Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Mitik Hristiyanlık Teorisine Evanjelistler Tarafından Uygulanan İtibarsızlaştırma ve Yıldırma Politikası

Mitik Hristiyanlık Teorisine Evanjelistler Tarafından Uygulanan İtibarsızlaştırma ve Yıldırma Politikası
10 dakika
487
Blog Yazısı

Mitik Hristiyanlık veya Mesih Efsanesi Teorisi (kısaca Mitisizm), Hristiyanlık ve İslam gibi dinlerin merkezi figürü olan Nasıralı İsa adlı şahsın kısmen veya tamamen uydurma bir şahıs idüğünü, aslında hiç var olmadığını veya var olduysa da günümüzde bilindiği kişiliğiyle hiç alakalı olmadığını öne süren bir görüştür.

Bu yazıdaki amacımız, günümüzde bu teoriye yönelik bir itibarsızlaştırma ve yıldırma politikasının uygulandığını göstermek. “İsa bir mittir” teorisi tarihbilimi açısından güçlü argümanlara dayansa da, bu teoriyi “sözde-bilimin” tarih disiplinindeki muadili gibi lanse etmekteler. İsanın tarihsel gerçeklik payının varlığını düşünen birisi olarak, bu yazıda Mesih efsanesi teorisine yıldırma politikasının uygulandığını öne süreceğiz. Kale almaya değmez, ciddiye alınmayan, akademik veya ciddi temeli olmayan bir konu imiş gibi lanse edildiğini öne süreceğiz ve bunu kanıtlayacağız. Hem İsa’nın gerçekliğini savunan tarihçilerden hem de mitisizmi savunan tarihçilerden alıntılarla göstereceğiz bu durumu.

Tüm Reklamları Kapat

“Mitik Hristiyanlık” teorisi Sınırbilim teorisi midir?

Öncelikle bu Yıldırma Politikasının varlığını temellendireyim. Örneğin, İsa’nın tarihselliğini savunan Maurice Casey, Jesus: Evidence and Argument or Mythicist Myths adlı kitabının Sonuç kısmının daha ilk paragrafında şöyle der:

Bu [Mitisisizm], eskiden radikal (fundamentalist) Hristiyan olaninsanların hayal ürünüdür. Onlar, eskiden de kritik bilginliğe inanmadılar, şimdi de inanmıyorlar.

Burada görüldüğü gibi, Mitik Hristiyanlık teorisinin uzmanlığa itibar etmeyen insanlar tarafından geliştirildiğini öne sürmekte Casey. Casey sadece bir örnek, böyle örnekler çok. Bu yıldırma politikası o kadar başarılı ki, birçok ateist de bu yıldırma politikasına kurban olmuş durumda. Örneğin, historyforatheists.com sitesinden Tim O’Neill bu teoriyi “sınırbilim (fringe theory)” olarak yaftalar ve O’Neill-ın yazılarına dayanarak, Evrimağacı’nın felsefe editörü, Öncül Analitik Felsefe dergisinin kurucusu ve yazarı Berat Mutluhan Seferoğlu (2017) Evrimağacındaki yazısınde şöyle der bu konuda:

Tüm Reklamları Kapat

Bu konuyla ilgili bir büyük sıkıntı, tarihi akademik bir pratik olarak gören ve görmeyen şahısların tarihi tartışmalarla ilgili fikir bildirisinde bulunması ve bunun internet aracılığıyla müthiş bir hızla yayılması. Özellikle internette gördüğümüz, günümüzdeki ateistlerin “kaale aldığı” tarihçilerin çoğunun aslında kendi kendilerini eğitmiş, kendi kitaplarını kendileri yayınlamış “amatör tarihçiler” olduğunu görmemiz lazım.

Bu Yıldırma Politikası mensuplarına bakıldığı zaman görmekteyiz ki, Mitik Hristiyanlık teorisini gereken bilgisi ve birikimi olmayanların yaydığı bir alanmış gibi lanse ediyorlar. Adeta, tarih disiplinindeki “evrim-inkarcılar”ı olarak görmenizi istiyorlar. Oysa bu itibarsızlaştırma ve yıldırma politikasının ne kadar aldatıcı idüğünü hep birlikte görelim.

Yıldırma Politikasına dair Uzmanlar ve Bilginlerden Tespitler

Bu yıldırma politikasına itiraf olarak, kendisi İsa’nın tarihsel gerçekliğini savunan, Yeni Ahit uzmanı ve Antik Yunanca uzmanı tarihçi Bart Ehrman demeçlerini gösterebiliriz (vurgular bana ait Ehrman 2012):

Kendini ispatlamış uzmanlar yok sayıcı tutum almaya devam ediyor ve mitisistler, beklendiği gibi, itirazlarında daha yüksek sesli olmaya devam ediyor.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İsa’nın tarihselliği konusunu ele alması beklenecek kitaplar da bu konuyu öylesine yok sayıyor. Bu duruma bir örnek, Britan Yeni Ahit uzmanı I. Howard Marshall’ın I Believe in the Historical Jesus adlı kitabıdır. Kitabın ismi okuyucuya gerçekte tarihi İsanın var olup olmadığı konusuna değinileceği ümidini verse de kitap Marshall’ın İsa hakkındaki sadece teolojik açıdan muhafazakar görüşlerini sunar. Marshall sadece bir mitisistten bahseder, Wells’tan, tek bir paragrafta onu yok sayarak: türlü oral aktarımlara dayanan İncil kaynaklarının bolluğunun İsanın gerçekte var olduğunu gösterdiği için bu alandaki uzmanlardan kimse onu ikna edici bulmuyor diyerek.

Aynı pasajın devamında Ehrman şöyle devam eder:

Daha sonra tamamen vurgulayacağım gibi, [George A.]Wells’ın- ve [Robert]Price’ın, ve diğer birkaç mitisistin, iddiaları yok sayılmakta ise de ciddiye almaya oldukça değer idüğünü düşünmekteyim.
Bart Ehrman
Bart Ehrman

Bart Ehrman’da gördüğümüz gibi, Mitik Hristiyanlık iddiaları gayet de değerli iddialardır fakat uzmanlar onları yok saymaktalar! İddialarınin kusursuz veya kale alınmayacak kadar değersiz olması gibi bir durum söz konusu değil! Ehrman, kitabına, bu alanda saçma iddialarda bulunan birçok ismin olduğunu söyleyerek devam eder fakat öyleleri her alanda vardır! Aynı kitabında Ehrman, Archibald Robertson’dan alıntı yapar bu konuda. İsanın tarihselliğini savunan Archibald Robertson şöyle der:

Mitisist… profesyönel teologlardan adil oyun görmemekte. Onlar [Teologlar/İlahiyatçılar], onu[mitisisti] komplo sessizlik ile karşılalarlar veya o mümkün değilse onu akademik statü eksikliği ile fikrininin değersiz olduğu bir amatör gibi karşılarlar. Öyle muamele mistisisti daha kavgacı hale getiriyor.

Bununla da kalmaz, Ehrman, İsa’nın hayatı üzerine 4 ciltlik kitap yazan John Meier’ın da Wells’ın çalışmalarını tek bir cümleyle yok saydığını aktarır.

Tüm Reklamları Kapat

Bu konuda örnek gösterilebilecek bir diğer itiraf, eskiden Evanjelistlik (misyonerlik) yapan ama sonra Ateist Aktivist olan Dan Barker’dır! Tanrısız: Evanjelik Vaiz Nasıl Amerikanın Önde Gelen Ateistlerinden Biri Oldu adlı kitabının 15’inci bölümünde Dan Barker bu konuya dolaylı yoldan değinir. Barker, üniversite ilahiyat eğitiminde Yeni Ahit’in 27 kitabından biri olan Pavlus’un Romalılara Mektubu üzerinde 1 dönem ders aldıklarını aktarır ama tarihsel kaynaklara, antik yazılara derinden değinmediklerini aktarır! Düşünün, üniversite eğitimi, Hristiyan ilahiyatı eğitimi fakat İsanın tarihsel gerçekliği üzerine olan ihtilaflara değinmiyorlar! Niye? Bu alanı itibarsızlaştırırlarsa, böyle bir şey yokmuş gibi davranırlarsa, otomatiken oraya ilgi de azalacaktır! Eğer bu alanı yok saymazlarsa, daha çok kişi bu alandan haberdar olacak - bunun en güvenli yolu da bunu yok saymaktır, itibarsızlaştırmaktır!

Hristiyan ilahiyatçısı ve Yeni Ahit uzmanı Robert Van Voorst (2000, 6-16), Yeni Ahit bilginlerinin mitisist argümanları genellikle garip bulduğunu ve onlara dipnotluk kadar yer ayırdığını veya tamamen yok saydığını söyler.

Bu Yıldırma politikasından bahseden biri olarak, en iyi örneğin Raphael Lataster olacağını düşünüyorum. Raphael Lataster, İsa’nın ahistoricity-si (tarihsizliği) üzerine olan tezi ile tanınır ve kendisi dinler üzerine doktora yapmış birisidir. Kendisi, İsanın tarihselliği üzerine agnostik tutum alır. Jesus Did Not Exist: A debate among atheists adlı kitabında Lataster Ehrman’ın, Casey’nin, Richard Carrier’ın ve kendisinin karşıt görüşleri sunar ve değerlendirir. Kitabının sonuç bölümünde şöyle der:

Tüm Reklamları Kapat

Biz onlar [Ehrman ve Casey] gibi tutumda bulunsaydık, bizi görmezden gelirlerdi (zaten şu anda yapıldığından da beter) ve haklı olarak [görmezden gelirlerdi].

Özellikle İsanın tarihselliğini savunan teist tarihçiler bu konuda yok sayıcı bir tutum alırlar, buna istisna olarak Casey’i gösterebiliriz. Onun dışında, İsanın tarihselliğini savunan Ehrman gibiler mitisistlere yönelik itibarsızlaştırıcı ve yıldırıcı politika gütmez, aksine onlara hakkını verir. Casey yabancı ve uzman bir örnek, Berat Mutluhan Seferoğlu ise bu politikaya kurban olmuş yerli ve milli bir örnek. Casey de Seferoğlu da bu alanın taraftarlarını amatörlükle, uzmanlığa itibar etmemekle itham etmekteydi. Evrimağacında Berat Seferoğlu “ateist akımlar için arzulanır olsa da”, veya “ateistlerin dikkate aldığı kişiler” gibi ifadelerle bu alanı ateistik ideoloji ile öne çıkarılmış gibi bir algı yaratmakta. Mitik Hristiyanlık akımı tamamen uzman tarihçiler ve filozoflar tarafından tarihi saptamalar ile yapılmış bir vargıdır, Berat Seferoğlu’nun size lanse etmeye çalıştığının aksine. Geçmişteki ve günümüzdeki başlıca taraftarlarına bakış atalım:

  • İsanın mitliği üzerine olan çalışmaların ilki olarak görülen eser, Constantin François de Volney’nin çalışmalarıdır. Kendisi antik diller uzmanı olan Volney, Mısır ve Filistin civarlarında 2 sene yaşayarak Arapça öğrenmiştir ve bölgenin tarihi üzerine çalışmalar yapmıştır. Mısırbilimi (Egyptology) dalının açılmasına katkılar sunmuştur. Volney, İsa diye tarihte bir şahıs yaşamış olabileceğine açık kapı bıraksa da Yeni Ahitteki ve bilinen İsanın mitolojik figürlerle benzerliğinden ötürü İsa gerçekte yaşamış olsa bile abartılmış, uydurulmuş bir şahsiyet idüğünü öne sürer. Dinler tarihi ve tarih felsefesi üzerine çalışmaları olan birisidir Volney, amatör birisi değil.
  • Charles Fracçois Dupis gibi isimler Volney’den sonra Mitik Hristiyanlık teorisini geliştirdiyseler de, bu alandaki sıçramayı yapan kişi bir ilahiyatçıydı: Bruno Bauer. İlahiyatçı Bruno Bauer, İsanın bir icat idüğünü öne sürer ve Hristiyanlığın Musevilik ve Roma mitolojisi karması idüğünü öne sürer. Bunlar sonucunda Bauer üniversiteden atıldı ve profesörlük ünvanından men edildi.
  • John Mackinnon Robertson ve Arthur Drews gibi uzmanlar 20’inci yüzyılda Mitik Hristiyanlık akımını devam ettirdiler. Günümüzdeki başlıca savunurlarını da şöyle özetleyelim:
  • Earl Doherty: Kendisini amatör olarak tanımlayan Doherty, antik bilimler uzmanıdır. Bart Ehrman (2012) o hakkında “çok okumuş ve iyi seviyede bilge” der bu konularda.
  • Robert Price: Teolojide doktorası olan Price, aynı zamanda Yeni Ahit öğrenimi konusunda da doktora sahibi olan eski bir evanjelisttir. Eski Ahit dönemindeki Yunanca dili bilmekten tutun, teoloji ve tarih bilimleri de tamamen üst seviyededir, itimat edebileceğiniz her tarihçi gibi.
Robert M. Price
Robert M. Price
  • Thomas Thompson: Hristiyan Kutsal Kitabı üzerine olan çalışmalar (Biblical Studies) mezunu. Eski Ahit olarak bilinen Musevi kutsal kitabı üzerine uzman ve İbrani dilinde uzman, doktorası var. İbrahim, Musa ve Davut gibi şahısların uydurma idüğünü öne süren Thompson, İsa üzerine de aynı iddialarda bulunur. Amatör tarihçi falan değil, tamamen yetkindir bu konulara.
  • Richard Carrier: Tarihçi kendisi ve doktorası da Antik Bilimler üzerine.
Richard Carrier
Richard Carrier
  • Tom Harpur: Gazetecilik ile daha çok bilinse de, Yeni Ahit çalışmaları üzerine ve İlahiyat üzerine üniversitede ders vermiş eski bir profesördür kendisi. Yunanca ve Latince dillerinin uzmanı, Antik Yunancayı da Latinceyi de bilir.
  • George Albert Wells: Aslen Alman Dili profesörü olan Wells,Bart Ehrman’ın aktardığına göre, İsa’nın tarihselliği alanındaki dillere hakim birisidir. Bart Ehrman gereken birikime sahip birisi olarak nitelendirir.
  • Dorothy Murdock: Antik bilimler üzerine eğitim alan Murdock, Yunan Uygarlığı üzerine master yapmış birisidir ve Yunancaya hakim olmakla kalmaz, aynı zamanda uzmandır da! Yunanistanda üniversitelerde hocalık yapmıştır.

İsanın mitliğini öne süren başka da birçok tarih uzmanı vardır. Karşıtlarının size lanse etttiğinin aksine, amatör tarihçilerin veya ideolojik amaçlıların güttüğü bir ekol değildir - görüldüğü gibi, Hristiyan ilahiyatçıları bile İsanın kısmen veya tamamen uydurma idüğü sonucuna varabilmekte! Not etmeye değer bir husus, Casey bu isimlerin bazılarını itibarsızlaştırırken “Aramice bilmiyorlar” gibi gerekçeler gösteriyor fakat bu eleştiriyi iki açıdan haksız bulmaktayım: 1incisi, Josh Mcdowell veya William Lane Craig gibi İsanın sadece tarihte gerçekten yaşadığını değil, aynı zamanda ölümden dirildiğinin tarihsel delili varlığını öne süren Hristiyanlar da Aramice bilmiyor, niyedir Casey gibiler onları "Aramice bilmiyor" diye yok saymamakta! 2'incisi, Yeni Ahit yazılarının aslı diye tuttuğumuz evrakların neredeyse hepsi de Yunanca! Matta incili diye tutageldiğimiz elyazma örneğin, Yunanca olup en fazla İbraniceden tercüme ediliği tahmin edilmekte fakat İbranicesine dair bir bulgumuz yok. Evet, o yazılar Aramiceden tercüme edildiğini ben de düşünüyorum fakat öyle dediğimiz takdirde İsanın gerçekliğini savunan veya hristiyan ilahiyatı uzmanı vesaire kişilerin de neredeyse hiçbirisi Aramice bilmez, ama onları niyeyse yetersiz görmemiz gerektiği söylenmemekte! Anlayacağınız, 2 taraf da aynı metin üzerinden çalışmakta ama Casey gibiler İsanın tarihselliği aleyhine sonuç öne sürenleri "Aramice bilmiyor" diye yok sayarken, İsanın tarihselliği lehine sonuç önerenleri yok saymamakta! Eğer İsa gerçektir diyecekseniz tarih uzmanı, Aramice uzmanı olmanız şartı aranmamakta fakat İsa uydurmadır diyecekseniz bir dizine vasıf aranmakta!

Bir sonraki yazımızda Mesih Efsanesi Teorisinin argümanlarını tanıtacağız fakat şimdilik İsa’nın tarihselliğini savunan Bart Ehrman’da gördüğümüz gibi, Mitik Hristiyanlık iddiaları güçlü argümanlardır.

SONUÇ:

Özellikle internet teistlerinin “İsa mittir iddiaları oldukça zayıf” gibi mitlerinin aksine, İsa’nın tarihselliğini savunan Bart Ehrman, Van Voorst ve Archibald Robertson gibi tarih uzmanlarının da itiraf ettiği gibi, Mitik Hristiyanlık iddiaları kusurlu değildir, mitik Hristiyanlığı yayanlar da vasıfsız, niteliksiz kişiler değildir. Mitik Hristiyanlık argümanlarından birisi olan “İncillerin tarihsel geçerliliğinin olmadığı” o argüman hakkında Ehrman'ın demecine yer vermeyi uygun görmekteyiz. Ehrman bu argüman hakkında şöyle der:

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Üsttekiler: Irk Biliminin Geri Dönüşü - Alttakiler: Bilim, Kadınları Nasıl Yanlış Anladı? Seti

Üsttekiler: Irk Biliminin Geri Dönüşü

Financial Times Yılın Kitabı
Guardian Yılın Kitabı
New Statesman Yılın Kitabı

Binlerce yıldır, egemen toplumların içten içe kendilerinin en iyisi olduğuna inanmak gibi bir alışkanlığı var; güçleri arttıkça da bu gücü yalnızca kültürel değil, aynı zamanda doğal bir unsurmuş gibi sunuyorlar. İktidarın ırk fikrini nasıl şekillendirdiğini gördüğünüzde onun anlamını da kavramaya başlıyorsunuz.

Yirmi birinci yüzyılda, bilimsel ırkçılığı geride bıraktığımıza, çoğu insanın ırkın biyolojik bir durumdan ziyade toplumsal bir inşa olduğunu kabullendiğine inanma eğilimindeyiz. Gelgelelim bilimin belirli siyasi çevrelerce istismar edilmesiyle ırk bilimi yeniden aramıza döndü.

İyi niyetli biliminsanları dahi genetik ve tıbbi araştırmalarda ırk kategorilerini kullanarak ırkın bir çeşit biyolojik temeli olabileceği kuşkularını açığa vuruyor. Oysa bu şüpheleri, muktedirlerin icat ettiği ırk hiyerarşilerinin hüküm sürdüğü yüz yıl öncesinden daha gerçek değil bugün de.

Ödüllü yazar Angela Saini dünyanın dört bir yanından genetikçiler, antropologlar, tarihçiler ve sosyal bilimcilerle görüşerek ilk zamanlarından günümüze ırk kavramının izini sürüyor. Üsttekiler ırkın gerçek, bazı insanların da diğerlerinden üstün olduğuna dair sinsi ve yıkıcı inancın doğasını irdeleyen güçlü ve titiz bir çalışma.

Alttakiler: Bilim, Kadınları Nasıl Yanlış Anladı?

Toplumsal cinsiyetimiz aslında ister istemez biyolojimizin belirlediği bir şey midir? Kadınların en önemli kariyeri çocuk doğurmak mıdır örneğin? Ya da tekeşlilik kadının doğası gereğiyken, çokeşlilik erkeğin elinin kiri midir?

Yüzlerce hatta binlerce yıl boyunca toplum ve kültür bize kadınların ikinci cinsiyet olduğunu, erkekten aşağıda yer aldığını söyledi. Kadınların bedenleri güçsüz, zihinsel kapasiteleri yetersizdi, toplumda oynayacakları roller de hizmetkârlık ve itaatkârlıkla sınırlıydı. Hatta Charles Darwin gibi bir bilim insanı bile kadınların, evrim sürecinin alt seviyelerinde olduğunu iddia edecekti.

Bilim bize öteden beri erkeklerle kadınların temel olarak birbirlerinden farklı olduğunu söylemeye devam ediyor. Biyologlar kadınların çocuk büyütme, evi çekip çevirme gibi aile içi görevlere daha uygun olduğunu veya daha kibar bir dille, daha “empatik” olduğunu iddia ediyorlar. Erkeklerinse mantık, uzamsal akıl yürütme ve motor beceri gerektiren işlerde üstün yeteneklere sahip oldukları söyleniyor hâlâ.

Bilim gazeteciliğinin önemli isimlerinden Saini işte elinizdeki kitapta biyoloji, psikoloji ve antropolojideki toplumsal cinsiyet savaşlarını inceleyerek, hem toplumsal stereotipleri destekleyen eski çalışmaları hem de kadınların beyinlerine, bedenlerine ve insan evrimindeki rollerine dair büyüleyici bir portre çizen yakın tarihli bilimsel araştırmaları gözler önüne seriyor. En son bilimsel verilerden, diğer herkes kadar güçlü, stratejik ve akıllı bir kadın ortaya çıkıyor…

Devamını Göster
₺140.00
Üsttekiler: Irk Biliminin Geri Dönüşü - Alttakiler: Bilim, Kadınları Nasıl Yanlış Anladı? Seti

Bazı bilginler bu argümanların bazılarına katılmayabilir, muhafazakar evanjelikler bunların hiçbirine katılmaz ama ben şahsen onların tamamen haklı idüğünü düşünüyorum. Ve bu hususların Yeni Ahit öğrenimine, erken dönem Hristiyan Kilisesi tarihi ve tarihsel İsa’nın hayatını öğrenimine oldukça ciddi problem doğurmakta. Ama onların genelde tarihte İsa diye birisi var olup olmadığı sorusuna alakasız idüğünü de düşünüyorum

Görüldüğü gibi, Mitik Hristiyanlık iddialarının zayıf veya kusurlu olduğu iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır, bir itibarsızlaştırma ve yıldırma politikasının eseridir.

Sıradaki yazımızda bu argümanlara daha detaylı değineceğiz.

[1], [2], [3], [4], [5], [6], [7], [8], [9]

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
6
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Bu blog yazısıyla ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ D. Barker. (2008). Godless: How An Evangelical Became One Of America’s Leading Atheists. Yayınevi: Ulysses Press.
  • ^ R. Carrier. (2014). On The Historicity Of Jesus: Why We Might Have Reason For Doubt.. Yayınevi: Sheffield Phoenix Press..
  • ^ M. Casey. (2014). Jesus:evidence And Argument Or Mythicist Myths. Yayınevi: London: Bloomsburry.
  • ^ B. Ehrman. (2012). Did Jesus Exist? The Historical Argument For Jesus Of Nazareth.. Yayınevi: HarperOne.
  • ^ R. Lataster. (2015). Jesus Did Not Exist: A Debate Among Atheists..
  • ^ R. M. Price. (2011). The Christ-Myth Theory And Its Problems. Yayınevi: American Atheist Press.
  • ^ A. Robertson. (1946). Jesus: Myth Or History.. Yayınevi: Watts&Co.
  • ^ R. V. Voorst. (2000). Jesus Outside The New Testament. Yayınevi: Wm. B. Eerdmans Publishing Co..
  • ^ G. A. Wells. (1999). The Jesus Myth. Yayınevi: Carus Publishing Company.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 27/03/2023 13:30:51 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13628

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Güneş
Depresyon
Koaservat
Gerçek
Çin
İfade
Rna
Yapay
Mavi
Besin
Çiçek
Sahte
Samanyolu Galaksisi
Fotoğraf
Antik
Yangın
Fizik
Hızlı
Oyun Teorisi
Gezegen
Santigrat Derece
Dişler
Yüksek
Ergen
Çağ
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
O. Ekinci. Mitik Hristiyanlık Teorisine Evanjelistler Tarafından Uygulanan İtibarsızlaştırma ve Yıldırma Politikası. (16 Aralık 2022). Alındığı Tarih: 27 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/13628
Ekinci, O. (2022, December 16). Mitik Hristiyanlık Teorisine Evanjelistler Tarafından Uygulanan İtibarsızlaştırma ve Yıldırma Politikası. Evrim Ağacı. Retrieved March 27, 2023. from https://evrimagaci.org/s/13628
O. Ekinci. “Mitik Hristiyanlık Teorisine Evanjelistler Tarafından Uygulanan İtibarsızlaştırma ve Yıldırma Politikası.” Edited by . Evrim Ağacı, 16 Dec. 2022, https://evrimagaci.org/s/13628.
Ekinci, Oğuzhan. “Mitik Hristiyanlık Teorisine Evanjelistler Tarafından Uygulanan İtibarsızlaştırma ve Yıldırma Politikası.” Edited by . Evrim Ağacı, December 16, 2022. https://evrimagaci.org/s/13628.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.