Evrene Açılan Pencereler
Işığın Büyüsü
https://evrimagaci.org/samanyolu-galaksisi-nedir-galaksimiz-hakkinda-ne-kadar-bilgiye-sahibiz-7997
- Blog Yazısı
İnsanın gözü sadece görünür ışığı algılar. Bu görünür ışık 400 nanometre(mor) ile 700 nanometre(kırmızı) arasında olan elektromanyetik ışımaya duyarlıdır. Doğada farklı ışık türleri olduğunu keşfetmemiz uzun zaman almıştır. Işığın farklı dalga boyları, onları farklı renkte algılamamıza yardımcı olur. Yani dalga boyu aslında ışığın rengini belirler.
Mavi: 450-500 nm
Yeşil: 500-570 nm
Sarı: 570-590 nm
Turuncu: 590-620 nm
Kırmızı: 620-750 nm
William Herschel kızılötesi ışımayı, Johann Ritter morötesi ışımayı, Wilhelm Röntgen ise X-ışınlarını keşfetmiştir. Tüm bu farklı ışıma türler Evren'de de yayılır. Yalnızca evrendeki görünür dalga boylarını incelemek büyük bir resme küçük bir delikten bakmak gibidir.
Çoğu nesneler ve olgular görünür ışık tayfından farklı bir tayfta gözlemlenir. Radyo gökbiliminin ortaya çıkması, ilk kez Evren'deki yüksüz , büyük ve soğuk hidrojen bulutlarının haritasını çıkarabilmemize olanak sağlamıştır.
Radyo dalgaları ile kızılötesi ışıma arasında yer alan milimetre ve milimetre altı ışıma soğuk gaz ve toz bulutları tarafında üretilir. Bu dalga boyları sayesinde ölçümler yapmak bize gökadaların, yıldızların ve gezegenlerin doğumuna ilişkin bilgi edinmemize yardım eder. Kozmik Mikrodalga Arkaplan Işıması, Büyük Patlama'dan sonraki yaklaşık 400.000 yıllık sürenin 100.000 yıl kadarlık bir süresi boyunca Evren'in her yanında oluşan ve yayılan radyasyondur. Kozmik Mikrodalga Arkaplan Işıması'nı da en iyi bu dalga boylarında inceleyebiliriz.
Kızılötesi ışıma (ısı ışıması) çoğunlukla yaklaşık oda sıcaklığındaki cisimler tarafından yayılır. Gökbilimciler toz bulutlarındaki yıldız oluşumu bölgelerini incelemek için kızılötesi teleskoplardan yararlanır. Çok uzaktaki gökadaları gözlemlemek için kızılötesi teleskoplar mükemmel bir araçtır.
Yüksek enerjili, kısa dalga ışınımlar (morötesi ışık, X-ışını ve gama ışınları) yalnızca uzaydan gözlemlenir. Neyse ki dünyadaki canlıları bu zararlı ışınlardan koruyan atmosferimiz var.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Evren'deki en sıcak ve en yüksek enerjili olguları(hızla dönen nötron yıldızları, karadelik tarafından yutulan maddeler ve süpernova patlamaları gibi) gözlemlemek için X-ışını teleskopları kullanmak gerekmektedir. Süpernovalar doğadaki en yüksek enerjili ışıma olan gama ışınlarını da üretir.
Evren kozmik ışınlarda üretir: Bunlar, uzaydan Dünya'ya ulaşan yüksek enerjili, elektrik yüklü parçacıklardır. Bu ışınların henüz nereden geldiklerini kesin olarak bilmiyoruz. Bu bilinmezlik sadece yer altı detektörleri tarafından ölçülebilen kozmik nötrinolar için de geçerlidir. Şimdiye kadar saptamayı başaramadığımız bir kozmik sinyal türü daha var: Kütle çekim dalgaları.
-
2
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 27/07/2024 03:03:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13304
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
