Windows Neden Tercih Edilmemeli ?

- Blog Yazısı
Bu yazımda sizlere Microsoft şirketinin özellikle son zamanlarda yaptığı önemli hatalardan ve neden Linux tercih etmeniz gerektiğinden bahsedeceğim.

Öncelikle, benim en çok hayal kırıklığı yaşadığım yerden başlamak istiyorum, Windows işletim sistemi ve buna bağlı programlar. Windows 11 ve 10 gayet başarılı ve kullanıcı dostu işletim sistemleri olsa bile burada giderek bir çığ gibi büyüyen ve Windows'un tam kafasına düşecek bir sorun var: Linux! Linux tabanlı çalışan GNU işletim sistemleri ve bunların dağıtımları çok üst düzey bir hız ve gelişim ile ilerlemesini sürdürüyor. Windows iyi işler başarmış ve piyasada yerini sağlam almış bir işletim sistemi olsa bile burada Windows'un dert etmesi gereken sorun hız.

Gelişim, destek, yayılma gibi konularda Windows çok yavaşladı. Linux büyük bir hızla bu şekilde gelişmeye devam ederse Windows kullanmanın artık bir anlamı kalmamaya başlayacak. İnsanlar giderek Linux tabanlı dağıtımların daha iyi olduğunu keşfetmeye başladı ve Windows bu durumu sallamıyor desek yeridir. Windows'un yaptığı şeylerin Linux tarafından yapılamadığı neredeyse hiçbir işlem kalmadı, hızdan kastımda tam olarak buydu işte , Linux dağıtımları Windows’u sollamaya gelirken Windows hızlanmıyor ve bu sebeple geride kalıcak. Yani iki işletim sistemi de istekleri yerine getiriyorken ve Linux daha fazla seçenek sunuyorken Windows avantaj sağlayamaz, zaten sağlayamamaya başladı bile.
Artık günümüzde, bildiğiniz üzere abonelikler, bulut tabanlı sistemler gibi sebepler yüzünden internet bağlantınız, bir bulut programınız, bir aboneliğiniz olmadan neredeyse hiçbir şey yapamıyorsunuz. Buna şirketler tek tek dahil oluyor ve sizi bağımlı hale getiriyorlar. Biraz düşünün, diyelim ben şimdi yazdığım bu yazıyı bir ofis programı kullanarak yazmalıyım. Burada siz benim yerimde olsanız hangi programı kullanırdınız? Bu arada bu senaryoyu Windows bir işletim sistemi kullanma üzerine düşünün. Yüksek ihtimalle aklınıza ilk gelenler Microsoft Office 365 ve Adobe programlarıydı, veya çevrim içi olarak kullanabileceğiniz Google şirketine ait ofis programları. Bunlardan ilk ikisi ücretli ve sonuncusu bulut tabanlı. Bu en meşhur olan ve standartlaşmış programları internet, abonelik veya bulut hesabınız olmadan kullanamazsınız.

Şimdi burada ücretsiz güzel alternatifler sunabilirsiniz ve bunlar tercih edilebilir diyebilirsiniz. Ben zaten şu an o alternatif arkadaşlardan birinde yazıyorum bu yazıyı, ama bu program yani “LibreOffice” benim kullandığım işletim sistemi olan "Linux Mint" e zaten kurulu olarak geliyor ve rehber bana bu programı gösteriyor. Windows sizi ücretli programına yönlendirmekten başka bir iş yapmıyor, Mint sistemi bana bu alternatiflerin var olduğunu gösterip öğretirken Windows sadece kendi ürününü pazarlıyor, üstüne bir de bağımlı olabilmeniz için sizi bir şekilde kendisine bir iple bağlar gibi bağlıyor. Bu ip internet, abonelik veya bulut olur genelde. Windows size alternatiflerin varlığını hissettirmez ve kendi programını kullandırtmak için elinden geleni yapar , siz buluta veya aboneliğe bağlanmadan çevrim dışı ve izi sürülmez olarak neredeyse hiç işlem yapamıyorsunuz ve bu öyle büyük bir sorun gibi durmasa bile büyük bir sorun. Gelecekte bir veri sızıntısı olduğu zaman her bilgi ve her işlemin bir bağlantısı ve izi olduğu için her türlü bilgi sızdırılabilir. Daha uzaktan yapılan siber saldırıları saymıyorum. Burada gene sorun olmadığını , istersem diğer programları tercih edebileceğimi söyleyebilirsiniz ama ortalama bir kullanıcı genellikle zaten var olan programı kullanmayı , araştırma yaparak yenisini bulmak ve kurmaya tercih ediyor.




Bir diğer sıkıntı, Windows size saygı duymuyor; siz bir Windows işletim sistemini ilk çalıştırma anınızda tercihler yaparken verilerinizi Microsoft şirketi ile paylaşıp paylaşmayacağınızı sorduğu sayfalar geldiğinde, bu kutucuklar zaten işaretli ve gri soluk bir renkle geliyor. Bu, bildiğiniz kullanıcıyı manipüle etmek, sistemin her noktasında seçilebilir kutuları mavi ama burada kendi menfaatleri için gri ve soluk yaparlarsa bu, bildiğimiz manipüle etmektir. Siz yaptınız mı bilemem ama kullanıcıların ezici bir çoğunluğu kurulumda ne o belgeleri okur ne de gri soluk kutuya tıklamayı dener. Seçili olduğu gibi bırakır ve "ileri" tuşuna abanır. Ayrıca sizin iradenize kalmamış veri paylaşma izinleri de var ve bunları size açıkça göstermez, sizin araştırma yapmanız lazım. Bir diğer saygısızlık tarayıcı seçiminde karşımıza çıkıyor ve bilmem fark ettiniz mi ama Windows 11 kullanan arkadaşlar gidip Microsoft Edge tarayıcıyı silmeye çalışın. Pogram kurmadan silemezsiniz, başka bir tarayıcı kurmak istediğinizde illa Edge kullanmanız için sizi resmen darlıyor. Sizden ricam Edge tarayıcı ve hemen aşağıda bulunan hızlı aramadan başka tarayıcılar aratmanız veya varsayılan tarayıcı değiştirme sekmesine gitmeniz; Windows sizi sürekli Edge kullanmanız için ikna etmeye çalışıyor. Siz varsayılan tarayıcı olarak Chrome veya başka bir tarayıcı seçseniz bile bazı bağlantılar ve uzantılar Edge ile açılmaya devam ediyor, sizin kurduğunuz tarayıcı bu uzantıları desteklese bile. Sizin gidip manuel olarak ayarlamanız gerekiyor bunu. Microsoft Edge tarayıcı aynı zamanda sizin harici kurduğunuz tarayıcı verilerini sizin haberiniz olmasa bile Edge tarayıcıya aktarıyor, sizi ittire ittire Edge kullanmaya ikna etmeye çalışıyor. Sizin kararlarınızı görmezden geliyor ve kullanıcıya saygısızlık ediyor.




Şimdi biraz özelleştirmeden ve seçeneklerden bahsedelim; Windows işletim sisteminizi neredeyse hiç özelleştiremez ve sürüm değişikliği haricinde bir versiyon kuramazsınız. Ama çoğu Linux dağıtımında neredeyse her bir fonksiyonu ve görüntüyü özelleştirebilirsiniz. Ayrıca özelleştirme ile kafayı yemiş bazı Linux dağıtımları bulunmakta.




Siz kendinize göre istediğiniz bir dağıtımı yüzlerce seçenek arasından bulabilirsiniz ama Windows kullanırsınız, ben Windows mühendisi kullanıcam diyemezsiniz çünkü yok. Ama mühendisler için geliştirilen tonla Linux dağıtımı var, Windows bu gibi özgür yazılım ve seçenek bolluklarında daha kısıtlı olduğu için gelişimi yavaşlıyor ve tercih edilme oranını azaltıyor.

Windows exe dosyalar açma seçeneği gibi bir avantaja sahip olsa bile "Wine" ve benzeri programlar ile Linux dağıtımlarında da exe çalıştırabilirsiniz.

Oyun performansı konusunda Windows'u sollayan dağıtımlar var, kaynak (RAM, depolama, işlemci) kullanımı konusunda bile Windows daha az verimli.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Grafik ara yüzü gelişmiş olabilir ancak gene Windows işletim sistemlerini unutturan daha gelişmiş Linux dağıtımlar mevcut, isterseniz Apple işletim sistemlerine benzeyen, isterseniz Windows'a benzeyen ve isterseniz kendi özgün tasarımı olan Linux dağıtımları bulabilirsiniz.



Bilgisayarlardan orta-üst düzey anlayan insanlar zaten biraz araştırma ile Linux tercih etmenin daha mantıklı olduğunu görecektir. Başlangıç seviyesi kullanıcılar ise kısa rehberler ile kendilerine uygun basit Linux dağıtımları bulabilir ve bir YouTube videosu izleyerek bu dağıtımı kişisel bilgisayarına kolaylıkla kurabilir.

Bu noktada Windows'un neden daha çok kullanıldığından bahsetmek istiyorum:

Windows tek bir dev şirkete yani Microsoft'a bağlı olduğu için bilgisayar şirketleri ve satıcıları buna güveniyor ve bilgisayarlara Windows'u hazır kurulu bir halde satıyorlar. Linux dağıtımları genel olarak bir şirket bütçesine sahip değiller, Ubuntu gibi istisnalar var ancak dediğim gibi genelde arkalarında bir şirket ve avukat sürüsü bulundurmuyorlar. Bu sebeple bilgisayar üretici ve satıcıları Linux dağıtımı seçmek ve buna güvenerek hareket etmek istemiyorlar. Günümüzde gelişen Linux dağıtımlarını hazır kuran satıcılar var ve sayıları artıyor ancak iyi bir pazar payı edinmek için hala yeterli düzeyde değiller. Normal bir kullanıcı da zaten kurulu olan işletim sistemi üzerinden ilerler ve geçiş yapmaya genellikle ya üşenirler ya da korkarlar. Üşengeçliği tedavi edemem ancak korkmanın gereksiz olduğunu söylemem gerek. Linux dağıtımları özgür ve açık yazılımlar oldukları için sorun yaşadığınız zaman müşteri hizmetleri ile cebelleşmeye gerek kalmadan sadece tarayıcı üzerinden forumlara bakarak sorununuzu kendiniz çözebilirsiniz. Özgür yazılımlar sayesinde bilgisayarları daha iyi anlayabilir ve daha verimli kullanabilirsiniz. Ama Windows gibi işletim sistemlerinin arkasında duran dev şirketler sizi kendilerine bağlamak ister ve bu sebeple bilgisayarı öğrenmeniz ve kendinize yetmenizi değil, onlara bağlı kalarak en küçük sorunda kendilerine ulaşmanızı isterler. Bu sebeple daha ne kullandığını bilmeyen insanlar ile dolu bilgisayar kullanıcı kitlesi, sorunun ne olduğunu bilmiyorlar, hemen müşteri hizmetlerine yazarak hızlıca kendileri müdahale etmeden çözüyorlar. Hatta ekran paylaşımı ile artık klavyeye el sürmenize gerek kalmıyor. Peki ama bu iyi mi? Hayır, sebebi ise uyuşukluk oluşturması, kendi kullandığı bilgisayar hakkında doğru düzgün bilgisi olmayan ve kendi sorunları ile ilgilenemeyen bir bilgisayar kullanıcısı nesli yetişiyor. Bu şirketlere bağımlı olmanıza ve kısmi bir uyutulmaya girmenize sebebiyet veriyor. Özgür yazılımları kullanıcılar daha iyi hale getirir. Bu sebeple bir topluluk gelişe gelişe programla beraber büyür, kullanıcılarda işin içinde olur ve neyin ne olduğunu anlamayı geçin kendileri belirler. Kendi Linux dağıtımlarını bile yeterince geliştirdikleri zaman yapabilirler, bi düşünün kendi işletim sisteminiz var ve aklınıza gelebilecek her şeyi siz belirliyorsunuz. İsterseniz başka bir Linux dağıtımı edinip özelleştirebilirsiniz. Burada sonuç olarak değinmek istediğim nokta bilinçli kullanıcı olmanız gerektiği ve bunun büyük şirketler altında yapılmasının zor olduğu.
Yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim, düşüncelerim veya yazımla ilgili herhangi bir eleştiriniz varsa, lütfen benimle iletişime geçmekten çekinmeyin. Ayrıca, metnimde yanlış bilgi olduğunu düşünüyorsanız, lütfen bana bildirin. Düşüncelerinizle metinlerimi geliştirmekten memnuniyet duyarım.
- 2
- 2
- 2
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 27/04/2025 18:15:03 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17971
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.