Termodinamik ve ısı ilişkisi
Isı ve Termodinamik arasındaki ilişki...
Çoğu kişi tarafından yanlış anlaşılan ve yanlış yorumlanan "Entropi" gibi kavramlarını da dahil eden Termodinamiği, ve onun ısıyla ilişkisini anlatıyoruz.
Isı ve termodinamik arasındaki ilişki, bilim adamları tarafından tam olarak anlaşılmayan karmaşık bir ilişkidir. Bununla birlikte, ısı ve termodinamiğin nasıl ilişkili olduğunu açıklamak için kullanılabilecek bazı temel ilkeler vardır.
Termodinamik, ısı ve iş arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Enerjinin bir biçimden diğerine dönüştürülmesiyle ilgilenen bir fizik dalıdır. Termodinamik, birbirleriyle termal temas halinde olan sistemlerin davranışını incelemek için kullanılır.[1]
Isı, bir sistemden diğerine aktarılabilen bir enerji şeklidir. Isı aktarıldığında, sistemin sıcaklığında bir değişikliğe neden olur. Isı iletim, konveksiyon veya radyasyon yoluyla aktarılabilir.
İletim, moleküler çarpışmalar yoluyla ısı transferidir. Birbiriyle temas halinde olan iki nesne arasında sıcaklık farkı olduğunda ortaya çıkar. Daha sıcak cismin molekülleri, daha soğuk cismin molekülleri ile çarpışır ve ısı, daha sıcak nesneden daha soğuk cisme aktarılır.
Konveksiyon, ısının akışkan hareketi yoluyla aktarılmasıdır. Bir sıvı (sıvı veya gaz) ısıtıldığında ve sıcak sıvı yükseldiğinde ve daha soğuk sıvı düştüğünde oluşur. Sıcak akışkan, ısıyı konveksiyon yoluyla soğutucu akışkana aktarır.
Radyasyon, ısının elektromanyetik dalgalar yoluyla aktarılmasıdır. Bir nesne elektromanyetik dalgalar yaydığında ve dalgalar ısıyı başka bir nesneye aktardığında oluşur.
Bu 3 kavramı bildiğimize göre Termodinamik yasalarına biraz göz atalım.
Enerjinin korunumu yasası olarak da bilinen termodinamiğin birinci yasası, enerjinin yaratılamayacağını veya yok edilemeyeceğini, yalnızca bir biçimden diğerine dönüştürülebileceğini belirtir. Örneğin, bir araba sürülürken, benzindeki enerji, motora güç veren ve arabayı hareket ettiren ısı ve kinetik enerjiye dönüştürülür. Fakat benzindeki enerji yok olmaz, sadece ısı ve kinetik enerjiye dönüşür.
Termodinamiğin ikinci yasası, entropinin veya düzensizliğin zamanla her zaman arttığını belirtir. Entropi, bir sistemdeki iş yapmaya müsait olmayan enerji miktarının bir ölçüsüdür. Örneğin, bir araba sürülürken motor, benzindeki enerjiyi ısıya dönüştürür ve bu da çevreye dağılır. Motor, benzindeki tüm enerjiyi faydalı işe dönüştüremez, bu nedenle bir kısmı ısı olarak kaybolur.
Termodinamiğin üçüncü yasası, bir sistemin entropisinin, sıcaklık mutlak sıfıra yaklaştıkça sabit bir değere yaklaştığını belirtir. Mutlak sıfır, mümkün olan en düşük sıcaklıktır ve özel teknikler kullanmadan ulaşmak imkansızdır. Örneğin, bir madde çok düşük sıcaklıklara soğutulduğunda, maddedeki atomlar ve moleküller yavaşlar ve hareket etmeyi bırakır. Sistemin entropisi daha sonra minimum değerindedir.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Termodinamik çalışması, sistemlerin nasıl çalıştığını ve güç üretmek için nasıl kullanılabileceğini anlamak için gereklidir. Termodinamik ilkeler, mühendislik, kimya ve hatta biyoloji dahil olmak üzere çeşitli alanlarda kullanılmaktadır.
Isı ve termodinamik arasındaki ilişki aşağıdaki denklemle özetlenebilir:
Q=ΔU+WQ = ΔU + W
burada QQ ısı transferi, ΔUΔU iç enerjideki değişim ve WW yapılan iştir.
Yukarıdaki denklem, iki sistem arasında bir sıcaklık farkı olduğunda ısının transfer edildiğini gösterir. Isı, daha sıcak sistemden daha soğuk sisteme aktarılır. Sistem çevresi üzerinde iş yaptığında iş yapılmış olur.
Isı ve termodinamik arasındaki ilişkiyi anlamak için entropi kavramını anlamak gerekir. Entropi, bir sistemin düzensizliğinin bir ölçüsüdür. Bir sistemin düzensizliği arttıkça sistemin entropisi de artar.
Bir sistemin entropisi iki yöntemle artırılabilir:
1) sistemin sıcaklığını arttırmak veya
2) sistemdeki partikül sayısını arttırmak.
Bir sistemin entropisi, sistem daha düzenli hale geldiğinde azalır.
Mesela Evrenin entropisi sürekli artar. Bunun nedeni, evrenin sürekli genişlemesi ve evrendeki parçacıkların sayısının sürekli artmasıdır. Evren genişledikçe evrenin entropisi de artar.[2]
Evrenin entropisi bir noktada artık maksimum bir değere ulaşacaktır. Bu değer evrenin ısı ölümü olarak bilinir.[1]
Evrenin ısı ölümü, evrenin entropisinin maksimum değerinde olduğu evrenin son durumudur. Evrenin entropisi çok yüksek olduğu ve tüm yıldızların söndüğü ve tüm maddenin evren boyunca eşit olarak dağıldığı gelecekte evren bu duruma ulaşacaktır (bu konuyu başka bir yazımızda ayrıntılı olarak işleyeceğiz)
Evrenin ısı ölümünde sıcaklık farkı ve ısı transferi olmayacaktır. Evren bir denge durumunda olacaktır.
Sonuç olarak, Isı ve Termodinamik arasındaki ilişki aşağıdaki denklemle özetlenebilir:
Q=ΔU+WQ = ΔU + W
Burada QQ ısı transferi, ΔUΔU iç enerjideki değişim ve WW yapılan iştir.
- 6
- 5
- 3
- 3
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ a b oramus.edu.pl, et al. (2022). The Heat Death Of The Universe. oramus.edu.pl, sf: 328. | Arşiv Bağlantısı
- ^ journals.sagepub.com. Classical Marxism And The Second Law Of Thermodynamics: Marx/Engels, The Heat Death Of The Universe Hypothesis, And The Origins Of Ecological Economics. (17 Ocak 2008). Alındığı Tarih: 6 Eylül 2022. Alındığı Yer: journals.sagepub.com doi: 10.1177/1086026607313580. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 09/12/2024 19:33:37 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12378
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.