Dünya Giderek Yavaşlıyor; Ancak Tamamen Durduğunu (Muhtemelen) Asla Göremeyeceğiz!

İnsan, Dünya'nın ve Evren'in yaşı, evrimsel geçmiş, jeolojik ve astronomik değişimler, vb. makro boyuttaki değişimler açısından önemsenmeyecek kadar kısa bir ömre sahiptir. Bu da, birçok değişimi hissedememize neden olmaktadır. Zaten evrimsel değişimleri anlamama sebeplerimizin başında da bu kısa ömrümüz gelir. 

Bu yavaş ama istikrarlı değişimlerden en önemlilerinden biri de Dünya'mızın dönüş hızındaki değişimlerdir. Dünya, Güneş Sistemi içerisinde 4.54 milyar yıl kadar önce oluştuğunda, bugünkünden daha hızlı dönmekteydi. Ancak zaman içerisinde dönüş hızı yavaşladı ve halen de yavaşlıyor. Buna bağlı olarak gün uzunlukları da giderek artıyor. 

Yapılan bazı gözlemlere göre, Dünya'daki 1 günün 1 saat uzaması için (25 saat gün) şu andaki yavaşlama hızının 140 milyon yıl boyunca devam etmesi gerekiyor. Dolayısıyla, başka hiçbir etkinin olmayacağı varsayılırsa, Dünya'nın tamamen durması yaklaşık 47.600.000.000, yani kabaca 50 milyar yıl alacaktır. Güneş'in geri kalan ömrünün 4.5 milyar yıl olduğunu düşünecek olursak, muhtemelen bunu asla göremeyeceğiz. Ancak yavaşlıyor olsak bile, gezegenimizin var olduğundan beri süregelen dönüş nedeniyle geceler ve gündüzler oluşur.

NASA

Buna karşılık gezegenimizin Güneş etrafındaki dönüş hızı, yani 1 yılın uzunluğu, aslında hiç değişmiyor, en azından öyle kabul ediyoruz ve bununla ilgili oldukça güçlü gözlemsel verilerimiz de mevcut. Örneğin, yapılan bir araştırmaya göre Dünya'nın 1 yılı, var olduğundan beri, yılda 366.75 gün ile yılda 363.61 gün arasında değişti - ve bu fark, sabit bir azalma ya da artma şeklinde olmadı. Dolayısıyla, Dünya kendi etrafında giderek daha yavaş döndüğü için günler uzuyor. Ancak 1 yılın süresi değişmediğinden, 1 yıla sığan günlerin sayısı giderek azalıyor. 

Yukarıdaki tabloda bu durum görülüyor. Tablodaki ilk sütun jeolojik dönemin adını, ikinci sütun bu dönemin günümüzden ne kadar öncesine denk geldiğini, üçüncü sütun o dönemde 1 yılın içerisinde kaç gün bulunduğunu ve dördüncü sütun da o dönemde 1 günün kaç saat olduğunu gösteriyor. Değişimler grafiğe döküldüğünde, gün uzunluğu konusunda aşağıdaki gibi artan bir tablo ortaya çıkıyor:

Grafikte yatay eksen geçen zamanı, düşey eksense gündeki zaman değişimlerini gösteriyor.

Bu zamansal değişime en çok etki eden unsurlarınsa ciddi meteor çarpmaları, şiddetli volkanik ve jeotermal aktivite, güçlü depremler, vb. olduğu düşünülüyor. Bu doğal afetler, Dünya'nın hızını yavaşlatabilecekleri gibi, zaman zaman arttırabiliyorlar da. Ancak pratik olarak sıfır kabul ettiğimiz uzaydaki sürtünmenin, esasında teorik olarak tamı tamına sıfıra eşit olmamasından ötürü de giderek bir yavaşlama eğilimi olduğunu biliyoruz. Bunun haricinde Dünya'nın çekirdeğinin soğuması da hızını etkileyen faktörlerden bir diğeri.

Tüm bu faktörlerin etkisi altında, yapılan analizler gezegenimizin her 100 yılda, günlerin 2.4 milisaniye daha uzayacağı kadar yavaşladığı gösteriliyor. Tabii şiddetli bir değişim (bir meteor çarpması gibi) bunu tamamen değiştirebilir.