Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Seçilim Mekanizmalarının İşlevi ve Evrim Üzerindeki Etkisi Nedir?

Seçilim Mekanizmalarının İşlevi ve Evrim Üzerindeki Etkisi Nedir? pexels
Kuş
3 dakika
34
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Seçilim Mekanizmaları, bir popülasyondaki avantajlı özelliklere sahip olan canlıların seçilerek hayatta kalıp üremelerini sağlayan evrim mekanizmalarıdır. Bu seçilim mekanizmalarından en bilindik ve doğada en baskın olan mekanizma belki de çoğunuzun bildiği Charles Darwin’in ortaya attığı “Doğal Seçilim” mekanizmasıdır. Peki bu seçilim mekanizmalar tam olarak ne ve nasıl işliyor?

Seçilim Mekanizmalarının İşlevi

Az önce de anlattığımız gibi genel olarak seçilim mekanizmalarının işlevi, bir popülasyondaki avantajlı özelliklere sahip olan canlıların seçilerek hayatta kalıp üremelerini sağlamaktır. Peki neden? Aslında cevap çok basit, canlılar uyum sağlamak zorundalar! Örnek olarak bir kutup ayısı avlanabilmek için kamufle olmak zorundadır, bir ceylan av olmamak için hızlı koşmak zorundadır. Yani ortama “adapte” olmak zorundadırlar ki hayatta kalıp üreyebilsinler. Seçilim mekanizmaları ile belli özellikteki canlılar seçilir ve o özellikteki canlıların soyu devam ettirilir. Bu olay doğal veya yapay olarak gerçekleşebilir. Bu seçilim mekanizmaları, çeşitlilik mekanizmalarının aksine rastgele değildir. Tamamen sistematik bir şekilde işleyen doğa yasalarıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Canlılar yavru meydana getirmektedir fakat bu canlıların hepsi çevreye uygun değildir. Doğal seçilimde sadece ve sadece o ortamda hayatta kalabilmesini yani adapte olabilmesini sağlayan özellikteki canlılar seçilir, hayatta kalır ve ürer. Geri kalan canlılar ise doğal seçilim sürecinde elenirler. Tabii tek seçilim mekanizması doğal seçilim değildir doğal seçilimin yanında, cinsel seçilim, dengeleyici seçilim ve akraba seçilimi gibi seçilim mekanizmaları da mevcuttur. Yani kısaca seçilim mekanizmalarının işlevi, popülasyondaki belli özellikteki canlıları seçerek onların hayatta kalmasını sağlamaktır. Örneğin bir kutup ayısı popülasyonu hayal edin, bu popülasyondaki açık renkli beyaz ayılar kolaylıkla kamufle olabilecek ve kolayca avlanabilecek lakin daha koyu olan ayılar kolayca fark edilebilecek ve avlanamayacak bu nedenle hayatta kalıp üreyemeyecek ve bu sayede popülasyondaki alel frekansı zamanla değişecek daha sonra zamanla popülasyonda sadece beyaz renkteki ayılar hayatta kalabileceği için popülasyonda beyaz renk aleli taşıyan ayılar artacak.

Doğal Seçilim Üzerinden Seçilim Mekanizmalarına Kısa Bir Örnek

Doğal Seçilim mekanizması, bir popülasyonda alel frekansını değiştirebilir veya tamamen yok edebilir. Bir kuş popülasyonunun bulunduğu çevrede büyük sert tohumların olması nedeni ile güçlü ve büyük gaga aleli taşıyan kuşların daha çok hayatta kalıp üremesi, aynı zamanda bu süreçte küçük ve zayıf gaga aleli taşıyan kuşların zamanla elenip yok olması bir doğal seçilim örneğidir. Bu sürecin sonunda popülasyondaki alel frekansı değişir. Örneğin popülasyondaki zayıf gaga alelinin %25 olduğunu varsayarsak zamanla doğal seçilim süreci ile beraber önce bu alel %10’ları bulur daha sonra yavaş yavaş popülasyondan bu alel silinir ve popülasyonun evrimleşmesinin önü açılır. Aynı şey tam tersi şekilde de gerçekleşebilir küçük tohumların olduğu yerde küçük gaga aleli taşıyan kuşlar hayatta kalıp ürer, büyük gaga aleli taşıyan kuşlar ise popülasyonda önce azalır daha sonra yok olmaya başlar işte buna “Doğal Seçilim Mekanizması” demekteyiz.

Seçilim Mekanizmaları Popülasyonda Yeni Alel Üretemezler!

Seçilim Mekanizmaları bir popülasyonda yeni bir alel üretemez. Bu evrime yeni başlayan kişilerin yanlış anladığı bir durumdur. Seçilim mekanizmaları bir popülasyonda bulunan hazırdaki aleller ile yetinir, yeni alel meydana ortaya çıkaramaz. Örneğin siyah renk aleli taşıyan bir böcek popülasyonunda mavi renk aleli ortaya çıkaramaz çünkü genler üzerinde herhangi bir yetkileri yoktur. Bu “Mutasyonlar” gibi çeşitlilik mekanizmalarının görevidir, Mutasyonlar genleri değiştirir ve popülasyona yeni aleller kazandırır. Bu nedenle asla ama asla doğal seçilim gibi seçilim mekanizmaları var olmayan bir özelliği mesela yeni bir kolu ortaya çıkaramaz çünkü sadece bir seçilim mekanizmasıdır.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
3
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Bu blog yazısıyla ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • Charles Darwin. Türlerin Kökeni.
  • Neil A. Campbell. Campbell Biyoloji.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 31/05/2023 13:25:55 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/14101

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
İnsan Türü
Biyokimya
Cinsiyet
Yumurtalık
Viral Enfeksiyon
Araç
Mikoloji
Büyük Patlama
Veri Bilimi
Yavru
Video
Eğitim
Damar
Obezite
Savaş
Felsefe
Arkeoloji
Entropi
Gıda
Kişilik
Koaservat
Doktor
Film
Moleküler Biyoloji
Evrenin Genişlemesi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Araba Tekerleği Yuvarlak Olmak Zorunda mı? Üçgen Tekerlek Mümkün mü?
Araba Tekerleği Yuvarlak Olmak Zorunda mı? Üçgen Tekerlek Mümkün mü?
Bazen Kalbinize Bıçak Saplanmış Gibi Bir Ağrı Hissediyor musunuz?
Bazen Kalbinize Bıçak Saplanmış Gibi Bir Ağrı Hissediyor musunuz?
Bir Diyetin Zırva Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Bir Diyetin Zırva Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Yazın Cereyanda (Soğuk Hava Akıntısında) Kalmak Sizi Hasta Eder mi?
Yazın Cereyanda (Soğuk Hava Akıntısında) Kalmak Sizi Hasta Eder mi?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. Yenisoy. Seçilim Mekanizmalarının İşlevi ve Evrim Üzerindeki Etkisi Nedir?. (26 Şubat 2023). Alındığı Tarih: 31 Mayıs 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/14101
Yenisoy, D. (2023, February 26). Seçilim Mekanizmalarının İşlevi ve Evrim Üzerindeki Etkisi Nedir?. Evrim Ağacı. Retrieved May 31, 2023. from https://evrimagaci.org/s/14101
D. Yenisoy. “Seçilim Mekanizmalarının İşlevi ve Evrim Üzerindeki Etkisi Nedir?.” Edited by . Evrim Ağacı, 26 Feb. 2023, https://evrimagaci.org/s/14101.
Yenisoy, Dılbaz. “Seçilim Mekanizmalarının İşlevi ve Evrim Üzerindeki Etkisi Nedir?.” Edited by . Evrim Ağacı, February 26, 2023. https://evrimagaci.org/s/14101.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close