Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Matematik ve Satranç

Bir Evrim Ağacı Makalesinin Düşündürdükleri

Matematik ve Satranç Chess Board Math Effect: Surreal Pattern Fractal
Matematik ve Satranç
2 dakika
931
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Başlığa konu olan makale şudur:

https://evrimagaci.org/matematik-becerisi-ile-satranc-yetenegi-arasinda-dogrudan-bir-baglanti-kesfedildi-10039

Tüm Reklamları Kapat

1) Stanford Üniversitesi Matematik Eğitimi Profesörü Jo Boaler'in Koç Üniversitesi yayınlarından çıkmış olan "Sınırsız Zihin" kitabını tüm okurlara önemle tavsiye ederim. Nispeten yeni çıkmış olan bu kitapta birçok kişiden örnek var fakat özellikle şu iki örnek çok etkileyici: matematiği anlamakta zorluğa neden olan diskalkuli teşhisine rağmen Berkeley California Üniversitesinde İstatistik okumuş Dylan Lynn, ortaokuldayken öğretmenleri tarafından öğrenme güçlüğü teşhisi konmuş olmasına rağmen Oxford Üniversitesinde Uygulamalı Matematik doktorası yapmış olan Nicholas Letchford. Yazarın nörobilimciler ile yaptığı araştırmaların sonucu şöyle: bazı insanların "sayısal zekaya sahip" olduğu, bazılarının ise olmadığı düşüncesi, doğru olmayan zararlı söylencelerden kaynaklanıyor.

Not: Koç Üniversitesi yayınlarının bilim serisinden çıkan "Zekanın Bilimi ve İdeolojisi" kitabını da mutlaka okuyun. Zekânın tanımlanmış, doğuştan gelen ve testlerle ölçülebilen bir özellik olamayacağını; bu tür testlerin hem ideoloji vb. düşüncelerden kaynaklandığını hem de genetik ve nöroloji alanlarındaki son bilimsel veriler ile uyuşmadığını ortaya koyuyor. Kitabın aytıntılı açıklaması şu bağlantıda: https://press.ku.edu.tr/kitap/zekanin-bilimi-ve-ideolojisi/

Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı yazısı bunu iddia etmiyor zaten ama satrancı, üstüne basa basa "bu bir zeka oyunudur, zekiler oynayabilir" düşüncesi ile anlatan bazı kişiler çocukların gelişimine zarar veriyor. Satranç oynarken zorlandıkları zaman "sanırım yeteri kadar zeki değilim" algısı oluşmaya başlıyor; başarılı olsa bile, ileriki safhalarda zorlandığı zaman gelişimini durduruyor. Üstteki paragrafı o yüzden yazdım; matematik ile alakalı olarak görünse bile, bu nörobilimsel bulgular satranca da pek ala uyarlanabilir. Bazı insanlar tarafından yanlış anlaşılabileceğini düşündüğüm Evrim Ağacı makalesinden bir bölüm ise şöyle:

Özellikle bazı çalışmalar vardır ki, bu iki değişken arasındaki ilişkiyi daha da ileri götürerek; satranç oynayan nüfusun, satranç oynamayanlara göre daha zeki olduğu kanısına varılmıştır.[1] Ancak bu çalışmalar bizleri, satrancın zekayı geliştirdiği sonucuna götürmez. Çünkü nedenselliğin yönü belirsizdir. Aslında bunun birkaç alternatif açıklaması vardır: Örneğin yüksek bir IQ, yüksek bir satranç yeteneğinin nedeni olabilir. Bir başka deyişle; zeki bir birey, satranç ileri derecede analitik düşünme becerisi gerektirdiği için, satranca daha çok ilgi duyabilir ve daha ileri düzey satranç yeteneği kazanabilir.

Aşağıdaki ikinci paylaşımım, yüksek IQ ile satranç-matematik-bulmaca vs. gibi alanlar arasındaki bağlantının belirsizliğini daha net gösteriyor:

2) Çevirmen arkadaşımın yardımıyla Fields, Abel ve Kraliyet Ödülü kazanmış şu üç matematikçi ile gmail üzerinden yaptığım konuşmalar bahsettiğim belirsizliğe ışık tutuyor: Karen Uhlenbeck, Richard Thomas ve Martin Hairer. Üç matematikçinin ortak noktası şu: çocukluk/gençlik çağlarında zeka oyunları ve satranç ile aralarının iyi olmaması... Richard Thomas bunun en ileri örneği olabilir: acele edip heyecanlandığı için bulmaca çözemiyor, satranç ile uğraşmıyormuş. Karen Uhlenbeck gençlik yıllarında satrancı bırakıp yapboz oyunlarına yönelmiş. Martin Hairer ise satrançta iyi olmadığını söyledi sadece.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Ayrıca aşağıdaki makalenin öğrenmede etkili olduğunu savunduğu "doğal yetenek" faktörünün de konuya hakim olmayanlar tarafından yanlış anlaşılabileceğini düşündüğüm için, bu makaleye, önerdiğim kitaptaki bilgiler ile yaklaşmak yararlı olabilir:

https://evrimagaci.org/yetenek-caba-optimizasyon-ogrenmede-basariyi-belirleyen-faktorler-nelerdir-daha-iyi-nasil-ogrenebilirsiniz-12590

Jo Boaler'ın "Sınırsız Zihin" kitabı, yeni nörobilimsel bulgular ışığında bu konuları çok daha akılcı bir şekilde değerlendirmemizi sağlıyor. Okuyun, okutturun.

Okundu Olarak İşaretle
25
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Bilim Budur! 3
  • Tebrikler! 2
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 21:04:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13053

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close