Eğer iki bireyin beyinlerini birbirine bağlayacak olsaydık, bu durum, bireylerin bilinçli deneyimlerini nasıl etkilerdi? Daha spesifik olaraksa, iki kişinin insanın bilinçli deneyimlerinden herhangi birini paylaşması mümkün mü? Peki ya iki insanın farklı özneler olarak kalırken, aynı anda bazı deneyimlerden ortak olarak yararlanmaları mümkün mü? Beyinleri talamustan bağlı olan Hogan ikizleri vakası (kraniyopagus yapışık ikizler), tüm bunların olabileceğini gösteriyor gibi görünüyor. Pratik ampirik yöntemler bize, ikizlerin bilinçli deneyimleri paylaşıp paylaşmadıklarını doğrudan söyleyemese de, beyinde içerik işlemenin yerelliği hakkındaki düşünceleri gözeterek, büyük olasılıkla bunun olması gerektiğini savunuyorum.

Kimi zaman iki beyni birbirine bağladığımızda, bu beyinlerle ilişkili bireysel zihinleri de birleştirebileceğimiz varsayılır. Derek Parfit, felsefe camiasında ünlü olan bir şekilde, iki bireyin bedenlerinden beyin yarılarının çıkarıldığı ve daha sonra yeni bir bedende birleştirildiği bir düşünce deneyini anlatır:^[1] Parfit, iki beyin yarısı arasında bir rekabet olup olmayacağını, örneğin birleşme öncesi bireyin fikirlerinin diğerine baskın gelip gelmeyeceğini ya da bir tür uzlaşmaya varıp varmayacaklarını merak eder. Yine de Parfit'in düşünce deneyinde, tekil bir zihnin ortaya çıkacağı temel fikri varsayılmaktadır. Benzer varsayımlar, kişisel kimlik literatüründe de bolca bulunmaktadır.^{[2][3][4][5][6][7]}

İskemik İnme, beynin bir bölgesinde ani bir kan dolaşımı kaybı ile karakterizedir ve buna karşılık gelen nörolojik fonksiyonun kaybına neden olur. İskemik inme tipik olarak beyne kan sağlayan bir arterin tıkanmasından kaynaklanır. Sonuç olarak, beyin hücreleri kandan mahrum kalır. Çoğu beyin hücresi ortalama 4.5 saat kansız kalırsa ölür.

İnme, dünya çapında en yaygın ikinci ölüm nedenidir. ABD'de her yıl yaklaşık 795.000 kişi felç geçirmekte ve yaklaşık 130.000 kişi bu sebepten ölmektedir. Tüm inmelerin üçte ikisinden fazlası 65 yaşından büyük kişilerde görülür. İnme kadınlarda erkeklerden daha yaygındır.

Görelilik! Bulunduğumuz çağı bundan daha iyi simgeleyen başka bir sözcük var mı? Artık hiçbir şeyin kesinliğinden emin olamıyoruz. Her şeye göreliliğin ışığında bakıyoruz. Görelilik, günden güne ucuz filozofların elinde oyuncak haline geliyor.

Savaş sonrası dünyamızda, meydan okunmamış herhangi bir standart kaldı mı? Değişmezliği veya kalıcılığı bir yerlerde sorgulanmamış; etiğin, ekonominin yahut hukukun mutlak olduğu bir sistem kaldı mı? Artık üçgenin iç açılarının toplamının 180 derece sayılmadığı, zaman kavramının anlamını yitirdiği, sonsuzun sonu olduğu ve sonlunun sonsuzlukta kaybolduğu bir dünyada, kalıcı değer, yahut tartışmasız doğru diye bir şey olabilir mi?

Bu makale 18.04.2024 tarihinde Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Fizik Laboratuvarında gerçekleştirilen "Elektrik Alan ve Paralel Levhalı Kondansatörlerde Potansiyel" deneyi sonucunda yazıldı.

Bu deneyin ve makalenin iki amacı vardır. Bunlar;

Viagra ve diğer cinsel bozukluk ilaçlarının tıp dünyasında kullanılmaya başlanması cinsellik açısından gerçekten bir devrim yaratmıştı. Belirli sorunlardan dolayı veya yaşa bağlı ereksiyon problemi yaşayan kişiler, artık bu soruna boyun eğmeden gerekli ilaç ve tedavilerle mutlu bir cinsel hayat yaşayabiliyorlardı.

Ancak ereksiyon problemi yaşayanlara verilen bu ilaçlar bazı kişilere bütüncül bir çözüm sunamıyor. Diğer yandan kalp-damar hastalıkları ve tansiyon gibi sorunları olan insanlara reçete edilemiyorlar.^[1] Bu nedenle Viagra gibi erektil disfonksiyonu iyileştiren ilaçlardan yararlanamayan insanlar için karpuz yemek doğal ve iyi bir çözüm olabilir!

"Büyük veri" (İng: "big data"), internet kullanan kişiler tarafından üretilen ve yalnızca belli özellikleri haiz araç ve yöntemler sayesinde saklanabilen, anlaşılabilen ve kullanılabilen büyük boyuttaki bilgilerdir.^[1] Bu bilgiler, teknik adı ile "veri" olarak anılır ve bilgisayarlar tarafından saklanabilir.^[2] Büyük boyutta ve internet kullanan kişiler tarafından üretilen verilerden oluşan büyük veri, pek çok kaynak tarafından beslenmekte ve durmaksızın büyümektedir.^[3] Dijitalleşmeyle birlikte insanlık büyük bir değişime ayak uydurmaya çalışmaktadır.^[4] Öyle ki son birkaç on yıldaki gelişmeler, yaşadığımız değişimlerin "dijital devrim" ya da "teknolojik devrim" olarak anılmasına sebep olmuştur.^{[1][5][6][7][8]} Zira dijitalleşme, ekonomi başta olmak üzere toplum hayatının tüm alanlarını etkilediği gibi, bireysel hayatımızı ve mevcut siyaset yöntemlerini kökten değiştirmektedir.^[1][9]

Dijital değişim sürecinin toplum hayatına etki etmesinin önemli bir nedeni şüphesiz yapay zeka sistemlerindeki gelişmelerdir. Bilhassa İkinci Dünya Savaşı sonrası hızla ilerleme kaydeden yapay zeka sistemleri alanındaki çalışmaların devrim niteliğini kazanmasında, nesnelerin interneti (İng: "Internet of Things" veya kısaca "IoT") adıyla anılan teknolojinin rolü oldukça fazladır.^[10][11][12] Nesnelerin internetindeki gelişmelerle paralel olarak genişleyen büyük veri, isabetli veri analizleri yapılmasını sağlamaktadır.^[1][3] Birbirinden farklı konulara ait verilerden, veri analizi yöntemi ile anlamlı bir sonuç çıkarabilmek mümkün olduğundan, günümüzde alınacak kararlarda büyük veri ve veri analizine başvurulmaktadır.^[13] Zira birbirinden ayrı konulara ait verilerden bir bütünü oluşturacak şekilde analiz yapılması, verilecek kararları hızlandırmakta ve isabetli karar ihtimalini arttırmaktadır.^[1][3]

Uluslararası Matematik Olimpiyatı (IMO) üniversite öncesi öğrenciler için muhtemelen en prestijli yarışmadır. Her yıl dünyanın dört bir yanından gelen öğrenciler bronz, gümüş ve altın madalyalar için yarışıyor. Yakında yapay zeka programları da onlarla yarışabilir.

Ocak ayında Google DeepMind'dan Google DeepMind ve New York Üniversitesi'nden Trieu H. Trinh, Nature dergisinde AlphaGeometry adlı yeni bir yapay zeka programını tanıttı. Araştırmacılar, programın geçmiş Uluslararası Matematik Olimpiyatı'ndaki 30 geometri probleminden 25'ini çözebildiğini, bunun da insan altın madalya sahiplerininkine benzer bir başarı oranı olduğunu bildirdi. Yapay zeka ayrıca 2004 IMO'sunda uzmanların dikkatinden kaçan bir soruya daha genel bir çözüm buldu.

Yukarıdaki sorunun cevabı hiç kuşkusuz; "çünkü o insanların hayatlarına dair pek fazla bir şey bilmiyoruz" olacaktır. Elbette bu konuda haklısınız. Mesela hiç savaş yüzü görmemiş bir insanın, savaş gören bir kişiyi anlaması mümkün müdür? Gelin birlikte bir deney yapalım. Savaş gören insanları, kendi kafamızdan anlamaya çalışalım:

Bir sabah kalktığınızı ve evinizin çatısının yandığını görün. Bulunduğunuz ortamda, havaya baktığınızda bir kaç kuş ölüsü ve gökyüzünü görüyorsunuz. Birde kafanızı döndüğünüzde kardeşinizin kanlar içindeki kafasını ve kopmuş parmaklarını görüyorsunuz. Dehşet içindesiniz yatağınızdan kalkıyorsunuz ve bir anda elinize baktığınızda kan damladığını görüyorsunuz. Şok içindesiniz ve elinize damlayan o her bir kan damlasına yavaş bir şekilde bakarken, bir anda sevdiklerinizi hatırlıyorsunuz ve o karanlık kabullenmişlik hissi sizi sarıp sarmalıyor. Belli ki bu sizin hayatınızda ki son saniyeler...

Bonobo (Pan paniscus), şempanzelerle birlikte Pan cinsini oluşturan iki türden biridir. Günümüzde şempanzelerden farklı bir tür olarak kategorize edilseler de, ilk keşfedildiklerinde fiziksel benzerliklerinden ötürü şempanzelerin (Pan troglodytes) bir alttürü olduklarına inanılmıştır.

Bonoboların vücutları ve suratları siyah kıllarla kaplıdır ancak yüzlerinde, kulaklarında, parmaklarında, ellerinin içleri ve ayaklarının altlarında kıl bulunmaz. İnce bir üst gövdeye, dar omuzlara, ince boyuna, uzun kollara, bacaklara ve büyük, uzun parmaklı ellere sahiptirler. Kolları bacaklarından daha uzun, esnek ve güçlüdür. Koyu renkli yüzleri, büyük pembe dudakları, geniş burun delikleri ve ortadan ayrılmış saçları, en önemli ayırt edici fiziksel özellikleridir. Erkekleri 34 ila 60 kg, dişileri ise ortalama 30 kg civarında olurlar.