İskandinav mitolojisi ile Triceratops'un 78 milyon yıl önceki atasını birleştirdiğinizde ne elde edersiniz? Cevap: Çok şık boynuzlara sahip otobur bir dinozor.

Lokiceratops rangiformis adındaki yeni dinozor, Colorado Eyalet Üniversitesi öğretim üyesi Joseph Sertich ve Utah Üniversitesi profesörü Mark Loewen tarafından tanımlandı ve adlandırıldı.^[1] Bugün PeerJ dergisinde duyurulan dinozorun adını kabaca "Loki'nin rengeyiğine benzeyen boynuzlu yüzü" olarak çevirebiliriz.

Bilim nedir? Hiç düşündünüz mü, "bilimsel yöntem" derken kastettiğimiz şey aslında ne? Bu yazıda oturup size bunun resmî tanımı üzerinden giderek, "Efendim işte bir gözlem yaparız, oradan yola çıkarak bir hipotez geliştiririz, onu test ederiz, yanlışlayabilirsek hipotezi terk eder veya değiştiririz." gibi şeyler anlatmayacağız. Bunlar, bilimin kağıt üzerinde nasıl işlediğidir. Bilimin kalbinde ne var? Cevap çok basit: Kandırılmamak. Öyle eş dost tarafından kandırılmamak da değil; doğa tarafından kandırılmamak. Kendimiz tarafından kandırılmamak. Richard Feynman bunu çok güzel bir şekilde ifade etmişti:

Yani "bilimsel metot" dediğimiz şey, Neil deGrasse Tyson'ın ifadesiyle şöyle özetlenebilir:

Glutensiz terimi bugünlerde; gıda etiketleri, restoran menüleri, yemek kitapları ve hatta su şişeleri de dahil olmak üzere birçok yerde karşımıza çıkıyor (eğer glutenin ne olduğunu ve metabolizmayı nasıl etkilediğini merak ediyorsanız, buradan bilgi alabilirsiniz). Ekmek ve makarna gibi popüler gıda maddelerinde bulunan bir protein olan glutenden kaçınmak şimdilerde popüler olsa da, insanlar glutenli gıdaları binlerce yıl boyunca güvenle ve hevesle tüketmişlerdir. Gluten içeren gıdalar, dünyanın dört bir yanındaki insanların beslenme düzeninin ana maddesi olmayı sürdürüyor ve milyarlarca kişiye yaşam kaynağı oluyor.

Protein insan beslenmesinin vazgeçilmez bir parçası olsa da, bazı insanlar için çok güvenli değildir. İlk bakışta oldukça basit görünen bu bulgu, İkinci Dünya Savaşı’nın son derece kasvetli bir dönemine dayanan uzun ve kıvrımlı yollardan geçmiştir.

Herhangi bir zamanda Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun yaklaşık %10'u majör depresif bozuklukla (MDD) mücadele ederken insanların %20'si yaşamları boyunca bu bozukluğun belirtilerini gösterebiliyor.^[1]

Ancak bu kadar yaygın olmasına rağmen MDD tedavisinde kullanılan yöntemler, toplumun azımsanamayacak bir kesiminde yetersiz kalmaktadır. Standart tedavi yöntemi olan antidepresanlar, MDD hastalarının %30’unda etkili olmamaktadır.

DNA, canlıların bütün genomik verilerini içerisinde bulunduran, hücrelerin "yönetici molekülü"dür. DNA, içerisinde bulunan bilgileri (genleri) RNA’lar aracılığıyla protein şeklinde ifade eder. DNA’nın sekanslanması (dizilenmesi), DNA’daki nükleotit dizilimlerini çözmek, yani aslında DNA’yı okumak anlamına gelir.

Genomların sekanslanması, DNA’nın yapısının 1953’de Franklin, Watson ve Crick tarafından aydınlatılmasının ardından, biyologlar tarafından üstünde çalışılan bir konu olmuştur. Özellikle insan genomunun sekansının aydınlatılması, genetik hastalıkların tedavi edilmesine giden sürecin ilk basamağı olduğu için ayrı bir önem kazanmıştır.

Bir zamanlar biyolojik uyumsuzlar olarak görülen melezler başı dertte olan birçok hayvan türünün gizli kurtarıcıları olmuşlardır. Bu gerçeği koruma politikalarıyla uzlaştırmak, bilimin önünde çözülmesi gereken zor bir durum olarak durmaktadır.

2006 yılında Kanada’nın kuzeybatı bölgesinde bir avcı, kutup ayısı sandığı bir hayvan vurdu. Fakat ayrıntılı incelemeler sonucunda hayvanın beyaz kürkünde kahverengi lekeler bulunduğu, pençelerinin alışılmadık biçimde uzun ve sırtının biraz kambur olduğu ortaya çıktı. Hayvan, aslında bir melezdi; annesi bir kutup ayısı, babası ise bir bozayıydı. Bu çaprazlamanın mümkün olduğu bilinse de -iki tür daha önce korumalı yetiştirme programı altında çiftleşmiştir- bu, doğada rastlanan ilk vakadır. Sonradan bu vakanın münferit bir vaka olmadığı anlaşılmıştır. Çevreciler ve diğer doğa koruma grupları, iklim değişikliği nedeniyle bozayıların kutup ayılarının yaşadığı yerlere sokulması devam ederse bu tip melezleşmenin daha da yaygınlaşacağından ve sonunda kutup ayısı popülasyonunu tahribata uğratacağından endişe duymaktadırlar. Hatta türü korumak amacıyla melezlerin öldürülmesini teklif edenler bile olmuştur.

Albert Einstein, Mayıs 1949:

Ekonomik ve sosyal konularda uzman olmayan birisinin sosyalizm üzerine görüşlerini açıklaması önerilebilir mi? Bunun birkaç nedenle olabileceğine inanıyorum.