasyonun kendisi her ne kadar matematiksel olarak imkan dahilinde ve sınırsız olsa da, iç içe sayısız simülasyon dahi olsa, kodlardan ibaret olacağı için ve mutlaka nihai olarak o kodları işleyen maddi temelli bir “EN” baştaki içereceği için, bu aynı zamanda maddi temelinden kaynaklı evrensel yasalara tabi olacağı için, evrenin en temel yasası olan devinim, evrene içkin her şeye sürekli ve yeniden şekil verdiği için; o “EN” baştaki de bu sınırlara tabi olmak zorundadır.

3. Bu sınırlara tabi olanın, kendi kaderini bile kusursuz belirleme imkanı yok iken , tasarlayacağı simülasyonun da kusursuz ve sınırsız olma olasılığı yoktur.

4. Bu tarz ve iç içe bir simülasyon silsilesi için en imkansız şeylerden biri de standart (kendi içinde tüm dış etkenlerden yalıtılmış ve önceden kurgulandığı şekli ile devinen fakat dış etkenler karşısında durağan) sürekliliktir. Yaratıcısı devinen bir evrende bu standart süreklilikten muaf değil iken, onun yaratacağı simülasyonun da olamaz. Bu niyetle tasarlanıp hayata geçirilen bir simülasyon olsa bile ( evren merkezli süre itibarı ile) çok kısa süre içinde hata vermeye başlayacak ve kaçınılmaz olarak bir süre sonra çökecektir.

5. Daha etropiden ve evrenin henüz vakıf olamadığımız bağımsız, bilinemez fakat belirleyici olan temel değişkenlerinden hiç söz etmedik.

6. Ve bir ihtimal simülasyonun, sürekliliği için ve mükemmel şekilde donanmış evrensel fizik yasaları da hesaba katılarak, evrenin devinim sorununu aştığımızı var sayarsak ve bunun için simülasyonumuzun kendi kendine gelişebilen yapay zeka destekli olması durumunda bile içereceği yapay zekaların, “Matrix”te olduğu gibi, alt veya üst simülasyonlar arası geçişi ve bu geçişlerin simülasyonun ilk yaratıldığı kat için ve silsile yolu ile artık bir simülasyon olma vasfını yitireceği yani sanal olarak yaratılanın, kendi yaratıldığı sanal evrenden onu yaratanın “gerçek” evrenine geçişi ile birlikte sanal olma niteliğini yitireceği ve bunun silsile yolu ile en baştaki yaratıcıya kadar gidebileceği ve tüm simülasyonları onanmaz bir kaosa sürükleyip çökertebileceği olasılığı cabası.

Bu durum bir simülasyonun sürekliliği için aşılmaz bir sorun teşkil edeceği gibi her çöküşünde yeniden yaratımının da çok ekonomik olmayacağı anlamına gelir. Tabi eğer birileri, bir şey can vb. sıkıntısından, enerjisini ve zamanını kuyruğumuza teneke bağlamak için harcayacak ve bundan keyif alacak kadar “çocuk” değil ise…

Geriye tek bir seçenek kalır:

Enerjisi ve varlığı öncesiz ve sonsuz bir ilk ve tek simülatör. Sanki tanıdık gibi. Evrenimiz bile böyle bir niteliğe sahip değil iken, buna sahip olabilecek yegane olgu ancak onu aşkın olabilir. Bundan sonrası idealizmdir ve bilimin işi değildir.

Var ya da yok, ikisini de ispat edemeyiz. Ancak bugüne kadar idealizmi özelleştirip (öznel idealizm) her şeye muktedir bir eda ile, olup olmadığı hiçbir zaman kanıtlanıp çürütülemeyecek ve esasında evrenin işleyişi için ve bilimsel olarak zaruri de olmayan muktedir adına, bugüne değin farklı yol, yöntem ve argüman ile tahakküm kuran ve bugün sürdürmeye çalışanların külliyatını; Ortaklaşa yaşamın bozulduğu ilk köleci toplum tiranlarından, firavunlardan, yakın çağda engizisyon mahkemelerinden, cadı avlarından, hali hazırda bu aklın egemen olduğu coğrafyaların bu çağda bile (Ortadoğu misali) coğrafyalarına reva gördüğü cehaletten, akla ziyan geri kalmışlıktan ve tahakküm adına vesile olduğu kardeş kanından bilebiliriz, biliyoruz da.

Bugüne kadar işlevsel kendi kulvarları (idealizm ) üzerinden korku, güç ve yabancılaştırıp zihinleri köreltme araçları ile tahakkümlerini sürdürenler; bunu bu bilgi çağında ve tüm manipülasyonlarına, engellemelerine rağmen aynı (idealizm) kulvardan sürdüremeyeceklerini adları gibi biliyor olmalılar.

Bu nedenle onların , akla, bilime, doğaya aykırı tahakkümlerini sürdürebilmesinin bir aparatı olarak ve her zaman ki gibi felsefe üzerinden başlamak üzere; bilim kulvarına, “cambaza bak cambaza” diyerek ve dikkatleri ustalaştıkları manipülatif manevralarla hakikatten uzaklaştırarak yönelmeleri haksız menfaatlerinin tek çıkış yolu olarak kendini dayatmış olma olasılığı yüksek.

Bu yeni dünya düzeni felsefesinin ısmarlama mucitleri Huntington, Fukuyama ve Brezinski’nin; “Yeni dünya düzeni”, “Tarihin Sonu”, “ Sınıfların Reddi”, “Devrimler çağının kapanışı”, “Felsefenin ölümü” ve hizmetkarı oldukları sermayenin onları boşa düşüren icraatları ( dünya ekonomik krizleri) neticesinde ve yeni bir manevra alanı olarak kadere boyun eğişi tek çıkar yol olarak dayatan “hiçlik Felsefesi” içerikli, sermaye destekli, ısmarlama felsefi, sosyolojik, psikolojik ve politik açılımları hafızalarımızda tazedir. (Bunun için dilerseniz bknz: George Orwell ve 1984 blog yazısı)

Sonuç olarak bir şey ortaya konduğunda elbette konan şey ve dayanakları önemlidir. Ancak ortaya konan şey kadar kimlerin ortaya koyduğu da en az ve yerine göre ortaya konandan bile daha öncelikli ve fikir verici olabilir.

Simülasyon teorisi insan zekasının sınırlarını zorlayan, heyecan verici ve beynimizin aşırı yüklenmeden aşırı ısınmasına vesile olacak denli kuşku yaratan bir teori, kabul. Fakat somut ve bilimsel olarak nüve şeklinde de olsa kanıtları ortaya konmadığı halde bir şey bu denli popüler olabiliyorsa, popülaritesinin arkasında süreklileşen kodlara, bu kodların önceki benzer kodlarla arasındaki “havlucu x” ilişkisine ve bu ilişkiyi sürdüren aklın sahiplerine, bu aklı ısmarlayan ve açıktan destekleyen perde arkasına da bakmamız gerekmez mi? (Nick Bostrom, Jean Baudrillard, Elon Musk)

Yazının başında verilen üç isim de böyle yola çıkmıştı ( Huntington, Fukuyama, Brezinski). Kapıdan ve herkese göstererek kovdukları kapitalist düzeni, küreselleşme ve yeni dünya düzeni adı altında allayıp, pulayıp ve sanki alternatif ve yeni bir keşifmiş gibi özüne hiç dokunmadan, manipülatif, ısmarlama bir felsefi temel üzerinden arka kapıdan tekrar içeri alana dek. Sonrası hüsran. Çünkü güvendikleri dağlara kar yağdı. Sistemin krizleri biteceğine arttı. Bu sefer onları bekleyen görev kaçınılmaz olana razı etmek işi: Hiçlik Felsefesi, Tarihin Sonu yeni argümanları olacaktı.

Fakat akıl ve bilim arada bir yalpalasa da nihai olarak manipülasyona her daim bağışık. Bu yazıya vesile olan simülasyon teorilerinin eski bildik, tanıdık ilahi “kader” i “akıl ve bilim sosu ile” yeniden piyasaya sürüşüne olduğu gibi…

Buraya kadar ki ifadeler, hele ki olasılık temelinde bir bilinmez diyarın koridorları için mutlak mıdır? Elbette değil. Ancak karanlık bir bilinmeze doğru yol alırken en önemli kılavuzumuz ve yürüyeceğimiz yolun yönünü tayin eden şey arkada bıraktığımız yolun kendisidir. Tıpkı deniz kıyısında durup arkadaki karasal topoğrafyaya bakarak devamı olan su altı topoğrafyasını ekseriyetle doğru olarak ön gördüğümüz gibi. Ovaysa düz ve sığ, dağlık ise engebeli ve derin…

Agora Bilim Pazarı

Modern Kontrol Mühendisliği

• Boyut: 20,5*23,0
• Sayfa Sayısı: 896
• Basım: 1
• ISBN No: 9786052822050

Devamını Göster

₺740.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

“Havlucu x” hikayesine gelince:

Bir gün akıl hastanesindeki kötü koşullar nedeni ile bütün deliler isyan eder. Ne doktorlar, ne hemşireler, ne hasta bakıcılar onları teskin edemez. Güvenlik güçleri ise “bunlar akıl hastası, suç işleme ehliyetleri bile yok. Bunlara müdahale edersek karşılık vermeyeceklerinin garantisi yok. Maazallah … yoluna gideriz” diyerek müdahaleden kaçınır.

Delilerin çırılçıplak soyunup bahçeye doluşmaya başladığı esnada, koğuşlara temiz çarşaf, havlu dağıtmakla görevli “havlucu x” çıkagelir. Durumu sorar ve durumu öğrenince bu sorunu tere yağından kıl çeker gibi çözeceğini söyler.

Çaresiz herkes son bir umut “Havlucu x” e onay verir. “Havlucu x” in çırılçıplak soyunup delilerin arasına karışması ve herkesten daha çok bağırıp, herkesten daha öfkeli görünmesi ile deliler tarafından omuzlara alınıp baş yapılması aynı anda olur.

Artık delilerin lideri odur. Onlara, onların omuzlarında , “böyle duramayız, yürümeliyiz, öfkemizi bu hastanenin bütün alanlarına taşımalıyız” diyerek hastanenin bahçesinde üç tur attırır. Ardından “hadi gardaşlar, gazamız mübarek olmuştur, şimdi yataklara” diyerek hepsini tıpış tıpış içeri, yataklarına sokar…

Ne dersiniz, olası mı!