Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Güneş Nedir? Güneş'i Ne Kadar Tanıyoruz?

Güneş Ölecek mi? Ölürse, Dünya'ya Ne Olacak?

23 dakika
93,532
Güneş Nedir? Güneş'i Ne Kadar Tanıyoruz?
Evrim Ağacı Akademi: Güneş Sistemi ve Gezegenler Yazı Dizisi

Bu yazı, Güneş Sistemi ve Gezegenler yazı dizisinin 10 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Güneş Sistemi İçin Bir Kılavuz: Güneş Sistemi İçindeki Cisimler Hakkında Neler Biliyoruz?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Güneş, Güneş Sistemi olarak adlandırılan yıldız sisteminin merkezinde bulunan yıldızdır. Neredeyse kusursuz bir küre olan Güneş, Dünya'daki yaşamın en büyük enerji kaynağıdır.

İnsanlık tarihi boyunca Güneş hem tapınılan hem de korkulan bir astronomik gök cismi olmuştur. Atalarımız tarafından temel düzeyde bilinen, Güneş'in Dünya'daki yaşam için hayati bileşenlere sahip olması olduğundan bu oldukça normal bir durumdur. Birçok mitle ilişkilendirilen Güneş'e, Yunanlar "Helios", Romanlar ise "Sol" adını vermiştir. Güneş Sistemi'nin İngilizce ismi olan "Solar System" adı da, bu Sol kelimesinden gelmektedir.

Güneş ışığının sağladığı enerji olmaksızın bitki örtüsü gelişemez, bunun sonucu olarak da hayvanlar beslenme kaynaklarına sahip olamazlardı. Bugün Güneş'in yaşam için ne kadar önemli olduğunu bilmekteyiz; fakat atalarımız da hayatta kalabilmek için sıklıkla Güneş'in varlığına sığındı. Öyle ki, onu "büyük kurtarıcı" ve "koruyucu" olarak gören birçok mitler türettiler ve hikayeler anlattılar.

Tüm Reklamları Kapat

İnsanlık, sahip olunan bilimsel bilginin artmasıyla Dünya'nın Güneş Sistemi olarak bildiğimiz daha büyük yapının sadece küçük bir parçası olduğunu anladı. Güneş Sistemi'ndeki diğer gezegenler ve cisimlerde (şimdilik bildiğimiz kadarıyla) yaşam olmamasına karşın, Güneş'in onlar için de etkili olduğunu öğrendi.

Bu yazımızda, büyüleyici Dünya'mıza en yakın yıldız olan Güneş'i inceleyecek, farklı parçaları hakkında bilgiler edinecek, ışık ve ısının nasıl oluşturulduğu hakkında bilgiler verecek ve bazı diğer sorulara cevap bularak Güneş'i keşfe çıkacağız.

The Independent

Güneş Ne Kadar Büyük?

4.5 milyar yıldır ışık saçmakta olan Güneş, yoğun bir gaz karışımından oluşmaktadır. Sahip olduğu muazzam kütleçekimi sayesinde helyum ve hidrojeni bir arada tutmakla kalmayıp, yörüngesindeki gezegenleri belirli bir yörüngede tutmaya yetecek kuvvete sahiptir.

Güneş, bilinen en büyük yıldız tipi olan kırmızı devlerle karşılaştırıldığında çok büyük olmadığı, en küçük yıldız tipi olan kırmızı cücelerle karşılaştırıldığında ise oldukça büyük olduğu düşünülmektedir. Kısaca belirtmek gerekirse, Güneş evrendeki en büyük yıldız tipi olmamakla birlikte, yıldızların büyük bir çoğunluğundan daha büyüktür. Bu nitelikleriyle Güneş, evrensel standartlara göre sadece yaşlı, ortalama bir yıldızdır.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş sisteminde bulunan diğer cisimlerle karşılaştırıldığında, güneş sistemi kütlesinin %99,86'sını oluşturan Güneş'in çapı 1,4 milyon kilometredir. Dünya'nın çapından 110 kat daha büyük olan Güneş, Dünya hacminin 1 milyon katına eşdeğer bir hacme sahiptir. Bir diğer deyişle, Güneş'in içine yaklaşık 962.000 adet Dünya sığdırmak mümkündür.

Güneş'in %99'undan fazlasını hidrojen ve helyum oluşturur ama daha iri elementleri de az miktarda bulmak mümkündür. Aşağıdaki listede ilk yüzde atom sayısına göre, ikinci yüzde ise kütleye göre oranları vermektedir:[1], [2]

  • Hidrojen: %91.2 / %71
  • Helyum: %8.7 / %27.1
  • Oksijen: %0.078 / %0.97
  • Karbon: %0.043 / %0.4
  • Azot: %0.0088 / %0.096
  • Silikon: %0.0045 / %0.099
  • Magnezyum: %0.0038 / %0.076
  • Neon: %0.0035 / %0.058
  • Demir: %0.003 / %0.14
  • Sülfür: %0.0015 / %0.04

Görülebileceği gibi, daha büyük kütleli (daha yüksek atom numarasına sahip) atomlar, aslında sayıca daha az miktarda bulunmalarına rağmen, kütlece Güneş'in daha büyük bir kısmını oluşturabilmektedir. Yine de her türlü, Güneş'in aslen hidrojen ve helyumdan oluştuğunu söylemek yanlış olmaz. Zira Güneş'in kendi üstüne çökmesine engel olan şey, Güneş'teki hidrojenin füzyon tepkimesiyle helyuma dönüşümü ve bu sırada açığa çıkan enerjidir. Bu nedenle hidrojenin "Güneş'in yakıtı" olduğu söylenir. Bu yakıt tükendiğinde, Güneş de ölecektir ve bu sırada daha da iri elementleri oluşturacak şekilde etrafa malzeme saçacaktır. Bunun 4-5 milyar yıl kadar sonra olması beklenmektedir.

Güneş çok büyüktür. Çok çok ama çok büyük! Ama bir o kadar da küçük, ufacık... Dünya'nın bizler için ne kadar büyük olduğunu bir düşünün. Şu anda, sadece 600 kilometre uzaktaki bir yere gitmek için bile 5-6 saat araba kullanmak gerekir. Okyanus aşırı bir kıta ziyareti için 10-15 saat uçakla seyahat etmeniz gerekmektedir. Ancak bizi ısıtan, yaşamın ana kaynağı olan Güneş, bu "devasa" Dünya'nın kütlece 333000 katı, hacimce 1.304 milyon katıdır! Bir diğer deyişle Güneş'imizin içerisinde 1.304.000 tane Dünya sığdırmamız mümkündür. Dünya, Güneş üzerindeki ortalama büyüklükteki bir siyah nokta ile kabaca aynı boyuttadır. Bu siyah noktalardan Güneş üzerinde sıradan bir günde 100-150 civarında görmek bile mümkündür. Güneş, öylesine büyüktür. Ancak Güneş, Evren içerisindeki pek çok diğer gök cismine göre ufacıktır, bir nokta kadardır, bir hiçtir. Bunlara bir örnek, VV Cephei A yıldızıdır. HD 208816 olarak da bilinen bu ikili yıldız sistemi, Dünya'dan 5000 ışık yılı uzakta bulunur. Yani oraya ışık hızında gitmek isteyecek olsanız, yolculuğunuz Dünya'daki bir gözlemciye göre 5000 yıl sürerdi. Bu kırmızı süper dev, Güneş'imizin yarıçapının 1050-1900 katı uzunlukta bir yarıçapa sahiptir! Fotoğraftaki kıyaslamada görülen de budur.
Güneş çok büyüktür. Çok çok ama çok büyük! Ama bir o kadar da küçük, ufacık... Dünya'nın bizler için ne kadar büyük olduğunu bir düşünün. Şu anda, sadece 600 kilometre uzaktaki bir yere gitmek için bile 5-6 saat araba kullanmak gerekir. Okyanus aşırı bir kıta ziyareti için 10-15 saat uçakla seyahat etmeniz gerekmektedir. Ancak bizi ısıtan, yaşamın ana kaynağı olan Güneş, bu "devasa" Dünya'nın kütlece 333000 katı, hacimce 1.304 milyon katıdır! Bir diğer deyişle Güneş'imizin içerisinde 1.304.000 tane Dünya sığdırmamız mümkündür. Dünya, Güneş üzerindeki ortalama büyüklükteki bir siyah nokta ile kabaca aynı boyuttadır. Bu siyah noktalardan Güneş üzerinde sıradan bir günde 100-150 civarında görmek bile mümkündür. Güneş, öylesine büyüktür. Ancak Güneş, Evren içerisindeki pek çok diğer gök cismine göre ufacıktır, bir nokta kadardır, bir hiçtir. Bunlara bir örnek, VV Cephei A yıldızıdır. HD 208816 olarak da bilinen bu ikili yıldız sistemi, Dünya'dan 5000 ışık yılı uzakta bulunur. Yani oraya ışık hızında gitmek isteyecek olsanız, yolculuğunuz Dünya'daki bir gözlemciye göre 5000 yıl sürerdi. Bu kırmızı süper dev, Güneş'imizin yarıçapının 1050-1900 katı uzunlukta bir yarıçapa sahiptir! Fotoğraftaki kıyaslamada görülen de budur.

Güneş Ne Kadar Uzakta?

Güneş'i Dünya için özel kılan aralarındaki mesafenin yakınlığıdır. Aradaki mesafe bu kadar yakın olmasaydı canlılık söz konusu olmazdı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Güneş ile Dünya arasındaki uzaklık 149.000.000 kilometredir. Bu mesafe Dünya'nın Güneş etrafında eliptik bir yörüngede dönmesinden dolayı 147 ile 152 milyon kilometre arasında değişmektedir.

Güneş gerçekte beyaz renktedir; atmosfer nedeniyle turuncu, sarı, kırmızı gibi renklerde görülmektedir.
Güneş gerçekte beyaz renktedir; atmosfer nedeniyle turuncu, sarı, kırmızı gibi renklerde görülmektedir.

Aslında Güneş, geceleri gördüğümüz diğer yıldızlardan farksızdır. Güneş'i önemli kılan, Dünya'nın diğer yıldızlar ile arasındaki mesafe ışık yıllarıyla ölçülürken, Güneş ile arasındaki mesafe, sadece 8 ışık dakikasına denk gelmektedir. Yani Güneş'ten çıkan ışınlar, Dünya'ya yaklaşık 8 dakika 20 saniye sürede ulaşmaktadır!

Güneş Nasıl Çalışır?

Yukarıda sözünü ettiğimiz uzaklığına rağmen; Dünya'nın ve bizlerin ihtiyacı olan ışık ve ısıyı durmaksızın temin eden Güneş, çıplak gözle bakıldığında göz problemlerine sebep olabilmektedir. Bunun sebebi, saçtığı enerjinin büyüklüğüdür: Güneş, saniyede 1 trilyon megaton bombaya eşdeğer enerji salınımı yapmaktadır!

Resmi kayıtlarda Güneş; sıcaklığı, sahip olduğu dalga boyları ve yaydığı ışığın spektrumu gibi özellikler değerlendirilerek G2 tipi yıldız olarak sınıflandırılmıştır. Güneş, Samanyolu Galaksisi'nde bulunan, aynı madde ve bileşenlerden oluşan milyarlarca G2 tipi yıldızdan sadece bir tanesidir. Samanyolu Galaksisi merkezindeki hareketini saniyede 220 kilometre hızla sürdüren Güneş'in, merkeze olan uzaklığı 24.000 - 26.000 ışık yılı kadardır. Yani Güneş'ten çıkan fotonlar, galaksimizin merkezine yaklaşık 25.000 yılda ulaşabilmektedir. Güneş'in Samanyolu Galaksisi merkezi etrafındaki yörüngesini bir kez tamamlanması için gereken süre 225-250 milyon yıl kadardır.

Güneş bir katı olmadığından, Dünya gibi kayalık gezegenlerde olanın aksine farklı yerleri farklı hızlarda dönmektedir: Ekvatordaki dönüş hızı 25,4 gün iken, kutuplara yakın kısımlar yaklaşık 36 günde bir dönüşünü tamamlarlar. Dönüş süresi farklılıkları Güneş'in iç kısımlarına kadar uzanmakta fakat Güneş'in çekirdeği katı bir cisim gibi hareket etmektedir.

Güneş'in Katmanları

Gazdan oluşan bir yapı olan Güneş'in iç ve dış bölgeleri üçer tanedir:

Tüm Reklamları Kapat

  • Çekirdek (Core): Güneş'in merkezidir. Çekirdek yarıçapının %25'ini kapsar. Sıcaklık: ~10,000,000 Kelvin
  • Işınım Bölgesi (Radiative Zone): Çekirdeğin etrafını çevreleyen bu katman yarıçapın %45'ini kapsar. Sıcaklık: ~8,000,000 Kelvin
  • Isıyayımsal Bölge (Convective Zone): Güneş iç katmanlarının en dışında yer alır ve yarıçapın geriye kalan %30'luk kısmını kapsar. Sıcaklık: ~500,000 Kelvin
Güneş'in Kısımları
Güneş'in Kısımları
NASA

Güneş atmosferi de üç kısımdan oluşmaktadır:

  • Fotosfer (Photosphere): Güneş atmosferinin en iç bölgesini oluşturur ve görebildiğimiz tek bölgedir. Sıcaklık: ~6,000 Kelvin
  • Kromosfer (Chromosphere): Fotosfer ve Korona arasında kalan bölgedir. Fotosferden daha sıcaktır. Sıcaklık: ~4,000-400,000 Kelvin
  • Korona veya Taç (Corona): En dış bölge olmakla birlikte en sıcak bölgedir. Kromosfer'den birkaç milyon kilometre uzaklıklara yayılabilir. Sıcaklık: ~1,000,000 Kelvin
Güneş'in Kısımları
Güneş'in Kısımları
The Sun Today

Çekirdek (Core)

Çekirdek, Güneş yarıçapının %25'i büyüklüğünde bir yarıçapa sahiptir. Güneş'in katı olan tek katmanıdır. Çekirdek, sahip olduğu kütle çekimi nedeniyle büyük bir basınca sebep olmakta ve bu basınç yüzeye çıktıkça azalmaktadır. Çekirdekte sahip olunan sıcaklık 15 milyon Kelvin'den yüksektir. Basınç ise yaklaşık 250 milyar atmosferdir.

Güneş Çekirdeği
Güneş Çekirdeği
Future

Güneş'in kimi zaman "yandığı" söylense de; bu "yanma", bir odunun yanmasından farklıdır. Güneş, dev bir nükleer reaktördür. Sahip olunan basınç ve yüksek sıcaklık nedeniyle gerçekleşen nükleer füzyon reaksiyonları büyük bir enerji açığa çıkartır. Güneş'in sahip olduğu enerji (386 milyar milyar MegaWatt), işte bu nükleer füzyon reaksiyonları ile üretilmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Çekirdek sıcaklığı 4 milyon Kelvin'den yüksek olan yıldızlar nükleer füzyon reaksiyonları gerçekleştirebilir. Dünya'da yüksek enerji elde etmek amacıyla, nükleer füzyon reaksiyonlarının kontrollü bir şekilde gerçekleştirilebilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir.

Güneş'te her geçen saniye 700,000,000 ton hidrojen, 695,000,000 tonu helyuma dönüşmektedir. Ayrıca muazzam bir enerji de, gama ışınlarıyla yayılmaktadır. Bu ışınlar, Güneş yüzeyine ulaştıklarında görünür ışık dalga boyuna ulaşırlar. Yolculuklarının son 20%'lik kısmında enerji radyasyondan ziyade konveksiyon akımları yoluyla taşınır.

Güneş'te, iki atomun birleşerek Helyum-4 (4He) atomunu ve enerjiyi açığa çıkarması belirli bir sırayla gerçekleşmektedir (parantez içindeki oranlar, reaksiyonun oluşan enerjideki payını belirtmektedir):

  1. İki proton birleşerek bir döteryum atomu (bir nötron ve bir protona sahip olan hidrojen izotopu), bir pozitron (elektron ile aynı kütleye ve zıt yüke sahip olan atom altı parçacık) ve bir nötrino (elektrik yükü 0 olan nötrinolar ışık hızına yakın hızlarda hareket etmektedirler) oluşturur. (10.4%)
  2. Bir proton ve döteryum atomu birleşerek 3He (iki proton, bir nötron) atomunu ve gama ışınlarını oluşturur. (39.5%)
  3. İki adet helyum-3 birleşmesiyle, 4He (iki proton, iki nötron) ve iki adet serbest proton oluşur. (39.3%)
  4. Bir helyum-3 ve bir 4He atomunun birleşmesi sonucu Berilyum-7 (4 proton, 3 nötron) ve gama ışınları açığa çıkar. (%10,8)

Oluşan 4He atomunun kütlesi, başlangıçtaki iki hidrojen atomu kütlesinden daha hafiftir. Bu kütle farkını da Einstein, E=mc2 kuramıyla enerjiye dönüştüğünü açıklamıştır. Bu enerji çeşitli ışık biçimlerinde uzay boşluğuna yayılır: Ultraviyole ışın, X ışını, görünür ışık, kızılötesi ışınlar, mikrodalga ve radyo dalgaları.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Pazarlama - Yeni Pazarlama, Geleceğin Pazarlaması

Çoğu pazarlama kitabındaki teorik bilgilerin pratiğe dönüşmesi kolay değil. Byron Sharp hayatın içinden örnekler vererek, stratejik ve taktiksel pazarlama eylemlerinin kanıtlarını ortaya koyarak, bunun tersinin mümkün olduğunu gösteriyor. Biz pazarlamacılara da büyümenin kilidini açmak kalıyor. Üstelik tam da hepimizin istediği gibi: ölçümlenebilir ve hesap verilebilir şekilde.
Aslı Özen Turhan / Ülker CMO

Pazarlamanın hâlâ çok sayıda tanımlayıcı araştırma üretmeye ihtiyacı var. Byron Sharp Markalar Nasıl Büyür 1 ve Markalar Nasıl Büyür 2 kitaplarında bizleri bu tür araştırmalardan yola çıkarak kanıta dayalı pazarlama ile tanıştırmıştı. “Yeni Pazarlama”yı anlattığı bu kitabıyla da yine paradigmaları yıkıyor hem akademisyenleri hem uygulamacıları yeni ufuklara yönlendiriyor.
Prof Dr. Ali Atıf Bir / İletişim ve İşletme Bilimleri Enstitüsü

Tüketici davranışları değişiyor. Tüketicinin ürün, hizmet kullanımı alışkanlıkları, satın aldığı kanal alışkanlıkları, medya kullanımı alışkanlıkları değişiyor. Gittikçe hızlanan bu değişimi anlayabilmek ve tepki verebilmek için veriye, kanıta, analitiğe dayalı pazarlama anlayışı yaygınlaşıyor. Byron Sharp hem bilinen pazarlamanın ilkelerini öğretiyor hem de kanıta dayalı pazarlama anlayışıyla farklı ve etkili bir pazarlamanın algı kapılarını açıyor.
Muharrem Ayın / OPN Yönetim Kurulu Başkanı

Pazarlama – Yeni Pazarlama, Geleceğin Pazarlaması

Devamını Göster
₺300.00
Pazarlama - Yeni Pazarlama, Geleceğin Pazarlaması
  • Dış Sitelerde Paylaş

Ayrıca Güneş, Güneş rüzgarları ile nötrino ve protonların dahil olduğu enerji yüklü parçacıklar yaymaktadır. Bu enerji Dünya'ya çarptığında, gezegenimizi ısıtmakla kalmaz, yaşam için gerekli enerjiyi de sağlar. Dünya'mız, sahip olduğu atmosfer sayesinde Güneş rüzgarlarından saçılan zararlı etkileri ve Güneş sebepli radyasyon etkilerini büyük oranda azaltır; ancak bunlar yine de yüzeydeki canlılara zarar verebilir. Bu nedenle Güneş'ten korunmak önemlidir.

Radyatif ve Konvektif Bölge

Güneş çekirdeğinden bahsettiğimize göre, biraz yüzeye doğru yaklaşalım.

Radyatif bölge, konvektif bölge ve çekirdek arasında olup Güneş yarıçapının %45'i kadar büyük bir bölgeyi kapsamaktadır. Bu bölgede çekirdekten gelen enerji, fotonlar ve ışık birimleri aracılığıyla dışa doğru taşınır.

Bir foton oluştuğunda bir gaz molekülü tarafından emilene kadar yaklaşık 1 mikron (1x10-6 metre) seyahat eder. Gerçekleşen emilimin ardından ısınan gaz molekülü aynı dalga boyunda farklı bir foton yayar. Bu foton da 1 mikron hareket ettikten sonra başka bir gaz molekülü tarafından emilir. Bu döngü bu şekilde devam eder. Her bir foton yüzeye ulaşana kadar yaklaşık 1025 kez emilmeye ve salınmaya maruz kalır.

Güneş'te Konveksiyon
Güneş'te Konveksiyon
Socratic

Radyatif bölgenin ardından gelen Konvektif bölge Güneş yarıçapının geriye kalan %30'luk bölümünü oluşturur. Bu alan oluşan enerjiyi yüzeye doğru taşıyan konveksiyon akımların gerçekleştiği bölgedir.

Konveksiyon akımı, ısınan gazların yükselirken soğuk gazların alçalmasına verilen isimdir. Konveksiyon akımları da fotonların yüzeye doğru taşınmasına yardımcı olur. Üstelik konvektif bölgede foton taşınması radyatif bölgeden daha hızlı gerçekleşir. Çekirdekten yükselip yüzeye ulaşmaya çalışan her bir fotonun yolculuğu yaklaşık 100-200 bin yıl sürer.

Güneş Atmosferi

Güneş atmosferi fotosfer, kromosfer ve korona tabakalarından oluşmaktadır.

Fotosfer

Güneş atmosferinin en iç bölgesi ve görebildiğimiz tek bölgesidir. "Güneş yüzeyi" denildiğinde günlük dilde fotosferden bahsedilmektedir. Bu tabaka 100 kilometre kalınlığında ve ortalama sıcaklığı 5800 Kelvin'dir. Güneş'in 700 bin kilometre olan çapıyla karşılaştırdığımızda çok ince bir tabakadan bahsediyoruz.

Fotosferde oluşan ve sadece 3800 Kelvin sıcaklığındaki Güneş lekeleri (İng: "Sunspots"), uzaktan bakıldığında diğer yüzeylere göre daha karanlık görünür; çünkü diğer yüzeylerden daha soğuktur. Bu lekeler 50,000 kilometreyi bulan devasa büyüklüklere ulaşabilir. Güneş lekeleri Güneş'in manyetik alanıyla olan yeterince anlaşılamamış karmaşık etkileşimler sebebiyle oluşurlar. Güneş'in merkezi incelendiğinde, bazı bölgelerin daha soğuk olduğu gözlemlenmektedir.

Fotosfer
Fotosfer
In the Dark

Kromosfer

Fotosferden yaklaşık 2,000 kilometre uzağa ulaşabilen bu bölgenin sıcaklığı 6,000°C'den 20,000°C'ye kadar yükselebilir. Güneş'in, tam güneş tutulmalarında kızıl gözükmesinin sebebi bu bölgedeki yüksek sıcaklıklarda hidrojen atomunun kırmızımsı renkte ışıklar saçmasıdır. Kromosferin yüksek sıcaklığının fotosfer kaynaklı olduğu düşünülmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Kromosfer
Kromosfer
YouTube

Korona

Son tabaka olan korona tabakası da sadece tam güneş tutulmalarında gözlemlenebilir. Ortalama sıcaklığı 2 milyon Kelvin derece olan Korona tabakasının neden bu kadar sıcak olduğu hakkında elimizde kesin bir bilgi bulunmamasına karşılık, Güneş'in manyetik alanının bu durumda etkili olduğu düşünülmektedir.

Koronal delik adı verilen parlak (sıcak) ve karanlık (soğuk) bölgelere sahiptir. Genelde güneş yüzeyinden daha soğuk ve az yoğun bir bölgedir. Bu delikler az sonra bahsedeceğimiz Güneş döngüsünün herhangi bir zamanında etkin duruma geçebilmelerine rağmen daha çok döngünün alt seviyeler düştüğü zamanlarda görülürler. Güneş rüzgarlarının bu delikler aracılığıyla uzaya yayıldığı düşünülmektedir.

Teleskop ile yapılan detaylı araştırmalarda Güneş'in Dünya'ya etki edebileceği birkaç özelliği de gözlemlenebilmektedir.

Korona
Korona
Science

Koronal Halka

Koronal halkalar, Güneş yüzeyinin üzerinde görülen parlak, kıvrımlı ve yay şeklindeki yapılardır. Bu parıltıların oluşması, sahip olunan sıcak plazma yapısından kaynaklanmaktadır. Elektrik yüklü plazma yapısı güçlü manyetik alanın etkisiyle, koronal döngülerin şeklini oluşturacak şekilde bu kıvrımlar boyunca akar.

Tüm Reklamları Kapat

Koronal Halka
Koronal Halka
SDO

Koronal halkalar bazen güneş lekeleriyle etkileşime girebilirler. Güneş lekeleri, güçlü manyetik alanlarda Güneş yüzeyinden fotosfer tabakasına doğru yükselen yapılardır. Bu halkalar güneş lekelerinin oluşturduğu zıt yükle manyetik delikler arasında büyük yaylar oluştururlar. Aşırı ultraviyole ışıklar tarafından çekilen fotoğraflarda rahatlıkla gözükürler.

Güneş Döngüsü Nedir?

Güneş Döngüsü (İng: "Solar Cycle"), elektrik yüklü, sıcak ve dev bir gaz topu olan Güneş'in her 11 yılda kutup ve güney bölgelerinin yer değiştirmesidir. Bu döngüde Güneş lekelerinin en az olduğu zamanlara solar minimum, en çok olduğu zamanlara da solar maksimum denir. Güneş Döngüleri bazen çok aktif olup çok yüksek seviyede güneş lekelerine sahip olabilmekte, bazı döngüler ise az aktif ve az sayıda güneş lekelerine sahip olabilmektedir.

Bilim insanları Güneş döngülerinin ne zaman başlayıp ne zaman bittiğine dair kesin bilgilere ulaşma çabası ve bu döngülerin ne kadar güçlü, etkili olabileceğini öngörme amacıyla çalışmalarına devam etmektedirler. Ne kadar güçlü olacakları hakkında bilgiye sahip olunabilirse bilim insanları radyo iletişimlerinin aksamasını önleyebilir ve NASA uydularının ve astronotlarının güvenliğine destek olabilirler.

Güneş Döngüsü
Güneş Döngüsü

Güneş döngüleri ile ilgili ortaya atılan iki hipotez ise şöyle:

Tüm Reklamları Kapat

  1. İnişli çıkışlı rotasyonlar sebebiyle güneş, iç manyetik alan çizgilerinde sapma ve bükülme yaşar. Bükülen alan yüzeyi delerek güneş lekesi çiftlerini oluşturur. Daha sonra alan çizgileri biribirinden ayrılır ve güneş lekesi aktiviteleri azalır. Döngü bu şekilde devam eder.
  2. Güneş içerisindeki gaz döngüleri kuzey ve güney kutbuna yakın yerlerden başlayarak ekvatora doğru hareket ederler. Birbirleriyle temasa geçtiklerinde lekeleri oluştururlar. Ekvatora ulaştıklarında birbirinden ayrılırlar ve güneş lekeleri kaybolur.

Güneş Tutulmaları

Tam Güneş tutulmaları, Güneş ve Ay'ın Dünya'dan aynı büyüklükte gözüktüğü durumlarda gerçekleşebilir. Ay'ın Dünya yörüngesindeki hareketi, yaklaşık olarak Dünya'nın Güneş yörüngesindeki hareketiyle aynı düzlemde gerçekleştiğinden, bazen Ay, Dünya ve Güneş arasında bulunabilmektedir. Ay'ın Güneş'in sadece belirli bir bölümünü kapatmasına parçalı güneş tutulması, tamamını kapatmasına tam güneş tutulması adı verilir. Parçalı güneş tutulmalarının Dünya'nın birçok bölgesinde sıklıkla gözlemlenebilen bir durum olmasına karşın, tam güneş tutulması sadece birkaç kilometrelik uzaklıklar arasından görülebilir.

Güneş Tutulmasının Evreleri
Güneş Tutulmasının Evreleri
Axios

Güneş tutulmaları yılda bir veya iki kez gerçekleşir. Eğer uzun yıllar boyu hayatınızı aynı konumda sürdürecekseniz, her on yılda birkaç kez parçalı güneş tutulması deneyimi yaşayabilirsiniz.

Tam Güneş tutulmasını gözlemlemek isteyen bazı insanlar, bu durum çok kısa mesafeler arasında gözlemlendiğinden o bölgelere gözlem amaçlı seyahat etmektedirler. Tutulmanın gerçekleştiği o kıymetli bir kaç dakikada yıldızların dahi görülebildiği tutulmayı izlemek gerçekten harika bir deneyim olsa gerek. Hayvanlar güneş tutulması yaşandığında, havanın kararmasıyla uyuma vaktinin geldiğini düşünürler. Yapılacak seyahatin zorlukları, tutulma sayesinde çıplak gözle gözlemlenebilen Korona tabakası gibi harika detayların yanında tüm önemini yitiriyor.

Güneş tutulmaları hakkında daha fazla bilgiyi buradaki yazımızdan alabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş ile İlişkili Olgular

Güneş Rüzgarları

Güneş, ısı ve sıcaklıkla birlikte düşük yoğunluklu yüklü parçacık salınımı da yapmaktadır (genellikle protonlar ve elektronlardan oluşur). Güneş rüzgarları adı verilen bu salınımlar güneş sistemine saniyede 450 km. hızla yayılırlar.

Güneş rüzgarları ve Güneş patlamalarından kaynaklanan çok daha yüksek enerjili parçacık dağılmaları Dünya'da elektrik trafolarından radyo dalgalarına kadar büyük çaplı etkilere yol açmaktadır. Ayrıca kutup ve güney ışıkları da bu nedenle oluşur. Radyasyonun ve parçacıkların Dünya manyetik alanına ulaşmasıyla kutup ışıkları (İng: "auroras") oluşur. Kuzey kutbunda oluşan ışıklar aurora borealis, güney kutbunda oluşan ışıklar aurora australis olarak bilinirler.

Güneş Rüzgarı
Güneş Rüzgarı
Earth

Ulysses uzay aracından elde edilen son bilgiler ışığında Güneş döngüsünün en alt seviyelerde olduğu zaman aralıklarında kutup bölgelerinden yayılan güneş rüzgarlarının, ekvatoral enlemlerdeki yayılma hızından yaklaşık iki kat daha hızlı aktığını (saniyede 750 kilometre) söylemekteyiz. Kutup bölgelerinden yayılan güneş rüzgarlarının içeriğinin de farklı olduğu gözlemlenmektedir. Solar maksimum esnasında ise Güneş rüzgarları orta düzeyde hızlarla hareket ederler. Güneş rüzgarları, kuyruklu yıldızları ve hatta uzay araçlarını da önemli etkilere maruz bırakmaktadırlar.

Wind, ACE ve SOHO uzay araçlarınca devam eden, Dünya'dan 1,6 milyon kilometre uzaklıkta, Güneş ve Dünya arasında dinamik olarak kararlı görüş noktalarında gerçekleştirilen çalışmaların sonuçlandırılmasıyla Güneş rüzgarları hakkında daha detaylı bilgilere sahip olabileceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş Lekeleri

Karanlık ve soğuk olan Güneş lekeleri, fotosfer katmanında görülür. Bu "soğuk" bölgelerin sıcaklığı Güneş lekeleri her zaman çiftler halinde bulunurlar. Güneş iç katmanlarındaki gaz hareketlerince oluşan manyetik alan dalgaları, Güneş yüzeyinin yapısını bozar.

Güneş'in sahip olduğu manyetik alan oldukça büyüktür; öyle ki, Dünya'nın sahip olduğu manyetik alanın 5,000 katına eşittir. Bu manyetik alan o kadar güçlü ve karmaşıktır ki, heliyosfer olarak da bilinen manyetosfer, Plüton'un ötesine kadar uzanır.

Güneş Lekesi
Güneş Lekesi
The New York Post

Alan çizgileri bir Güneş lekesinden çıkıp, diğer Güneş lekesine girebilirler. Güneş'te gerçekleşen faaliyetler veya yüzeyde bulunan Güneş lekesi sayıları sabit değildir. 17. yüzyılın sonlarına doğru güneş lekelerinin çok az gözlemlendiği bir zaman aralığı, Maunder Minimum Dönemi olarak adlandırılmıştır. Kuzey Avrupa'da anormal soğuklukların yaşandığı bu döneme Mini Buz Çağı denilmiştir.

Güneş lekeleri hakkında daha fazla bilgiyi buradaki yazımızdan alabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Solar Fışkırma

Ara sıra kromosferde oluşan gaz bulutları, güneş lekesinden ayrılarak manyetik alan boyunca yükselir. Böylece Solar Fışkırma (İng: "Solar prominence") adı verilen olay gerçekleşir.

Solar Fışkırma
Solar Fışkırma
NASA

Solar fışkırmalar iki ya da üç ay kadar sürebilmektedir. Güneş yüzeyinden 30,000 kilometre yüksekliklere ulaşabilirler. Bu yüksekliklere ulaştığında, birkaç dakika veya saat süren ve saniyede 1,000 kilometre hızla hareket eden madde madde atımları gerçekleşir. Bu atımlara koronal kütle atımları (İng: "coronal mass ejections) adı verilir.

Güneş Püskürmesi

Bazı zamanlarda karmaşık güneş lekesi kümelerinde fazla parlak olan ani ve şiddetli patlamalar gerçekleşir. Bu patlamalara Güneş Püskürmesi (İng: "Solar Flare") adı verilir. Oluşma sebebinin, Güneş atmosferinde biriken manyetik enerjinin birden salınması olduğu bilinmektedir. Salınan bu ani enerji 100 megaton hidrojen bombasının aynı anda patlamasıyla eşdeğer enerji ortaya çıkarmaktadır!

Güneş Püskürmesi
Güneş Püskürmesi
YouTube

Güneş püskürmelerinin, Güneş manyetik alanının yoğunlaştığı bölgelerde ani manyetik alan değişimlerine sebep olduğu düşünülmektedir. Güneş patlamalarıyla birlikte gaz, elektron, görünür ışık, ultraviyole ışık ve X ışını salınımları da oluşur.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş püskürmeleri iletişim, uydu ve navigasyon sistemlerine hatta elektrik kulelerine zarar verebilirler. Yayılan radyasyon ve parçacıklar atmosferi iyonize ederek yeryüzü ile uydular arasındaki ve yeryüzü radyo dalgalarının devamlılığını engellerler. Atmosferdeki iyonize edilmiş parçacıklar, akım kablolarındaki elektrik akımlarının bozulmasına sebep olabilirler. Bu bozulmalar aşırı yüklenmelere ve elektrik kesintilerine sebep olabilmektedir.

Güneş Patlaması olarak da bilinen bu olayla ilgili daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz.

Kenar Kararmaları

Güneşin kenar kısımlarından çıkan ışınlar fotosfer tabakasına doğru eğik bir yol izlediğinden kenar kısımlardan gelen ışınları daha soğuk ve azmış gibi görürüz. Güneş kenarlarına doğru baktıkça oluşan kararmalar, kenar kararması (İng: "Limb Darkening") adı verilen bu durumla açıklanmaktadır.

Güneş sisteminin varlığından bu yana Güneş faaliyetleri %40 oranında artış göstermiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Kenar Kararması
Kenar Kararması
Rosliston Astronomy

Bütün bu aktiviteler elbette enerji gerekmektedir ve Güneş'in sahip olduğu enerjinin de bir sınırı vardır. 4,5 milyar yıldır var olan Güneş'in tahminlere göre en az bir 4,5-5 milyar yıl daha varlığını sürdürecektir. Yani Güneş'in şu anda sahip olduğu hidrojen deposu, yaşamakta olan canlıların endişelenmesine gerek olmayacak kadar doludur.

Gözlemsel Geçmişi

Antik medeniyetler, Güneş'in ve Ay’ın hareketlerini izleyerek mevsimleri belirlenmek, takvim oluşturmak ve tutulmaları tespit etmek için çeşitli anıtlar ve yapılar inşa ettiler. O dönemde insanlar, Güneş'in Dünya etrafında dolandığına inanıyorlardı ve Antik Yunan bilginlerinden Batlamyus, MÖ 150'de bu sisteme yer merkezli (jeosentrik) model adını verdi.

1543 yılında, Nikolas Kopernik, Güneş'in sistemin merkezinde olduğu Güneş merkezli (helyosentrik) modeli ortaya attı. 1610 yılında Galileo Galilei'nin Jupiter'in uydularını keşfetmesi ise her gökcisminin Dünya etrafında dolanmadığını ispatladı. Güneş'i ve diğer yıldızları daha iyi anlamak için bilim insanları Dünya yörüngesinden gözlemler yapmaya başladı. NASA 1962 ile 1971 arasında Yörüngedeki Güneş Gözlemevi adı verilen 8 araç fırlattı. Bunlardan 7 tanesi başarılı olarak, Güneş'i morötesi ve X-ışını dalga boylarında analiz etti ve sıcak taç tabakasını fotoğrafladı.

1990 yılında NASA ve ESA Güneş'in kutup bölgelerini incelemek için Ulysses sondasını fırlattı. 2004 yılında NASA'nın Genesis uzay aracı Dünya'ya Güneş rüzgârı örnekleri getirdi. 2007'de NASA'nın ikiz Güneş Yer İlişkileri Gözlemevi (STEREO) Güneş'in ilk 3 boyutlu görüntüsünü gönderdi. NASA STEREO-B aracı ile 2014 yılında irtibatı kaybetti. STEREO-A ise halen çalışıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Yakın zamanda Güneş Dinamiği Gözlemevi (SDO) Güneş'ten uzaya doğru saçılan maddelerin daha önce hiç görülmemiş detaylarını gönderdi. SDO aynı zamanda Güneş püskürmelerinin geniş morötesi dalga boylarında yüksek çözünürlüklü ölçümlerini gerçekleştirdi.

Güneş'i daha detaylı inceleyecek olan yeni görevler de var. Avrupa Uzay Ajansı'nın 2020 yılında fırlatılan Güneş Yörünge Aracı, Kasım 2021 yılında operasyonlarına başlayacak. Güneş'e en yakın olduğu noktada (43 milyon km mesafede) Merkür'den %25 daha yakın olacak. Güneş Yörünge Aracı, Güneş'e yakın civarda bulunan parçacık, plazma ve diğer maddeleri inceleyecek. Amacı Güneş yüzeyini ve Güneş rüzgârlarını daha iyi anlamak.

2018 yılında fırlatılan Parker Güneş Sondası ise, 2025 yılında Güneş'e 4 milyon kilometre kadar yaklaşacak. Taç tabakasını inceleyerek, Güneş'teki enerji akışını, Güneş rüzgârlarının yapısını ve yüksek enerjili parçacıkların nasıl taşındığını anlamamızı sağlayacak.

Gezegenler: Güneş'in "Uyduları"

Güneş yörüngesinde sahip olduğu sekiz gezegen dışında, çok miktarda küçük cisim de belirli yörünge etrafında yol izlemektedir. Açıkçası hangilerinin gezegen hangilerinin küçük cisimler olarak sınıflandırılacağı özellikle de Plüton üzerinden oldukça tartışılan bir konudur. Buna rağmen, Plüton artık resmi olarak bir gezegen olmasa da, burada kendisine yer vereceğiz.

Tüm Reklamları Kapat

Güneş Büyüyor mu?

Güneş'in çekirdeğinde sahip olduğu aşırı yüksek sıcaklıklarda gerçekleşen nükleer füzyon tepkimeleri nedenli genişlemeler, kütle çekimi sayesinde dengelenmektedir. Bu sisteme hidrostatik denge adı verilir. Örneğin beklenmedik bir cisim Güneş'e çarptığında, oluşacak etkiyle beraber kütleçekimi kuvveti artacaktır. Aynı zamanda oluşan basınç artacak ve yer çekimi kuvvetini dengeleyen bir kuvvet oluşacaktır.

4,5 milyar yıllık yaşantısında yarıçapı %6 oranında artış gösteren Güneş'in sahip olduğu hidrojen miktarına bakılarak 5 milyar yıl daha varlığını sürdüreceği tahmin edilmektedir. Ömrünün ikinci yarısında Güneş genişlemeye devam edecektir.

Çekirdekteki hidrojen tükendiğinde, kütleçekimi etkisiyle küçülmesi beklenmektedir. Bununla birlikte üst katmanlarda hidrojen füzyonu meydana gelecektir. Çekirdeğin gittikçe küçülmesiyle sıcaklığı çok yüksek seviyelere ulaşacak, bu sebeple de üst katmanlarda büyük bir genişleme oluşacaktır. Üst katmanların genişlemesiyle yarı çapı artan güneş bir kırmızı deve (ölmeye başlayan yıldızların bir safhası, yaşlı yıldız) dönüşecektir.

Forbes

Güneş'in yarıçapı şimdikinin 100 katına çıkacak, Dünya da bu "kırmızı dev" tarafından yutulacak ve buharlaşacaktır. Belirli bir sürenin ardından çekirdek, helyumun karbona dönüşebileceği kadar sıcak bir hal alır. Helyum tükendiğinde, çekirdek soğuyacak ve genişlemeye başlayacak, bunun sonucunda püskürmeler meydana gelecektir.

Tüm Reklamları Kapat

Son olarak gittikçe soğuyan çekirdeğiyle Güneş, bir beyaz cüceye dönüştükten sonra neredeyse görünmez bir siyah cüceye dönüşecektir. Bahsettiğimiz bu sürecin gerçekleşmesi birkaç milyar yılda gerçekleşecektir. Güneş'in varlığı göz önüne alındığında insanlık önümüzdeki birkaç milyar yıl daha güvende diyebiliriz.

Ancak yıldızların ömrüyle ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz, buradaki yazımızı okuyabilirsiniz. Eğer Dünya'ya uzak gelecekte neler olacağını merak ediyorsanız, buradaki yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Güneş Sistemi ve Gezegenler Yazı Dizisi

Bu yazı, Güneş Sistemi ve Gezegenler yazı dizisinin 10 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan " Güneş Sistemi İçin Bir Kılavuz: Güneş Sistemi İçindeki Cisimler Hakkında Neler Biliyoruz?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
74
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 27
  • İnanılmaz 16
  • Muhteşem! 13
  • Bilim Budur! 12
  • Merak Uyandırıcı! 9
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 7
  • Umut Verici! 5
  • Güldürdü 2
  • Korkutucu! 2
  • Grrr... *@$# 1
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/12/2024 12:10:01 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8006

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Diş Hekimliği
Akademik
Kütle
Beslenme Biçimi
Şizofreni
Yayılım
Yıldızlar
Mühendislik
Bebek Doğumu
Tercih
Ses
Neandertaller
Kimyasal Bağ
Kamuflaj
Hindistan
Doğal Seçilim
Küresel Isınma
Nöroloji
Tıp
Tohum
Asteroid
Yeni Doğan
Yaşam
Oyun
Diş Hastalıkları
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
H. Kocakuşak, et al. Güneş Nedir? Güneş'i Ne Kadar Tanıyoruz?. (2 Kasım 2019). Alındığı Tarih: 11 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8006
Kocakuşak, H., Bakırcı, Ç. M., Kızmaz, . (2019, November 02). Güneş Nedir? Güneş'i Ne Kadar Tanıyoruz?. Evrim Ağacı. Retrieved December 11, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8006
H. Kocakuşak, et al. “Güneş Nedir? Güneş'i Ne Kadar Tanıyoruz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 02 Nov. 2019, https://evrimagaci.org/s/8006.
Kocakuşak, Hüseyin. Bakırcı, Çağrı Mert. Kızmaz, . “Güneş Nedir? Güneş'i Ne Kadar Tanıyoruz?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, November 02, 2019. https://evrimagaci.org/s/8006.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close