Beynimiz düşündüğümüz kadar basit çalışmıyor. Geçtiğimiz birkaç yıl, tuhaf şeylere inanmanın oldukça yaygın olduğunu henüz fark etmeyen insanlar için bir uyandırma çağrısı görevi gördü. Donald Trump'ın başkanlığı sırasında ortaya çıkan aşırı sağ bir komplo teorisi olan QAnon'un yükselişinden, maske takma ve COVID-19 aşılarının güvenliği üzerine politikleşen tartışmalara kadar, düşüncelerimizin önyargılarımıza göre kolayca zikzak çizdiği çok açık bir hale geldi. Peki ya matematik için de aynı durum söz konusu olabilir mi?

Dan Kahan ve meslektaşları, çalışmalarında sıklıkla inançlar ve belli bir gruba üye olma arasındaki etkileşimleri inceliyorlar. Biz insanlar, doğamız gereği kuvvetli bir kabile bilincine sahibiz; dolayısıyla eğer kabilemiz bize en son gerçekleşen seçimlerde diğer kabile tarafından seçim sonuçlarına hile karıştırıldığına inanmamızı söylerse, kanıtlara bile bakmadan bu düşünceyi benimseyebiliriz. Peki, asıl soru şu: Gerçek olmayan bir inanca kapılmak mı daha vahimdir, yoksa kendi topluluğunuzun değer yargılarına ters düşerek dışlanmayı göze almak mı?

Biyolojik cinsiyet ile ilgili anatomik farklılıklar pelviste, halk arasındaki adıyla leğen kemiğinde kolayca ayırt edilebilmektedir. Erkek ve dişi Homo sapiens pelvisleri arasındaki yapısal farklılıklar, dişi pelvisi ile karşılaştırıldığında daha belirgin ve iyi işaretlenmiş kas ekleri ile birlikte daha büyük eklem yüzeyleri olan erkek pelvisinin daha kalın iskeleti ile ilgilidir.

Daha belirgin farklılıklar ise, elbette dişi pelvisinin doğuma uygun şekilde evrimleşmesinden kaynaklanmaktadır. Peki gerçekten öyle mi?

İnmemiş testis, doğum öncesinde böbreklere yakın konumda olan testislerin, normal iniş yolundan torbalara inememiş olması durumunu ifade eder. İnmemiş testis erkek çocuklarda doğumdan sonra en sık tespit edilen genital (Tür: "üreme sistemi ile ilgili") anomalilerin başında gelir.^[1][2] Antik çağlardan beri bilinen bu problemin gerçek anlamda fark edilmesi ve tedavi edilmeye başlanması ancak 18. yüzyıl sonlarından itibaren olmuştur.^[3]

Sperm üretiminin (spermiyogenez) daha sağlıklı olabilmesi amacıyla, testislerin vücut sıcaklığından yaklaşık olarak iki derece daha soğuk ortam olan skrotuma indiğinin bilinmesinden sonra, inmemiş testis tedavisi de önem kazanmıştır. İnmemiş testisin vücut ısısına maruziyeti sonrasında dokusunda değişimler olmaktadır. Bu değişimler neticesinde ortaya çıkan en önemli sorun infertilite (Tür: "kısırlık") problemidir. Bunun yanında nadir de olsa testis kanseri gelişme riski de vardır. Yıllar içerisinde yapılan çalışmalarla testis hasarının erken yaşlarda başladığı düşünülerek tedavi gittikçe erken yaş dönemine çekilmiştir. Ancak inmemiş testis ile alakalı tartışmalar halen devam etmektedir.

Kemoterapi ilaçlarının tümörlere ulaştırılmasında her ay farklı bir araştırma gün yüzüne çıkıyor. Sadece bu hafta içerisinde, bilim insanları invazif olmayan bir yöntemle kan-beyin bariyerini geçerek ilaçları beyne ulaştırabilecek bir “ultrasonik tornavida” geliştirdiklerini duyurmuşlarken, şimdi de Nature Communications dergisinde yayınlanan başka bir makalede bilim insanlarının algleri genetik olarak modifiye ederek onları hedefe kilitlenebilen bir ilaç dağıtım sistemine dönüştürdükleri belirtildi.

Nanoparçacıkların bu alandaki kullanımı son on sene içerisinde seviye atlamış durumda. Grafen adı verilen çok amaçlı mucize bir malzemeden yapılan ve biyo-çözünebilir ancak kalın karbondan oluşan bu parçacıklar, anti-kanser ilaçlarını içerlerine hapsederek kanın içerisinde hedef tümöre sevk edebiliyorlar. Bazıları ise tetiklendiği zaman ısınarak ilaçların, hedefteki kanser hücrelerinin içinde çözünmesine bile olanak tanıyor.

Vücut geliştirme, vücuttaki kas ve tendonları kademeli bir şekilde artan dirence maruz bırakarak, yani giderek daha ağır yükler altına sokarak, iskelet kaslarının büyüklüğünü ve gücünü arttırmayı hedefleyen bir güç antrenmanıdır.

Çoğu durumda bu gelişmeyi sağlamak için, kütleçekim kuvvetinden faydalanılır: Büyük kütleler, Dünya'ya doğru daha büyük bir kuvvetle çekildiği için, bu kütlenin altına giren veya onu kaldırmaya çalışan kişiler daha büyük bir ağırlık kuvveti hissederler. Bir dambıl veya halterin yaptığı, kişinin kaslarıyla dengelemeye çalışacağı büyük bir kütle (dolayısıyla yere doğru büyük bir ağırlık kuvveti) görevi görmesidir. Düzenli olarak bu tür bir yük altına giren kaslar, burada detaylarını izah ettiğimiz fizyolojik süreçlerden geçerek irileşir ve güçlenirler.