Coğrafi keşifler, Avrupa devletleri üzerinde bir kısmı olumlu, bir kısmı olumsuz çok sayıda değişime neden olmuştur. Yeni kıtadan Avrupa'ya getirilen zenginlikler, Avrupa'nın gelişimini bir hayli hızlandırmıştır. Peki neden Avrupalılar Amerika kıtasını bu kadar "kolayca" ele geçirmiştir? Bu akınlar neden aksi yönde yaşanmamıştır? Bu yazımızda, bu konuya bir bakış atacağız.

Bereketli Hilal, yani ülkemizin Doğu kısmının da içinde bulunduğu Mezopotamya, kitlesel ölçekte olmayan tarımın ilk yapıldığı yer olarak bilinir. Bu dönemde insanlık, hareketli avcı-toplayıcı yaşayış tarzına artık tarımı da eklemiştir. Böylece insanlar, yavaş yavaş avcı-toplayıcı yaşam tarzlarından uzaklaşarak, tamamen tarıma dayalı bir yaşam tarzına evrimleştiler. Tarla sürmek ve et ihtiyaçlarını karşılamak için de etraftaki büyük baş hayvanları evcilleştirmeye yöneldiler. Sabanın da tarımda kullanılmaya başlanması ile beraber, insanlar artık hem et yiyor, hem de topraktan yetişten mahsulleri avlanmaya gerek kalmaksızın tüketebiliyordu. Tarımda kullanılan öküzler ve genelde yiyecek olarak yetiştirilen koyunlar, zamanla Bereketli Hilal'den Avrupa'ya doğru yayıldılar ve insanlığın bugüne kadar sürecek olan vazgeçilmez bir parçası haline geldiler.

Einstein’ın Genel Görelilik Teorisi ve Kuantum Teorisi, Evren’in nasıl işlediğini açıklayan iki temel kuramdır. Büyük ölçekli Evren’i açıklayan Genel Görelilik Kuramı’nda Einstein, uzay-zamanı bir kumaşa benzetir. Nasıl ki dört tarafından tutularak gerilmiş bir kumaşın ya da bir örtünün üzerine ağır bir cisim bırakırsanız kumaş ağırlıktan dolayı eğilir, işte kütle de uzay-zaman dokusunu benzer şekilde eğer. Buna “kütleçekimi” denir. Daha doğrusu, cisimlerin bu bükülmüş uzay-zaman dokusu içerisinden geçerken birbirlerine doğru hareket etme meyline "kütleçekim" denir. Yani, Evren’deki her şeyin kütleçekimi sebebiyle bir diğerinin üzerine düştüğünü söyler. Örneğin, topu bıraktığınızda, Dünya’nın yerçekiminden (kütleçekiminden) dolayı onun yere düşeceğini bilirsiniz. Ve bu size hiç de garip gelmez. 

Diğer taraftan, atomun ve atom altı parçacıklarının davranışlarını açıklayan Kuantum Teorisi’nde olaylar böyle işlemez. Daha açıklayıcı olmak için, örneğimizdeki topun atom altı bir parçacık olan bir elektron olduğunu düşünün. Atom altı dünyada bu topun konumu için “burada” veya “şurada” diyemezsiniz çünkü o “aynı anda” “her yerde”dir. Gelin bu durumu, atom altı dünyasından çıkarıp kendi dünyamıza taşıyalım. Diyelim ki şu anda, evinizdesiniz. Eğer atom altı bir parçacık olsaydınız aynı anda evde, işyerinizde, Everest’in tepesinde, kısacası her yerde, olabilirdiniz.

Tarihin en önemli bilim insanlarından Carl Edward Sagan’ın ikonik cümlesini bir çoğunuz duymuşsunuzdur: "Hepimiz yıldız tozuyuz." Dilimize bu şekilde çevrilen cümlenin ("We are made of star stuff") aslında birebir çevirisi "Hepimiz yıldız özlerinden yapılmayız." şeklindedir; fakat kabul etmek gerekir ki, benimsenen ilk çeviri daha etkili ve vurucu. 

Sagan, hem kitap olarak hem de 13 bölümlük bir belgesel dizisi olarak yayınlanan eseri Cosmos’ta; dişlerimizdeki kalsiyum, kanımızdaki demir ve elma turtalarındaki karbonun, çöken yıldızların içinde oluştuğunu yazmış ve anlatmıştı. Dünyaca sevilen ve ilgi uyandıran Cosmos’un televizyon uyarlaması daha sonra 2014 senesinde Neil deGrasse Tyson sunumuyla tekrar çekilmiş ve yayınlanmıştı. Henüz okumadıysanız Sagan’ın Cosmos adlı eserini ve izlemediyseniz de hem Sagan’ın hem de Tyson’ın sunumlarıyla yayınlanan Cosmos belgesellerini tavsiye ederiz. Tüm belgesel tavsiyelerimizi buradan görebilirsiniz.

İşte tüm bu diş aşınmalarıyla mücadele etmek adına diş fırçalamak, birçok insan için tırnak kesmek veya tuvalet yapmak kadar "doğal" bir davranıştır. Çoğumuz dişlerimizi günde en az 1, muhtemelen 2 defa fırçalarız; fakat bunun mantığı ne, hiç düşündünüz mü? Sonuçta savanalarda yaşayan atalarımızın diş macununa ve diş fırçasına erişimi yoktu. Biz neden dişlerimizi fırçalamak zorundayız ki?

Öncelikle, dişlerimizi ne sıklıkla fırçalamamız gerektiği sorusunu cevaplayalım ve ardında yatan mantığı izah edelim: Hem Türk Dişhekimleri Birliği hem de Amerikan Diş Birliği, günde 2 defa, flüorürlü diş macunlarıyla, her biri en az 2 dakika sürmek kaydıyla dişlerinizi fırçalamayı önermektedir.^[1][2] Dişlerinizi fırçalamanızın nedeni, dişlerimiz arasına sıkışan yemek parçacıklarını ve dişlerimiz üzerinde biriken beyaz renkli, yapışkan ve içi bakteri dolu plakları temizlemektir. Özellikle de yemek yedikten veya yüksek şeker içerikli içecekler tükettikten sonra, bu plaklar içerisindeki bakteriler asitler üreterek diş minesine saldırır. Nihayetinde bu asit, mine tabakasının parçalanmasına neden olur ve çürük dediğimiz yapıları oluşturur. Temizlenmeyen plaklar ise sertleşerek tartar adı verilen daha kalın tabakalar üretirler; bunların temizlenmesi çok daha zordur. Diş etinizde biriken tartar, nihayetinde iltihaplanmaya ve diş eti hastalıklarına yol açar.