Nedir Bu "Sınırlar"

İnsanlarla olan iletişimlerimizde sınırlar, istemli veya istemsiz şekilde bireylerin kendilerini ve kişisel alanlarını korumak için belirledikleri fiziksel, düşünsel, duygusal, zihinsel ve davranışsal sınırlara denilmektedir. Sınırlar bizi biz yapan kararlarımızdır

"Ben böyle düşünüyorum" demektir.

"Ben böyle hissediyorum" demektir.

Sınırlar aslında kişinin karakterinin dışa yansıması desek pekte yanılmayız. Kişilerin sınırlarını karakter özelliği dediğimiz birçok bilişsel yapı etkilemektedir. Fiziksel sınırlar hakkında kısa bir örnek üzerinden sınırları inceleyelim. Örneğin tanımadığımız bir kişi bir ortam içerisindeyken size yakınlaştı ve dokundu bu sizde temelde hangi duyguyu uyandırır? Tahmin etmesi çok da zor olmaması gerekir tabii ki rahatsızlık hissiyatı ortaya çıkmaktadır. Çünkü fiziksel sınırlarımıza ancak yakın ilişki içerisinde bulunduğumuz bir kişinin girebileceğinin normal olduğuna dair bir inancımız sebep olabilir. Bu inancın oluşmasında kültür yapısı ve aile yapısı gibi birçok faktör etkilemekte olsa da aslında evrimsel bir işlevi olduğunu da söyleyebiliriz. Fiziksel sınırlarımız olmasa ve tanımadığımız kişilerin bize yakınlaşmasından ve dokunmasından rahatsız olmasak bir noktada karşıdaki kişi bize kolaylıkla zarar verebilir. Kısacası fiziksel sınırlar çoğunlukla hayatımızı olumlu yönde etkilediğini söyleyebiliriz. Fakat diğer sınırlarda bizim ilişki ve iletişimlerimize yarar sağlar mı? Çoğunlukla yarar sağlasa da bazı durumlarda bizi kötü etkileyebilir. Örneğin bir arkadaşımız bizden yapmamızı istediği birkaç talepte bulundu fakat bu talepler bizim istek ve düşüncelerimize pekte uygun görünmüyor. Böyle bir durumda talebinin bize uygun olmamasını bile bile bazen şu şekilde düşünebiliriz;

"Hayır dersem onu kırabilirim"

"Bana çok kızabilir, bağırabilir veya küsebilir"

Sonucunda ise karşıdaki kişinin talebinin bize uymadığını bilerek talebi yerine getirmeye çalışırız. Bu bir yere gitmek, bir kişiyle belirli ortamda bulunmak gibi masum görünen şeyler olsa da bazen kişilerin içten içe kendi isteklerinin dışında davranması kişiye oldukça kötü hissettirebilmektedir. Yukarıdaki iki düşünceyi farklı bir şekilde düşünmeyi becerebilsek peki neler değişebilir?

"Hayır dersem onu kırmam çünkü ben bunu istemiyorum. İstemediğim bir şeyi zorla yaparsam kendime karşı saygısızlık yapmış olurum"

"Kendi fikirlerimle onun isteklerinin aynı ortamda buluşmamasından kaynaklı bana tavır göstermesi pekte saçma olurdu. Çünkü genelde insanların fikirleri farklılık içerir farklılıklara rağmen ilişki ve iletişimlerin sağlıklı olabilmesi ancak birbirimize karşı olan saygıdan geçmektedir.

İnsanların bizden istediği veya beklediği şeyleri koşulsuz şartsız yerine getirme yükümlülüğüne sahip değildir. Sınırlarımızın olması asla "Seni sevmiyorum-Seni istemiyorum" demek değildir. Unutulmamalıdır ki sınırlarımız bizim için asla bir seçenek değil, ihtiyaçtır. Kendimize olan bu ihtiyacı karşılamayı ihmal edersek kendimize karşı saygımızı ihmal etmiş oluruz. Sağlıklı ilişki içerisinde insanlar birbirlerinin isteklerine, düşüncelerine, duygularına kısacası bazı sınırlarına koşulsuz saygı göstermesi gerekmektedir. Farklılıklar hepimize özgüdür. Ortak noktada buluşmak ve kimseyi incitmemek karşılıklı empati, anlayış ve düşünsel farkındalıkla sağlanabilecektir.