VR Gözlük Takılan İnekler Daha Fazla Süt Veriyor!

Son dönemlerde gündemde olan "sanal gerçeklik", "metaverse", "sanal varlıklar" gibi sözcükler, mevcut teknolojinin yavaş yavaş sanal ortamda yepyeni dünyaları aralamaya başladığının bir göstergesidir. Her ne kadar günümüzde sanal dünyaların henüz yeni yeni yaratılmaya başlanmış olmasından dolayı sanal gerçeklik gözlükleri ("VR gözlükler") ile bu dünyalara kısıtlı bir erişim olsa da, bu gözlüklerin hâlihazırda barındırdığı videolar bile sizi bulunduğunuz konumdan koparmaya yetmektedir.

Gözlüğü takan insanlar, görebilecekleri tüm görüş açılarında VR ekranında gösterilen videoya maruz kaldığından dolayı, gerçek dünyadan referans alabilecekleri bir nokta neredeyse hiç kalmamaktadır. Bu durum, dışarıdan VR gözlüğü takan kişileri gözlemleyen kişiler için bazı komik sahneleri doğurmaktadır. Bunun en yaygın örneği, gözlüğü takan kişilerin sıklıkla dengelerini kaybederek düşmesidir.

Çünkü gözden beyne gelen veri artık sadece o videoda gösterilen parametrelere odaklanmış durumdadır. Bu nedenle artık denge merkeziniz asıl bulunduğunuz yani VR'ı taktığınız odadaki konumuzu algılamaktan ziyade, o sırada videoda izlediğiniz (örneğin) hız trenindeki konumunuza adapte olmaya çalışır. Hâl böyle olunca, VR kullanımı boyunca beyniniz aldatılabilmektedir.

VR ekranında gösterilen video tarafından aldatılan beyin, sadece denge konusunda sorun yaşamaz; aynı zamanda kişinin duygu ve düşüncelerini dâhi etkileyebilmektedir. Artık duygu ve düşünce söz konusu olduğu için, hormonal değişimlerden de bahsedebiliriz: Öyle ki eğer size gösterilen video, korku öğeleri bakımından zenginse, tıpkı korktuğunuz anda vücudunuzda gerçekleşen adrenalin hormonu salınımında meydana gelen kan dolaşımının hızlanması ve kan basıncının artması gibi tepkiler, VR kullanımı sırasında da gerçekleşmektedir. Peki VR gözlükleri ile hormonal değişimleri isteğimiz doğrultuda şekillendirerek herhangi bir işin verimini arttırabilir miyiz?

VRlife

VR Gözlükler, İneklere Takıldı!

Daha önce birçok ülkedeki çiftlik sahipleri, teknolojideki değişimleri takip ederek sürülerinin verimini arttırabilecek uygulamalar geliştirdi. Bu uygulamalardan en bilineni, ilk olarak Amerika'da başlayan ve ineklere masaj yapabilen dönen fırça kollardı. İnekler belli bir yolu takip ederek bu fırçaların etki alanına giriyor, böylelikle hem temizleniyor hem de kaşıntılarını gideriyorlardı. Daha sonrasında Avrupa'da sürülerin serbest dolaşımını kontrol eden drone gibi robotların kullanılması, teknolojinin bu alandaki etkinlerinden sadece birkaçıdır.

Bigu Migu

Tüm bu kullanımların haricinde 2019 senesinde Rusya'da bir çiftlik sahibi, bilişim teknolojileri uzmanları ile bir araya gelerek, ineklere takılabilecek VR gözlük prototipleri geliştirmeyi düşündüler. Bu sayede ineklerin süt verimliliğini çok daha arttırmayı planlıyorlardı. İnekler için VR gözlük üretmek adına VR geliştiricileri, veteriner hekimler ve ineklerin göreceği görüntü için, prodüksiyon danışmanlarıyla işbirliği içinde, inek kafasının yapısal özelliklerini de dikkate alarak, insan VR gözlükleri yeniden dizayn ettiler.

Benzer şekilde ineklerin VR gözlüklerde görecekleri video da prodüksiyon ekibi ile özel olarak hazırlandı. İneklerin renk spektrumunda kırmızı tonlarına daha az, yeşil ve mavi tonlarını çok daha iyi algıladığını gösteren çok sayıda çalışmaya dayanarak, VR geliştiricileri tarafından benzersiz bir yaz tarlası simülasyon programı oluşturuldu.

Düşüncelerini hayata geçirmek için sürü içerisinde rastgele seçilen ineklere geliştirilen VR gözlükler takılarak, ineklerin otlanmaktan "keyif duyacağı" bir yaz günündeki güzel bir manzaraya sahip yeşilliklerin yer aldığı videolar gösterildi. Elde edilen sonuçlar, VR gözlük takan ineklerin takmayanlara göre daha fazla süt verdiğini ortaya koydu.

Moskova Bölgesi Tarım ve Gıda Bakanlığı

Hatta ülkemizden de bir örnek bunu destekler nitelikte: Aksaray'da büyük baş hayvancılık ile uğraşan bir çiftlik sahib,i ineklerinden birine VR gözlük takarak, onu tıpkı Rusya'daki çalışmada olduğu gibi refaha ulaştırmayı amaçlamıştır. Çalışmasının sonucunda VR gözlük olmadığı zamanlarda süt sağımından 22 litre süt elde ederken, VR gözlük sonrası bunun 27 litreye çıktığını gözlemlemiştir. Elbette buradaki çalışmanın Rusya'daki çalışma kadar kontrollü gerçekleştirilmediğini hatırlatmakta fayda vardır.

VR Gözlük Takan İnekler Neden Daha Fazla Süt Verdi?

Canlılar, bulundukları ortamla daima etkileşim halindedir. Bu nedenle çevrelerinde gerçekleşen değişimlere çeşitli tepkiler verebilmektedirler. Evrimsel süreçte farklılaşarak endokrin sistem ve sinir sistemine sahip olan canlılar, çevredeki değişimlere verecekleri tepkileri bu sistemler sayesinde düzenlemektedir. Özellikle hayvanlar, çevredeki büyük çaplı değişimlere yanıt olarak göç veya kış uykusuna yatmak gibi davranışlar sergileyebilirler. Elbette bu değişimler kısa sürelerde dahi gerçekleşebilmekte ve canlıyı stres altına sokmaktadır. İşte tam olarak ineklerde VR gözlükler ile azaltılmaya çalışılan faktör bahsini geçirdiğimiz bu stres faktörleridir.

Haberturk

Bu stres faktörleri, hayvanın yeteri kadar güneş görmemesi, yediği besinin renginin iştah açmaması, dört duvar arasında beslenmesi gibi günümüz sürü hayvanlarının birçoğunun sıklıkla maruz kaldığı faktörlerdir. Haliyle bu faktörler sürekli olarak canlının hormonal anlamda dengesiz olmasına ve buna bağlı olarak beslenme bozuklukları yaşamasına, iştahsızlığa, süt vermeme gibi pek çok davranışa neden olarak, hayvanın kendi sağlığını dâhi tehlikeye atmaktadır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Öyle ki konuyla ilgili olarak Hollanda'daki Wageningen Üniversitesi tarafından yürütülen bir süt sığırı refahı analizine göre, çevresel koşulların ineklerin sağlığı ve bunun sonucunda üretilen sütün kalitesi ve miktarı üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermiştir.^[1] Aynı zamanda bu bulgular, İskoçya'daki İskoçya Kırsal Koleji'ndeki araştırmacılar tarafından da desteklenmektedir.