Örümcekler Avlanmak İçin Ateş Böceklerinin Sinyallerini Manipüle Ediyor Olabilir!

Yaz mevsiminin böcek gözcüleri olan ateş böcekleri parlayan karınlarını diğer ateş böcekleriyle iletişim kurmak için kullanır. Abscondita terminalis türüne ait erkekler, dişileri çekmek için her iki fenerlerini de kullanarak çoklu atımlı ışıklar yayar. Dişilerin ise tek atımlı ışık sinyalleri verirler. Ancak, araştırmacıların 19 Ağustos'ta Current Biology dergisinde yayınladıkları yeni bir çalışma, bazı örümceklerin sayesinde bu sinyali çözüp kendi avantajlarına kullandığını ortaya koydu.^[1]

Küremsi ağ ören örümceklerden (İng: "orb-weaving spiders") olan Araneus ventricosus türü, erkek ateş böceklerini ağlarına yakaladıklarında bu sinyalleri manipüle ederek dişi ateş böceklerinin yaydığı tipik ışık sinyallerini taklit ederler. Bu sahte sinyaller, diğer erkekleri de ağa çekerek örümceğin bir sonraki yemeği olmasını sağlar. Ancak, örümceğin zehrinin mi yoksa ısırığının mı ateş böceğinin sinyalini manipüle ettiği henüz bilinmiyor.

Keşif, çalışmanın ortak yazarı ve Çin'deki Huazhong Tarım Üniversitesi'nde entomolog olan Xinhua Fu'nun arazi çalışmaları sırasında birkaç erkek ateş böceğinin küremsi ağ ören örümceklerin ağlarına dolandığını gözlemlemesiyle ortaya çıktı. Fu, dişi ateş böceklerinin nadiren bir ağa yakalandığını gördü ve sonradan tekrar yaptığı arazi çalışmaları bu cinsiyet dengesizliği örüntüsünü doğruladı. Fu, örümceklerin diğer ateş böceklerini çekmek için onların davranışlarını bir şekilde manipüle ediyor olabileceğini düşünüyordu.

Örümceklerin ateş böceğinin sinyalini manipüle ettiği hipotezini test etmek için Huazhong Üniversitesi'nden davranış ekolojisti Daiqin Li ve Shichang Zhang’ı ekibe dahil etti. ip, ateş böceklerinin sinyallerini ve örümcek davranışlarını gözlemledikleri arazi deneyleri gerçekleştirdi. Gözlemler, erkek ateş böceklerinin örümcek ağında duruyorken ağa daha sık yakalandığını, örümcek ağından uzakta olduğunda ise bu durumun daha az gerçekleştiğini gösterdi.

Ekip, durumu anlamak için biraz daha inceleme yaptı. Daha derinlemesine yapılan analizlerden sonra araştırmacılar örümceklerin bulunduğu ağlara düşen erkek ateş böceklerinin yaydığı sinyallerin havada uçan dişi ateş böceklerinin sinyallerine daha çok benzediğini fark etti. Tuzağa düşen erkekler, iki fenerini kullanarak değil, sadece bir fener kullanarak tek atımlı sinyaller yayıyordu.

İlginç bir şekilde, ağda yalnız kaldıklarında ve örümcek etrafta olmadığında, tuzağa düşmüş erkek ateş böcekleri diğer erkekleri neredeyse hiç çekemiyordu. Bu da erkeklerin ışıklarını bir tür tehlike sinyali olacak şekilde kullanmadığını düşündürüyor. Ekip, örümceklerin ateş böceklerinin sinyalini değiştirdiğine inanıyor. Li, şöyle anlatıyor:

Küremsi ağ ören örümceklerin gözleri genelde çok net görmez, bu yüzden ışık sinyallerini ayırt ederken mekanı hassas bir şekilde algılamaktan çok zamanı dayalı bir hassas algılarını hassasiyet kullanırlar. Yani, örümcek ağına yakalanmış erkek ateş böceklerinin yaydığı ışık sinyallerini fark ettiğinde avını sürekli sarıp ısırarak etkisiz hale getirdiği özel bir avlanma tekniği kullanır.

Ekip, deneyin bazı hayvanların doğada çok spesifik bir av kategorisini hedef almak için dolaylı ama dinamik sinyaller kullanma yeteneğine sahip olduğunu ortaya koyduğunu belirtiyor. Ekip ayrıca, doğada bu tür taklit davranışlarının henüz tanımlanmamış pek çok örneğinin olabileceğini ve bunların keşfedilmeyi beklediğini vurguluyor.

Yırtıcılar avlarını kandırmak için sadece görsel sinyaller değil; ses, feromon veya başka yöntemler da kullanıyor olabilir. Bu kandırma yeteneği sadece hayvanlar alemine özgü de değildir. Güney Afrika papatyası, sinekleri kendisiyle çiftleşmesi ve polen bırakması için kandırıyor gibi görünüyor. Araştırmacılar çalışmada şunları söylüyor:

Tuzağa düşürülen erkek ateş böceklerinin biyolüminesan sinyallerini gören örümceğin sürekli "ağ ile sarma ve ısırma" dayanan özel bir av yakalama prosedürü uyguladığını öne sürüyoruz. Ayrıca erkek ateş böceğinin nörotransmitterlerinin dişilerin sinyallerine benzeyen bir yanıp sönme modeli oluşturabileceğini düşünüyoruz.

Ancak, yine de tuzağa düşen ateş böceğinin ışık sinyallerindeki değişikliklerin tam olarak ne olduğunu belirlemek için ek çalışmalar gerektiğini vurgulamak gerekiyor.