Yapay Zekanın Geleceği

2x2 Rubik Küp’ü algoritma ezberlemeden kendi başıma çözmek üç haftamı aldı. İşten eve her gelişimde mutlaka bir-iki saat uğraşıyordum. Çözdükten sonra şunu fark ettim: Küp aracılığıyla bilimin sanata, sanatın bilime dönüştüğünü görebilir; iki alanı, bağlı oldukları kübik yapının konfigürasyonları olarak hayal edebilirdik. Bu konfigürasyonlardan biri olarak düşündüğüm yapay zekâ da aynı yapıdan ortaya çıkıyordu: Matematiksel düşünme olarak adlandırılabilecek bir yapıdan.

Öyleyse bazı kişiler tarafından yanlış temeller üstüne inşa edilen şu tehlikeli söyleme bir göz atalım: “Yapay zekâ (YZ) gelecekte her işi üstlenecek ise okuma-araştırma yapmaya gerek yok.”

Bu tür bir düşünceye dayanarak öğrenmeyi durdurmak, yapılmak istenen işin kalitesini olumsuz yönde etkileyecektir. Kendi zihninden zevk alan biri ile düşünme sürecini sıkıcı bulan birinin YZ’yı kullanım şekli aynı değil çünkü. YZ'yı bir uçak gibi düşünerek durumu açıklamaya çalışayım: Uçaklar sayesinde dünya küçülmedi, aksine daha da büyüdü! Evet mesafeleri kısalttı ama kullanmasını bilen kişiler için keşfedilecek yerlerin sayısını artırdı; insanları bir araya getirdi ve topluluk kültürünü genişletti. O halde YZ emekleme aşamasındayken daha fazla okuma ve araştırma yapılmalı. Çünkü biz onunla etkileşime geçmeden o çalışmayacak, şimdilik durum bu. Kuracağımız etkileşimin kalitesini ise okuduğumuz kitaplar ve yaptığımız araştırmalar belirleyecek. Kişide oluşan bu birikimin yapay zekaya entegre edilmesi hem nitelikli keşiflerin yapılmasına yol açar hem de çarpan etkisi yaratır (kullandığım uçak analojisini hatırlayın).

Sadece para kazanmak için değil adalet sisteminin düzgün işlemesi için de gerekli okumak ve araştırmak, sorgulamak. John Nash’in “İyi matematik bilmeyen toplumlarda adalet yoktur” sözüne dikkat edin; düşünme olgusuna da gönderme yapıyor Nash. YZ’nın olumlu bir yönde gelişmesi adına ilham verici bir gözlem bence. Alttaki video aralığını izleyerek ne demek istediğimi daha iyi anlayabilirsiniz:

• Herkes Matematik Bilmeli Mi? | derincesi ve Pisagor Okulu

Buna ek olarak matematikçi Terence Tao, YZ’nın özellikle matematik alanında “asistan” olabileceğini düşünüyor, insan aklının yerini alacağını değil (bilgisayar bilimci Andrew Ng de buna benzer düşüncelere sahip). Aksini iddia etmek ilerlemenin önünü kesebilir. Tao’nun söz konusu konuşması şurada (Google tarayıcıdan Türkçeye çevirebilirsiniz):

• AI Will Become Mathematicians’ ‘Co-Pilot’

Yapay zekanın geleceğine dair çeşitli bakış açılarını bir araya getiren şu web sitesine de mutlaka göz atın:

• AI Anthology

Terence Tao ve Daron Acemoğlu antolojideki isimler arasında yer alıyor.

Not: Bu yazıyı yazdıktan saatler sonra Barış Özcan'ın "Yapay Zeka Çağında Hayatta Kalma Rehberi!" videosunu görmüştüm, o da faydalı olabilir:

• Yapay Zeka Çağında Hayatta Kalma Rehberi!