AY' IN MADEN KAYNAKLARI

- Blog Yazısı
Ay'da mürettebatlı görevler başladığından beri, insanlar bir gün onu kolonileştirebileceğimiz günün hayalini kuruyorlar.
Ay , gelecekte kullanılabilecek önemli doğal kaynaklara sahiptir. Ay'daki kaynakların kullanımı, Ay keşfi ve ötesinin maliyetini ve riskini azaltmanın bir yolunu sağlayabilir.
Daha yakın zamanlarda, Ay'da maden arama ve madencilik yapma fikri önerildi. Bu kısmen yenilenen uzay keşiflerinden, ama aynı zamanda özel havacılık şirketlerinin ve NewSpace endüstrisinin yükselişinden kaynaklanmaktadır. Önümüzdeki yıllar ve on yıllar için Ay'a yapılacak görevler düşünüldüğünde, orada madencilik ve diğer endüstrileri nasıl kurabileceğimizi düşünmek mantıklı görünüyor?
Ay' ın maden kaynakları, Ay'ın kendisinin sürekli olarak keşfedilmesini kolaylaştırabilir, hem Dünya hem de Ay çevresindeki bilimsel ve ekonomik faaliyetleri kolaylaştırabilir veya doğrudan küresel ekonomiye katkıda bulunacakları Dünya yüzeyine ithal edilebilirler.
Ay'ın Maden Kaynakları
Ay' da mevcut olduğu bilinen elementler arasında oksijen (O) Ay'da %41-45 oranında en bol bulunan kimyasal element oksijendir. Ancak ayda atmosfer olmadığı için havadaki serbest O2'den farklıdır. Bunu dışında silis (Si), demir (Fe), magnezyum (Mg), kalsiyum ( Ca), alüminyum (Al), manganez (Mn) ve titanyum (Ti) elementleri bulunur.
Ay' ın Neresinde Bu Maden Kaynakları ?
Peki nerede bu kaynaklar? Ay' ın en kolay ulaşılabilen, işletme maaliyeti en düşük (nakliye hariç :)) yerinde, yüzeyinde. Ay' ın yüzeyi Ay toprağı (regolit) ile kaplıdır. Ay ; sürekli meteorik etkilerin ve milyarlarca yıl boyunca güneş ve yıldızlararası yüklü atomik parçacıkların bombardımanına maruz kalmış ve Ay toprağı bazaltik ve anortositik (ikiside magmatik kökenlidir) kayaların mekanik parçalanması sonucu oluşmuştur. Regolit metalik maden yönünden oldukça zengindir. Ay'daki oksijen durumu dünyamızdan farklı olduğu için bu dolaylı olarak metalik madenlere bağlanan oksijen içinde geçerlidir. Örneğin; yeryüzünde demir, 2+ (demir) ve 3+ (ferrik) oksidasyon durumlarında bulunur, bu nedenle kayaların kimyasal analizlerinde , Fe konsantrasyonları genellikle % Fe203 olarak belirtilir. Ay'da (etkili bir şekilde) oksijen taşıyan atmosfer yoktur, bu nedenle demir 3+ demir minerali yoktur. Ama demir elementi nihayetinde demirdir.
Faydaları
Ticari ve bilimsel açıdan bakıldığında, ay madenciliğinin insanlığa faydalı olmasının birkaç nedeni vardır. Yerinde kaynak kullanımı (ISRU), Dünya'dan malzeme taşımaktan çok daha uygun maliyetli olacağından, ayda bir yerleşim yeri inşa etme planları için kesinlikle gerekli olacaktır.
Ayrıca Ay, insanlığın ihtiyaç duyduğu bol miktarda hammaddeye sahiptir.
Ek olarak, bir süredir , kaynak operasyonlarını içerecek bir ay üssünün , güneş sisteminin daha ilerisindeki görevler için bir nimet olacağı kabul edildi . Önümüzdeki on yıllarda Mars'a, dış güneş sistemine ve hatta Venüs ve Merkür'e giden görevler için, bir ay ileri karakolundan ikmal edilebilme yeteneği, bireysel görevlerin maliyetini büyük ölçüde azaltacaktır.
Ayrıca, 21. yüzyıl için önerilen uzay keşif çabalarının büyük miktarda malzeme gerektireceği tahmin edilmektedir. Ay'da çıkarılan şey, Ay'ın çok daha düşük yerçekimi ve kaçış hızı nedeniyle, burada Dünya'da çıkarılandan çok daha ucuza uzaya fırlatılacaktır.
Zorluklar
Radyasyona maruz kalma, ay tozu ve düşük yerçekiminin mürettabatta bıraktığı hasar dışında;
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Daha fazla Ay araştırması, ekonomik açıdan yararlı malzemelerin ek konsantrasyonlarını ortaya çıkaracak ve bunların ekonomik olarak kullanılabilir olup olmayacağı, bunlara verilen değere ve bunların çıkarılmasını desteklemek için mevcut olan enerji ve altyapıya bağlı olacaktır. Ay'da kolonizasyon ve diğer uzun vadeli uzay görevleri, yiyecek sağlamak için Dünya toprağı ithal etmek , ağır metalleri uzaklaştırmak ve demir atomlarını oksitlemek için Ay toprağını kimyasal olarak işlemek gibi karmaşık ve pahalı çabalar gerektirebilir.
Sonuç olarak, çok uzak olsa da, bir gün Ay'da madencilik yapabileceğimizi düşünmek mantıksız değil . 11 Eylül 2020'de NASA , ticari tedarikçilerden ay toprağı satın almak için bir pazar oluşturmaya istekli olduğunu duyurdu. Kim bilir? ileride Ay' da madende çalışmak üzere teknik sınıf iş ilanları görülebilir.
Kaynaklar
1.Crawford, Ian (2015). "Lunar Resources: A Review". Progress in Physical Geography. 39 (2): 137–167.
2.NASA In-Situ Resource Utilization (ISRU) Capability Roadmap Final Report. Archived 2020-09-05 at the Wayback Machine Gerald B. Sanders, Michael Duke. May 19, 2005.
3.Moon and likely initial in situ resource utilization (ISRU) applications." M. Anand, I. A. Crawford, M. Balat-Pichelin, S. Abanades, W. van Westrenen, G. Péraudeau, R. Jaumann, W. Seboldt. Planetary and Space Science; volume 74; issue 1; December 2012, pp: 42—48.
4.https://sites.wustl.edu/meteoritesite/items/the-chemical-composition-of-lunar-soil/
5.https://phys.org/news/2016-11-future-moon.html
- 2
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 26/04/2025 09:44:54 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/14340
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.