Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Carl Sagan: Kozmos ve Elmalı Kek Tarifi İlişkisi!

Kozmos Nedir?

Carl Sagan: Kozmos ve Elmalı Kek Tarifi İlişkisi!
3 dakika
193
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Öncelikle böyle bir soru ile başlamak, ele alacağımız konuyu en basite indirgeyip bu içeriği okuyan bütün insanların anlamasını sağlamaktır. 'Kozmos' nedir, ne değildir, nereden çıkmıştır ve elmalı kek tarifinin konuyla alakası ne? Bütün bu sorulara cevap bu makalenin içinde.

Kozmos Kelimesinin Anlamı ve Kökeni

Philippe Donn

'Kozmos şu ana kadar var olmuş ve bundan sonrada var olacak her şeydir.'

Tüm Reklamları Kapat

Hayatınızda bir kerede olsa 'kozmos' kelimesini işitmişsinizdir. Peki nedir bu kozmos? Eski Yunanlılar evrenin nasıl ortaya çıktığını düşünürken ''Kosmogonia''(Evrenin Doğumu) kelimesini ortaya atmışlar ve bu kelime üzerine kuram üretmeye başlamışlardır.[1] Kozmos kelime anlamı olarak 'düzen' demektir. Evrenin var oluşu için 'kozmos' terimini ilk Pisagor ortaya atmıştır.[1] Bu ismi seçme nedeni, ilk Yunan tanrısı Khaos'tan gelmektedir. Khaos kaosun tanrısıdır. Kozmos, Kaosun içidir ve aynı zamanda zıttıdır. Gökbiliminde 'kozmik' kelimesi Kozmos'tan türemiştir.[1]

Carl Sagan

Carl Sagan, 9 Kasım 1934 yılında Amerika'nın New York City eyaletinde dünyaya geldi. Astrobiyoloji'nin öncülerinden birisi olarak tanınır. Onu dünyaya tanıtan 1980 yılında yaptığı 'Cosmos: A Personal Voyage' adlı belgeseldir. Daha sonra bu belgesel, kitap haline getirilmiş ve mutlaka herkesin eline bir defa da olsa geçmiştir. Carl Sagan, bir kemik iliği hastalığı olan Myelodysplasia sebebiyle 1996 yılında hayatını kaybetmiştir.[1]

Bu makalede Carl Sagan'ın bizlere bıraktığı Kozmos kitabının atom açıklaması ve elmalı kek tarifidir!

Kozmos Atom Açıklaması Ve Elmalı Kek Tarifi

Bir elmalı kek yapmak için neye ihtiyaç duyarsınız? Un, şeker ve tabii ki elma. Peki bunları bir araya getirince bir kek oluyorsa, bu malzemeler nereden geliyor? Un veya şeker hepsi moleküllerden oluşur. Su ve şeker molekülü gibi. Moleküllerde atomlardan oluşur. Hidrojen, Oksijen veya Karbon gibi. Peki bu atomlar nereden geliyorlar? Yıldızlar. Evet yanlış duymadınız Hidrojen dışındaki bütün atomlar yıldızlardan imal edilir.[1] Yani bir yıldıza kozmik bir mutfak dememiz mümkün! Hidrojenlerin daha ağır atomlara dönüştürüldüğü bir sanayi gibi! Yine bir soru sormak gerekirse: peki ya Hidrojen nereden geliyor? Bunun cevabı ise bizi bir mutfağa değil, her şeyin başlangıcına: Big Bang'e götürür. Hidrojen Büyük Patlamadan beri evrenimizde bulunuyor.[1] Peki ya yıldızlar onlar nereden geliyorlar? Gaz ve tozdan. Yani yine Hidrojenden! Aklınıza gelebilecek her şeyin yapımında Hidrojen vardır. Yani sıfırdan bir elmalı kek yapmak isteseniz, en başta evreni oluşturmanız gerekiyor diyor Carl Sagan Kozmos'ta.[1] Bir atom ele alalım. Bu atomda neler bulunur? Nötron, Proton ve Elektron. Bu atomu bir saha kadar büyütelim. Elektronlar taraftarların bulunduğu tribün hizasında; çekirdek ise, sahanın tam ortasında bir nohut tanesi kadar olur. Ve bu nohut tanesini 2000 parçaya böldüğünüzü hayal edin. İşte bu bölünen parçaların her biri bir elektron boyutunda![1] Ve bu elektronlar tribünlerde öyle hızda dönüyor ki sanki bir bulutsuyu anımsatırlar. Peki ya aradaki boşlukta ne olacak? Hiçbir şey. Evet hiçbir şey yok. Sadece hava. Yani atomlar büyük miktarda boşluktan oluşurlar. Şimdi bir saha kadar büyüttüğümüz atomu, bir elma boyutuna getirelim. Göreceğiniz şey ne olurdu? Yine hiçbir şey. Çünkü o boyutlarda bir atomun, çekirdeği toz zerresi kadar olurdu.[1] Elektronlar ise katbekat daha küçük olduğu için biz yine hiç bir şey göremezdik. Yan yana dizilmiş elma boyutundaki atomlar dünya boyutunda bir araya gelselerdi, ortaya sadece elma boyutunda bir cisim çıkardı. Peki her şeyi bir kenara bırakırsak; atomların büyük bölümü boşluktan oluşuyorsa ve elektronlarda bu kadar küçükse, dirseğimizi bir sehpaya yasladığımızda nasıl oluyor da dirseğimiz sehpanın içinden geçmiyor? Bu soruyu soran kişi aynı zamanda bir astronom olan Arthur Eddington. Burada aklımıza hemen elektronlarda bulunan yükler gelmeli. Negatif yük. Bizim dirseğimizin ucunda bulunan ve, sehpada bulunan atomların temas ettiği yerde negatif yük bulunmakta. Bir negatif yük bir diğer negatif yükü iter. Ve elektronların oluşturduğu bulutsularda bulunan bu negatif yükler inanılmaz kuvvetli olduğu için karşı konulamaz.[1] Aklınıza şöyle bir soru gelebilir. Atomun çekirdeğinde birden fazla protonlar ve nötronlar var. Nasıl oluyor da buradaki aynı yükler birbirini itmiyor. İşte burada bambaşka bir güç ortaya çıkıyor, ne yer çekimi, ne de elektrik. Nükleer Güç.[1] Buda başka bir makalenin konusu.

Okundu Olarak İşaretle
11
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Umut Verici! 1
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 12:39:29 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12266

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close