Ekoloji, ayrılmaz bir şekilde organizmaların evrimsel tarihi ile iç içe geçmiştir. Nesillerin değişim süreci boyunca, organizmalar sürekli olarak bir nesilden diğerine kendinden sonraki nesillerin DNA’sına kaydedilecek genetik bilgi aktarırlar. Moleküler biyologların bu kayıtlara ulaşma becerileri, türlerin kökenlerini ve varoluşlarının ekolojik temellerini daha iyi anlamada modern ekoloji araştırmalarının temel taşı haline geldi. 

Bu makalede modern ekologların türlerin oluşumu, çeşitlenmesi ve sürekli değişken, karmaşık çevre şartlarına evrimsel adaptasyonundaki genetik temellerin en derin şekilde anlaşılması için kullandıkları moleküler araçlar ve metotların kısa bir özetini yapacağız. 

Zihin ve beden arasında bir bağlantı olduğu su götürmez bir gerçek. Çoğu insan, stresin mide bozulması gibi fiziksel belirtiler meydana getirebildiğinin veya depresyonun genelde fiziksel olarak acı verdiğini bilir. İlgi çekici bir araştırmanın bulgularına göre olumsuz duygu ve düşüncelerin de kalp hastalığı gibi diğer ciddi sağlık sorunları ile bağlantıları olabilir. 

UC Berkeley'de Greater Good Bilim Merkezi'nin yöneticisi ve doktora öğrencisi Emiliana Simon-Thomas'ın açıkladığına göre, öfke, korku ve hayal kırıklığı gibi birçok olumsuz duygu, daha kalıcı bir eğilime veya alışılmış bir dünya görüşüne dönüştüğü zaman problem haline geliyor. 

Bilgisayar bilimi alanındaki en prestijli ödül olarak kabul edilen 2024 ACM A.M. Turing Ödülü, pekiştirmeli öğrenme (İng: "reinforcement learning") tekniğini geliştirerek şu an içinde bulunduğumuz yapay zeka devriminin de temelini atan iki öncü bilim insanına verildi.^[1] Ödülü alan isimler, teknoloji şirketlerinin yapay zeka modellerini yeterince test etmeden kullanıma sunmasının tehlikelerine karşı uyarılarda bulundular.

Massachusetts Üniversitesi'nden kıdemli profesör Andrew Barto ve Alberta Üniversitesi'nden eski DeepMind araştırmacısı Richard Sutton, yapay zeka araştırmalarında çığır açan yöntemi geliştirdikleri için Amerika'daki Bilgisayar Makineleri Derneği (ACM) tarafından verilen 1 milyon dolarlık ödülün sahibi oldu. Barto ve Sutton, 1980'lerde insanların öğrenme süreçlerinden esinlenerek pekiştirmeli öğrenme tekniğini geliştirmişlerdir. Bu makine öğrenmesi tekniği, yapay zeka sistemlerini istenilen davranışlar için ödüllendirerek OpenAI ve Google gibi teknoloji şirketlerinin bu alandaki başarısının zeminini oluşturmuştur. Peki, pekiştirmeli öğrenme tekniği nedir ve neye denmektedir?

Var olabilmemizin yegâne yolu, sekstir. Öyle ki seks, insanlar da dahil birçok hayvan türünün varlığının iki biyolojik temelinden birisidir (diğeri hayatta kalmaktır). Bunu, çocuk ölümlerinin aşırı yüksek olduğu zamanlarda, türümüzün varlığını koruyabilmiş olduğu gerçeğinde net bir şekilde görebiliyoruz. Eğer seks dürtülerini baskılamış olsalardı, popülasyonumuz bugünlere kadar gelemeyecekti.

Buna karşılık, dürüst olalım, yeryüzündeki en güçlü tabulardan birisi sekstir. Modern toplumların büyük bir kısmında seks, açık açık konuşulması uygun olmayan, hatta birçok durumda baskılanması, örtülmesi, görmezden gelinmesi gereken, sadece sınırlı bir evlilik kurumu içerisinde makul görülen bir davranış olarak algılanmaktadır. Ne var ki, ne kadar tabulaştırılırsa tabulaştırılsın, seksi baskılamak konusunda evrensel bir başarısızlık söz konusudur: Seks, ne kadar baskılanırsa, o kadar yasa dışı ve/veya "el altından" olacak şekilde açığa çıkmakta, davranışlarımızı öyle veya böyle şekillendirmektedir. Her kadın ve her erkek, gün içerisinde defalarca seksi aklından geçirmektedir; seksten uzak durduğunu söyleyenlerin bile birçoğu, düzenli ve aktif seks hayatlarına sahiptir.

Adım Frances Hamilton Arnold. 25 Temmuz 1956’da Pensilvanya eyaletinde, Pittsburgh kentinin kenar mahallelerinden birinde, beş çocuklu bir ailenin üçüncü çocuğu olarak doğdum. Annem ev kadınıydı. Nükleer fizikçi olan babam ise Westinghouse şirketinde nükleer reaktör tesislerinin geliştirmesi ve bakımında çalışıyordu. Ben lisede bir öğrenciyken, tüm dünyanın dikkati Vietnam savaşındaydı. Dedem yüksek rütbeli bir askerdi ve ailem, bu disiplinden payına düşeni almıştı. 

Ama ben geleceğe ve dünya siyasetine farklı bakan, delidolu bir gençtim. Okul başarım kötü sayılmazdı ancak dönemin gençlik hareketleri dışında kalmam da mümkün değildi. Derslerden sıkılmaya ve okula gitmemeye başlamıştım. Washington’da yapılacak olan Vietnam savaşını protesto yürüyüşüne gitmek istiyordum ve tahmin edebileceğiniz gibi, ailem izin vermedi. Öyle kızmışlardı ki “Yoldan çıkmaya başladın, ya hizaya gelirsin ya da burada yaşayamazsın!” dediler… Ben de “Peki.” dedim ve 17 yaşındayken evden ayrıldım. Otostop ile Washington’a gittim ve eylemlere katıldım. Bir süre yerel bir caz kulüpte garsonluk ve taksi şoförlüğü yaparak yaşamımı sürdürdüm. 

Öncelikle şunu belirterek başlamakta fayda var: Elbette ki günümüzden 2 milenyum önce yaşadığı iddia edilen bir şahsın gerçekten var olup olmadığını kesin bir şekilde ifade etmenin pratik bir yolu yok. Bu nedenle bu yazımızdaki amaç İsa'nın var olmadığını ispatlamak ya da var olduğunu ortaya koymak değil. Buradaki amaç, popüler medyada görülebilecek, İsa'nın tarihselliğini reddeden kaynakların kusursuz olmadığı ve onların muadili olan karşıt kanıtların (yani İsa'nın varlığını ileri süren kaynakların) akademik literatürde rahatlıkla bulunabildiği gerçeğini göstermek.

İsa’nın var olmadığı ya da varlığına dair kanıt olmadığı iddiaları batıdaki ateist bloglardan ve bazı ateist tarihçilerden Türkiye’ye ulaşmış durumda. Bunların özellikle Zeitgeist ve Religulous gibi popüler, popülist ve özellikle Zeitgeist örneğinde olduğu gibi baştan sona birçok hata ile dolu nonteist “belgeseller” tarafından yayıldığını görüyoruz. İddiaların Türkiye’deki ateistler için cazibesini anlamak zor değil. Eğer İsa var olmamışsa, İsa’nın varlığını varsayıyormuş gibi görünen İslam da otomatik olarak yanlışlanmış olur. Dolayısıyla İsa yaşamamışsa bu Türkiye ateistlerinin eline İslam’a karşı çok güçlü bir koz verir. Her ne ateist düşünce akımları açısından bu iddianın doğru olması arzulanır olsa da, İsa'nın gerçekten var olmadığına yönelik iddiaların birçok ciddi kusuru var.