Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Thales’in Tahmin Ettiği, Med-Lidya Savaşını Bitiren Güneş Tutulması

MÖ 28 Mayıs 585 yılında gerçekleşen Güneş tutulması Lidyalılar ve Medler arasındaki savaşa son vermişti

Thales’in Tahmin Ettiği, Med-Lidya Savaşını Bitiren Güneş Tutulması Güneş Tutulması
Drew Rae
2 dakika
218
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Miletli Thales MÖ 624 yılında doğmuş ve MÖ 546 yılında ölmüştür. Antik Yunan’ın ilk bilim insanı, filozofu ve astronomudur. Thales, mitopoetik düşünceden kopup felsefi düşünceye geçişin sembolüdür ve İyonya Aydınlanmasını başlatmıştır.

Thales, varlıkların ardında temel ve düzenli bir yapının var olduğunu, evrendeki çokluğun gerisinde aslında birliğin olduğu görüşünü ortaya atmış ve kendisinden sonra gelen birçok filozofun da üzerinde durduğu “Evrenin ana maddesi nedir?” sorusuyla felsefenin en önemli problemlerinden biri olan Arkhe problemini ortaya koymuştur.

Tüm Reklamları Kapat

Thales’e göre her şey sıvı bir varlıktan beslenir yani evrenin ana maddesi sudur. Aynı zamanda yerin su üzerinde durduğunu ve her şeyin tanrılarla dolu olduğunu söylemiştir.

Herodotos’un anlattığına göre Thales MÖ 28 Mayıs 585 yılında bir Güneş tutulması olacağını önceden tahmin etmiştir. Herodotos’un Tarih adlı eserinde şöyle geçmektedir:

Tüm Reklamları Kapat

“Lidyalılar ve Medler arasında savaş patlak verdi ve beş yıl boyunca çeşitli başarılarla devam etti. Bu süreçte Medler Lidyalılara karşı birçok zafer kazandılar ve Lidyalılar da Medlere karşı birçok zafer kazandı. Diğer savaşları arasında bir gece nişan vardı. Bununla birlikte, denge her iki ulusun da lehine olmadığı için, altıncı yılda başka bir çarpışma oldu ve bu sırada, savaş iyice ısınırken, gün aniden geceye dönüştü. Bu olay Miletli Thales tarafından önceden bildirilmişti, o da İyonyalıları bu konuda önceden uyarmış ve olayın tam olarak gerçekleştiği yılı saptamıştı. Medler ve Lidyalılar, değişimi gözlemlediklerinde, savaşmayı bıraktılar ve barış şartlarının kabul edilmesini istiyorlardı.[1]

Barış antlaşmasının şartları kapsamında Lidya Kralı Alyattis’in kızı ile Med Kralı Siyaksares’in oğlu evlendi ve Halys Nehri (Günümüzde Kızılırmak) iki ulusun sınırı kabul edildi.

Ay ve Güneş tutulmalarına ilişkin muhtemel en eski kayıtlar Hint’te ve Çin’de M.Ö. 3000’lere, Babil’de ise MÖ 700’lere kadar uzanmaktadır. Bu tarihlerden itibaren Babillerde sistematik kayıtlar yapılmış ve belirli koşullarda oluşan tutulmaların bir süre sonra aynı geometrik koşullarda tekrarlanabileceğini keşfetmişler buna Saros döngüsü adını vermişlerdir. Saros döngüsünde bir tutulma 6586 gün sonra benzer fiziksel özellikte tekrarlanır fakat tutulmanın nerede olacağı bilinmezdi.

Mısırlılar ve Mezopotamya uygarlıkları Güneş tutulmasını önceden bildirme imkanı veren Saros döngüsünü biliyorlardı. Söylenene göre Thales, Mısır seyahati sırasında Saros döngüsünü öğrenmiş ayrıca Mısır’da MÖ 18 Mayıs 603 yılındaki tutulmayı ya bizatihi kendisi gözlemlemiş ya da Mısırlılardan işitmişti. 6586 gün (18 yıl 11 gün) sonra, başka bir tutulmanın daha olacağını hesaplayabilirdi ve bu tarih MÖ 585 yılına rastlıyordu.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Birçok bilim tarihçisine göre Thales’e atfedilen bu olay yalnızca bir efsaneden ibarettir. Fakat Herodot'unkinin yanı sıra hikâyenin başka anlatıları da var. Laertios Diogenes, Thales ile aynı yüzyılda yaşayan Ksenofanes'in tahminden etkilendiğini söyler ve ayrıca Demokritos ve Heraklitos'tan ek tanıklıklar verir. Thales’in Mısır ve Mezopotamya uygarlıklarından geometriyi Yunan’a taşıması da göz önünde bulundurulduğunda Güneş tutulmalarına ilişkin bilgileri de bu uygarlıklardan elde etmiş olması ve buna dayalı tahmin yapmış olması kuvvetle muhtemeldir.

Okundu Olarak İşaretle
3
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 1
  • İnanılmaz 1
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • Herodotos. (2006). Tarih. Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. sf: 832.
  • Yavuz Unat. (2017). İlk Güneş Tutulması Tarihi Ve Thales. www.academia.edu. | Arşiv Bağlantısı
  • Ahmet Cevizci. (1989). İlkçağ Felsefesi Tarihi. Yayınevi: Asa Kitabevi. sf: 328.
  • Bertrand Russell. Batı Felsefesi Tarihi. Yayınevi: Say Yayınları. sf: 837.
  • Dimitri Panchenko. (1994). Thales's Prediction Of A Solar Eclipse. journals.sagepub.com. doi: 10.1177/002182869402500402. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 01/12/2023 09:19:30 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13955

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Anne
Epigenetik
Beslenme
Hastalık Kontrolü
Epistemik
Samanyolu Galaksisi
Kalıtım
Mutasyon
Astrobiyoloji
Gelişim
Irk
Diş Hekimliği
Balık Çeşitliliği
Abiyogenez
Sahte
Doğa Yasaları
Köpek
Zeka
Hız
Kitap
Wuhan Koronavirüsü
Koruma
Genler
Tıp
Egzersiz
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
"Güneş Tanrıçası": Var Olmaması Gereken Bir Parçacık Daha Keşfedildi!
Lisede Öğretilen
Lisede Öğretilen "Mendel Genetiği" TAMAMEN Hatalı mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Tek Eşli vs. Çok Eşli: İnsanlar Hangisi?
Tek Eşli vs. Çok Eşli: İnsanlar Hangisi?
"Marslı" Filmindeki Gerçek Gözyaşları!
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close