Astroloji, buradaki yazımızda etraflıca işlediğimiz gibi, gök cisimleriyle davranışlarımız ve kişilik özelliklerimiz arasında anlamlı ilişkiler olduğunu iddia eden bir sahtebilim türüdür. Bu bakımdan astroloji, bilimsel geçerliliği olan bir pratik değildir. Bilimin temel kriterlerine neden uymadığını buradaki yazımızda anlatmıştık. Tüm bunlara rağmen insanların astrolojinin iddialarının kendilerine neden uyduğunu sandıklarını, yani astrologların insanları nasıl kandırdığının psikolojisini ise buradaki yazımızda anlatmıştık. Modern bilim, astrolojinin antik zamanlarda kalma, bilimin en temel ilkeleriyle çelişmesi dolayısıyla bilimsel geçerliliği bulunmayan, çoğunlukla kendini astrolog olarak gören kişilerin hayal gücüyle beslenen bir sahtebilim olduğu konusunda hemfikirdir. Bu konularda daha fazla bilgi edinmek için, Dr. Tevfik Uyar tarafından kaleme alınan Astrolojinin Bilimle İmtihanı isimli eseri edinmenizi tavsiye ederiz.

Astrolojinin iddiaları akademik çalışmalarla tekrar tekrar çürütülmüştür. 2006 yılında Personality and Individual Differences dergisinde yayınlanan akademik bir çalışmada, 15.000'den fazla kişinin doğum tarihleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki incelenmiş ve tek bir kişide bile istatistiki olarak anlamlı sonuç elde edilememiştir.

Kültürel özellikler, bir topluluğun karakterini şekillendiren bilgi, inanç, davranış, gelenek ve uygulamalardan oluşur. Bu özellikler, uyum (başkalarıyla aynı çizgide hareket etme eğilimi) veya uyumsuzluk (bilinçli olarak farklılaşma seçimi) tarafından etkilenir. Bu dinamik etkileşimi modellemenin yeni bir yolu, siyasi kutuplaşma, kültürel eğilimler ve yanlış bilginin yayılması gibi toplumsal olguları açıklamaya yardımcı olabilir.

Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan bir çalışma, bu yenilikçi yaklaşımı detaylandırıyor.^[1] Santa Fe Institute Kompleksite Doktora Sonrası Araştırmacısı Kaleda Denton, Stanford Üniversitesi'nden eski SFI Lisansüstü Bursiyeri Elisa Heinrich Mora, SFI Dış Profesörü Marcus Feldman ve Michael Palmer ile birlikte, önceki araştırmaları genişleterek uyum ve uyum eğilimlerinin kültürel özelliklerin bir topluluk içinde aktarımını nasıl şekillendirdiğini daha gerçekçi bir şekilde temsil eden bir matematiksel model bir matematiksel model geliştirdi. Doktora Sonrası Araştırmacısı Kaleda Denton, şunları söylüyor:

İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden iki yeni çalışma, kaslarda ve kan damarlarında yaşam boyunca ortaya çıkan mutasyonların yaşlanmayı nasıl etkileyebileceğini inceliyor. Nature Aging dergisinde yayınlanan bu çalışmalar, söz konusu mutasyonların kas gücünü azaltabileceğini ve kan damarlarının yaşlanmasını hızlandırabileceğini ortaya koyuyor. Elde edilen sonuçlar yaşa bağlı hastalıkların tedavisinde önemli olabilir.

hücrelerdeki kalıtsal olmayan genetik değişiklikler olan somatik mutasyonlar, kalıtsal değişiklikler değildir. Yaşam boyunca çevresel faktörler veya bir hücrenin bölünmeden önce DNA'sını kopyalarken yaptığı rastgele hatalar sonucunda meydana gelir. Bu mutasyonlar kansere yol açabilse de etkileri bugüne kadar tartışmalıydı. Karolinska Enstitüsü, Huddinge Tıp Bölümü'nde profesör olan ve bu araştırmaları yöneten Maria Eriksson şöyle diyor:

Bilimle ve özellikle de evrimle ilgili tartışmalarda sıklıkla karşılaşırsınız: Geçmişte veya bugün, halihazırda gerçekleşmiş, olmuş, bitmiş olayların matematiksel gerçekleşme ihtimallerinden söz ederek bunların ne kadar sıra dışı olduğunu ve dolayısıyla doğal yollarla var olamayacağı iddia edilir; yaratılışçılık gibi bilim dışı akımların primi/reklamı bu şekilde yapılır. Çoğu zaman bu hesaplar zaten hatalı bir şekilde yapılmaktadır; ancak doğru yapılsa bile, bu yaklaşım tamamen hatalıdır ve size doğayla ilgili hiçbir bilgi veremez! İzah edelim:

Olasılık ve istatistik matematiğinin kötüye kullanılmasın ne kadar yaygın olduğunu, Mark Twain tarafından meşhur edilen ve muhtemelen ilk olarak İngiliz eski başbakanı Benjamin Disraeli tarafından sarfedilen şu sözlerden anlayabilmekteyiz:

Biyolojik antropologlar, insanların büyük kuyruksuz maymunlarla ortak evrimsel ilişkilerini anlamak ve genetik geçmişimizin onlarınkinden nasıl farklılaştığını incelemek için genetik verileri kullanırlar.

Kuyruksuz maymunlar ailesi, Hominidae, günümüzde hala var olan dört cinsten oluşur: Sumatra ve Borneo  orangutanlarının dahil olduğu Pongo (orangutanlar), batı ve doğu gorillerinden oluşan Gorilla (goriller), şempanze ve bonobolardan oluşan Pan (şempanze ve bonobolar) ve son olarak da insanlardan oluşan Homo (Görsel 1). Bu cinsler arasından, Afrika büyük kuyruksuz maymunları, Pan ve Gorilla yaşayan en yakın akrabalarımızdır. Biyolojik antropolojinin temel odak noktası, maymunlarla sahip olduğumuz ortak evrimsel ilişkileri göstermek, genetik geçmişimizin onlarınkinden nasıl farklılaştığını incelemek ve son olarak da ‘bizleri insan yapan’ eşsiz adaptasyonları anlamaktır. Bu soruları cevaplamak için, morfolojik, genetik, ekolojik ve davranışsal da dahil olmak üzere pek çok veri türü kullanılmıştır. 20. yüzyıl sonları, insan ve kuyruksuz maymunların ortak evrimsel geçmişine ışık tutan çok sayıda genetik çalışmaya şahit olmuştur. Bu çalışmalar, büyük kuyruksuz maymun türlerinde görülen çeşitliliğin hangi evrimsel süreç sonucunda ortaya çıktığı ve bu süreçlerin türler arasında nasıl farklılaştığı konularını da gündeme getirmiştir. Bu çalışmalar aynı zamanda, Pliyosen Çağ ve Buzul Çağı süresince bir arada yaşayan inanılmaz hominin çeşitliliğine katkıda bulunmuş olabilecek faktörlere ek olarak insanlar ve Afrika kuyruksuz maymunlarının son ortak atasındaki türleşmeyi teşvik etmede katkısı olabilecek faktörler hakkında tartışmalara da sebep olmuştur (Foley 2002).

Hayvanlar (Metazoa), taksonomik olarak Animalia alemini oluşturan, yaklaşık 665 milyon yıl önce evrimleşmeye ve çeşitlenmeye başlamış çok hücreli ökaryotik organizmalardır. Birkaç istisna dışında, hayvanlar organik madde tüketir, oksijen soluyabilir, hareket edebilir, cinsel olarak üreyebilir ve embriyonik gelişim sırasında içi boş bir küre küresi olan blastuladan büyüyebilir. Yaklaşık 1 milyonu böcek olan 1,5 milyondan fazla canlı hayvan türü tanımlanmıştır; ancak toplamda 7 milyondan fazla hayvan türü olduğu tahmin edilmektedir. Hayvanların uzunluğu bir metrenin 8.5 milyonda biri ile 33.6 metre arasında değişmektedir. Hayvanlardan önce "canlılığın" evrimi ise çok daha uzun süren bir biyokimya konusudur.

Erken hayvan olarak yorumlanan yaşam formları, geç Pre-Kambriyen'in Ediyakaran Dönemi'nde mevcuttu. Örneğin bilinen en eski hayvan Dickinsonia, Kambriyen Patlaması'ndan önce Ediyakaran Dönem'de evrimleştiği ispatlanmıştı! Birçok modern hayvan filumu, 542 milyon yıl önce başlayan Kambriyen Patlaması sırasında fosil kayıtlarında deniz türleri olarak açıkça seçilim gösterdiı. Tüm canlı hayvanlarda ortak olan 6.331 gen grubu tanımlanmıştır; bunlar 650 milyon yıl önce yaşayan tek bir ortak atadan kaynaklanmış olabilir.

Zor bir kararla karşı karşıya kaldığınızda, duygularınızı bir kenara bırakmak zordur. Bu sıkıntılı bir durumdur çünkü duygularımız, ilişkilerimiz, mali durumumuz ve sağlığımız da dahil olmak üzere hayatımızın önemli alanlarında sıklıkla yanlış kararlar vermemize neden olur.

Genel olarak çoğu insan, karar verme zamanı geldiğinde bu duyguları bir kenara koymanın oldukça zor olabileceğini düşünür. Ancak birkaç basit kendi kendine mesafe koyma tekniği kullanarak bu duyguların etkisini daha iyi kararlar vermenizi sağlayacak şekilde büyük ölçüde azaltabilirsiniz.