KURANDA DÜNYANIN DÜZ OLDUĞU MU YAZIYOR?
Kuranı Kerim’e Göre Dünya’nın Şekli

- Blog Yazısı
İnsanlık tarihi ilk ortaya çıkmasından itibaren dünyaya çeşitli şekillerde keşfetmeye ve öğrenmeye çalışmışlardır. Bunların en önemlileri arasında dünyanın şekli, mevsimler, yıldızlar ve gök cisimleri olmuştur. Sadece fiziksel olarak değil, aynı zamanda manevi ve dini konularına bile çevresindeki olan biteni açıklamak için yorumlamalar getirmiştir.
İlk medeniyetlerin çoğunluğu dünyanın düz olduğunu varsayıyorlardı. Fırat ve Dicle arasında yazıyı icat eden Sümerler, dönemin en gelişmiş medeniyetini inşa eden Eski Çinliler, Mısırlılar, Bâbilliler ve Hintliler ellerindeki verilere dayanarak yerkürenin düz olduğunu düşünüyorlardı. Ancak Antik Yunanistan'da yaşayan filozoflarda dünyanın şekline ve hareketlerine dair tartışmalar başlamıştır. Dünyanın ilk yuvarlak olduğunu öne süren ilk kişi Pythagoras’dır. Ama sorun şu ki o dönede bunu kanıtlayamadığı gibi sağlam temeller üzerine bu hipotezi kuramamıştır.
Daha sonra, MÖ 4. yüzyılda yaşayan ve denizlerde seyahat eden Antik Yunanlı filozof Eratosthenes, dünya küresinin çevresini ve çapını hesaplamak için matematiksel yöntemler geliştirdi. Bu hesaplamalar, dünya küresi teorisinin doğruluğunu gösterdi. Parmenides, Eflâtun ve bilhassa Aristo gibi kişilerin de bu fikri kabul etmesi üzerine dünyanın yuvarlak olduğu fikri Antik Yunan’da kabul edilmiştir.
İslam dünyasında, Harezm öncesi dönemde de Dünya’nın şekli hakkında farklı fikirler öne sürülmüştü. İslam öncesi Arap toplumunda da Dünya’nın düz olduğuna inanılıyordu ve bu fikir Kur'an'daki bazı ayetlerle de destekleniyordu. İslam'ın doğuşuyla birlikte, İslam bilginleri de Dünya’nın şekli hakkında çeşitli fikirler geliştirmeye başladılar. İslam coğrafyasında dünyanın şeklinin yuvarlak olduğu fikri ilk kez 9. yüzyılda yaşamış olan İslam bilginleri tarafından dile getirilmiştir. Bu bilginler arasında en ünlüleri, Abbasiler döneminde yaşamış olan Yahya bin Abi Mansur el-Harezmi ve İbn Hazm'dır.
KURANDA DOĞRUDAN YAPILAN ATIFLAR
Bakara Suresi 22. Ayet
….O (Rab) ki yeryüzünü sizin için yeri bir döşek, göğü de bir tavan yaptı ve…..
Mülk Suresi 3. Ayet
Yedi göğü, kat kat yaratan O'dur. O Rahmân'ın yarattığında hiç bir düzensizlik göremezsin. Haydi çevir gözü semaya, görebilir misin bir çatlak?...
Mülk Suresi 5. Ayet
Biz yere en yakın semayı yıldızlarla donattık. Onları…..
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Yukarıdaki 3 ayette, görüldüğü gibi doğrudan, dünyanın düzlük zemin olduğunu, gökyüzünün tavan olduğunu ve gökyüzünün en yakın yerinde ise yıldızlar (kandil/lamba olarak da kullanılabilir bu kelime) var olduğunu yazmaktadır. Ayrıca gökyüzünde hiçbir çatlağın olmamasını ise bir mucize ya da kusursuz bir ahenk olduğunu vurgulamıştır.
Tâ-Hâ Suresi 53. Ayet
O, sizin için yeri bir döşek yapan, onda size yollar açan ve gökten yağmur indirendir. Böylece onunla çeşitli bitkilerden çift çift çıkardık.
Zuhruf Suresi 10. Ayet
O Allah ki, size yeri bir döşek yaptı. Onda, seferlerinizde doğru gidersiniz diye de yollar açtı.
Nûh Suresi 19. Ayet
Allah sizin için arzı bir döşek yapmıştır;
مَهْدًا = mahdan = beşik veya yatak; düz, eşit veya pürüzsüz bir genişlik anlamlarına gelmektedir.
Bu ayetlerde doğrudan Kuran’da düz dünya yazdığına dair deliller vardır. Buna karşı itirazlarda ise “döşek” kelimesinin “size yuva olan yer” anlamı taşıdığına dair itirazlar gelmektedir. Ya da “çatlak” kelimesinin bir “bozukluk, eksiklik” manasında kullanıldığı da yorumlamalar arasındadır. Yani bazı kişilerin tefsiri “süslü, mecazi” anlatımlar yapıldığını söylemektedir.
KURAN’DA DOLAYLI BİR ŞEKİLDE YAPILAN ATIFLAR
Kehf Suresi 86-90. Ayet
Nihayet güneşin battığı yere vardığında onu çamurlu bir pınarda batarken buldu ve orada bir kavim buldu…..
Nihayet, güneşin doğduğu yere vardığında, onu, kendilerine bir sığınak kılmadığımız bir kavmin üzerine doğarken buldu……
Burada da güneşin çamura battığı(düz dünyanın sonu) yere gitmiş bir insandan ve orada yaşayan kavimi anlatıyor. Burada yapılan itirazlar “sürekli Batı’ya giderek, Fas ve Cezayir’e gittiğinden, güneşin ufukta kaybolması” olayını mecazi bir şekilde anlatıldığına dair yorumlamalar vardır.
Kehf Suresi 47. Ayet
O gün dağları yürütürüz, yeryüzünü dümdüz görürsün, onların hepsini bir yere toplarız ve hiçbirini bırakmayız.
Tâ-Hâ Suresi 105. Ayet
Sana o gün dağları sorarlar. De ki: Rabbim onları dağılmış toz haline getirecektir. Ve yerlerin dümdüz, bomboş bir alana dönüştürecek
Hâkka Suresi 14. Ayet
Sonra Sur'a bir üflenince , Yer ve dağlar bir üflemeyle yükselip dümdüz olunca, işte o gün, Kıyamet kopacak ve gök yarılacak, çünkü o gün o, hiç biryer sağlam değildir.
صَفْصَفًا = safsafan = düz veya düz bir arazi veya arazi yolu.
Burada dağların kıyamet günü yaklaştığında un ufak olacağını ve o zaman dünyanın engebeli değil dümdüz olacağı yazılmaktadır. Ayrıca gökyüzünün tavan olduğunu da ima etmiştir.
Bakara Suresi 187. Ayet
….. gecenin karanlığından, tan yerinin aydınlığı fark edilinceye kadar, yiyip içebilirsiniz. Sonra akşam oluncaya kadar, oruca devam edersiniz….
Bu ayette ise orucun nasıl tutulacağı yazılmıştır. Ama buradaki sıkıntı, eğer Kuran evrensel ise kutuplar için de geçerli olmalı. Burada orucu –güneş günü aydınlatıncaya kadar yemek yiyin- demesi kutuplar için imkansızdır. Çünkü kutuplarda aylarca gece ya da gündüz olabiliyor. Dün bir dünyada her yerin saat ve zamanı aynıdır ama yuvarlak dünya için bu bir çelişkidir.
SONUÇ
Sonuç olarak Kuran’da direkt dünyanın şekli ile ilgili net bir şey söylemese de bir takım tartışmalara yol açmıştır. Farklı görüşler, farklı yorumlamalara neden olmuştur. Kuranı Kerim bir bilim kitabı değildir, Hz Muhammed’de hiçbir zaman bilimi ilerletmek için uğraşmamıştır. Dini öğretmek ve yaymak için uğraşmıştır. Bununla beraber bilime karşı da değildi, amacı din üzerine idi. Ama buna karşı olarak din olabildiğince doğa olaylarını ve bir takım olayları kendince açıklamalar getirmiştir. Kuran’ı kerim her kesimin anlayacağı kadar kolay bir kitap olduğunu da belirtmiştir ayrıca (Kamer Suresi 22. Ayet). Ama yine de bazı konularda görüş birliği bulunmamaktadır. Yukarıda yazdığım ayetleri ise her iki tarafın argümanlarını anlatmak için aktardım ve bir netlik olmadığı için son yorumu okuyuculara bırakıyorum.
- 5
- 3
- 3
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 26/04/2025 01:41:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/14489
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.