Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Gen Akışı Altında Türleşme: Maya Mantarları, Gen Akışının Devam Ettiği Durumlarda da Rahatlıkla Evrimleşip Yeni Türlere Ayrılabiliyorlar!

Gen Akışı Altında Türleşme: Maya Mantarları, Gen Akışının Devam Ettiği Durumlarda da Rahatlıkla Evrimleşip Yeni Türlere Ayrılabiliyorlar! What's Under That Microscope?
Fermentasyon ve Maya Mantarı
4 dakika
969
Evrim Ağacı Akademi: Türleşme Yazı Dizisi

Bu yazı, Türleşme yazı dizisinin 29. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Taksonomi Nedir? Sınıflandırma Biliminin Temel Kurallarını Öğrenin!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Özet
Tüm Reklamları Kapat

Türleşmenin yerel çevresel koşullara daha iyi uyum sağlayan varyantların seçilimine dayandığı fikri, Charles Darwin'in Türlerin Kökeni Teorisi'nin merkezinde yer alır ve bunun biyolojik evrimin ve dolayısıyla biyolojik çeşitliliğin merkezi bir bileşeni olduğu artık bilinmektedir. Popülasyonların coğrafi izolasyonu, genellikle ekotiplerin ayrılması ve sonunda yeni türlerin oluşturması için gerekli bir durum olarak kabul edilir. Belirli bir türün popülasyonları coğrafi engellerle ayrıldığında, her ikisinde de ortaya çıkan uygun mutasyonlar, iki popülasyon arasında çiftleşme engellendiği için, yerel olarak sabitlenebilir (o popülasyonlar içinde "norm" haline gelebilir).

Türleşmenin, iki popülasyon arasında gen akışının mümkün olduğu, yani genetik karışımın devam ettiği koşullarda meydana gelip gelemeyeceği halen tartışmalı bir konudur. Bu konuyu çözmek için Münih'teki Ludwig Maximilians Üniversitesi evrimsel biyoloğu Jochen Wolf ve grubu, Simone Immler (Doğu Anglia Üniversitesi, İngiltere) ile işbirliği yaparak, ekmek mayasını genetik olarak farklılaşmış popülasyonlar arasındaki gen akışının derecesi kademeli olarak arttığında ne olacağını deneysel olarak incelemek için bir model sistem olarak kullandılar. Wolf, şöyle anlatıyor:

Tüm Reklamları Kapat

6 yıldır devam eden bu projenin başlangıç noktası, asıl popülasyonumuzun oluşmasını mümkün kılan tek bir kurucu (ata) hücre oldu. Daha sonra bu popülasyonda birçok nesil boyunca biriken mutasyonları inceledik.

İlk atadan başlayan bilim insanları, önce bir süspansiyon içinde yüzen veya aşağıya doğru batan hücreler üzerine seçilim baskısı uyguladılar. Bu şekilde, kısaca "üst" ve "alt" olarak adlandırılan, farklı "habitatlara" adapte olmuş iki popülasyon elde ettiler. Bu iki davranış, hücrelerin morfolojisindeki farklılıklar ve birbirleriyle çok hücreli kümeler oluşturma eğilimleri ile ilgilidir: Kimi maya mantarı hücresi batar, kimi yüzer; bunların birbirinden izole kalmaları, türleşmeyi tetikleyen ana mekanizmadır.

Genetik olarak farklılaşmış bu popülasyonları oluşturduktan sonra, araştırmacılar onları çeşitli oranlarda bir araya getirmeye başladılar ve ardından, nasıl evrimleştiklerini izlediler. Wolf, şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

İlk önce klasik izolasyon modeline göre üst ve alt popülasyonlar birbirinden tamamen ayrı tutulduğunda ne beklenebileceğini gözlemledik.

Bu koşullar altında, coğrafi olarak izole edilmiş iki popülasyon, kendi nişlerinin gerektirimlerine uyum sağlamaya devam ettiler ve hızla farklılaşarak zamanla birbirlerinden ayrıldılar. Örneğin, en üstteki hücreler tercihen eşeysiz hücre bölünmesiyle çoğaldılar ve bu nedenle, alttaki kardeşlerine kıyasla sayıları çok daha hızlı bir şekilde arttı. Buna bağlı olarak, çiftleşme sıklığının azalmasından ötürü üst kısımdaki hücreler de daha az spor üretmeye başladılar. Wolf, şöyle açıklıyor:

Bu bulgu, seçilimin etkilerinin bir organizmanın yaşam döngüsü boyunca sabit kalmadığını doğruluyor. Bunun yerine, seçilim "takaslarla" ilişkilidir. Başka bir deyişle, bir bağlamda avantajlı olabilecek mutasyonlar, başka bir bağlamda zararlı olabilir.

Bir sonraki adımda, Wolf ve meslektaşları, iki popülasyon arasındaki göçün etkilerini taklit ettiler. Bunu önce azınlık nüfusunun yaklaşık %1'ini baskın kesime ekleyerek ve ardından iki popülasyon iyice "karışana" kadar, birbirini izleyen her nesilde öncekinin oranını kademeli olarak artırarak yaptılar.

Teorik modeller, birleştirmenin gen havuzunun homojenleşmesine yol açması gerektiğini ve bu nedenle karma popülasyonun çeşitliliğinde bir azalmaya yol açması gerektiğini öne sürer. Bu etki, gerçekten de orta seviyeli karışım seviyelerinde gözlendi. Bu tür melezler, evrimleşmeye devam etseler ve üyeleri atalardan kalma popülasyona göre daha çok uyum sağlayabilseler de, açıkça farklı olan varyantlar artık içlerinde fark edilemez. Wolf, şöyle diyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Ancak popülasyonlar zamanla iyice karıştığında, fenotipte çok belirgin farklılıklar bulduk. Tabiri yerindeyse "musluk tamamen açıldığında", aniden karışımların iki farklı varyant içerdiği fark edilir: bir genelci ve bir özelci.

Genelciler, üst veya alt kısımda eşit oranda hayatta kalabilir. Özelciler için ise bu, geçerli değildir; ancak genelciden daha hızlı bölünürler ve bu nedenle bu eksikliği telafi edebilirler. Wolf'un görüşüne göre, bu iki sınıfın ortaya çıkışı, maksimum gen akışının varlığında gerçekleşen bir türleşme sürecindeki ilk adım olarak kabul edilebilir.

Bu fenotipik sonuçlara ek olarak ekip, tüm popülasyonların tam genetik envanterini de karakterize etti. Bu genetik deneyler, gen akışının olmadığı durumlarda, üst ve alt bölümlerdeki adaptasyon sürecine, ata popülasyonda önceden mevcut olan genetik varyantların (yani yeni olmayan genetik varyantların) seçiliminin eşlik ettiğini gösteriyor. Buna karşılık, 50:50 karışımlarda uzman soyların ortaya çıkması, yeni gerçekleşen mutasyonlardan kaynaklanıyor olabilir. Ve bu deneyde de bariz bir şekilde görüldüğü üzere, bu tür yeni mutasyonlar hiç de nadir değildir. Wolf, şöyle anlatıyor.

Kopyalarımızda görülen mutasyonlar, tamamen bağımsızdı. Aynı mutasyonu çok nadiren farklı örneklerde görüyoruz; fakat tamamen karışık popülasyonlarda genelciler ve özelciler arasındaki fenotipik bölünmeyi tekrar tekrar gözlemledik.

Bu sonuçlar, popülasyonların değişen nişlerin karakterindeki ve dağılımındaki değişikliklere nasıl tepki vereceği bağlamında önemlidir. Wolf, sözlerini şöyle tamamlıyor:

Gen akışının kesintiye uğramasının, uyarlanabilir ayrışma için bir ön koşul (bir gereklilik) olduğu, uzun zamandır varsayılan bir durumdu. Ancak çalışmamız, popülasyonlar birbiriyle yüksek oranda bağlantılı olsa bile, mevcut tüm nişlerin doldurulabileceği şekilde, çeşitli adaptasyonların ortaya çıkabileceğini göstermektedir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Türleşme Yazı Dizisi

Bu yazı, Türleşme yazı dizisinin 29. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Taksonomi Nedir? Sınıflandırma Biliminin Temel Kurallarını Öğrenin!" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
8
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Tebrikler! 1
  • Bilim Budur! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/10/2023 17:43:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10450

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göğüs
Bilgi
Patlama
Öğrenme
Genetik Müdahale
Homo Sapiens
Elektron
Hayatta Kalma
Hastalık Yayılımı
Hematoloji
Sanat
Irk
Nadir
Jinekoloji
Sinirbilim
Biyografi
Epistemik
Uzay
Galaksi
Tercih
Kimyasal Bağ
Bilgisayar
Ribozim
Önyargı
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
L. München, et al. Gen Akışı Altında Türleşme: Maya Mantarları, Gen Akışının Devam Ettiği Durumlarda da Rahatlıkla Evrimleşip Yeni Türlere Ayrılabiliyorlar!. (11 Mayıs 2021). Alındığı Tarih: 3 Ekim 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10450
München, L., Recep, A., Bakırcı, Ç. M. (2021, May 11). Gen Akışı Altında Türleşme: Maya Mantarları, Gen Akışının Devam Ettiği Durumlarda da Rahatlıkla Evrimleşip Yeni Türlere Ayrılabiliyorlar!. Evrim Ağacı. Retrieved October 03, 2023. from https://evrimagaci.org/s/10450
L. München, et al. “Gen Akışı Altında Türleşme: Maya Mantarları, Gen Akışının Devam Ettiği Durumlarda da Rahatlıkla Evrimleşip Yeni Türlere Ayrılabiliyorlar!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Arzu Recep, Evrim Ağacı, 11 May. 2021, https://evrimagaci.org/s/10450.
München, Ludwig-Maximilians-Universität. Recep, Arzu. Bakırcı, Çağrı Mert. “Gen Akışı Altında Türleşme: Maya Mantarları, Gen Akışının Devam Ettiği Durumlarda da Rahatlıkla Evrimleşip Yeni Türlere Ayrılabiliyorlar!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Arzu Recep. Evrim Ağacı, May 11, 2021. https://evrimagaci.org/s/10450.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close