Bilinç dışı Zihin, Bilinç Öncesi Zihin ve Bilinçli Zihin

- Blog Yazısı
Ünlü psikanalist Sigmund Freud, davranışın ve kişiliğin, farkındalığın üç farklı düzeyinde (bilinç öncesi, bilinçli ve bilinçdışı zihinler) faaliyet gösteren çatışan psikolojik güçlerin sürekli ve benzersiz etkileşiminden türetildiğine ve zihnin bu bölümlerinin her birinin davranışı etkilemede önemli bir rol oynadığına inanıyordu.
Freud'un teorisini anlamak için öncelikle kişiliğin her bir parçasının ne yaptığına inandığını, nasıl işlediğini ve bu üç unsurun insan deneyimine katkıda bulunmak üzere nasıl etkileşime girdiğini anlamak önemlidir. Her farkındalık düzeyinin insan davranışını ve düşüncesini şekillendirmede oynayacağı bir rol vardır.
Freud'un Üç Zihin Düzeyi:
Freud zihni, her birinin kendi rolleri ve işlevleri olan farklı düzeylerde tanımladı. Zihnin üç düzeyi şunlardır:
Ön bilinç, potansiyel olarak bilinçli zihne getirilebilecek her şeyden oluşur.
Bilinçli zihin, herhangi bir anda farkında olduğumuz tüm düşünceleri, anıları, hisleri ve istekleri içerir. Bu, zihinsel işlememizin rasyonel olarak düşünebildiğimiz ve konuşabildiğimiz yönüdür. Her zaman bilincin bir parçası olmayan ancak kolayca geri alınabilen ve farkındalığa getirilebilen hafızamızı da içerir.
Bilinçdışı zihin, bilinçli farkındalığımızın dışındaki duyguların, düşüncelerin, dürtülerin ve anıların deposudur. Bilinçdışı, acı, endişe veya çatışma gibi kabul edilemez veya hoş olmayan içerikler içerir.
Freud zihnin üç düzeyini bir buzdağına benzetmiştir. Buzdağının suyun üstünde görebileceğiniz tepesi bilinçli zihni temsil eder. Buzdağının suyun altında kalan hala görülebilen kısmı bilinç öncesidir. Su hattının altında görünmeyen buzdağının büyük kısmı bilinçdışı zihni temsil eder ve genellikle basitçe bilinçdışı olarak da adlandırılır.
Bilinçdışı Zihin Davranışı Nasıl Etkiler?
Bilinçaltındaki bilgi farkındalığın dışında olsa da kişinin davranışları üzerinde etkisi olmaya devam eder. Bilinçaltının davranışı etkilemesinin bazı yolları şunlardır:
Olumsuz düşünceler, kendini engelleyen düşünce ve davranışlar, öfke duyguları, kompulsif davranışlar, çocuklukta davranış sorunları, kişilerarası ilişkilerde zorluklar, romantik ilişkilerde üzücü kalıplar, başkalarına ilişkin tutumlar, sağlıksız alışkanlıklar, üzücü rüyalar, önyargılar ve stereotipler.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Bilinçdışının bir başka örneğini de dil sürçmeleri olarak bilinen olaylarda görebiliriz. Birçoğumuz bir noktada Freudian sürçme olarak adlandırılan durumu deneyimlemişizdir. Bu yanlış beyanların altta yatan bilinçdışı düşünceleri veya duyguları ortaya çıkardığına inanılıyor.
Freud, bilinçdışı zihnin büyük ölçüde erişilemez olmasına rağmen, içeriğin bazen rüyalarda veya dil sürçmelerinde olduğu gibi beklenmedik bir şekilde ortaya çıkabileceğine inanıyordu.
Freudcu sürçmenin bir örneği, şu anki kız arkadaşından bahsederken yanlışlıkla eski kız arkadaşının adını kullanan bir adamdır. Birçoğumuz bunun basit bir hata olduğuna inansa da Freud, bu sürçmenin, çoğunlukla çözülmemiş veya bastırılmış duygular nedeniyle, bilinçdışı zihnin bilinçli zihne ani müdahalesini gösterdiğine inanıyordu.
Bilinçdışı Zihne Erişmek
Freud'a göre, farkındalığımızın dışındaki düşünce ve duygular, biz bu etkilerin farkında olmasak da bilinçsiz, davranışlarımızı etkilemeye devam ediyor. Bilinçdışı zihin, bastırılmış duyguları, gizli anıları, alışkanlıkları, düşünceleri, arzuları ve tepkileri içerebilir. Bilinçli olarak yüzleşilemeyecek kadar acı verici, utanç verici veya üzücü olan anılar ve duygular, bilinçdışı zihni oluşturan devasa rezervuarda depolanır.
Psikolojik sıkıntının kökenlerini belirlemek için Freud, gerçek duyguları gün ışığına çıkarmak amacıyla rüya analizi ve serbest çağrışım (görünüşte rastgele düşüncelerin paylaşılması) gibi teknikler kullandı.
Bilinç Öncesi Zihnin Rolü
Bilinçli zihnin içerikleri, aktif olarak farkında olduğunuz her şeyi içerir. Yakından ilişkili olan bilinç öncesi zihin, potansiyel olarak bilinçli farkındalığa çekebileceğiniz her şeyi içerir. Bilinç öncesi aynı zamanda bir tür muhafız gibi davranarak, bilinçli farkındalığa girmesine izin verilen bilgileri kontrol eder.
Bilinç öncesi anılar, eve dönüş yolunu hatırlamak gibi kolayca erişilebilen anılarla aynı şeyler değildir. Belirli bir zamanda, belirli bir amaç için çıkardığımız, bastırılmamış anılardır.
Freud'un fikirlerinin çoğu gözden düşmüş olsa da bilinçdışının önemi belki de onun psikolojiye yaptığı en önemli ve kalıcı katkılardan biri haline geldi. Bilinçdışı zihnin davranışları ve düşünceleri nasıl etkilediğini araştıran psikoanalitik terapi, ruhsal hastalıkların ve psikolojik sıkıntıların tedavisinde önemli bir araç haline gelmiştir.
Freud bilinçdışı zihni bireyin hayati bir parçası olarak gördü. Mantıksızdır, duygusaldır ve gerçeklik kavramı yoktur, dolayısıyla dışarı sızma girişimleri engellenmelidir.
Bilinçaltında bulunan içerik genellikle bilince girmesine izin verilmeyecek kadar kaygı uyandırıcı kabul edilir. Freud'a göre, davranışlarımızı hala etkilediği bilinçaltı bir seviyede tutulur.
Bilinçdışı zihin, bilince erişilemeyen ancak yargıları, duyguları veya davranışları etkileyen zihinsel süreçleri içerir.
Bilinçdışı, tamamen kabullenemeyecek kadar tehditkar olduğundan farkındalığın dışında tutmamız gereken her türlü önemli ve rahatsız edici materyali içerir.
Bilinçdışı zihin, uzak tutulan ve bilinç öncesi alanın aracılık ettiği ilkel istek ve dürtülerden oluşan bir depo, bir 'kazan' görevi görür.
Freud'a göre davranışlarımızın çoğu bilinçli farkındalığımızın dışındaki faktörlerin bir ürünüdür. İnsanlar bilinçdışı güdülerini ve duygularını bilmekten kaçınmak için bir dizi savunma mekanizması bastırma veya inkar gibi kullanırlar.
Bilinçdışı zihin, uzak tutulan ve bilinç öncesi alanın aracılık ettiği ilkel istek ve dürtülerden oluşan bir depo, bir 'kazan' görevi görür.
Freud bazı fiziksel semptomların psikolojik nedenlere sahip olabileceğini fark etti. Histeri (bazen dönüşüm histerisi olarak da bilinir), fiziksel bir nedeni olmayan fiziksel bir semptomdur. Ancak bu rahatsızlık sanki varmış gibi gerçektir ancak altta yatan bilinçdışı bir sorundan kaynaklanmaktadır.
- 2
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/04/2025 07:27:39 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17978
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.