Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Söz
Furkan Arduç
Alıntıyı Ekleyen 21 Haziran 2022
Konfor bizi çürütür.
Kaynak: Bu sözü Habertürk'teki konuşmasında söylemiştir. (Sözün geçtiği konuşma)
Youtube Kanalı
9.4/10
(23 Kişi)
Puan Ver
@sinancanan
İnceleme Yaz
Sonra İzleyeceklerime Ekle
9
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
Çağrı Mert Bakırcı
Yazar 2 Şubat 2022 23 dk.

Özel Görelilik Teorisi (veya İzafiyet Teorisi), Evren'i oluşturan uzay-zaman dokusunun doğasına yönelik bir teoridir ve uzay ve zaman arasındaki ilişkiyi açıklar. Özel Görelilik Teorisi, Albert Einstein tarafından 1905 yılında yayınlanan On the Electrodynamics of Moving Bodies başlıklı makalede ileri sürülmüştür.[1]

Özel Görelilik Teorisi, 2 temel postülat üzerine kuruludur:

310
2
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Çağrı Mert Bakırcı
Yazar 22 Haziran 2011 12 dk.

Evrimsel biyolojinin gelişmesi ve interdisipliner olarak hemen her bilim dalında kullanılmaya başlanmasıyla birlikte artık kesin olarak biliyoruz ki insan da sıradan bir hayvan türüdür. Her canlı gibi, insan da diğer tüm canlılarla evrimsel bir geçmişi paylaşmaktadır.

Benzer şekilde kesin olarak bildiğimiz bir diğer nokta, insanın bu akıl almaz sayıdaki canlıların her biriyle akraba olduğu, ancak en yakın akrabasının Pan cinsi, yani şempanzeler ve bonobolar olduğudur. Ondan sonra sırasıyla goriller ve orangutanlar gelir.

140
2
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Arsel Berkat Acar
Yazar 4 Ocak 2014 12 dk.

2012 senesinden önceki birkaç yıl boyunca sayısız kaynakta, antik Maya Takvimi'nden yola çıkarak, 21 Aralık 2012'de kıyamet kopacağına yönelik kuvvetli bir yaygara koparıldı. Bu iddia, Türkiye de dahil olmak üzere Dünya'nın dört bir yanında biraz panik, biraz ciddi, biraz komedi, biraz endişe yarattı. Ancak hepsinden önemlisi, dikkate değer sayıda insanın bu kehaneti ciddiye alıp, buna göre hazırlık yapmasıydı. Şu anda bu satırları okuyorsanız, bu iddiayla ilgili olarak, bu türden yüzlerce kehanette bugüne kadar hep olduğu gibi, bir şeylerin çok ters gittiğinde hemfikir olabiliriz.

21 Aralık 2012 tarihinin bir “son” olduğuna inanan insanlar genel olarak ikiye ayrılmışlardır: Yeni bir çağ beklentisi içerisinde olanlar ve büyük kaosların yaşanmasını bekleyenler. 2012 (2009) isimli Hollywood filmi sayesinde de bu korkunun giderek yayıldığını görebiliyoruz. Türkiye’de bile insanlar, bu yıkımdan etkilenmeyeceği iddia edilen Şirince köyünde toplanmış, köydeki restoranlarda “Kıyamet menüsü” isimli menüler çıkartılmıştı. Elbette bu insanların bir kısmı işin eğlencesindeydi, ancak bu konuyla ilgili o kadar sayıda belgesel ve kitap çıkartıldı ki, sahte bir bilgi üzerine kendine maddi çıkar sağlayan bir sürü insanı da görebildik.

73
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Çembersel Güneş Halesi

Güneş’in etrafında bir halka görmek ister misiniz? Bunu, gündüz vakti Dünya’nın her yerinde kolayca yapabilirsiniz. İnce, yüksek sirrus bulutlarında rastgele konumlanmış buz kristalleri tarafından oluşturulan dairesel, 22 derecelik haleler, gökkuşaklarından çok daha sık görülebilir. Bu, 29 Mayıs’ta, İtalya’nın Roma kenti yakınlarında, bir akıllı telefon ile yakalandı. Güneş’in örneğin bir parmak ucuyla dikkatlice kapatılması, parlak hale halkasını ortaya çıkartmak için çoğunlukla gereken tek şeydir. Halenin karakteristik açısal yarıçapı, kolunuzu uzattığınızda, elinizin başparmağınız ile serçe parmağınız arasındaki açıklığına yaklaşık olarak eşittir. Bir ateş çemberi tutulması görmek ister misiniz? Bu daha zordur. Bugünkü (10 Haziran) Güneş tutulmasının, bir ateş çemberi olarak bilinen muhteşem halka şeklindeki evresi, Ay’ın yalnızca kuzey Kanada, Grönland, Arktik ve doğu Rusya’nın bazı bölgelerinden geçen dar gölge yolu boyunca kısa süreliğine görülebildi. Güneş tutulması, kuzey Asya, Avrupa ve ABD’nin bazı bölgeleri de dahil olmak üzere daha geniş bölgelerden de, kısmi olarak görüldü.

10 Haziran 2021 Günün Astronomi Fotoğrafı (NASA APOD)

📸 Kaynaklar ve Katkıda Bulunanlar:
Görsel Kaynağı & Telif Hakkı: Vincenzo Mirabella
Çeviren: Ege Can Karanfil
Çeviri Editörü: Eda Alparslan

🔗 Tüm APOD içeriklerini görmek için:
https://evrimagaci.org/apod
Begüm Sönmez, Emre Akman Ve Hüseyin Atala
Begüm Sönmez, Emre Akman Ve Hüseyin Atala Seslendiren 2 gün önce 22:43
Ortak Atalarımız, Karbin ve Yarı İletken Teknolojisi, Dünya Dışı Yaşam Formları... Hepsi ve daha fazlası bu bölümde kulaklarınızda!
2
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Yusuf Tekin
Yusuf Tekin
22K UP
Yazılım Mühendisi 2 gün önce Sen de Cevap Ver

Güzel bir soru olduğunu düşündüğüm için hızlı bir araştırma yapmak istedim. Sena Hanım cevabında birçok noktayı zaten açıklamış; ben de üzerine birkaç paragrafla katkıda bulunmak istedim.

Son zamanlarda gelişen teknoloji ile birileri bu alan üzerine araştırmalar ve yürürlükte olan çalışmalar var. Onlardan biri olan, LLR (The Laser Lightning Rod) adını verdikleri teknoloji ile yıldırımları sistemin belirlediği iyonize olmuş yollar ile daha önce belirlenmiş alanlara yönlendirerek yıldırımın milisaniyeler içerisinde boşalttığı enerji yakalayabilmek ve depolayabilmek istiyorlar. Hatta ilk testleri 2021 yazında, İsviçre'nin Säntis Dağı'nda gerçekleştirilen bir saha deneyi sırasında, LLR sistemi kullanılarak yıldırımın 50 metre boyunca lazerle oluşturulan plazma kanalı boyunca yönlendirildiği gözlemlendi. Bu deney, lazerle yıldırım yönlendirme konseptinin pratikte uygulanabilirliğini gösteren ilk başarılı saha denemelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Ancak benim bulabildiğim bilgiler arasında bu saha 20 yıldır araştırma konusu.

Uydu verilerine dayanarak, buluttan yere ve buluta çakan şimşekler de dahil olmak üzere dünya genelinde toplam şimşek çakma oranının saniyede 40 ila 120 arasında olduğu tahmin ediliyor. 2021 yazında gerçekleştirilen deneyde, 1.030 nm dalga boyunda ve 1 kHz tekrarlama oranında pikosaniye süresinde ve 500 mJ enerjide darbeler yayan bir Yb:YAG lazeri, kuzeydoğu İsviçre'deki Säntis Dağı'nın tepesinde bulunan 124 metre yüksekliğindeki bir telekomünikasyon kulesinin yakınına yerleştirildi. Yılda yaklaşık 100 kez yıldırım düşen bu kule, yıldırım akımını, çeşitli mesafelerdeki elektromanyetik alanları, X ışınlarını ve yıldırım deşarjlarından kaynaklanan radyasyon kaynaklarını kaydetmek için birden fazla sensörle donatıldı. Lazer darbeleri yukarı doğru yönlendirildi ve Franklin çubuğuyla donatılmış kulenin ucuna yakın bir yerden geçen bir yayılma yolu vardı. Laboratuvardaki ön yatay yayılma kampanyasının sonuçlarına dayanarak, lazer koşulları, filamentli davranışın başlangıcının kulenin ucuna yakın, ancak üstünde başlaması ve en az 30 m uzunluğunda olması için ayarlandı.

Tüm Reklamları Kapat

nature.com

Kule en az 16 yıldırım çakmasıyla vuruldu, bunlardan dördü lazer aktivitesi sırasında meydana geldi. Yıldırım düşmesi sırasında lazeri başlangıçtan itibaren 50 m boyunca takip ettiği kayıt altına alındı.

nature.com

2021'de ki bu çalışmadan önce de 2004'te New Mexico'da, 2011'de Singapur da aynı mantıkta çalışan LLR sistemleri geliştirilmiş ancak çalıştığına dair herhangi bir veri tutulamadığını belirtiliyor. 2021'de yapılan bu araştırmanın ise başarılı olmasını aşağıdaki bazı nedenlere bağlıyorlar:

Yüksek Lazer Tekrarlama Oranı (kHz düzeyinde):

Säntis kampanyasının önceki girişimlere kıyasla daha başarılı olmasının önemli bir nedeni, lazerin saniyede çok daha fazla (kilohertz düzeyinde) atım yapabilmesidir. Bu, yıldırım çakmasından önce atmosferde gelişen tüm öncü olayların yakalanmasına olanak tanır.

Tüm Reklamları Kapat

Elektrik Alanındaki Yavaş Değişim:

Säntis'teki yıldırım çakmaları genellikle kendi kendine başladığı için, çakmadan önceki elektrik alan değişimleri çok yavaştır. Bu da lazerin daha fazla fırsat yakalayabilmesini sağlar.

Lazer "Hafızası" Mekanizması:

Yüksek tekrarlama oranı sayesinde, lazerle oluşturulan plazma yolları (filamentler) zaman içinde bir tür hafıza kazanır. Bu, iyonlaşma sırasında oluşan bazı yüklü parçacıkların (özellikle yüklü oksijen moleküllerinin) ortamda birikmesiyle olur.

Elektronların Kolay Serbest Kalması:

Bu yüklü oksijen molekülleri, normal moleküllere göre çok daha düşük enerjiyle elektron salabilir. Böylece atmosferdeki elektrik alan, bu elektronları kolayca serbest bırakabilir ve bir deşarj (yıldırım) sürecini tetikleyebilir.

Filamentlerin Yüklü Ortam Oluşturması:

Bu plazma yollarında biriken pozitif, negatif yüklü moleküller ve serbest elektronlar, elektrik alanına tepki verebilen, yani "polarize edilebilir" bir ortam oluşturur. Bu da yıldırımın belirli bir yöne yönlendirilmesini kolaylaştırabilir.

En nihayetinde bu alanda da çalışmalar devam ediyor ancak önümüzdeki yıllarda herhangi bir sonuç alsak dahi her geçen gün artan enerji tüketim miktarımız karşısında, yıldırımlar üzerinden depoladığımız enerji tamamıyla bir hiçten ibaret olacak.

Kaynaklar

  1. A. Houard, et al. (2023). Laser-Guided Lightning. Nature Photonics, sf: 231-235. doi: 10.1038/s41566-022-01139-z. | Arşiv Bağlantısı
4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Anıl Kocabaldır
Yazar 5 Mart 2020 13 dk.

Kelebek etkisi, en basit tanımla, bir sistemin başlangıç verilerinde küçük değişiklikler yapıldığında öngörülemez ve büyük sonuçların doğabilmesidir.

Kelebek etkisi denince herkesin aklına matematikçi, meteorolog ve aynı zamanda kaos teorisine çok büyük katkıları olan Amerikalı Edward Norton Lorenz'in (23 Mayıs 1917 - 16 Nisan 2008) verdiği analoji örneği gelir: Amazon Ormanları'nda bir kelebeğin kanat çırpması, ABD'de bir fırtınanın kopmasına neden olabilir. Daha sonra bu örneğin başka birçok farklı versiyonu karşımıza çıkmıştır.

97
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Çağrı Mert Bakırcı
Yazar 23 Haziran 2022 9 dk.

Orman yangınları ve benzeri büyük ölçekli yangınları olabildiğince çabuk söndürmenin yollarından biri yangın söndürme uçaklarıdır. Bu uçaklar, orman yangınlarını söndürmeye yardımcı olmak için, yangınların üzerine ve çevresine binlerce, kimi zaman on binlerce litre su ve diğer kimyasal madde boşaltırlar.

ABD gibi ülkelerde genellikle bu uçaklardan boşaltılan kırmızı sıvı, %70-80'i su, %10-15'u gübre, %5-15'i ise diğer kimyasallardan oluşan bir karışım olan, Phos-Chek adlı, özel olarak tasarlanmış bir yangın geciktiricidir (İng: "retardant").[1] Gübre kısmında genelde amonyum fosfat ve/veya amonyum sülfat karışımı kullanılır. Diğer kimyasallar ise çoğunlukla sakız dolgunlaştırıcı (İng: "gum thickener"), akış pekiştirici (İng: "flow conditioner"), renklendirme ajanı (genelde pigment) ve korozyon önleyicilerden oluşur.[5] Türkiye'de ise genellikle Neuvatec firmasının PW82 adlı bir ürünü kullanılmaktadır. Bu ürün de Phos-Chek ile benzer bir niteliktedir: %15-25 kadarı su, geri kalanı ise gübre ve güçlendiricilerdir.

44
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı üyeliği tamamen ücretsiz ve sitemizi çok daha etkili, interaktif ve keyifli bir şekilde kullanmanızı sağlayacak. Üye değilseniz, birkaç saniyede üyelik oluşturabilirsiniz! Üyeyseniz de giriş yapmanızı tavsiye ederiz.

İnceleme
Ebrar Bostan
Ebrar Bostan
21K UP
İnceleyen10 12 Mart 2022
b okurken yaşananları anlatan soylu leydimizin kendi ahlak anlayışı tarafından acımasızca ezilmesini ve utandığı,yıllardır hakkında konuşamadığı geçmişini onu yargılamayacağına inandığı birine açmasını ve anlatırken yavaşça ömrü boyunca kendi kendini sıkıştırdığı zincirlerinden kurtulmasını izlemiş gibi oldum.
9.8/10
(9 Kişi)
Puan Ver
Orjinal Adı : Vierundzwanzig Stunden Aus Dem Leben Einer Frau
İnceleme Yaz
Sonra Okuyacaklarıma Ekle
3
0 Yorum
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Fatma Nur İnakçı
Yazar 4 gün önce 9 dk.

Sinirli Erkek Sendromu (İng: "Irritable Male Syndrome" , IMS) erkeklerde hormon seviyelerindeki dalgalanmalarla ilişkili olarak ortaya çıkan sinirlilik, depresif ruh hali, anksiyete ve genel huzursuzluk belirtileri ile karakterize edilen bir durumdur. Sendromun temelinde testosteron seviyelerindeki ani değişimler ve bu değişimlerin sinir sistemi üzerindeki etkileri yatmaktadır.

Testosteron seviyelerindeki dalgalanmaların erkek bireylerin psikolojik stres tepkileri üzerinde etkili olabileceğini gösteren çalışmalar bulunmaktadır.[34] Bu durum, testosteronla ilişkili semptomların yalnızca biyolojik değil, aynı zamanda psikososyal faktörlerle de bağlantılı olabileceğine işaret etmektedir. Jed Diamond, IMS'nin yalnızca biyolojik faktörlere değil, aynı zamanda psikososyal etkenlere de bağlı olduğunu şu sözlerle ifade ediyor:[25]

21
2
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Çağrı Mert Bakırcı
Yazar 2 Ağustos 2018 2 dk.

Bilgi Yayınevi tarafından yayınlanan Historia 1923 dergisi, sevgili Ergi Deniz Özsoy hocamızın editörlüğünde, İnsanın Evrimi konulu bir dergi-kitap sayısı yayımladı:

Sayı içinde Ergi hocamızın "Ortak Kökenden, Süreçlerin Ortaklığına Biyolojik Evrimleşme" başlıklı yazısı yanı sıra; Ferhat Özçep, Hüseyin Özel, Mehmet Elgin, Ömer Faik Anlı, Hamdi Bravo, Ergun Türkcan, Semih Koray, Aleksey Tolstoy, Harun Çakan, Hasan Aydın, Remzi Demir, İnan Kalaycıoğulları, Çiğdem Özbay, Kudret Emiroğlu, Orhan Aybers, Batuhan Akgündüz, Victor Hugo, Ali Sedad, Abdullah Cevdet, Edhem Necdet, Herbert George Wells, İbrahim Temo, Sina Akşin, Ahmet Ünal ve Jiri Subrt gibi yerli ve yabancı akademisyen ve yazarların yazıları bulunuyor.

22
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Blog Yazısı
16
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Yusuf Asaf Güven
Üye 6 gün önce 1 Cevap
Bir insan insanı mı sever, yoksa kurduğu hayale sığdırdığı o yüzü mü? Netice de insan kurduğu hayali mi yoksa o insanı mı sever? Bu farkı nasıl anlayabilir insan? Eğer bir fark yok ve yine insanın bencilliği yüze vuruluyor ise, o insan ne yapmalı? "Ama ben, seni değil, seni düşleyen beni sevdim."
296 görüntülenme
İnsan nedir? İnsan sevebilir mi?
İnsan nedir? İnsan sevebilir mi?
Cevap Ver 1,000 UP
4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tayfun Türkmen
Etkinliği Ekleyen 1 saat önce ÇevrimiçiÜcretsiz29 Mayıs
Tamamlayıcı Tıpta Yeni Ufuklar: İnovatif Yaklaşımlar Konferansı
29 Mayıs 2025 21:00 tarihinden 29 Mayıs 2025 22:00 tarihine kadar.

Modern tıp uygulamalarına entegre edilen tamamlayıcı yaklaşımlar, sağlıkta inovasyonun en dinamik alanlarından biri hâline geldi.

🔹 MİNTEK Derneği olarak; tıpta dönüşümün kapılarını aralayan bir canlı yayına imza atıyoruz.
🎙️ Moderatör: Prof. Dr. Ali AYYILDIZ
🎙️ Konuşmacı: Dr. Murat YILDIZ

🗓️ Tarih: 29 Mayıs 2025, Perşembe
🕘 Saat: 21:00 (TSİ)
📍 Canlı Yayın Adresi: www.mintekder.com/tv
Soru-Cevap Etkileşimi Canlı

➡️ Bilimsel zeminde, yenilikçi tedavi perspektiflerine ışık tutacak bu konferansı kaçırmayın!
📧 Sorularınız için: [email protected]

Devamını Göster
1
0 Yorum
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla İçerik Göster

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close