BİR PROGRAMLAMA DİLİNİN ANATOMİSİ

- Blog Yazısı
- Kontrol Yapıları
- Karar Yapıları
- Mantık Yapıları
- Fonksiyonlar
1. Kontrol Yapıları
Kontrol yapıları üç komuttan oluşur:
if, else, else if
Bu komutlar sayesinde program akışına, uygun yönlendirmelerde bulunabilinir. Kelimenin tam manasıyla program kontrol edilir. Programın gideceği yön bu komutlar sayesinde tayin edilir. Bu komutlar ile programı istenilen yere ulaştırma sağlanır. Kontrol yapıları programın görevini kontrol eder.
Burada, program yönetilir!
2. Karar Yapıları
Karar yapıları şu komutlardan oluşur:
while, do while, when, continue, break, pass, return, switch, case, default…
Program artık bu yapıyla belirli bir sonuçlar kümesine ulaşmayı güder. Bunu açıkça belli eder. Bu yapının herhangi bir komutundan sonra okunan her bir emir, değişken, oluşturulan fonksiyon artık belli bir amaç içindir. Programcı bir karar vermiştir. Program içinde artık bir karar vardır ve tek gaye bu kararı uygulamaktır. Program içinde tüm olanlar ve kaynakların hepsi tamamıyla bu kararı uygulamaya yönelik var olur. Makine tümüyle, bu karar için işlemlerini sürdürür. Karar yapılarında herhangi bir hata kritik işlemlere ve sonuçlara sebep olur. Verilen karar doğrultusunda programın kaderi belirlenir. Herhangi bir eksik, yanlış, zamansız, yersiz karar sonucunda makine çalışmayı durdurur ve program hata verir. Yani çöker! Ayrıca sınırsız ‘bug’ oluşabilir.
3. Mantık Yapıları
Mantık yapıları şu komutlardan oluşur:
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
ve, veya, değil, ancak ve ancak, true, false…
Mantık yapıları kontrol ve karar yapılarından sonra gelir. Mantıksal işlemlerin emir kümesidir. Programın hatasız çalışıyor oluşu programın başarılı olduğu anlamına gelmez. Programın akla uygun olması gerekir. Mantıksız bir program kesinlikle işe yaramaz bir programdır. Her program kesinlikle bir işe yaramalıdır. Her program bir ürün olabilmelidir. Böylelikle bir işe yarayabilmelidir. Bunun için piyasaya uygun olabilmelidir.
Mantık yapıları program akışında doğru bir müdahalede bulunsa bile programa hata, eksiklik, veya bug verebilir. Bunun yaşanmaması için program bir bütün olarak ele alınmalıdır.
4. Fonksiyonlar
Tüm işlemler burada yapılır. Program fonksiyonlarla bir işe yarar. Program fonksiyonlarla ürüne dönüşür. Programcı açısından bir fonksiyon yazmak programa bir yetenek/özellik kazandırmak gibidir. Bir program fonksiyonları ne ise o işi yapar. Programın kendisi de bir fonksiyondur. Aslında bir programlama dili tek bir yapıdan oluşur: fonksiyon! Diğer tüm yapılar fonksiyonun birer uzvudur. Bir programın fonksiyonları matematikteki fonksiyonlar değildir! Bir programcının makineye yaptıracağı her bir iş fonksiyondur. Program burada işlevleşir. Bitkilerin bazı fonksiyonları: karbondioksit solumak, oksijen gazı salgılamak, ışığa ve ısıya yönelmek, ‘meyve/sebze/çiçek’ adlı varlıklar oluşturabilmek ve benzeri…
Operatörler:
+, — , *, /, mod…
Bunlar fonksiyonların yardımcı elemanlarıdır. Aslında bunların her biri de birer fonksiyondur. Önceden hazırlanmış, programlamada kestirme yollar sağlayan fonksiyonlardır.
Veri Yapıları:
liste, sözlük, demet, küme…
Bunlar fonksiyonların yardımcı elemanlarıdır. Her biri birer fonksiyondur. Bunlar programlama için zaruri fonksiyonlardır! Görevleri yalnızca veri tutmaktır.
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 26/06/2025 15:31:10 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11874
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.