Manyetik alan, hareket eden elektrik yüklerinin veya mınatısların çevresinde oluşan ve diğer hareketli yükler üzerinde manyetik kuvvetlerin uygulandığı bir vektörel alandır. Atom seviyesindeki elektron hareketlerinden gezegenimizin manyetik alanına kadar geniş bir yelpazede etkilerini görmek mümkündür.

Tarihçesine baktığımızda manyetik alanın keşfi; Antik Yunan'da kehribar taşı ile başlayıp dünyanın manyetik alanı, pusulalar diye devam eden serüvenin devamında kümlülatif bir şekilde elde edilen bilgiler ışığında Sanayi Çağı'ndaki elektromanyetizma biliminin temel taşlarından birini oluşturmuştur. Michael Faraday ile James Clerk Maxwell gibi bilim insanlarının çalışmaları sayesinde modern elektrik ve manyetizma teorisinin gelişmesine zemin hazırlamıştır. Günümüzde manyetik alanlar; elektrik motorlarından jeneratörlere, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) cihazlarından veri depolama teknolojileri olan tablet, bilgisayar gibi cihazların içindeki HDD'lere kadar pek çok yerde kullanılır.

Giderek artan bir endişe: Büyük İstanbul Depremi. Tarihin en yıkıcı depremlerinden birisinin İstanbul'da yaşanması bekleniyor. Büyük sayılabilecek bir ülkenin neredeyse bütün ekonomisinin kalbine bir hançer gibi saplanacak, belki de hiçbir şeyin eskisi gibi olamayacağını garantileyecek bir deprem bekleniyor.

Televizyon kanalları deprem konusunun reyting kaymağından yiyedursun, işin bilimsel yanı her zamanki gibi göz ardı ediliyor. Bir deprem, muhtemelen bir "mega deprem", bir magazin haberiymiş gibi sunuluyor. Biz bu yazımızda size işin bilimsel taraflarını göstermeye ve uzmanların neden İstanbul'da büyük bir deprem beklediğini anlatmaya çalışacağız.

Kuzey Pasifik Dev Ahtapotu (Enteroctopus dofleini) dişileri üç ya da dört yıllık bir ömüre sahiptir ve üreme döneminde tek seferde binlerce yumurta bırakır, ardından ölür. Öte yandan, olgunlaşmış bir kıyısal Sekoya ağacı (Sequoia sempervirens) asırlarca yaşayabilir ve her yıl milyonlarca tohum üretir (Şekil 1). [Editör notu: Sekoya ağacı ayrıca Amerikan kıyı çamı olarak da bilinmektedir.] Bu iki örneğin de göstermiş olduğu üzere organizmalar nasıl gelişim gösterdiklerine, büyümeleri için gereken sürelerde, olgunluğa ulaşma zamanlarına, belirli bir boyutta ne kadar yavru üretebildiklerine ve ne kadar süre yaşayabildiklerine göre çok belirgin farklılıklar gösterir. Bunların hepsini birden değerlendirdiğimizde organizmanın yaşam döngüsünü, yani yaşam öyküsünü; yaş, boyuta ve aşamaya bağlı gelişim, büyüme, olgunlaşma, üreme, hayatta kalabilme ve ömür uzunluğu oluşturmaktadır.  

Evrimsel ekolojinin bir dalı olan yaşam öyküsü kuramındaki esas gaye, türlerin yaşam öykülerindeki dikkate değer çeşitliliğin açıklanmasıdır. Öte yandan, yaşam öyküsü evrimini önemli kılan daha başka ve merak uyandrıcı bir sebep daha vardır. Doğal seçilim aracılı adaptasyon bireylerin Darwin Uyumu değişkenliğini temel almaktadır (Ç.N: Darwin Uyumu: Bir popülasyonun, takip eden nesiller boyunca kendisini oluşturan sayısını muhafaza edebilmesi ya da artırabilmesi) ve yaşam öyküsü karakterleri yaşama uygunluğun temel bileşenleri olan hayatta kalma ve üreme özelliklerini belirlemektedir. Bu nedenle yaşam öyküsü evrimi üzerine çalışmalar, evrimsel biyolojideki en temel konu olan adaptasyonu anlamakla ilgilidir.

Adım William Thomson. Ama gelecekte herkes beni Lord Kelvin olarak bilecek… İşte ben de size bu hikayeyi anlatacağım.

26 Haziran 1824'te İrlanda’nın Belfast'ın şehrinin dış mahallelerinden birinde sakin bir evde doğdum. Dördü erkek, üçü kız, yedi çocuklu bir ailenin dördüncü çocuğuydum. Annem Margaret, ticaretle uğraşan İskoç bir aileden geliyordu. Babam James Thomson, Belfast Akademik Enstitü'nde matematik profesörüydü. Annemi en küçük kardeşim Robert'in doğumu sırasında kaybettik. Bundan dolayı bizleri babam tek başına büyüttü. 1832'de babam James Thomson Glasgow Üniversitesi’nde matematik profesörü oldu ve ailecek Glasgow'a taşındık. Babam aynı zamanda matematik ders kitabı yazarıydı ve kitaplardan kazandığı ücretle yetersiz maaşına katkı yapıyordu.