Evrimin 3 Mekanizması: Doğal Seçilim, Genetik Sürüklenme ve Gen Akışı

Evrimin 3 mekanizması vardır (sadece 3 değil ama bu yazımızda sadece 3 mekanizmayı ele aldık). Bu mekanizmalar; Doğal Seçilim, Genetik Sürüklenme ve Gen Akışı olarak üçe ayrılmaktadır. Unutulmaması gereken en önemli şeylerden biri Doğal Seçilimin doğadaki baskın mekanizma olmasıdır. Doğal Seçilim doğada en çok etki gösteren ve en çok çeşitliliğe neden olan bir Evrim Mekanizmasıdır. Doğal Seçilim Teorisini yaklaşık 160 yıl önce Doğa Bilimci Charles Darwin ve Doğa Bilimci Alfred Russel Wallace tarafından ortaya atılmıştır.

Doğal Seçilim

Doğal Seçilimi kısaca özetlememiz gerekir ise şunu söyleyebiliriz; Doğal Seçilim bir canlının doğada hayatta kalmasını sağlayan avantajlı bir özelliğini seçerek hayatta kalmasını ve çoğalmasını sağlamaktadır. Dezavantajlı özelliğe sahip olan canlılar ise Doğal Seçilim sürecinde elenir ve yok olur. Bu sayede doğada “Adaptif Evrim” meydana gelir ve canlılar bulundukları ortama harika bir şekilde uyum sağlayabilirler. Günümüzde Doğal Seçilim teorisini sadece Charles Darwin’in ortaya attığı düşünülmektedir. Bu tamamen yanlıştır! Çünkü Doğal Seçilim teorisini sadece Darwin Ortaya atmamıştır. Bu teori Darwin – Wallace Teorisidir ama günümüzde Doğal Seçilim denildiğinde sadece Darwin anılmaktadır. Bunun sebebi Darwin’in Wallace’ın aksine Evrim konusunda daha donanımlı olmasıdır çünkü kendisi yaklaşık 20 yıl boyunca Evrim Teorisi hakkında çalışmıştır. Ayrıca “Türlerin Kökeni” adlı kitabını yayınladıktan sonra adı tarihe silinmez bir şekilde yazılmıştır.

Şimdi Doğal Seçilime bir örnek verelim; bir adada bir kuş popülasyonunda 2 çeşit kuş olduğunu düşünelim ve aynı zamanda adadaki kuşların yediği tohumların çok sert olduğunu hayal edelim. Bu durumda sizce ne olur? Cevabı çok basit Doğal Seçilim sürecinde güçsüz gagalı kuşlar elenir, güçlü gagalı kuşlar ise hayatta kalıp çoğalır daha sonra ise birkaç nesil sonra güçlü gagalı kuşlar ortaya çıkmaya başlar işte biz buna Doğal Seçilim mekanizması demekteyiz.

Genetik Sürüklenme

Genetik Sürüklenme bir popülasyonda tamamen rastgele yani tamamen şans eseri bir alelin o popülasyonda yaygınlaşmasıdır. Popülasyonda bir alelin yaygınlaşmasını sağlayan durumda tamamen rastgeledir. Bir adadaki ormanda bir kuş popülasyonunda mavi renkli ve kırmızı renkli 2 çeşit kuş olduğunu düşünelim. Bu ormanda bir yangın başladığını düşünelim bu yangında tamamen yani tamamen şans eseri kırmızı renkli kuşların yok olduğunu hayal edin bu durumda ne olur? Tamamen şans eseri olarak yok olan kırmızı renkli kuşlar yok olduğu için (illa tamamen yok olmasına gerek yok sayıları azalabilir ve nesiller içerisinde o kırmızı alel yok olabilir) mavi renk alel taşıyan kuşlar çiftleşebilecek ve o popülasyonda sadece mavi renkli kuşlar bulunacak. İşte bu duruma Genetik Sürüklenme demekteyiz.

Gen Akışı

Gen akışı bir popülasyona dışarıdan gen girmesidir. Yani bir popülasyona farklı bir alelin dahil olmasıdır. Örneğin bir kuş popülasyonunda mavi ve kırmızı renkte 2 çeşit kuş olduğunu düşünelim. Bu popülasyona siyah renk aleli taşıyan farklı bir kuşun girdiğini düşünelim bu durumda ne olur sizce? Cevabı çok basit bu popülasyonda o renk aleli yaygınlaşır bununla birlikte o popülasyondaki 2 renk çeşidi 3’e çıkar ve siyah veya koyu renkli kuşlar meydana gelir. İşte bu durumda Gen Akışı demekteyiz.