Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Kuantum Ölçek Simetrisi Ve Kuantum Sıçraması

3 dakika
14
Kuantum Ölçek Simetrisi Ve Kuantum Sıçraması
  • Blog Yazısı
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Kuantum ölçek simetrisi, kuantum alan teorisinde ölçek değişmezliğinin gerçekleştirilmesidir. Kuantum etkili eyleminde uzunluk veya kütle boyutuna sahip hiçbir parametre yoktur. Kuantum ölçek simetrisi, kuantum dalgalanmaları tarafından, çalışan kuantum bağlantılarının varlığı yoluyla üretilir. Herhangi bir küresel simetride olduğu gibi, temel durum veya kozmolojik durum ölçek değişmez olabilir veya olmayabilir.

Ölçek simetrisinin kendiliğinden kırılması, büyük parçacıklara yol açar ve kütlesiz bir Goldstone bozonunu öngörür. Kütlesiz bir parçacık spektrumu, yalnızca temel durum ölçek simetrik olduğunda etkili eylemin ölçek simetrisinden kaynaklanır. Sabit bir noktaya yakın ölçek simetrisi, temel fiziğin çeşitli alanlarındaki gözlemler için önemli öngörülere yol açar.

Parçacık fiziği için ölçek simetrisi, zayıf etkileşimlerin Fermi ölçeği ile yerçekimi için Planck ölçeği arasındaki küçük orana yakından bağlıdır. Kuantum yerçekimi için ölçek simetrisi, bilinen tüm etkileşimler için bozucu olmayan yeniden normalleştirilebilir bir kuantum alan teorisine izin veren ultraviyole sabit nokta ile ilişkilidir.

Tüm Reklamları Kapat

Bu sabit noktadaki kütleçekim ve parçacık fiziği arasındaki etkileşim, Planck kütlesinin altındaki momentumlar için standart modelin veya diğer "etkili düşük enerji modellerinin" kuplajlarını tahmin etmeyi sağlar. Özellikle, kuantum kütleçekimi Higgs bozon kütlesi ile üst kuark kütlesinin oranını belirler. Kozmolojide, yaklaşık ölçek simetrisi, evrendeki tüm yapıların kökeninde bulunan neredeyse ölçek değişmez ilkel dalgalanma spektrumunu açıklar.

Kuantum ölçeğinde yaşamın en tuhaf yönlerinden biri, tüm parçacıkların bazen dalgalar gibi davranmasıdır. Max Planck, ilk olarak 1900 yılında kara cisim radyasyonunu açıklamak için "kuanta" kavramını ortaya attı ve Einstein'ın 1905'teki ek içgörüleriyle, bu, ışığın bir parçacık mı yoksa dalga mı olduğu konusundaki uzun süredir devam eden tartışmanın çözülmesine yol açtı. Ancak bu garip özellik fotonlarla sınırlı değildi. Fransız fizikçi Louis de Broglie, parçacık/dalga ikiliği kavramını 1925'te elektronlara genişletti.

Şayet 1920'lerde fizik öğrencisiyseniz, Niels Bohr'un atomun kuantum doğasını keşfettiğini biliyor olurdunuz. Bohr, hidrojen atomundaki elektronların belirli miktarda enerjiye sahip ayrı yörüngelere hapsedildiğini buldu. Daha yüksek bir yörüngeden daha düşük bir yörüngeye geçmek için, bir elektron bir foton, bir ışık kuantumu yayar ve anında daha düşük yörüngeye kayardı. Benzer şekilde, bir elektron belirli bir dalga boyundaki bir fotonu emdiğinde (ki Bohr bunu tahmin edebildi), enerji kazanır ve daha yüksek bir yörüngeye sıçrar (kuantum sıçraması).

De Broglie, Albert Einstein'ın 1905'te gösterdiği gibi, ışığın hem parçacık hem de dalga gibi davrandığının da farkındaydı. Ancak, 1920'de yalnızca ışık parçacık-dalga ikiliği sergiliyordu. Elektronlar ve protonlar (ikincisi 1919'da keşfedildi)

Tüm Reklamları Kapat

De Broglie, doktora derecesine hazırlanırken, diğer madde formlarının ilişkili dalgalara sahip olup olmadığını merak etti; özellikle, bir elektronun, tıpkı bir foton gibi, ilişkili bir dalgası olabilir miydi? Bir elektronun neden bir Bohr yörüngesini veya diğerini işgal edebileceğini, ancak ikisinin arasında bir yerde olamayacağını anlamaya çalışırken bunu düşündü. Ya bir elektronun, dalga boyu tam olarak ilk Bohr yörüngesine uyan, kendisiyle ilişkili bir dalgası varsa? Ya ikinci yörünge iki elektron dalgasına, üçüncü, üç ve benzeri elektron dalgalarına ev sahipliği yaparsa?

Böylece de Brogie, 1924 tarihli Recherches sur la théorie des quanta ( Quanta Teorisi Üzerine Araştırma ) adlı tezinde elektron dalgalarının varlığını öne sürdü . Hatta önerdiği elektron dalgalarının dalga boylarını bile tahmin etti.

Tezi inceleyenlerin, öneriyi Einstein'a gönderdiğini, onun da teze coşkuyla onay verdiğini ve de Broglie'ye doktora unvanı verildiğini söylüyor. Bu hala sadece bir hipotezdi. Işığın dalga doğası, onu bir ızgarayla kırınarak ve yalnızca dalgalarda oluşan girişim desenleri üreterek kolayca doğrulanabilir. Elektron dalgalarının da girişim yapması sağlanabilir. Ancak, varsa, elektron dalgalarıyla girişim desenleri üretmek daha zor olurdu, çünkü tahmin edilen dalga boyları çok kısaydı.

Okundu Olarak İşaretle
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/01/2025 07:22:29 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19313

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Karar Verme
Gaz
Kamuflaj
Kanıt
Koruma
Karanlık Enerji
Moleküler Biyoloji
Deizm
Pandemik
Öğrenme
Yayılım
Yakınsak Evrim
Freud
Abiyogenez
Sıcaklık
Nöron Hücresi
Fare
Sürüngen
Hafıza
Tekillik
Avrupa
Makina Mühendisliği
Anksiyete
Biyoloji
Eğitim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close