OLAY YERİ GİRİLMEZ!

^{[1], [1], [2], [3]}Hepimizin izlemeye, okumaya, araştırmaya minimum seviyede bile olsa ilgi duyduğu bir alan. İnsanın en antik duygularından biri olan “keşfetme” hissinin sır perdelerini aralayan dünyası.

İşte karşınızda “olay yeri inceleme ve sessiz tanıklar”.

“Bir ortamı terk eden kişinin orada bulunduğuna dair iz bırakmaması ya da üstünde o ortamdan bir şey alıp götürmemesi imkansızdır.” diyor Fransız kriminalist Prof.Dr. Entond Locald.

Dolayısıyla bir olayın arkasındaki soruların cevaplarını bulmada bir parmak izi, bir mermi kovanı, bir sigara izmariti, kan lekesi, biraz tükürük ve meni bize yardım eder, sessiz tanıklık yapar.

Böcek, kurumuş bir bitki, birazcık boya, bir kolyeden kopmuş cam bir boncuk bazen bir tanıktan daha çok şey anlatır. İşte tam bu noktada, bu bilinmez izleri konuşturan, suçluları adalete teslim eden gerçek bir kahraman devreye girer: olay yeri inceleme.

En basit tabiriyle; kanuna göre suç teşkil eden her türlü durum “olay”, fiilin gerçekleştiği yerden, failin gidebileceği kadar tüm yerler “olay yeri”, bu alanlarda yapılan bilimsel teknik ve analiz yöntemleri kullanan disipline de “olay yeri inceleme” adı verilir.

Olay ile ilgili gerekli birimlere bilgi verilmesi ile başlayan süreç; olay yerinin fotoğraflanması, bulguların işaretlenmesi, bulguların toplanması, paketlenmesi ve etiketlenmesi gibi ideal bir prosedürler bütünüyle devam eder. Olay yeri inceleme ekibinin başındaki uzman, ekibini koordine bir biçimde yönetebilen yetkin biri olmalı ve en küçük detayları bile atlamamalıdır.

Olay yeri dava dosyası üzerinde çalışan kolluk kuvvetlerine failin kaçış yönü, olayın işlenme şekli ve zamanı, muhtemel suç aleti, muhtemel şüpheliler ve ceset hakkında bilgiler verir.

Cesedin bulunduğu pozisyon, uzuvlarının konumlandırılış biçimi, delici ya da kesici bir alet ile oluşturulmuş yara izlerinin ilk incelenmesi, tahmini ölüm saati gibi bulgularla birlikte katilin olay yerine bırakma potansiyelinin yüksek olduğu saç teli, parmak izi, ayak izi, kan lekesi, cesette oluşan tahribata bağlı olarak tırnak izleri ya da çeşitli morluklar, sigara izmariti, ip ya da kumaş parçasının yanı sıra imza sayılabilecek bir tür sembol ya da figür (ki bu daha çok seri cinayetlerde gözlemlenir.), yazılı bir metin, bir fotoğraf olay yeri için altın değerinde ipuçları taşır.

Buna ek olarak “her delilin bir bulgu olduğu ancak her bulgunun bir delil olmadığı” gerçeği de gözden kaçırılmamalıdır. Pek çok vakada olmasa bile bazı vakalardan katilin tekrar olay yerine döndüğü, hatta olay yerine yanıltıcı ipuçları bıraktığı örnekler bile görülmüştür.

Bu sebeple bu tür ekiplerde adli entomolog, botanik uzmanı, adli biyolog, coğrafya uzmanları, balistik araştırmacılar ve fotoğrafçılar genelde bir arada çalışmaktadırlar. Hatta Helle Craft vakası gibi dava dosyalarında adli diş hekimliği gibi alanlardan yararlanıldığı kayıtlara geçmiştir.

Otopsi bulgularına ek olarak maktulun tırnak altı bulguları, ölümden sonraki tahmini sertlik süresi, meni, kan, tükürük, idrar gibi pek çok vücut sıvısının da içeriği araştırılmalıdır. Ayrıca olay yerinden neyin alınacağı, neye kesinlikle dokunulmayacağı, olay yerinin fiziksel yapısı, habitatı ve olay zamanındaki hava durumu bile dikkate alınmalıdır.

Öncelikle olay yerindeki biyolojik deliller toplanırken “kan lekeleri” incelenmelidir. Olay yerinin girişinden itibaren izler çıplak gözle ya da UV el fenerleri yardımıyla aranmalı, bulaştığı yüzeyden gerekirse kazınarak çıkarılması hatta kimi durumlarda bulaşan yüzey bir mobilya ya da kumaş vb. ise o yüzeyin kesildiği bile görülebilir.

Buna ek olarak olay yerindeki kıyafetler kan lekesi açısından değerlendirilmeli ve özenle incelenmelidir. Daha sonra kan için tırnak arası ya da vücut kontrol edilmektedir.

Olay yerindeki varsa kıl ya da saç teli gibi örneklerde; fırçalar, taraklar üzerinden örnek alınması, araç koltuğu, paspaslar, halılar gibi yüzeylere bakılmalıdır. Eğer sanık ya da tanıktan alınan ya da olay yerinde bulunan saç teli örneklerinin kök yapısı izin verirse üzerinde yapılan genetik analizler sayesinde kişinin profili kesin olarak tespit edilebilir.

Bir olay üçüncül önemli bulgular meni örnekleridir. Özellikle çöp kutuları içindeki havlu peçeteler, maktulun elbise ve iç çamaşırları, yatak, koltuk, çarşaf gibi yüzeyler ya da kondom, hijyenik ped gibi doğrudan vajinal yolla ya da penisle temas eden örnekler hayati önem taşır.

Tükürük örnekleri ise sigara izmariti, kürdan, çiğnenmiş sakız ya da bardak gibi bulgulardan elde edilmektedir. Varsa olay yerinden idrar, gaita, kusmuk gibi biyolojik atıklarında örnekleri alınmalıdır.

Agora Bilim Pazarı

ENERJİ AYT EŞİT AĞIRLIK 3 DENEME SINAVI

Devamını Göster

₺330.00

Satın Al Tüm Ürünler

Özellikle parçalanmış ya da yanmış cesetlerden doku örneği almak gerekir. Saç derisi, diş örneği ya da femur kemiği örnek alınabilecek yerlerdendir.

Burun akıntısı, ter gibi örneklerde yine biyolojik delil olarak sayılmaktadır.

Olay yerinin kimyasal değerlendirilmesinde ise özellikle ateşli silah kullanılan vakalarda; silahı kullanan kişinin elleri üzerinde, çekirdeklerde ve çekirdeğin içerisindeki bileşenlerinde incelenmesi gerekmektedir.

Balistik incelemeler sonucu merminin ne tip bir silahtan ateşlendiği, yaklaşık atış mesafesinin tespit edilmesi hatta intihar süsü verilmiş cinayet vakalarında kişinin kullandığı ele bağlı olarak yaptığı ya da yapacağı atışların isabet oranı bile hesaplanabilir.

Eğer suçun işlenmesi sırasında kullanılan alet kesici bir aletse, bu aletin üzerinde barınabilecek sonradan oluşmuş izler o alete özgünlük verdiğinden tespitini kolaylaştırır.

Parmak izleri alınırken ise; öncelikle gözenekli, pürüzsüz, ıslak, kanlı, yapışkan ve yağlı yani iz barındırmaya daha müsait yüzeylere bakılır.

Ayrıca Kriminal Polis Laboratuvarlarında kişinin DNA, parmak izi gibi bilgilerine ek olarak, diş ve protez kayıtları da mevcutsa; şüpheli de bulunabilecek karakteristik değişiklikler tespit edilebilir. Eksik dişler, dolgular, kanal tedavileri ve kırıklar bu karakterlere örnektir. Bu karakteristik özellikler kimliği belirsiz cesetlerin tespitinde önemli yer tutar. Varsa şüphelinin olay yerine ya da maktule bıraktığı ısırık izlerinden bile bir diş profili çıkarmak mümkündür.

Biyolojik, kimyasal, fiziksel pek çok buluntu sayesinde çözülemez denen cinayetler çözülmüş, en azılı katiller yakalanmıştır ve yakalanmaya devam edecektir.

Bu yazı dizisini saygıdeğer hocam, Prof. Dr. Sevil Atasoy’dan aldığım ilham ve özveriye dayanarak;

“KUSURSUZ CİNAYET YOKTUR, HER CİNAYET ARKASINDA ELBET BİR İZ BIRAKIR” sözleriyle noktalamak isterim.

Beste Zorlu

İstanbul Üniversitesi , Fen Fakültesi , Biyoloji

İletişim: [email protected]