İnme Geçiren Hastaların Nörorehabilitasyon ile Beyin Plastisitelerinin Manipüle Edilmesi

İnme

Standart DSÖ inme tanımı "belirgin vasküler olmayan bir neden olmaksızın, 24 saatten uzun süren (ölümle kesintiye uğramadığı sürece), hızlı gelişen fokal (veya global) serebral fonksiyon bozukluğu belirtileri" şeklindedir.^[1]

İnme prevalansı, önleme ve akut faz bakımında kaydedilen ilerlemelere rağmen batı ülkelerinde yüksek olmaya devam etmektedir. Yaşlanan nüfus nedeniyle, bu patoloji en sık yaşlı hastalar arasında görülmektedir. İnmelerin yaklaşık %75'i 65 yaş üstü hastalarda meydana gelmekte ve insidans 55 yaşından itibaren her 10 yıllık dönemde kademeli olarak artmaktadır.^[2]

Biyomedikal Mühendisliği ve İnme Tedavisi

Robotik destekli cihazların inme sonrası belirli bir motor efektörün iyileşmesini olumlu yönde etkilediği bilinmektedir. Bununla birlikte, bu tür ileri tedavilerin uygulanmasından sonra hastaların fonksiyonel durumunun yalnızca kısmen iyileştiği bildirilmiştir.

İnme hastalarında motor fonksiyonların geri kazanımı için robot destekli nörorehabilitasyon araştırmalarından birinde başlangıçta 233 subakut hemiplejik hastadan oluşan bir kohorttan, ciddi dahil etme kriterleri verilerinden sonra, 84 hasta nihai analiz aşamasına dahil edilmiştir. Ayrıca, gruplar arasında yaş, cinsiyet, ataktan itibaren geçen süre ve yoğun rehabilitasyon ünitesinde kalış süresi açısından anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir.

Science Direct

Başlangıçta 233 subakut hemiplejik hastadan oluşan bir kohorttan yalnızca aşağıdaki kriterleri karşılayan hastalar kaydedilmiştir:

(i) tek taraflı inme

(ii) sözlü talimatları takip edebilme

(iii) sekiz elli hastalar

Dışlama kriterleri:

(1) bilateral bozukluk; paretik üst ekstremitede ciddi duyusal eksiklikler

(2) gebelik, epilepsi, afazi, bilişsel bozukluk (Mini Mental Durum Değerlendirmesi, MMSE < 24) veya hastanın tedaviyi anlama veya tedaviye katılma yeteneğini etkileyecek davranışsal işlev bozukluğu

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

(3) botulinum toksin enjeksiyonları veya üst ekstremite fonksiyonunu etkileyen diğer ilaçlar

(4) bilgilendirilmiş onam verememe

(5) kalp pilleri veya 3T MRI tarayıcı ile uyumlu olmayan diğer metalik implantlar

İlk kohorttan 92 hasta rehabilitasyon programı için seçilmiştir.

Science Direct

Hem deney hem de kontrol grupları S. Anna rehabilitasyon merkezinde rehabilitasyon seanslarına katılmış ve her iki koşul da günlük harcanan zaman ve yoğunluk açısından eşleştirilmiştir. Her iki yaklaşım da 2 ay boyunca haftada beş kez olmak üzere 3 saatlik yoğun seanslardan oluşmuştur.

Deney grubuna, üç farklı uç efektörlü robotik cihazın kombine seanslarından oluşan IRSS protokolü uygulanmıştır. Bunlar:

1. Otomatik Kurtarma Kolu Motilite Entegre Sistemi (ARAMIS): İtalya'daki S. Anna Crotone Enstitüsü'nde geliştirilen paretik üst ekstremitenin nörorehabilitasyonu için bir konsept robot ve prototiptir.
2. Copernicus: erken bir hareket başlangıcı elde etmeyi amaçlayan doğru yük dengelemesi için bir sistemdir.
3. Pegaso: hem alt hem de üst uzuvların rehabilitasyonu için fonksiyonel elektrik stimülasyonlu motorlu bir bisiklet ergometresidir.

Science Direct

Science Direct

Sonuç

Çalışmanın sonucunda özetle, IRSS'nin son efektör robotik rehabilitasyon uygulanan inme hastalarında önemli motor iyileşmeler sağlamak için yeni ve umut verici bir yaklaşım olduğunu söylenebilir. Dolayısıyla, bu veriler, bozulmuş bir uzvun distal segmentinin yanı sıra inme hastalarının fonksiyonel durumunu iyileştirmeye daha fazla odaklanan yeni yaklaşımların geliştirilmesinde kullanılabilir.^[3]

Tartışma

Literatürde^{[4], [5], [6], [7], [8], [9]}, ilk 6 aydan sonra gözlenen bazı bozukluklardaki iyileşmelerin bu dönemden sonra önemli bir işlevsel iyileşmeye dönüşmediği görülüyor. Görünen o ki, inme sonrası 6 aydan sonra işlevin iyileşmesi beklenmeyebilir ve bu nedenle, semptomlar kümesinin bu anda stabil hale geldiği kabul edilir. Bununla birlikte, iyileşmede bu platonun varlığını iddia etmelerine rağmen, bu çalışmalar aynı zamanda ağır engelli hastalar gibi bazı vakalarda (inme meydana geldikten bir veya bir buçuk yıl sonra) ilk 6 aydan sonra belirli bozukluklarda iyileşmelerin tespit edilebileceğini ve bu iyileşmelerin zaman geçtikçe daha küçük ve daha az belirleyici hale gelmesine rağmen, hastaların yeni fonksiyonel durumlarına adaptasyonunu daha iyi karakterize etmek için kronik faz sırasında inme hastalarının takibinin uzatılması için gerekçe sağladığını ileri sürmüştür.

Science Direct