Gökyüzündeki En Parlak Yıldız: Sirius İle Tanışın!
ESA Science
- Blog Yazısı
Yıldızlar büyük olarak Hidrojen ve Helyum'dan oluşan ısı ve ışık kaynaklarıdır. Bu kadar parlamalarının sebebi ise yıldızın içinden dış uzaya yayılan Nükleer Enerji'dir.[1]
Binlerce yıldır insanlık bu yıldızların yerkürenin ne tarafında kaldığını bulmak için haritalar çizmişler ve takımyıldızları oluşturmuşlardır. Bu takımyıldızlardan Büyük Köpek Takımyıldızı, Gökyüzüne bakınca görebileceğimiz en parlak yıldız olan Sirius'u barındırmaktadır.
Büyük Köpek Takımyıldızı'nın en öne çıkan üyesi olduğu için kendisine "Köpek Yıldızı" da denmektedir.[2]
Güneşten 8,5 Işık Yılı uzaklıktaki Sirius yakın bir komşu sayılmaktadır. Hem parlaklığı hem de yakınlığı onu gece gökyüzünde en çok göze çarpan yıldızlardan biri yapmaktadır.
Dev Yıldız Sirius-A
Sirius aslında bir çift yıldızdır. Bu çift yıldız sisteminde büyük olan Sirius-A, güneşten 25 kat daha fazla aydınlatma gücüne ve 2 kat daha fazla kütleye sahiptir.[2]
Yüzey sıcaklığı 9950 Kelvin olan Sirius-A beyaz bir yıldızdır yani Tayf A türündendir.[1]
Beyaz Cüce Sirius-B
Sirius-B ise bir Beyaz Cüce'dir. Dünyadan bir tık daha küçük olmasına rağmen kütlesi yerkürenin 350.000 katıdır ve yüzey sıcaklığı 25450 Kelvin'dir.
Başlangıçta Sirius-A'dan çok daha büyük olan Sirius-B, zamanla Kırmızı Dev aşamasını geride bırakıp Beyaz Cüce'ye dönüşerek ölmüş ve Kara Cüce olmak için soğumaya başlamıştır.
Şuanda Sirius-B'nin Sirius-A etrafında elips bir yörüngeye sahip olduğu ve bu yörüngeyi 50 yılda tamamladığı biliniyor.[3]
Sirius-B'nin sıcaklığı Sirius-A'nın sıcaklığının iki katından daha fazla olsa da, aydınlatma gücü Sirius-A'dan 10000 kat daha düşüktür.[3]
Antik Dünya Hikayeleri
En basit teleskoplarla bile rahatça gözlemleyebileceğiniz Sirius Çift Yıldızı'nın iki üyesi efsanelere ve hikayelere çokça konu olmuşlardır.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
5-6-7 Temmuz günleri olan Sirius ve Güneş kavuşmasında bir sonraki yıl için herkesin kaderinin yazıldığı söylenmiştir.
Antik Mısır Tapınaklarının bile iç odaları Sirius'u görecek şekilde inşa edilmiştir.
Antik Yunanlar ise Sirius'tan korkarlardı ve Sirius'un kuraklık, güçsüzlük ve yoksulluk gibi etkilere yol açacağına inanırlardı.
Sahnenin Yıldızı
Binlerce yıldır mitlerin en özel yerlerinde olan bu yıldızı gökyüzünde gözlemlemek huzur verici. Antik Dünya'nın neresine giderseniz gidin Sirius hakkındaki bu mitleri duyabilirsiniz. Böyle özel bir yıldızın yakın komşusu olduğumuz için şanslı hissetmeliyiz.
-
13
-
6
-
4
-
2
-
2
-
2
-
2
-
2
-
1
-
1
-
1
-
0
- ^ a b Kolektif. Gokyuzu Atlasi. ISBN: 9789752309128.
- ^ a b Encyclopedia Britannica. Sirius | Facts & Location. (5 Eylül 2022). Alındığı Tarih: 8 Eylül 2022. Alındığı Yer: Encyclopedia Britannica | Arşiv Bağlantısı
- ^ a b EarthSky | Updates on your cosmos and world. Earthsky | Sirius B: How To See Sirius’ Companion. (15 Mart 2022). Alındığı Tarih: 8 Eylül 2022. Alındığı Yer: EarthSky | Updates on your cosmos and world | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 23/12/2024 00:15:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12405
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
