Standart Model (veya uzun adıyla "Parçacık Fiziğinin Standart Modeli" veya "Temel Parçacıkların Standart Modeli"), Evren'de var olduğu bilinen dört temel kuvvetten yer çekimi hariç üçünü (elektromanyetizma, zayıf çekirdek kuvveti ve güçlü çekirdek kuvveti) tanımlayan ve bilinen tüm temel parçacıkları sınıflandıran teoridir. Standart Model, Kuantum Alan Teorisi'nden doğan bir paradigmadır ve kendiliğinden simetri kırılması, fiziksel anomaliler ve pertürbatif olmayan davranışlar da dahil olmak üzere, çok çeşitli fiziksel fenomenleri izah etmekte kullanılabilir.^{[1][2][3][4][5]}

Karanlık madde ve nötrino salınımlarının varlığı gibi Standart Model'den farklı deneysel sonuçları açıklamak için varsayımsal parçacıkları, ekstra boyutları ve ayrıntılı simetrileri (süpersimetri gibi) birleştiren daha egzotik modeller oluşturmak için bir temel olarak kullanılır.

İnsanlarda ahlaki durumun mevcut olduğu ancak insan-dışılarda mevcut olmadığı fikrini meşru kılan, insanlıkla ilgili ayırt edici bir şey var mıdır? [Ç.N. “non-humans”, yazı boyunca insanın dışındaki hayvan türleri anlamında kullanılmaktadır; E.N. "non-persons", yazı boyunca bilişsel melekeleri yerinde olmayan insanlar veya kişilik/birey hakları bulunmayan canlılar için kullanılmaktadır.]

Bu soruya bulunacak bir yanıt filozoflar arasında olduğu kadar, felsefenin dışında kalıp da insan-dışı hayvanlara davranış şeklimizle ilgilenenler arasında da önemini giderek artırmıştır. Kimileri için bu soruya verilecek yanıt bizleri, insanların doğasını ve ahlaki zorunluluklarımızın makul kapsamını daha iyi kavramaya götürecektir. 

Journal of the American College of Cardiology'de yayınlanan bir çalışmaya göre, kötü bir diyetten eti çıkarmak onu daha sağlıklı hale getirmez.

Çalışma, şekerli içecekler ve patates kızartması gibi pek çok işlenmiş ürünün de dahil olduğu çoğunlukla bitkisel temelli beslenme düzenine sahip katılımcıların, işlenmiş ürünlerden kaçınan (beslenme düzenlerine az miktarda et dahil olsa bile) kişilerden çalışma sürecince daha yüksek oranda kalp hastalıklarına yakalandıklarını veya bu nedenle öldüklerini göstermiştir.

TANRISIZ AHLAK/İYİLİK OLUR MU?

Tarihsel materyalizme göre; üretim sürecinde insanlar iradelerine bağlı olmayan, zorunlu ilişkiler kurarlar. Bu ilişkiler ve mülkiyet biçimi toplumun ekonomik yapısını (altyapı) oluşturur. Bu altyapı da hukuki, siyasi, dinsel, ahlaki, ideolojik, felsefi, sanatsal bilinç şekillerini içeren üstyapıyı şekillendirir (altyapı-üstyapı ilişkileri, altyapının belirleyiciliği, bir aşamadan sonra üstyapının alt yapıyı etkilemesi, üstyapının altyapıyı gecikmeli olarak izlemesi ya da öncelemesi gibi tartışmalarla birlikte).

1907'de tanımlanan ve şu ana dek 7 bireyin fosili bulunan Scleromochlus taylori, sahip olduğu özellikleriyle birçok bilim insanının aklını karıştırmıştı. Tanımlanmasının üzerinden bir asırdan fazla zaman geçmesine rağmen hala Scleromochlus hakkında bildiklerimiz kesin bilgiler değil. Ancak şu ana kadarki en güncel ve detaylı çalışma 2020'de S. Christopher Bennett tarafından yayınlandı ve Scleromochlus hakkında önceden kabul görmüş (Scleromochlus'un terozorların atası/kardeş türü olması, Scleromochlus'un koşucu olması, vb. gibi) bazı fikirler yeniden tartışıldı. Ne yazık ki Scleromochlus cinsi üzerine Türkçe bir yazı henüz yazılmamış. Biz bu yazımızda, Bennett'in makalesinde sunduğu yeni bulguları paylaşacağız ve Scleromochlus hakkında kapsamlı bilgiler sunacağız.

Fakat öncelikle, Scleromochlus cinsi nedir?

Beklenmedik Düşük Başarı (İng: "Underachievement") genellikle, "beklenen" ile "gözlenen" performans arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır. Beklenen performans, kişinin zihinsel kapasitesi gereği sergilenmesi mümkün olabileceği başarı düzeyidir. Gözlenen performans ise, kişinin gerçekte ortaya koyduğu performansların ölçülebilir birimleridir. Bu iki düzey arasında görülen fark, kişinin hayat kalitesini etkilemeye başladığında beklenmedik düşük başarı kavramından söz etmeye başlayabiliriz. Bu, çoğu insanda karşılaşılabilecek bir durumdur. Bu yazının odağı ise farklı bir grubun, üstün zekalıların beklenmedik düşük başarılı olması ile ilgili olacaktır.

Öncelikle, "üstün zeka" ve hatta "zeka" tanımını yapmak oldukça zordur. 1921 yılında 17 psikoloğun tartışması sonucunda zekanın bir tanımı olmadığı üzerinde hemfikir olundu. Ardından Thorndike şunları söyledi, "’zeka ... olmaktır’ şeklindeki bütün cümleler anlamsızdır" Wesman ise 1968 yılında, bu tartışmaya değinerek, "50 yıl önce fikir birliği yoktu, bugün hala yok" diyordu. 2021 yılındayız, bugün de hala yok. Hatta bu yüzden etoloji (hayvan davranışları bilimi) alanında "zeka" yerine "bilişsel yetenek" tanımı kullanılabilir. Zira henüz zekanın ne olduğunu bilimsel olarak kesin bir şekilde tanımlayamıyoruz. Dolayısıyla bu yazıda kullanılan "zeka" tanımını daha çok psikolojik açıdan düşünebilirsiniz.

Yapay zekanın iş dünyasının geleceğini nasıl değiştireceğine dair tartışmalar devam ediyor. ResumeBuilder firması, iş liderlerinin teknolojinin şirketlerini nasıl etkileyeceğine inandıklarını öğrenmek için Kasım 2023'ten itibaren 2024 yılı boyunca yapay zeka kullanmayı planlayan şirketlerdeki 750 iş lideriyle anket yaptı. Araştırmanın temel bulguları şöyle:

Yapılan ankete göre şirketlerin %53'ü şu anda yapay zeka kullanıyor ve %24'ü 2024 yılında başlamayı planlıyor.

Müzik, günlük yaşantımızda pek çok kez duyduğumuz ve bazen bizde üzücü duygular bazense neşe, mutluluk uyandıran bir evrensel sanat formudur. Bu yazıda, müziğin insan beynindeki yolculuğu ve etkileri incelenecek ve müziğin insan yaşamındaki rolü anlaşılacaktır. Bu yazı, müziğin insan beyni üzerindeki etkilerini anlamamıza ve müzik terapisinin sağlık üzerindeki potansiyelini daha iyi anlamamıza yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Ancak, müziğin insan beynindeki işleyişi ve bu işleyişin insan davranışları ve sağlık üzerindeki etkileri hala keşfedilmemiş birçok gizemi de barındırmaktadır.

İnsan beyni; işleyişlerine, görevlerine göre farklı loblara (bölümlere) ayrılmıştır. Temel olarak anlatacak olursak: Ön tarafta bulunan kısıma prefrontal korteks denilir. Bu kısım karar vermemizi, duygularımızı, kişiliğimizi vb. Işlemleri gerçekleştirmemizi sağlar. Başınızın iki yanında ise temporal lob bulunur. Bu kısımın konuşmaların anlamını kavramaktan tutun da yüzleri tanımaya kadar çeşitli işlevleri bulunur. Başımızın arka kısımında ise Oksibital lob bulunur. Burası ise lisan öğrenme, görme yeteneği vb. Işlevlerden sorumludur.^[1]