Genler Morfolojiyi Nasıl Etkiliyor?

Genlerin takımlar halinde çalıştığı ve başta biz insanlar olmak üzere canlıların tümünün birer genetik havuz olduğunun bilgisi yaklaşık 1953 yılından beri DNA’nın çift sarmal yapısı sayesinde biliniyor. 2000 yılında tamamlanan Genom Projesi ve elimizde bulunan moleküler teknikleri ve analiz yöntemlerini kullanarak artık bu kodları anlamlandırabiliyor, gen sekansları ve oluşturabilecekleri muhtemel sonuçlar itibariyle onları daha iyi tanıyoruz.

Genlerin birer harften bağımsız, bir faktör olduğu ve belirli fonksiyonlara hizmet ettiğini bilmemiz, onları daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor.

Ancak genlerinde protein temelli olduğunu bilince bazen istenmedik sonuçlarla değişebildikleri ya da bu yansımaların pek çoğunun olumlu ve olumsuz dışarıya yansıyabileceği de tahmin edilebilen bir gerçek. İnsanların gen haritalarının ve farklı kombinasyonların farklı sonuçları meydana getirmesiyle genler biyolojik ve sosyal olarak önem taşıyor. Ailemizin gen havuzunun minik bir varyantı olmamız sebebiyle ailemize diğer insanlardan daha çok benziyoruz. Tabii epigenetik gibi bir kavramı da hesaba katmalı ve genetik bilimini tek boyutta düşünmemeliyiz.

Genler spesifik olarak bazı özelliklerin kalıtsal seçiminin nasıl olacağında temel faktördür; boy uzunluğu, vücut şekli, saçın, gözün ve derinin pigmentleşmesi gibi pek çok temel özelliğin yanında; saç tipi, kellik ve saç beyazlaması gibi konularda da etkilidirler.

Unıversity College of London’ın Genetik Evrim ve Çevre bölümünden araştırmacılar *genetiğin insanların fiziksel görünüşüne nasıl etki ettiğini* anlamak için 7.500 Latin Amerikalıyla bir çalışma yaptı ve sonuçları analiz etti.

Çalışmanın temelinde Latin Amerikalıların Avrupa, Güney Amerika yerlileri ve Afrika kökenli milliyetlerin bir karışımı olduğu ve farklı fiziksel özelliklerin istatistik biliminin de etkisiyle genetiği nasıl etkilediği daha iyi gözlemlenmiş oldu.

Farklı fotoğraflama yöntemleri ve özel gösterim teknikleri kullanılarak deri pigmentlerinde ve yüz özellikleri üzerinde yapılan analizlerde, belirli özellikleri etkileyen spesifik ve özelleşmiş gen bölgelerinin tanımlanabilmesi için 3000 kişi üzerinde yaklaşık 300.000 belirteç kullanılarak genom dizisi ile birlikte bazı bulguları ve varsayımları saptamak istediler.

Eğer bu istatistiği doğru kullanabilmeyi, ve fiziksel karakterleri tahmin etmeyi başarabilirlerse, fiziksel karakterler üzerinde söz sahibi olan önemli sonuçlar elde edebilirler. Bu bize özelliklerin evrimi, insanın kökeni ve çeşitlenmesi hakkında da perspektif sunar.

Bazı biyomedikal uygulamalar ve genetik temelli hastalıklar üzerinde de bilgi verir. Pigmentleşmenin nasıl geliştiği, yaşlanma ve cilt kanseri gibi durumlar bu konu sayesinde daha iyi anlaşılabilir ve hastalıklara karşı alternatif çözümler ve tedavi yolları oluşturulabilir.

Ayrıca adli genetik konusundaki çalışmalara; elde edilen DNA’dan doğrudan fiziksel profil çıkarılabilmeye olanak sağlaması itibariyle doğrudan katkı sağlayabilir.

Tüm bunlara ek olarak bu genetik çalışma, etnik kimlik ve genetik arasındaki ilişkiye parmak basarken, ırkçılık gibi sosyal konulara da perspektif oluşturacaktır.

^[1]^[1]Adli çalışmalara verdiği ya da verebileceği destek sayesinde bu projeye *genetik görgü tanığı* ismi de verilmektedir.

Sosyal boyutta; ırkçılığın kökenlerine yorum yapabilmek ve ırksal stereotipleri anlamlandırabilmek adına biyolojik- sosyoloji bir köprü görevi görecektir.