Temiz Enerji

Temiz Enerji Ne Demektir?

Temiz enerji, hava kirletici madde salmayan kaynaklardan elde edilen enerjidir; yeşil enerji ise doğal kaynaklardan elde edilen enerjidir. Çoğu zaman aynı oldukları söylense de bu iki enerji türü arasında ince bir fark vardır. Yenilenebilir enerji, sürekli yenilenen kaynaklardan üretilen enerjidir. Rüzgar ve güneş enerjisini de içeren bu yenilenebilir enerji kaynakları, fosil yakıtlar ve gazın aksine tükenmeyecek olan kaynaklardır.

Ancak yeşil enerji kaynaklarının çoğu yenilenebilir olsa da yenilenebilir enerji kaynaklarının tamamı yeşil olarak görülmemektedir. Örneğin, hidroelektrik yenilenebilir bir kaynaktır, ancak bazıları hidroelektrik barajların inşasıyla ilgili ormansızlaşma ve sanayileşmenin çevreye zarar verebileceği için bunun yeşil olmadığını iddia edebilir.

Mükemmel temiz enerji, yeşil enerjinin güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerjiyle buluştuğu yerde ortaya çıkar.

Nasıl çalışır?

Temiz enerji, karbondioksit gibi sera gazlarının salınması gibi olumsuz çevresel etkilere yol açmadan güç üreterek çalışır. Rüzgar enerjisi, bazı su kaynakları ve güneşten enerji üretimi de dahil olmak üzere birçok temiz enerji de yenilenebilirdir.

Neden Önemlidir?

Temiz enerjinin en önemli yönü, küresel enerji geleceğinin bir parçası olarak çevresel faydalardır. Temiz, yenilenebilir kaynaklar aynı zamanda dünyanın doğal kaynaklarını korurken, aynı zamanda yakıt sızıntısı veya doğalgaz sızıntısından kaynaklanan sorunlar gibi çevresel felaket riskini de azaltıyor. Yakıt çeşitlendirmesi ve farklı enerji kaynakları kullanan farklı enerji santralleri aracılığıyla, enerji güvenliğini artıracak güvenilir güç kaynakları yaratmak ve taleplerimizi karşılamaya yetecek kadar enerji sağlamak mümkündür.

Faydalar

Temiz enerji, hava kirliliğinin azaltılması da dahil olmak üzere çeşitli çevresel ve ekonomik faydalar sağlar. Temiz enerji tedarikinin çeşitliliği aynı zamanda ithal yakıtlara olan bağımlılığı (ve bunun doğurduğu ilgili mali ve çevresel maliyetleri de) azaltır.

Kaynaklar kendilerini doğal olarak yenilediğinden, petrol veya kömür gibi yakıtların çıkarılmasına ve taşınmasına gerek olmadığından, yenilenebilir temiz enerjinin doğası gereği maliyet tasarrufu da vardır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Temiz enerji karışımının diğer endüstriyel faydaları, geleceğin temiz enerji kaynaklarının geliştirilmesi, üretilmesi ve kurulumu için istihdam yaratılmasıdır.

Temiz Enerji Nasıl Kullanılabilir?

Temiz enerji, enerjinin kaynağına bağlı olarak elektrik üretiminden su ısıtmaya kadar birçok farklı uygulama için kullanılabilir.

Güneş enerjisi binaları ısıtmak ve aydınlatmak, elektrik üretmek, suyu doğrudan ısıtmak, soğutmak ve daha fazlası için kullanılabilir. Güneş panelleri güneşten gelen enerjinin toplanıp elektriğe dönüştürülmesini sağlar. Güneş panelleri sıklıkla pilleri şarj etmek gibi küçük elektrik işleri için kullanılırken, birçok kişi zaten küçük bahçe fenerleri için güneş enerjisini kullanıyor. Bununla birlikte, aynı temiz enerji teknolojisi, evlere veya diğer binalara güç sağlamak için kullanılan daha büyük panellere ve hatta tüm kasabaya güç sağlamak için bir topluluk güneş paneli dizisi gibi birden fazla güneş paneli kurulumuna kadar ölçeklendirilebilir.

Su, bazı şaşırtıcı uygulamaları olan başka bir temiz kaynaktır. Bunlardan en belirgin olanı, elektrik üretmek için nehirlerden, akarsulardan veya göllerden su akışını alan hidroelektrik santrallerdir. Suyun daha az belirgin bir kullanımı kasaba ve şehirlerdeki belediye borularından kaynaklanmaktadır. Her gün evlerdeki borulardan çok fazla su aktığı için, bu enerjinin evsel ve diğer enerji ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olmak için kullanılmasına yönelik girişimler vardır. Jeneratörler küçüldükçe ve yapımı ucuzladıkça, şebeke suyunun bu şekilde kullanılması günlük bir gerçeklik haline geliyor.

Rüzgar enerjisi, yel değirmeni kanatlarının dönüşünü güce dönüştüren bir jeneratöre bir yel değirmeninin bağlanmasıyla çalışır. Bu enerji türü yüzyıllardır tahıl öğütmek, su pompalamak veya diğer mekanik görevleri gerçekleştirmek için kullanıldı, ancak artık elektrik üretmek için daha sık kullanılıyor. Karada ve denizde rüzgar santralleri giderek yaygınlaşıyor ancak rüzgar enerjisi, elektrik üretmek ve hatta cep telefonlarını şarj etmek için bir güç kaynağı sağlamak için çok daha küçük ölçekte de kullanılabilir.

Yenilenebilir kaynakların bu örneklerine jeotermal, biyokütle ve gelgit enerjisi gibi başkaları da eklenebilir ve bunların hepsinin kendine göre faydaları ve uygulamaları vardır.

Temiz Enerjinin Geleceği

Temiz enerjinin geleceği parlak görünüyor; son yıllarda küresel olarak yeni fosil yakıt ve nükleer kapasitenin toplamından daha fazla yenilenebilir enerji kapasitesi kurulduğu görülüyor. Yenilenebilir kaynaklar artık küresel kurulu güç kapasitesinin üçte birinden fazlasını oluşturuyor.

Dünya nüfusu artmaya devam ettikçe enerjiye olan talep de giderek artıyor ve yenilenebilir kaynaklar, sürdürülebilir enerji çözümleri sağlamanın yanı sıra gezegeni iklim değişikliğinden korumanın da yolu.

Temiz enerjiye geçiş sadece ulusal düzeyde gerçekleşmiyor; şehirler ve eyaletler de yenilenebilir enerji kullanımını artırmaya yönelik politikalar oluşturuyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde 29 eyalet, tüketilen enerjinin belirli bir yüzdesinin yenilenebilir kaynaklardan gelmesini zorunlu kılan yenilenebilir enerji portföyleri oluşturmuştur ve dünya çapında 100'den fazla şehir şu anda en az %70 yenilenebilir enerji kullanmaktadır. Giderek daha fazla şehir %100 yenilenebilir enerjiye doğru ilerlerken, şirketler de rekor düzeyde yenilenebilir enerji satın alarak bunda rol oynuyor.

Elbette, fosil yakıtların sınırlı bir kaynak olması nedeniyle geleceğin yenilenebilir olması mantıklıdır ve dolayısıyla yenilenebilir kaynakların sayısının artmaya devam etmesi ve maliyetlerin de düşmesi bekleniyor.

Temiz Enerji Küresel Isınmayı Nasıl Azaltabilir?

Agora Bilim Pazarı

Maymun Yılı

National Book Award sahibi Çoluk Çocuk ve M Treni’nin yazarından, düşler ile gerçekleri unutulmaz bir yılın panoramasında iç içe geçiren, insanın içine işleyen bir kitap.

Patti Smith, San Francisco’nun efsanevi konser salonu Fillmore’daki yeni yıl konserlerinin ardından, kendini Santa Cruz sahilinde aylaklık yaparken bulur. Tek başına dolaşacağı bir yılın eşiğindedir. Bir sebep ya da süreyle kısıtlanmadan, kendi harikalar diyarına götürür bizi. Bir plandan çok polaroid kamerası ve tabelalar vardır burada. Şubat ayında, gerçeküstü bir ay yılının başlamasıyla, beklenmedik değişiklikler olacak, ortalık karışacak ve keder kaçınılmaz hale gelecektir. Bir yabancının dediği gibi, “Her şey mümkün. Ne de olsa bu yıl Maymun Yılı.” Sürekli keşfeden, düşünen, yazan, müzmin meraklı Smith için maymun yılı, yaşamın girdabındaki değişimlerle –verilen kayıplar, ilerleyen yaş ve Amerika’nın dramatik siyasi iklimi– bir dönüm noktası olacaktır.

Smith’in kendine has polaroidleriyle süslenen, sürükleyici, zarif ve çoğu zaman da nüktedan bir kitap Maymun Yılı; içinde yaşadığımız çalkantılı günler için adeta bir mihenk taşı.

“Hayaller, sevgi ve kırık dökük gerçeklerin tamiri üzerine senfonik bir keşif.”
MARIA POPOVA, BRAIN PICKINGS

“Sihirli.”
GUARDIAN

“Muhteşem.”
NEW YORK TIMES

Devamını Göster

₺264.00

Satın Al Tüm Ürünler

İnsanlar 150 yılı aşkın süredir fosil yakıtlar kullanıyor ve bunların kullanımı arttıkça, bu yakıtların yakılmasıyla ortaya çıkan sera gazlarının salınımı da artıyor. Bu sera gazları atmosferdeki ısıyı hapsederek Dünya'nın sıcaklığının artmasına neden olur. Bu küresel ısınma, aşırı hava olaylarında artışa, yaban hayatı habitatlarının ve popülasyonlarının değişmesine, deniz seviyelerinin yükselmesine ve diğer etkilere neden olan iklim değişikliğinin bir belirtisidir.

Yenilenebilir enerji kaynakları karbondioksit gibi sera gazları yaymadığı için küresel ısınmaya da katkıda bulunmuyor. Bu yenilenebilir kaynaklar, iklim değişikliğinin ilerlemediği anlamına gelirken, yeniden ağaçlandırma gibi önlemler, küresel ısınmayı azaltmak için bir araya gelerek halihazırda iklime verilen hasarın hafifletilmesine yardımcı olabilir.

Temiz Enerji Fosil Yakıtların Yerini Alabilir mi?

Yukarıda bahsedildiği gibi insanlar onlarca yıldır fosil yakıt kullanıyor. Temiz enerjiye duyulan istek nispeten yenidir. Sonuç olarak, yenilenebilir enerji kaynakları hâlâ öngörülemez olarak görülüyor ve henüz küresel güç taleplerimizi karşılamıyor. Bu, yenilenebilir enerjinin hâlâ karbon bazlı enerji kaynaklarıyla desteklendiği anlamına geliyor.

Ancak yenilenebilir enerjinin verimli bir şekilde depolanması ve talep olduğunda kullanılabilmesi sayesinde enerji ihtiyacımızın dengelenebileceğine inanılmaktadır. Temiz enerjinin altyapısını ve depolama yeteneklerini geliştirmek için büyük çalışmalar yapılıyor ve uzmanlar, temiz yenilenebilir enerjinin 2050 yılına kadar fosil yakıtların yerini alabileceğini söylüyor.

Temiz Enerji Ekonomimize Nasıl Yardımcı Olacak?

Temiz enerji ile ilgili mali faydalar, özellikle altyapının iyileştirilmesi, temiz enerji çözümlerinin üretilmesi, kurulumu ve bakımına yönelik çalışmaların yaratılmasından kaynaklanmaktadır. Yenilenebilir ve temiz enerji, dünya fosil yakıtlardan uzaklaşmaya başladıkça büyüyen sektörler haline geliyor; bu da enerji üretimi ve depolamaya kadar çeşitli alanlarda daha fazla fırsatın ortaya çıkacağı anlamına geliyor.

Bu yeni nesil güç çözümlerini geliştirmenin getirdiği uzmanlık, temiz enerjiyi almakta yavaş olanlara iş ve sözleşmeler sunarak bunu elde edenlerin yararına olabilir.

Temiz Enerjiyi Nasıl Elde Edebiliriz?

Temiz enerji, bir araya getirildiğinde tüm enerji ihtiyaçlarımıza çözüm oluşturabilecek çeşitli kaynaklardan elde edilebilmektedir.

Güneş ışığı gezegendeki en bol ve ücretsiz olarak temin edilebilen enerji kaynağıdır, aslında Dünya'ya bir saatte ulaşan güneş enerjisi miktarı, gezegenin bir yıl boyunca toplam enerji ihtiyacını karşılamaya yeterlidir. Elbette güneş enerjisi günün saati, yılın mevsimleri ve coğrafi konumla sınırlıdır. Buna rağmen güneş enerjisi halihazırda hem büyük ölçekte hem de evsel düzeyde kullanılıyor.

Rüzgar, bol miktarda bulunan bir başka temiz enerji kaynağıdır.

Hidroelektrik veya su gücü, ticari olarak en gelişmiş temiz enerji kaynaklarından biridir. Rüzgar ve güneş enerjisinden daha güvenilir görülen bu enerji kaynağı, aynı zamanda üretilen enerjinin kolaylıkla depolanmasına ve talep doğrultusunda kullanılmasına da olanak sağlıyor. Gelecekte hepimiz elektrik üretmek için evlerimizdeki borulardan geçen su akışını kullanabiliriz. Gelgit enerjisi, hidroelektrik enerjinin büyük ölçekli bir versiyonudur ve sabit bir enerji kaynağı sağlamasa da son derece öngörülebilir ve güvenilirdir.

Biyokütle, elektrik üretmek için bitki materyallerinden oluşturulan katı yakıtı kullanır. Bu enerji kaynağı hala organik maddelerin yakılmasını gerektirse de, bu odun değildir ve artık geçmişe göre çok daha temiz ve enerji açısından verimlidir. Tarımsal, endüstriyel ve evsel atıkların katı, sıvı ve gaz yakıt olarak kullanılması ekonomik olmasının yanı sıra çevresel faydalara da sahiptir.

Temiz Enerji Gerçekten Temiz mi?

Tüm temiz enerji kaynakları tanım gereği 'temiz'dir, ancak tüm yenilenebilir enerji kaynakları temiz değildir. Örneğin, sürdürülebilir şekilde yönetilen ormanlardan elde edilen odunun yakılması yenilenebilir olabilir ancak temiz değildir çünkü bu, atmosfere karbondioksit salımına neden olur.

Gerçekten temiz olmak için, üretim ve depolamanın karbon maliyetinin sıfır olması gerekir ve bu, güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi gibi kaynakların gerçekten temiz ve yenilenebilir olarak görüldüğü yerdir.^[1]