Yapılan bir araştırmaya göre; kısa bir fiziksel fonksiyon testine tabi tutulan 65 yaş üstü olan ve düşük fiziksel fonksiyona sahip bireylerde daha yüksek kalp krizi, kalp yetmezliği ve felç riski gözlemlendi. Araştırma, Amerikan Kalp Derneği'nin açık erişimli hakemli bir dergisi olan Journal of the American Hearth Association'da yayımlandı.^[1]

Araştırmada kullanılan Kısa Fiziksel Performans Bataryası (SPPB); yürüme, hız, bacak gücü ve dengeyi içeren bir tür fiziksel fonksiyon ölçümüdür. Bu araştırmada, fiziksel uygunluktan farklı olan fiziksel fonksiyon incelendi. John Hopkins Üniversitesinin Baltimore'daki Halk Sağlığı ve Tıp fakültelerinde sırasıyla epidemiyoloji ve kardiyoloji bölümlerinde doçent doktor ve çalışmanın kıdemli yazarı olan Kunihiro Matsushita şöyle söylüyor:

Çağımızın hastalığı olarak da bilinen kanser, Türkiye’de ve dünyada her gün pek çok insanı etkiliyor. Kanserin türüne ve yayılma derecesine göre de değişmekle beraber, en yaygın tedavi yöntemleri tümörün ameliyatla alınması, kemoterapi ve radyoterapi. Bu yöntemler tedaviyi daha etkin kılmak için genellikle tek başına değil kombinasyonlar halinde kullanılıyor. Örneğin bölgesel bir tümör ameliyatla çıkarıldıktan sonra vücutta kanser hücrelerinin kalmadığından emin olmak için hastalar sıklıkla radyoterapi görüyor. Ancak, kanser ortaya çıktığı bölgeden çevre lenf bezlerine ve vücudun diğer bölgelerine yayıldıysa, yani metastaz yaptıysa, ameliyat pek mümkün olmuyor. Kemoterapi ve radyoterapinin ortak noktası kanser hücrelerine dış etkenlerle hasar vererek bu hücrelerin öldürülmesini amaçlamalarıdır. Fakat bu tedavi yöntemleri yalnızca kanser hücrelerine spesifik değiller, yani vücuttaki sağlıklı hücreleri de etkiliyorlar ve bu da kanser tedavisi gören hastalarda pek çok yan etki olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca, bu yöntemler tedaviye direnç kazanan kanserlere karşı yetersiz kalabiliyor.^[1]

Peki kanserden kurtulmamızın başka bir yolu yok mu? Cevap, evet. Örneğin kanserle daha etkili şekilde savaşabilmek için CAR-T hücre terapisi, tümör infiltran lenfosit terapisi gibi vücudun kendi bağışıklık sistemini kanserle savaşmak için yeniden programlamaya dayalı hücresel tedavi yöntemleri geliştiriliyor. Son yirmi yılda özellikle bu yönde çalışmalar ivme kazanmakta ve başarılı sonuçlar elde edilebiliyor, ancak bu yöntemlerin de kendilerine özgü sınırlılıkları var. Örnek vermek gerekirse, bu tedaviler hastanın bağışıklık sisteminin istenmeyen düzeyde aktifleşmesine neden olabiliyor ve bu da hastanın ölümüne kadar varan ciddi sonuçlar doğurabiliyor.^[2] Bu yazımızda kansere karşı mücadelemizde daha farklı bir yaklaşımı ele alacağız: Kanseri aç bırakmak!

İnsanlık, tarihi boyunca doğası gereği çevresiyle ve bu çevrede bulunan diğer canlılarla sürekli etkileşim halinde olmuştur. Tarih boyunca insanlar beslenme, iş gücü, ulaşım gibi pek çok alanda hayvanlardan yararlanmışlardır. Sığırları evcilleştirip tarımda iş gücü olarak kullanmışlar ve etinden faydalanmışlar; yüzlerce farklı tavuk ırkını birbirleriyle hibritleştirmiş, aralarından en verimlilerini seçmiş ve bu yüksek verimli hibritleri devasa büyüklükteki çiftliklerde üretmişlerdir. Atları evcilleştirip ulaşımı kolaylaştırmışlar, ordularına binek hayvanı yapıp hasım ordulara üstünlük sağlamışlardır. Sığır ve domuzları evcilleştirip devasa çiftliklerde et ve sütünden yararlanmak için yetiştirmişlerdir. Öyle ki zamanla evcilleşen kediler ve köpekler insanların ev arkadaşları haline gelmiştir. Bu işleri yapabilmek için insanlar çevresiyle ve hayvanlarla her zaman karmaşık ilişkiler ağı kurmuşlardır. Bu ağ insanları hayvanları ve çevreyi birbirine sıkı sıkıya bağlamaktadır. Bu bağ sağlık alanında Tek Sağlık Konsepti (İng: "One Health") olarak bilinen yeni bir yaklaşımın gelişmesine neden olmuştur.

Tek sağlık konsepti; insan sağlığı, çevre sağlığı ve hayvan sağlığının birbirine bağlı olduğunu vurgulayan ve sağlık politikalarına bu perspektiften bakılması gerektiğini savunan bütüncül bir yaklaşımdır. Tek sağlık fikri insan sağlığı, çevre sağlığı ve hayvan sağlığını tek tek ele almaktan ziyade bir bütün olarak görüp, farklı disiplinlerden bilim insanlarının ortak bir paydada buluşup çalışması gerektiği ancak böyle toplum sağlığının korunabileceğini ifade etmektedir.

3 Nisan 1934’de İngiltere’de doğan Jane Goodall’ın hayvan davranışlarına olan ilgisi daha çocukluğunda başlamıştı. O zamanlarda bile vahşi hayvanlarla beraber yaşamayı ve onlar hakkında yazılar yazmayı hayal ediyordu. Boş zamanlarında kuşları ve diğer hayvanları inceleyip onlar hakkında yazılar yazıp çizimler yapıyordu. Tarzan ve Dr. Dolittle en sevdiği kitaplardı ve kendisinin Tarzan’a başka herhangi bir Jane’den daha iyi bir arkadaş olabileceğini biliyordu. 1930 ve 1940’lı yıllarda Afrika vahşi hayatı küçük bir kız için uygun değildi; ama annesi Vanne, onu her zaman kafasına koyduğu şeyleri gerçekleştirmek konusunda cesaretlendiriyordu. 

Jane bir film stüdyosunda asistan olarak çalışırken, arkadaşı Clo’dan onu Kenya’ya davet eden bir mektup aldı. Bu 22 yaşındaki Jane için bulunmaz bir fırsattı ve hiç vakit kaybetmeden evine, Bournemouth’a döndü. Böylece garson olarak çalışıp para kazanabilecek ve biriktirdiği parayla Afrika’ya gidebilecekti.