Enfeksiyonları tedavi etmekte kullanılan antibiyotik, antiviral, antifungal ve antiparazitik ilaçların tamamı, antimikrobiyal ilaçlardır. 21. yüzyılda antimikrobiyal direnci (AMD), insan sağlığını tehdit eden küresel bir sorun haline gelmiştir.

Ocak 2022'de The Lancet dergisinde yayımlanan bir rapora göre, 2019 yılında, hastalık yapıcı organizmaların antimikrobiyallere karşı geliştirdiği direnç yüzünden tedavi edilemeyen enfeksiyonlar, 1.27 milyon ölüme yol açarak HIV veya malarya kaynaklı ölümlerin sayısını geçmiştir ve önde gelen ölüm sebepleri arasında kardiyovasküler rahatsızlıklardan sonraki sıraya yerleşmiştir.^[1]

Halk arasında genellikle kalp krizi olarak bilinen miyokard enfarktüsü, kısaca MI (İng: "Myocardial Infarction"), patolojik olarak iskeminin neden olduğu miyokard hücrelerinin geri dönüşü olmayan ölümü olarak tanımlanır ve kalbin koroner arterine giden kan akışı azaldığında ya da durduğunda ortaya çıkar ve kalp kasına zarar verir.^[1]

En sık görülen semptom; omuz, kol, sırt, boyun veya çeneye yayılabilen göğüs ağrısı veya rahatsızlığıdır. Sıklıkla göğsün ortasında veya sol tarafında oluşur ve birkaç dakikadan fazla sürer. Rahatsızlık bazen mide ekşimesi gibi hissedilebilir.^[1] Diğer belirtiler arasında nefes darlığı, mide bulantısı, baygınlık hissi, soğuk ter veya yorgunluk sayılabilir.^[2] İnsanların yaklaşık %30'unda atipik semptomlar vardır. Kadınlar ise genelde göğüs ağrısı yerine, boyun ağrısı, kol ağrısı veya yorgunluk hissederler.^[3]

Türdiriltimi (İng:"De-extinction") kavramı, belki de bilim dünyasının görmüş olduğu en olağandışı ve ilginç kavramlardan biridir. Nesli tükenmiş canlıları, bir nevi yeniden hayata döndürme fikri, ilk duyulduğunda hem ilginç hem de neredeyse imkânsız gibi gelebilir. Ancak genel kanının aksine, bu fikrin gerçekleştirilebilirlik potansiyeli vardır ve hatta bazı başarılar elde edilmiştir. 2023 yılı itibariyle, türdiriltimi oldukça popüler bir araştırma alanı haline gelmiştir ve aldığı yatırımlar sayesinde de hızla gelişmektedir. Türdiriltimi, gelecekte ekosistem mühendisliğinden yapay rahim teknolojilerine kadar hayatımızın her alanını etkileyecek bir bilimsel araştırma sahası olma yolunda önemli adımlar atmaktadır.

Türdiriltimi, 21. Yüzyılda popüler hale gelen bir kavram olmasına rağmen, kökenleri çok daha eski zamanlara dayanmaktadır. Bu konseptin izleri, 1900'lerin başlarına ve hatta Nazi Almanya'sı dönemine kadar gitmektedir. Kulağa ütopik bir olgu gibi geldiği için birçok insan, türdiriltiminin gerçekleştirilebilir olup olmadığı sorusunu sormaktadır. Nitekim tarih boyunca çeşitli türdiriltim projeleri gerçekleştirilmiş; bazıları başarılı olmuş, bazıları ise başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

Günümüzde tıp doktorluğunun en saygın dallarından birisi kuşkusuz cerrahlıktır. Öte yandan klasik halk zanaatinin en önemli parçalarından birisi berberliktir. Peki bundan birkaç asır önce, bu ikisinin aynı meslek olduğunu biliyor muydunuz?

Berber-cerrahlık, kökenleri 13. yüzyıla kadar takip edilebilen bir meslektir. Bu dönemde şehirler henüz oldukça küçüktü ve birçok "popülasyon merkezi"nin kendisine ait bir hekimi ve hamamı ("banyo evi") bulunuyordu. İşte berber-cerrahlar, bu mini-şehirlerde görevlerini icra eden, hem saç ve sakal kesip, peruk takımı gibi kozmetik prosedürleri uygulayan, hem de kırık-çıkık düzeltme, ot-temelli tedaviler uygulama, kanama durdurma, diş çekimi, katarakt temizleme, kangrenli uzuvlara ampütasyon gibi çeşitli cerrahi operasyonları gerçekleştiren uzmanlardı. Ayrıca kupalama ve sülük tedavisi gibi sahtebilim uygulamaları da bu dönemde berber-cerrahlar tarafından uygulanıyordu. Bu kişilere "uzman" diyoruz; çünkü berber-cerrah olmak için bir kişinin 7 yılı bulabilen süreler boyunca çıraklık yapması gerekiyordu. Bu, birçok diğer meslekten daha uzun bir eğitim dönemi demektir.

Gelişmiş yılan türlerinin zehirleri düzinelerce proteinin karışımı olup evrimsel yeniliklerin de güzel bir örneğidir. Evrimsel yenilik ile kasıt ise, yeni bir özelliğin belirli bir hayvan grubunda ortaya çıkması ve bu grubun başarısına katkıda bulunmasıdır. Bu yeniliklerin nasıl ortaya çıktığının anlaşılması hayvan evriminin daha büyük kalıplarının da anlaşılmasında hayati önem taşımaktadır. Bununla, aynı zamanda türler arası farklılıkların genetik temellerine de ışık tutulmuş olacak ve bu da farklı türlerin zehir bileşimleri de oldukça farklılıklar göstermekte iken zehirli yılan ısırığı kurbanlarına uygulanacak tedavinin etkisini artıracaktır.

Galler'deki Bangor Üniversitesi Biyolojik Bilimler Okulu'ndan araştırmacılar, bir grup zehirli ve zehirsiz sürüngenin zehir bezleri ve tükürük bezleri ile diğer vücut dokularını inceleyerek, yılan zehri toksinlerinin kökenlerine temel teşkil eden evrimsel süreçleri tanımlamaya çalıştılar.

Artık gün, Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketiyle insan yapımı takvimler arasındaki uyumsuzlukları en aza indirmek amacıyla, belirli aralıklarla Julyen ve Gregoryen takvimlere eklenen fazladan 1 gündür. Artık gün, genellikle 4 yılda bir eklenir; ama az sonra göreceğimiz gibi, kural bundan daha karmaşıktır. Artık gün, her zaman Şubat ayına eklenir ve normalde 28 güne sahip olan aya 29 Şubat eklenmesine neden olur. Bunun tek istisnası 1712 yılında İsveç'te oluşan 30 Şubat günüdür. 29 Şubat, aynı zamanda Kuzey Yarımküre'de meteorolojik kışın son günü ve artık yıllarda Güney Yarımküre'de meteorolojik yazın son günüdür.

Bir sonraki artık gün 29 Şubat 2028 günüdür. Aynı zamanda 2024 yılı da artık yıldır, bu nedenle son artık gün 29 Şubat 2024'te yaşanmıştır.