Nature Chemistry dergisinde yayınlanan yeni bir makalenin yazarlarından olan Furman Üniversitesi lisansüstü öğrencilerinden Trent Stubbs'ın çalışması, yaşamın kökenlerine yönelik algımızı kökünden değiştirme potansiyeline sahip.^[1] Çünkü bu araştırma, organik kimyasal reaksiyonların, milyarlarca yıl önce inorganik süreçlerden başlayabileceğini gösteriyor.

Bu reaksiyonlardan birisi, yediğimiz besinleri enerjiye dönüştürmemizi ve böylece yaşamımızı sürdürmemizi sağlayan, sitrik asit döngüsü olarak da bilinen Krebs Döngüsü'dür. Çalışma, bu döngünün sentetik olarak üretildiği ilk araştırma olma özelliğini de taşıyor. Üniversitenin Kimya Bölümü profesörlerinden Greg Springsteen şöyle diyor:

Şöyle bir düşündüğünüzde aklınızdan kaç tane dili sayabilirsiniz? On? Yirmi? Belki de otuz?

Ethnologue sitesine göre günümüzde dünya çapında konuşulan 7.099 dil bulunmakta ve bu dillerin sayısı gün geçtikçe değişmekte. Afet yardım çalışmalarında görev alan ekipler için bu sayının büyüklüğü özellikle de düşük kaynak ulaşılabilirliği olan yerlerde çalıştıklarında ezici olabiliyor.

Uçakla seyahat etmek, kaygılarımız ve korkularımız ne derse desin, inanılmaz derecede güvenlidir. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından yapılan açıklamaya göre, uçakla ulaşım havacılık tarihinin en güvenli ulaşım sistemine dönüşmüştür. Bu, istatistiksel olarak her on milyon döngü için (bir döngü, bir kalkışı ve bir inişi içerir) bir tane bile korkunç bir başarısızlık olmadığı anlamına gelir.

Bir uçakla seyahat etmenin bir otomobilde seyahat etmekten çok daha güvenli olması, sezgisel olarak doğru hissettirmeyebilir; ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde, her 100 milyon araçta mil başına yaklaşık 1,13 ölüm meydana gelirken her 100 milyon uçak milinde sadece 0,035 ölüm meydana gelmektedir. Başka bir deyişle, Amerika'da bir araba kazasında ölme olasılığınız yaklaşık olarak 114'te bir iken, bir uçak kazasında ölme olasılığınız yaklaşık olarak 9.821'de birdir.^[1][2]

Sigmund Freud, 1938'de, son âna kadar Viyana'dan çıkmadı. Alman Ordusu şehre girdikten ancak üç ay sonra, 4 Haziran’da Doğu Ekspresi ile ülkeden ayrıldı. Viyanalı Yahudilere karşı yapılan zulmün hemen başlamasına (Almanlar vardığında CBS Radyo için Viyana’da çalışan Edward R. Murrow, Yahudi evlerinin tarumar edilerek aranmasına şahit olmuştu) ve arkadaşlarının kaçması için neredeyse yalvarmasına rağmen, Freud buna ayak diremişti. Kızı Anna tutuklanıp Gestapo tarafından sorgulandıktan sonra, fikrini değiştirdi. Ailesinin bir kısmını ülkeden dışarı çıkarabilmişti; ancak dört kız kardeşi çıkamadı. Bunlardan birisi Theresienstadt'da açlıktan, diğerleri de muhtemelen Auschwitz ve Treblinka'da gazlanarak katledildi.

Freud, Londra'ya iltica etti. Arkadaşları onu, şu anda Freud Müzesi olan, Hampstead'deki büyük bir eve yerleştirdi. 28 Şubat 1939'da Virginia ve Leonard Woolf, çaya geldiler. Hogarth Yayıncılık'ın kurucuları ve sahibi olan Woolf ailesi, 1924’den itibaren Freud'un Britanyalı yayıncıları olmuştu. Hogarth daha sonra, "Standart Baskı" (İng: "Standard Edition") olarak da bilinen, Freud’un çalışmalarının 24 ciltlik çevirisini, Anna Freud ve James Strachey editörlüğünde yayınlayacaktı.

Tropik mercan kayalığı bölgelerinde dalış yapan dalgıçlar, yıllardır herhangi bir kışkırtıcı davranışta bulunmadıkları halde son derece zehirli deniz yılanlarının saldırılarına uğruyorlardı. Deniz yılanları onlara doğru hızlıca yüzüp uzuvlarına ve paletlerine sarılıyor, hatta ısırıyordu. Avustralya'nın ulusal bilim ajansı CSIRO'da çalışan Tim Lynch ve çalışma arkadaşları, Büyük Bariyer Resifi ve Keppel Adaları'nda 1990’lardan beri raporlanan karşılaşmaları inceledi.

Dalgıçların yılanlarla olan karşılaşmalarında, yılanlar hızlı zikzaklar çizerek dalgıçlara yaklaşıyordu. Bu hareket, yavaşça süzülen meraklı yılanların davranışından kolayca ayırt edilebilir. Bu tür bir yaklaşma davranışı, araştırmacıların kafasında soru işaretleri oluşturdu: Serbestçe dolaşan bir yılan, kendisini rahatsız etmeyen, av olamayacak kadar büyük bir insandan, devasa resifin içinde kolayca kaçabilecekken, neden ona yaklaşır ve hatta ısırır? Oysaki deniz yılanlarının akrabaları olan karasal yılanlar üzerinde yapılan kapsamlı araştırmalar, bu hayvanların yaklaşan bir insanla yüzleşmekten çok kaçmayı tercih ettiğini gösteriyor. Mantıken, çoğu hayvan da bu davranışı sergiler. Peki deniz yılanları neden tam tersini yapıyor?

Biyolojik cinsiyet ile ilgili anatomik farklılıklar pelviste, halk arasındaki adıyla leğen kemiğinde kolayca ayırt edilebilmektedir. Erkek ve dişi Homo sapiens pelvisleri arasındaki yapısal farklılıklar, dişi pelvisi ile karşılaştırıldığında daha belirgin ve iyi işaretlenmiş kas ekleri ile birlikte daha büyük eklem yüzeyleri olan erkek pelvisinin daha kalın iskeleti ile ilgilidir.

Daha belirgin farklılıklar ise, elbette dişi pelvisinin doğuma uygun şekilde evrimleşmesinden kaynaklanmaktadır. Peki gerçekten öyle mi?

Günümüzde a dinine mensup bir kişiye insanlığın başlangıcı sorulsa o gidipte b dinini kabul ettiği başlangıcı cevap olarak verse ne olur? Tabiiki de a dininin söylediği savunulur. Kısacası bazı bunun gibi kavramlar dinden dine değişir. Bu yüzden günümüz okullarında öğrenci soruyu dini metinlerden değil bilimsel makale ve yazılarda ararki okulunda istediği budur. Dinlerin birbirlerinden bağımsız savundukları olabilir ama bilim teki savunur. Bazı zamanlar bilimde teoriler ortaya atılır.Teoriler asıl olanı çürütmek içindir ve genellikle hemen çürütülür. Tabii ki hepsi değil. Kısacası farklı dinler olduğu gibi bu dinlerin farklı semboliklikleri vardır.

Son 30 yılda biyolojiye olan felsefi ilginin artması, biyolojik bilimlerin aynı dönemde artan önemini yansıtmaktadır. Günümüzde birçok farklı biyoloji konusunda geniş bir literatür vardır ve bu literatürdeki çalışmaların bütününü tek bir kalemde özetlemek imkânsızdır. Bu yüzden bu yazı biyoloji felsefesinin ne olduğunu açıklamayı amaçlamaktadır. Biyoloji neden felsefe için önemlidir ya da tam tersi, felsefe neden biyoloji için önemlidir?

Biyoloji felsefesinin genel başlığı altında üç farklı felsefi sorgulama vardır. İlk olarak bilim felsefesindeki genel tezler biyoloji bağlamında ele alınır. İkinci olarak biyolojinin kendisindeki kavramsal bulmacalar felsefi analize tabi tutulur. Son olarak geleneksel felsefi sorular tartışılırken biyolojiye başvurulur. İlk iki felsefi çalışma sıklıkla gerçek biyolojinin ayrıntılı bilgi bağlamında yürütülür. Üçüncüde bu daha azdır.

"Mantık hatası" kalıbı, tıpkı "teori" sözcüğü gibi günümüzde, günlük dilde farklı, bilimde ve felsefede ise farklı anlamlarda kullanılan bir kalıptır. Günlük yaşantımızda genellikle anlayamadığımız ya da anlayamayacağımız kadar karmaşık olan olaylar için “Bu işte bir mantık hatası var.” deriz. Ancak bilim dünyasında mantık hataları, günlük dildeki kullanımı kapsamakla birlikte, burada göreceğiniz gibi çok daha geniş bir alanı içine almaktadır.

Mantık Hatası (İng: "Logical Fallacy"), isimden de anlaşılabileceği gibi, temel olarak, mantıklandırma sürecinde yapılan her türlü hata anlamına gelmektedir. Ancak mantık hataları, olgusal (gerçeksel) hatalardan (İng: factual error) farklıdır. Örnekleyelim:

Az çalışılmış etnik gruplar, bilim insanlarının, Afrika kıtasında onlarca bin yıl önce yaşanmış olan göç hareketlerini anlamalarını sağlıyor.

İnsan türünün Afrika'daki erken tarihi, bir düzine etnik gruptan elde edilen 180 genomun incelenmesiyle detaylı şekilde anlaşılmaya başlandı. Üstelik bu grupların bazıları daha önce hiç çalışılmamıştı.