~Georgiev ve ark.

İnsanlar arasındaki ölümcül şiddet örüntülerinin anlaşılması, erkek ve dişi arasındaki bazı önemli cinsiyet farklılıklarını anlamayı gerektiriyor. Dünya üzerinde cinayet suçlularının %95'ini; kurbanların ise %79'unu erkekler oluşturmaktadır. Ölümcül şiddetle ilgili cinsiyet farklılıkları her kıtada, her tipteki toplumda, avcı-toplayıcılardan büyük ulus devletlere kadar, dikkat çekici bir tutarlılık gösteriyor.

Büyük Bizon Katliamı, 19. yüzyılın ikinci yarısında Kuzey Amerika'da milyonlarca Amerikan bizonunun sistematik olarak yok edilmesi sürecidir. Bu katliam yalnızca avcılığın kontrolsüz yayılmasından değil aynı zamanda Amerikan hükümetinin ve ordusunun bilinçli politikalarından kaynaklanmıştır. Bu süreç, günümüzde literatürde Büyük Bizon Katliamı (Ing: Great American Buffalo Slaughter) olarak tanımlanmakta ve hem ekolojik tarih hem de sömürgecilik çalışmaları açısından kritik bir dönüm noktası olarak değerlendirilmektedir.

Amerikan federal hükümeti ve askeri otoriteler, yerli halkların başlıca geçim ve kültürel yaşam kaynağı olan bizonları hedef alarak direniş gücünü kırmayı ve rezervasyon sistemine geçişi hızlandırmayı amaçlamıştır. Özellikle demiryollarının batıya doğru genişlemesiyle birlikte, endüstriyel düzeye ulaşan avcılık faaliyetleri bizon nüfusunda çok ciddi bir düşüşe neden olmuş; türün tahmini 30 ila 60 milyon arasında olan birey sayısı 19. yüzyılın sonuna gelindiğinde 1.000’in altına kadar gerilemiştir. Bu durum Kızılderili kabilelerin ekonomik bağımsızlıklarını yitirmelerine ve zorla yerinden edilmelerine zemin hazırlamıştır.

Yaşayan fosil, evrimsel olarak uzun zaman dilimlerinde, o kadar uzun bir sürede olması beklenenden daha az miktarda evrimleşmiş olan, dolayısıyla atasal türlere ait genleri ve özellikleri pek değişmeden koruyan türlere verilen bir isimdir. Normalde bu tür atasal özellik bilgilerini canlıların fosillerinden elde ettiğimiz; ancak bu şekilde kısmen az değişmiş türler halen yaşamakta olan canlılar oldukları için, onlara "yaşayan fosil" deriz.

Yaşayan fosiller, evrim karşıtlarınca "evrimi çürüten canlılar" olarak lanse edilse de, aslında tam tersine, evrimsel öngörülerimizi bizzat doğrulamamızı sağlayan, gözümüzün önünde evrimsel süreci gösteren, son derece ilgi çekici canlılardır. Evrim karşıtları, bu gerçeği gizlemek için yaşayan fosilleri "milyonlarca yıldır hiç değişmemiş canlılar" olarak tanımlarlar; halbuki bu canlılar, milyonlarca yıldır hiç değişmemiş değildir. Tam tersine, yaşadıkları ortam şartlarının değişim miktarı ile gayet uyumlu bir şekilde evrimleşmişlerdir; sadece ataları, daha dengesiz ve değişken ortamlarda yaşamış türlere göre daha az değiştiği için göreli bir değişim miktarı söz konusudur - ki bu da, evrimsel olarak (özellikle de dengeleyici doğal seçilim açısından) son derece avantajlı, Evrim Teorisi açısından da son derece makul ve beklendiktir.^[1] Evrim karşıtlarının yaşayan fosillerle ilgili bilim dışı iddiaları, uzmanlarca tekrar tekrar çürütülmüştür.^[2][3][4]

Herhangi bir zamanda Amerika Birleşik Devletleri nüfusunun yaklaşık %10'u majör depresif bozuklukla (MDD) mücadele ederken insanların %20'si yaşamları boyunca bu bozukluğun belirtilerini gösterebiliyor.^[1]

Ancak bu kadar yaygın olmasına rağmen MDD tedavisinde kullanılan yöntemler, toplumun azımsanamayacak bir kesiminde yetersiz kalmaktadır. Standart tedavi yöntemi olan antidepresanlar, MDD hastalarının %30’unda etkili olmamaktadır.

"Ampulün babası" dendiğinde akla gelen ilk isim büyük mucit Thomas Edison'dur. Ancak tıpkı Nikola Tesla'nın birçoklarının inandığı gibi alternatif akımı (AC) ve onunla ilgili pek çok şeyi icat etmemiş ama geliştirilmesine önemli katkılar sağlamış ve daha kullanılabilir hale getirmiş olması gibi, Thomas Edison da "akkor ampul/lamba" denen cihazı icat etmemiştir. Onu geliştirmiş ve kullanılabilir kılmıştır. 

İnsanlık tarihindeki ilk çalışabilen (ama çok da işlevsel olmayan) ampulün icadı 1800 yılında İtalyan mucit Alessandro Volta'ya kadar gitmektedir. Evet, "voltaj" ya da "volt" olarak bildiğiniz elektrik potansiyeline ismini veren ünlü bilim insanı... Volta, hareketli çinko ve bakır diskleri kullanarak ilk akkor lambayı üretmeyi başarmıştır. Ancak Volta bu konunun üzerine daha fazla gitmemiştir. Daha ziyade, bugün "batarya" veya "pil" olarak bildiğimiz cihazları üretme yolunu seçmiştir.

Karanlık bir odanın penceresinden önünüzdeki çalılığa baktığınızı düşünün. Çalılığın arasında bir şekil fark ettiniz ve bu şeklin bir dinozor olduğunu düşünmeye başladınız. Görmüş olduğunuz objenin bir dinozor hologramı olmadığını veya başka bir eşyayı bir dinozora benzetmediğinizi nereden bilebilirsiniz? Gerçekten bir dinozorun çalılığın içinde olduğundan nasıl emin olabilirsiniz?

Diyelim ki yanılıyoruz ve karşımızda bir dinozor olmadığı halde dinozor olduğunu kabul etmiş olalım. Bu yanlış kabulün nedeni dışarıdan zihnimize etki eden şeylerle mi (ortamdaki ışığın saydamlığı, tüketilen ilaç vb.) yoksa bizzat bizim zihinsel süreçlerimizle mi ilişkilidir?

Fosiller, evrim tarihini keşfetmenin en heyecan verici yöntemlerinden birisidir. Bugüne kadar keşfedilen on binlerce fosil, evrim tarihindeki birçok detayı aydınlatmakla birlikte, istisnasız olarak her biri, evrimsel biyolojinin öngörülerini doğrulayacak kanıtlar olarak kayda geçmiştir. Bu açıdan evrimsel biyoloji ile, fosilleri gün yüzüne çıkan paleontoloji ve antropoloji arasında çok yakın bir ilişki olduğu söylenebilir. Evrimsel biyoloji, türlerin tarihini aydınlatma konusunda bakmamız gereken detaylar açısından yön gösterir, paleontoloji ve antropolojinin çıkardığı fosiller, evrimsel öngörüleri sınamak adına bu potansiyel fosilleri arar ve bulur. Tabii ki fosil araştırmalarının tek amacı evrimsel geçmişi aydınlatmak değildir; türlerin biyolojisine, fizyolojisine, anatomisine yönelik birçok detayı keşfetmemizi ve bir yerde "kendimizi daha yakından tanımamızı" da sağlar.

Dünya’nın yüzeyi sabit gibi görünse de geçen 4,6 milyar yıl içerisinde ciddi ölçüde değişmiştir. Dağlar oluşmuş ya da aşınmış, kıtalar ve okyanuslar kaymış ve Dünya kimi zaman çok soğuk ve tamamen buzlarla kaplı kimi zaman da daha sıcak ve buzların yok olduğu dönemler geçirmiştir. Bu değişiklikler o kadar yavaş gerçekleşir ki bir insanın yaşamı boyunca fark edilemezler, ancak şu anda bile Dünya’nın yüzeyi hareket etmekte ve değişmektedir. Bu değişiklikler olurken, organizmalar evrim geçirmiş ve bazılarının kalıntıları fosil olarak korunmuştur.